About sagirre

Author Archive | sagirre

Noraino hel daiteke zientzia?

Aurreko batean, zer egin ez nekiela, sofan bota eta ondoan neukan El Semanal aldizkaria azaletik begiratzeari ekin nion. Orriak pasatu bai baina, egia esan, ez nintzen arreta minimoa ere prestatzen ari. Halako batean, atentzioa eman zidan zerbait irakurri nuen: “Alimentos clonados;el cibercerdo llega al supermercado”. Bai izenburua, bai orri osoa hartzen zuen txerriaren irudia hagitz bitxiak iruditu zitzaizkidan, eta jakin-minak eraginda, artikulua irakurtzeari ekin nion….

klonazioaBeti onartu dut zientziari ezin zaizkiola ateak itxi; zientzia ezin dela mugatu edota zedarritu; zientzia aurrerabidea, oraina eta etorkizuna dela.Hala eta guztiz ere, ezin izan nuen estali artikulu hark nigan sorrarazi zuen harridura; txundituta utzi ninduen alde batetik, eta kezkatsu bestetik

Cyagra, bioelikagaigintza arloan jarduten diren enpresa nagusienetariko bat, hasia da klonatutako haragia eta elikagaiak biltegiratzen. Bertako marketing zuzendariak dioenez, elikagai kloniko hauek ez dute inolako arriskurik eta etekinak hobeak dira. Beste zenbait adituk, aldiz, honen hitza kolokan jartzen dute, eta elikagai hauen kontsumoak ondorio alergiko larriak sortuko ote dituzten beldur dira.

esneaDena den, zenbait konpainia eta enpresak ongi asko hartu dute klonazioaren metodo hau; izan ere, lortutako elikagaien kalitatea ezin hobea da eta baita lortutako etekina ere. Hori dela eta, badirudi konpainia asko hasi dela metodo honi erreparatzen; baina, hori bai, kontsumitzailea jakinaren gainean jarri gabe; hauek kontsumitzailea erosten duenaren jatorria jakiteko eskubidea aitortu gabe, alegia. Ez al litzateke debekatuta egon behar euren nondikoa adierazten ez duten produktuak saltzea?

Estatu Batuetako gobernuak ez du gai hau arriskutsutzat ez arbuiagarritzat jo eta ez du inolako traba edota oposiziorik azaldu. Gobernuaren jarrera berekoia eta axolagabea ikusita, iparramerikarrak ez dira egonean geratu eta egoerari gogor egin diote, euren osasuna hortzez eta motzez defendatzen saiatuz. Eztabaida ugariren ondoren, zera adostu zuten: klonatutako animalien deribatuak diren produktuek etiketatxo bat eraman beharko dute. Halere, nola dakigu etiketa hori ez daramaten produktuak puruak direla?

Garbi dago batzuentzat onuragarria eta beste batzuentzat, aldiz, erabat kaltegarria gertatzen den bidegabekeria hau konpontzen uste baino zailagoa dela; izan ere, gutxi asko egin dezakegu honetatik guztiagatik onura handiak ateratzen ari diren jende eta konpainia boteretsuen aurka. Egia esan, nolabait babesgabe edota indargabe sentitzen naiz erronka honen aurrean. Zer gertatuko da honekin guztiarekin? Etorkizunarekin batera etorriko da galdera honen erantzuna; bestela esanda, urak egingo du bide.

Comments { 1 }

Obesitatea: lehenbailehen konpondu beharreko izurria

Haur obesoakZiur nago zuetako guztiok entzunda duzuela obesitate hitza; izan ere, gehiegizko gizentasuna gure gizarteko arazo larri eta, era berean, arrunt bilakatzen hasia da. Hori dela eta, gero eta gazte gehiagori eragiten dion gai honi buruzko artikulua idaztea interesgarria izango litzatekeela pentsatu dut.

Askotan obesitate hitza, Estatu Batuak bezalako lurraldeekin lotzen dugu. Baina, gezurra badirudi ere, ez dugu hain urrun joan beharrik; izan ere, azken 15 urteetan Euskal Herrian gizenen kopurua hirukoiztu egin baita, osasun-arazo hau biztanleriaren %15ek pairatuz.

Obesitatearen kalteakIzurri honen kausa nagusia elikadura-ohitura bada ere, badago beste eragile garrantzitsu bat: sedentarismo hitzaz ezagutzen den jarduera fisiko falta, hain zuzen ere. Aipatutako faktore honek gure gizartearen garapenarekin batera egin du aurrera; izan ere, azken urteotan lortutako hobekuntza teknologikoak mugimendua eskatzen duten ekintzak izugarri murriztu baititu.

Honek pertsona batengan ekar ditzakeen ondorio larriak aztertu eta gero, ez garela estetika hutsez ari ziurta dezakegu; gaixotasun hau duen pertsona batek bihotz-arazo, garun-isuriak eta diabetes bezalako gaixotasunak izatea ohikoa baita. Eta ez hori bakarrik, gehiegizko loditasunak bizitzako 7 urte kentzea ere irits daiteke.

Egoera kezkagarri hau ikusi ondoren, asko izan dira arduratu eta konponbideak bilatzen hasi direnak. Esate baterako, umeei informazio baliagarria erakusten dien ordenagailu-jokoa asmatu du gai honetan ikasia den mediku talde batek (sakatu hemen jokoa ikusteko).

Gehiegizko pisuaBestalde, Espainiako gobernuak telebista-kanpaina bat jarri zuen abian iazko urriaren 9an. Honen helburua gazte eta umetan ematen den elikatura desegokiari aurka egin eta ekintza fisikoa sustatzea da. Iragarki honek zuzenean arazoarekin amaitzen ez badu ere, arazoarekin akabatzeko behar diren ohitura erosoak erakusten ditu. Hala eta guztiz ere, hau oso eraginkorra izango ote den zalantza du zenbait jakitunek, telebistak emititzen dituen jangai iragarpenen %45ek gehiegizko loditasunaren hedapenean eragiten baitu. Aipatutako iragarki hauek aurretik esandako ereduari aurka egiten diote eta umeek jaso dezaketen mezua guztiz kaltegarria izan daiteke.

 

 

 

[kml_flashembed movie="http://www.youtube.com/v/zfu8LEUdC0I" width="425" height="350" wmode="transparent" /]
   

Obesitatea, beraz, oraindik ere konpondu beharreko kontua da. Eta gauza bat garbi dago: azkar eusten ez badiogu gaiari, guregan sortuko dituen kalteak kontrolaezinak izango dira.

Comments { 5 }

Ume horien etorkizuna gure esku dago

Iazko emaitza batzuk3. munduko umeaUrtearen azken egunean gaude. Duela aste batzuk hasi ginen urteari amaiera emateko prestatzen: ospakizunak, opariak, asmo ezin hobeak… Egun hauetan maitasuna, elkartasuna eta solidaritatea gure artean nabarmenak dira; eta, urtero bezala, jostailuen iragarpenekin batera, hasi dira ume txiroei laguntzeko iragarpen eta kanpaina hunkigarriak. Hauek ikustean, gure zorteaz jabetuta, izugarrizko gupida sentitu dugu eta nolabait erruki sentitzen garela ere esan dezakegu. Bestela esanda, hain egoera tamalgarrian bizi diren haurrak ikusteak nahigabetu egiten gaitu eta, situazio hori saihesteko ahalegin eskasak egiten ditugula ikusita, nolabait erruki sentitzen gara.

Hori horrela izanda, asko izaten dira Gabonetan hirugarren munduko umeak lagundu edo “apadrinatzeari” ekiten diotenak. Aldiz, oporrak amaitu bezain laster, mota hauetako kanpainak gutxitu egiten diren heinean, bakoitza bere betiko errutinan sartzen da, aurreko guztia ahaztu eta bertan behera geratzen dira gure asmo on guztiak. Ez al zaizue iruditzen egunero pentsatu beharko genukeela benetan gure laguntza behar duten ume horietan?

pobreziaren grafikoaBost segundoro ume bat hiltzen da, eta seitik batek bost urte baino gutxiago izaten ditu. Gehienetan inongo zailtasunik gabe senda edota aldez aurretik saihets daitezkeen gaixotasunak izaten dira heriotza horien kausa. Hauen guztien artean gosea da herrialde txiroko biztanleek pairatzen duten genozidiorik nagusiena. Bestalde, zenbait ikerketaren emaitzek diotenez, herrialde hauetan 2,2 milioi ume HIESak jota daude; eta VIH birusa dela eta, 12,5 milioi umezurtz geratu dira. Horretaz gain, milioika umek ez daukate oinarrizko hezkuntza jasotzeko aukerarik, ezta edateko ura lortzeko abagunerik ere. Bestela esanda, ez dituzte guztiok merezi ditugun funtsezko eskubideak bereganatzen. 

Populazioaren erdia baino gehiago bizi da aipatutako egoera lastimagarri horretan (2004koak dira ezkerrean azaltzen diren datuak). Gure laguntza ezinbestekoa da arazo larri honi aurre egiteko, gu baikara aurretik aipatutako zoritxar horiekin guztiekin akabatu eta ume txiroei behingoz bizitza duina eskain diezaiekegun bakarrak. Aldiz, batzuetan gogoratzen ez garelako edota, hobeto esanda, gogoratu nahi ez dugulako, ezikusiarena egiten dugu; eta beste batzuetan, Gabonetan, esaterako, zerbait egiten saiatzen gara. Baina, zoritzarrez, hori ez da nahikoa; izan ere, gutxi batzuk baitira Gabonetan ere zerbait egiten dutenak.

Ondorengo mapak populazio txiroaren zabalkuntza erakusten digu (lodituta dauden guneak pobrezia gehien duten herriak dira). Txirotasun handiena Afrika erdialdean dago; txikiena, aldiz, Japonian.

Pobreziaren mapa

Aurreko guztia aztertuta, gai kezkagarri honi aurre egiteko ordua iritsi dela esan dezakegu; eta, horretarako, gure alderdi geurekoiari uko egin eta benetan behar dutenei laguntza txiki bat eskaini beharko diegu. Guztia, beraz, gure eskuetan dago. 

[kml_flashembed movie="http://www.youtube.com/v/5twW0QXe97I" width="425" height="350" wmode="transparent" /]

Comments { 1 }
-->