About eagirresarobe

Author Archive | eagirresarobe

Nahikoa da!

Marta Del CastilloAtzo bete ziren bi hilabete Marta del Castillo neska gazte sevillarra “desagertu” zenetik. Aldez aurretik, “desagertu” hitzarekin akabatu egin zutela esan nahi dudala adierazi nahi dut. Hala ere, “desagertu” hitza erabiltzera behartuta sentitzen naiz, aurkakoa frogatu arte gizaki oro errugabea omen da eta. Nire aburuz, aspaldi frogatu zen errugabetasun eza, baina gorpurik gabe ez ei dago hilketarik.

17 urteko neska gaztea. Agian, faktore horrek eragin du gehien bere adina dugunongan, nolabait esateko identifikatuta senti gaitezkeelako, gure gurasoak bere gurasoengandik gertu senti daitezkeen modu berean. Horregatik, samina albisteekin batera zabaltzen da eta, denbora aurrera joan ahala, etengabe areagotzen da ezinegona. Tamalez, denbora honetan guztian isuritako malkoek ez dute deus handirako balioko, ez baitute Marta berpiztuko, ezta “desagerrarazleei” ezer ordainaraziko ere.

Gazte sevillarraBadirudi, gainera, guztioi adarra jotzen dabiltzala errukirik, bururik, bihotzik eta dagoen ezer onik ez duten gizatxar horiek. Harrigarria da nola izan daitekeen zilegi halako ankerkeria bat baino gehiagoren artean burutu izana. Era berean mingarria, baina ulergarriagoa litzateke, apika, gizagaizto bakarra izatea horrelako zerbait egiteko gai. Hori gutxi balitz, guztiokin jolasean ari dira, eurak bezatzaileak eta gainontzekoak tximu inozoak bagina lez. Behin eta berriz aldatzen dituzte euren bertsioak egia ezkutatu eta haren arrasto denak korapilatuz. Jolasean dabiltza egiarekin; min har dezakete, ordea, eta horren zain nago. Ziur naiz sekula ez dutela pairatuko eragin duten dolu guztia. Nolanahi ere, ez dute gutxiagorik merezi.

Legearen babes ezak ere, zati txundigarria betetzen du gertakizun lazgarri honetan. Batetik, asteartean bertan lortu zuen hirugarren abokatua Martaren “ustezko hiltzaileak”. Nola da posible egiaren defendatzaile gisa ditugun abokatuetakoren bat “desagerrarazle” bati aurpegia ateratzen ausartzea? Ezin garbiago dago egia izan ezik, beste edozer esaten dutela euren “defendatuek”. Bestetik, gero eta sendoago hedatzen ari den sentimendua da “desagerrarazle” horiek kalera aterako direla helarazten duena.

Ezin da hori onartu. Ondorio horretara iritsi naiz kontu honen inguruan buruari bueltaka loak hartu ezinik igaro ditudan ordu guztietan. Nahikoa da!

Comments { 2 }

Heriotza zigorra: irtenbide ote?

argia-zeldanHeriotza zigorra Estatuaren hiltzera zigortuaren exekuzioa da, aldez aurretik legerian agertzen den delitu bat egin izanagatik. Gaztigua aplikatzen zaien lege-hauste horiei krimen edo delitu kapital deritze. Exekuzio formalak ez dira atzo goizekoak, bai baitirudi idatzizko historiaren sorreratik erabili ohi zirela; sistema judizialak agertu zirenetik, hain zuzen ere. Historia osoan zehar itxura ezberdina hartuz joan dira exekuzioak eta gizartearen antolakuntzaren baitakoak izan direla esan daiteke; izan ere, hasiera batean tribuak epaitzen zituen justiziak, baina, geroago, klaseen mende egongo ziren epai eta zigorrak. Gizarte sistemaz haratago, gerrak ere, exekuzio masibotzat jo ditzakegu. XX. mendean, kasu, nazio-estatuen arteko gudek milioika pertsonen bizitzak ebatsi zituzten.

Egungo egoerari arreta paratuz gero, mundu osoan 18.000 eta 27.000 pertsona bitarte hiltzera kondenaturik daudela ikusten dugu. Urrutira joan gabe, 2007. urtean, 1.252 pertsona exekutatu ziren 24 lurraldetan, Amnistia Internacional erakundearen datuen arabera. Horrez gain, 3.347 pertsona kondenatu zituzten hiltzera 51 lurraldetan. Aipatu beharra dago desoreka handia dagoela munduko lurraldeen artean heriotza zigorraren erabilerari dagokionez. Are gehiago, 2007an aurrera eramandako exekuzioen %88 bost lurraldetan baino ez ziren burutu: Saudi Arabian, Txinan, Estatu Batuetan, Iranen eta Pakistanen, hurrenez hurren.

aulki-elektrikoaAurrez esan bezala, heriotza zigorrak itxura ezberdinak hartu izan ditu. Ez hori bakarrik, heriotza zigorra aplikatzen zaien delituak ere, aldakorrak dira lurralde batetik bestera. Edozertara, lurralde erretentzionista (heriotza zigorra mantentzen duena) askotan, hilketa, espioitza edo traizioa zigortzen dituzte. Batzuetan, delitu sexualak, adulterioa edo sodomia, esaterako, punitzen dituzte. Bestelako delituen artean, apostasia, narkotrafikoa, pertsonen trafikoa eta korrupzio politikoa ere sar daitezke “masen eskarmentu” gisa. Beste alde batetik, indar armatuetan, koldarkeria, desertzio, managaiztasun eta matxinada delituak zehatzeko ere erabiltzen da heriotza zigorra.

Gaztigu horrek hartzen duen itxuraren arabera, metodo konkretu batez ariko gara. Egun, zazpi prozedura erabiltzen dira, horien artean urka eta fusilamendua direla nagusi. Urkaren bidez, bizkar-muineko lesioek edo iratopenak eragiten du heriotza grabitatearen ondorioz, gorputzak egiten duen indarragatik. Fusilamenduetan, gatibua bizi-organoetako lesio, nerbio-sistema zentraleko traumatismo edo hemorragiengatik hiltzen da. Aitzitik, elektrokuzioak ematen diren kasuetan, atxilotua aulki batera lotu eta kobrezko elektrodo hezeak ipintzen dizkiote buru eta hanka batean, korronte elektrikozko deskarga bortitzak aplikatuz; ondorio gisa, bihotz-gelditze eta arnas-paralisia gertatzen dira. Injekzio hilgarriaren bitartez, barbituriko kantitate hilgarri bat beste produktu kimiko gerarazgarri batekin nahasten da; heriotza sortzeko, ordea, zain egoki batean txertatu beharra dago eta badaude kasuak, non ebakuntza txiki bat ere egin behar izaten den. Gas exekuzioetan, gas zianuroa askatzen da atxiloa dagoen gas ganberan, arnasa hartzen duenean pozoituz. Dekapitazioak ere, erabiltzen dira hiltzera kondenaturikoekin, sable bidezko kolpe batekin, burua enborretik aldentzen ahaleginduz. Lapidazioetan, gatibua lotu eta garuneko lesioek, asfixiak edo lesioen konbinazio batek hil dezakete. Metodo honek heriotza luzatzea ahalbidetzen du.

horkaHasieran aipatu dugunez, historian zehar “betidanik” izan da heriotza zigorra present. Haatik, XII. mende aldera, aurkako jarrera batzuk azaltzen joan ziren. Honela esan zuen mende horretan bertan Maimonides sefardiak: “Hobea eta pozgarriagoa da mila errudun askatzea, errugabe bakar bat hiltzera kondenatzea baino.” Egia esan, polemika handia sortzen duen gaia dugu heriotza zigorrarena; alta, bi jarrera dira nabarmenenak: aldekoa eta kontrakoa. Alde daudenek delituen murrizketa azpimarratzen dute batik bat; aurka daudenek, ostera, biziarteko kateak baino delituen murrizketa handiagoa lortzen ez duela diote eta giza eskubideen aurka doala. Gainera, errugabeen exekuzioak bultzatzen omen ditu.

Nire uste apalean, edozein zigor aplikatzerako, erruduntasunak akatsik gabe egon behar du frogatuta, ezin baitzaio inori egin ez duen zerbait leporatu. Txorakeria badirudi ere, sarritan ikusi dira errugabeak kartzelan eta errudunak kalean eta onartezina deritzot horri. Heriotza zigorrak berak suposatzen duenari dagokionez, errudunak heriotza merezi balu, berak eskatu eta bere burua akabatzea izango litzatekeela hobezina iruditzen zait. Modu horretan, egindako kaltea ordaindu ezin denez, gehiago ez sortzea bermatuko bailuke. Hala ere, ez dut uste irtenbidea hori denik. Haur bat negarrez ari denean, karamelu bat ematea ez da irtenbide egokiena, zergatik ari den negarrez ikertu behar baita. Antzeko zerbait gertatzen da heriotza zigorrarekin. Konponbidea ez da gaizkilea akabatzea; bai, ordea, egin duena zergatik egin duen ikertzea. Era horren bitartez, egungo gizartearen arazo larriez jabetuko ginateke eta, horrekin batera, irtenbide gisa balio lezaketen ideiak otuko litzaizkiguke.

Comments { 1 }

Zorionak maiteminduoi!

bihotza1Bere begiak ikustean, zulotxoa nabaritzen duzu sabelean? Batera egon zineten azken uneaz oroitzean, irribarre lotsatiak egiten dizu ihes? Edozer emango zenuke oraintxe bertan hau irakurtzeari utzi eta bera besarkatzearren? Zorionekoa zu! Ez zaizu loteria egokitu, baina munduko saririk onenaz hornitu zaitu bizitzak eta, hori gutxi balitz, zure eguna duzu gaurkoa!

Ez da erraza osotara beteko zaituen eta benetan maite duzun horrekin topo egitea. Are latzagoa, zure bihotz erdiak eta bereak bat egitea. Oraindik lortu ez baduzu, ez ezazu etsi! Laranja erdietatik ez ezik, kalabaza erdietatik ere ikasten baita. Gainera, egun honetaz balia zaitezke begiko duzun horrengana arrimatzeko, baina kontuz, Bilbo ingurukoa bazara batik bat, ez ezazu abiadura handiegia hartu uretara jausterakoan!

sanvalentin1Bestalde, garrantzitsua da egun hau ikurtzat eta aitzakiatzat baino ez izatea; atzean istorio polita badu ere, maitasuna ez baita 24 orduko kontua. Zinez maiteminduta bazaude, argi izango duzu hori, ziur nago. Hala ere, inoiz ez dator gaizki aukera berezietatik probetxu onak ateratzea. Gehienok dugu sentimenduen azaleratzea galarazten duen harresi bat eta gaurkoaren moduko paradek horma bota eta errutinarekiko haustura dakarte. Edonoren bizitzan une kritikoak izan ohi dira geroaren norantza erabakitzen dutenak eta, une horiek errutinaren zati ere badiren arren, modu askotara gaindi daitezke. Horietako bat aurrez aipaturikoa da.

Maitasunaren alaitasunaren indarraz amaitu nahi nuke. Horretarako, atera dezagun denok barruan dugun “kutrea” eta gora San Valentin! Zorionak maiteminduta zaudetenoi eta gainontzekoei zorte on! Zalantza, kezka edo galderarik izanez gero, izeba Lolitaren kontsultategian utz ditzakezue hemen behean.

Comments { 4 }
-->