Gaurko hitza

1. (B ap. Izeta BHizt ; Urt II 221, Chaho, Éléments de grammaire basque, dialecte souletin, suivis d”un vocabulaire basque-français & français-basque (1873). ‘”>Gèze), kapaule. Capaz (de hacer algo). ” Kapable da, il est capable de…” Lf Grammaire basque (1944). “>Gram 125. ” Etzara hortako kapable ” Izeta BHizt. v. kapaz. .  Gure haragia eta odola eztiradela kapable ez abastant hire Resumaren heretajez poseditzeko. Lç Ins A 3r (v. tbn. F 5v y F 6v). Adoratzen zaitut kapable naizen humilitate eta errespetu gustiarekiñ. Eguia Catholicac (1686). “>Gç 118. [Jaun Errotorari] baitagoko jujatzea nor den hartako gai edo kapable. Bayonaco Diocesaco Bi-garren Catichima (1733). “>CatLav 266. (V 133) Nor izanen da gai eta kapable haiña enganiotik atheratzeko? He Gudu izpirituala (1750). “>Gudu 65. Errendatzen derizüt homajerik barnena zointzaz ene bihotza kapable beita. Andere Dona Maria Scapulariocouaren confrariaco bulla […] eta maniac edo chediac (1780). “>Mercy 22. Jinkuaren ezagützeko eta maitatzeko kapable dena. Catichima […] Laneufville Aquiceco Jaun Apezpicu […] Ohoregarriaren manuz araimprimatia (~1780). “>CatLan 31. Erreflexionerik bothitzenak eta kapableenak Arimen Jainkoaganat altxatzeko. Guiristinoqui bicitceco eta hiltceco moldea (1784). “>Brtc 3. Kapable dela eta suhable afera horri ihardesteko. Revol 152. Kapaule balin bagira / zier zerbütxü errendatzera. La tragérie de Charlemagne. Pastorala (~1800). B. Oihartzabal (arg.). “>Xarlem 1434. Jauna nihaurganik enizala kapable deus hunik egiteko zure sokorria gabe. Uskara Libru berria (~1837). “>UskLiB 66s. Gure bihotzen honkitzeko kapable diren erreflekzioniak. Ib. 63. Zeren ezkütüzü kapaule / deus ere erraiteko. Sainta Catherina pastoralaren XIX mendeko bi eskuizkribu. A. Loidi (arg.). “>SaintaCath 355. Bere phartiaren kapaule <-aou-> thirazale. Pastoral Pantzart (ap. ASJU 1989, 573n). Gure baitharik ez ginen kapable estatu hartarik atheratzeko. Meditazioneac urtheco ebanjelioen gainean (1840) liburuari dagokio. “>Jaur 147. Gure konbentzitzeko eztira kapable. Bordel bertsularia. J. M. Satrustegi (arg.). “>Bordel 120. Ilobak handitzen ari zirelarik behatzen zuen zoinek erakusten zuen artzaingoko gosturik hoberena […]. Hiru mutiko gehienak, etzazkon iduritu […] kapable zirela. Mendekoste gereziak eta beste (1963). “>JEtchep 53. Arrotzak etxean izaki ta hetaz arta hartzeko ez kapaule. Herr 17-8-1961, 4. Orain pentsazu kapable bazera, / zenbat dan nere adiña. InMattin 73. Bera ez duk kapable lan heien egiteko. Erramun harginaren oroitzapenak (1989). “>Etchebarne 90.

2. (Sin complemento). Capaz, apto, apropiado, hábil. ” Kapablea da, c’est un homme de valeur” Lf Grammaire basque (1944). “>Gram 125. ” Gizon kapablea eta aski azkarra ” Izeta BHizt.
Apez aprobatuari edo kapableari kofesio osoa egitea. Debocino escuarra, mirailla eta oracinoteguia (1635). Harizmendik asko aldatutako argitalpenak ere badaude (~1640, ~1690). “>Harb 32. Hura düzü segürki / mündüko kapaulena. Sainta Catherina pastoralaren XIX mendeko bi eskuizkribu. A. Loidi (arg.). “>SaintaCath 356. Ni balinbaninz andere zunbat bezala kapable / zurekila konbersatzera, jauna enüke herabe. ‘Instruit comme certaines’ . L”oeuvre poétique de Pierre Topet-Etchahun. J. Haritschelhar (arg.). ‘”>Etch 542. Kapablea den gizona obretarik ageri. Xa Odolaren mintzoa (1976). “>Odol 157. Senpere ez zen gero nola nahiko parrokia, bainan Lapurdiko hautuenetarik bat, aspaldidanik kapablenez dohatua. Lf Euskal literaturaz (1935-1984). “>ELit 288. Izaten ahal baniz behin ere / zure eretzian kapable, / egin ahala eginen deizut / zuri beti ere. AstLas 35.

    [kapaza]: kapaz Heg. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)