klera
iz. Zenbait kare-lurren izena; bereziki, hauts  bihurtua eta zotz moduan moldatua, markak egiteko edo arbelean idazteko erabiltzen dena. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
iz. Zenbait kare-lurren izena; bereziki, hauts  bihurtua eta zotz moduan moldatua, markak egiteko edo arbelean idazteko erabiltzen dena. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
1. iz. 1. Gorputzaren saihetsa. 2. Zerbaiten edo norbaiten eskuineko edo ezkerreko aldea (kasu-atzizkiak hartzen dituenean ezin du eskuineko, ezkerreko, bi edo antzeko mugagarririk eraman; horrelakoetan alde erabiltzen da). Orrialde-alboetako oharrak. • ALBORA EGIN. Albora egizu, mesedez, gurdia igaro arte. 2. iz. BOT. Platanazeoen familiako zuhaitz hosto erorkor sendo eta altua, azala iluntzen diren geruza erorkorrez osatua duena. Bost puntako hosto zabalak, eta fruituak biribilak eta haziz estaliak ditu. Apaintzeko eta itzala emateko landatzen da (Platanus hybrida). (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak:iz.
[aldamena] aldamen, ondo, aldaka zah.
[saihetsa] Bizk. saihets, sakats Ipar. g.e. pl.
[platanoa] platano, platanondo g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):
es (1) (gorputzarena) lado, costado (2) (kasu-atzizkia hartzen duenean, ondoan ezin du eskuineko, ezkerreko, bi eta antzeko osagarririk izan; horrelakoetan alde erabili behar da) lado, costado, banda (3) (itsasontziarena) bordo (4) plátano común (Platanus hybrida)
fr (1) côté (2) flanc, côté (3) platane
en (1) side (2) side (3) plane (tree)
izond. Lazgarria, izugarri mingarria. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak: izond.
[hunkigarria] bihotz-ukigarri, hunkigarri, inarrosle, ukigarri (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):
es desgarrador, -a, impresionante, que parte el corazón
fr déchirant, -e ; désespérant, -e
en heart-rending, heartbreaking
Zer tristezia! Zer dolore! Zer orhoitzapen bihotz erdiragarri! [Giristinoki bizitzeko eta hiltzeko moldea, Andre Baraziart (1784)] (Klasikoen Gordailua)
1. izond. Garbi, dotore eta apaina dena. 2. izond. Ondo egindakoa, egokia. Oso lan txukuna egin du. 3. adb. Txukunki. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak: (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)
txukun izond. [garbia eta apaina] apain, dotore, elegante, anddere Ipar., gurbil Ipar., piment Ipar.
txukun adond. [txukunki] txukunki, gurbilki Ipar., txukunkiro g.e.
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):
es (1) limpio, -a, aseado, -a, arreglado, -a, pulcro, -a (2)Â conveniente, adecuado, -a, apropiado, -a, correcto, -a (3) aseadamente, con aseo, pulcramente; apropiadamente, correctamente
fr (1) propre, soigné, -ée ; ordonné, -ée (2) correct, -e ; adéquat, -e ; approprié, -ée (3) proprement, élégamment, correctement
en (1) clean, tidy, neat, smart (2) appropriate, correct, good (3) neatly, smartly; appropriately
Ez zuen beste ardurarik etxea txukun eta garbi edukitzea baino, eta, azkenean, iritsi zitzaion horretaz ere desjabetzeko momentua. [Gorde nazazu lurpean, Ramon Saizarbitoria (Erein, 2000)] (Ereduzko Prosa Gaur)
EITBko irrati batean, entzule eta laguntzaile mordoska ederraren kolaborazio bikaina baliatuz, hara zeinen lan txukun bezain onuragarria lortu zen sasoi batean, merke asko, dohain, mesede aparta ezer ez bailitzan hutsean eginez. [Zeruan zer berri, Pello Zabala (Alberdania, 2006)] (Ereduzko Prosa Gaur)
Txukun jantzi, bizarra egun handietarako bezala egin, franelazko txaketa koadroduna jantzi eta, goiz eguzkitsua egiten baitzuen, lorategira irten naiz. [Konpainia noblean, Anjel Lertxundi (Alberdania, 2004)] (Ereduzko Prosa Gaur)
iz. Mozorroa; mozorro-jantzia. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
txantxo (G-azp-goi-to ap. A). “Máscara. Txantxoak ikusiezkero negarrez asten zaigu beti mutikoa” A. Gau-jaietako jolasetan oi diran txantxoak ziruditen. “Las máscaras”. Berron Kijote 210. (Orotariko Euskal Hiztegia)
Sinonimoak: mozorro, maskara (Elhuyar Hiztegia)
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):
es máscara, careta; disfraz
fr masque, déguisement
en mask; fancy dress, costume
Beldurtiak ziren eta arma gabe zeuden atorradun guztiak; eta berehala borroka aise utzirik landan barrena abiatu ziren, zuzi piztuekin; gau-jaietako jolasetan ohi diren txantxoak ziruditen. [On Kixote Mantxako, Miguel de Cervantes / Patxi Ezkiaga (Erein, 2005)] (Ereduzko Prosa Gaur)
iz. 1. Lasterka egiteko ekintza. 2. Pertsonen, zaldien, etab.en arteko norgehiagoka; laster eginez leku jakin batera lehen heltzen denak irabazten du. Donostiako zaldi-lasterketak. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)
Sinonimoak: iz.
[lasterka, lasterra] antxintxiketa, korrika, laster, lasterka, arineketa Bizk., arrapalada Bizk., lasterkada Gip. g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):
es carrera
fr course
en race; run
Denboraren kontrako lasterketan, hogei urteetan egin ez zutena egin nahi izaten dute berrogeiak jota. [Lasto sua, Aingeru Epaltza (Alberdania, 2005)] (Ereduzko Prosa Dinamikoa)
Reply