Gaurko hitza

Search Results for: ganga Toggle Comment Threads | Keyboard Shortcuts

• 

  Maite 10:19 pm on 2021/02/19 Permalink | Reply
  Tags: T ( 353 )   

  tetele 

  adj. Ipar. eta Naf. Ergela. Jakintsu direla esanez, tetele bihurtzen dira. (Hiztegi Batua)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  tetele. 1. (L, BN, S; H (L)), tetel (AN-larr). Ref.: A; Asp Leiz2 (tetel).
  “Personne de peu de sens” H (s.v. tatalea). “Bobo” A. “Bobo, atontadillo” Asp Leiz2. . Budaren emazteak tetele batzuek dire; Kristorenak, etxeko aingeruak. Hb Egia 66 (Azkue traduce “charlatanas”). Eskual-herri guzian etzuen ikusi emazte uli, gizon tresna eta haur basa […], bere gisako tetele batzu baizik. HU Zez 121. Erranik aski, bero, loale, / abiatu zen gure tetele. Ox 116. Zer elhe tetele zuriak atheratzen othe ditu orduan urinak? Zer perekak egiten? JE Bur 87. Ez nizala pikaren azken umia, ez eta ere irri egiteko errekaitu bat, tetela, ergela edo mentsa. Zub 69. Ago ixillik tetela! TP Kattalin 181. Beharrik ez baituzue gogoan atxiki, Orreagako laborari tetele harek erakutsia. JE Ber 97. Irriz zaudezte segur sendagailu tetele huntaz. Larz GH 1934, 410. Iakintsu dirala esanez, tetel biurtzen dira. Or Aitork 168. Ez da aski tetele edo maltzur izaitea, zanpa-zanpa partiden lerroan eremaiteko. SoEg Herr 21-4-1960, 1. Zerbait athera ditake, balitz ere tetele. Harrazpi “Larresoroko Semenarioa” (ap. DRA). “(BN-lab), persona apática, muelle, sin iniciativa” A. Sinets-araz zazu zure buruari zure zainak, iguzkitarat malinkerian dagon gatuaren pare, tetelearen teteleaz loaren maletan sartzerat doatzila. Herr 22-12-1959 (ap. DRA; la ref. es incorrecta). 2. (H (L)), tetel (B, BN). Ref.: A; Lh; Gte Erd 301; Izeta BHizt2. . “Qui articule mal, en parlant, certaines lettres, et las confond avec d’autres” H s.v. tatalea. “Ceceoso” A. “Solas tetela du (B)” Gte Erd 301. v. tatale. TETELE ETA TATALA. Diciendo tonterías. Ez dute merezi populu-buruzagi izaitea, tetele eta tatala, egi gordina gordez, aiseria eta utzieria predikatzen dutenek. Herr 22-12-1966 2. TETELE-METELE. A lo tonto. Batzuetan goxatzen zaio begitartea [Khrouchtchevi] eta tetele-metele eskaintzen Amerikari, duela gutixko hasi den bezela, bien artean mundua erdizka dezaten. SoEg Herr 7-9-1961, 3.

  Sinonimoak: iz.

  [ergela] : izond. Ipar./Naf.

  arin, babalore, babo, bulunba, buruarin, eltze, ergel, ero, eroxka, inozo, kaiku, kaskarin, kirten, lelantoni, lerdo, memo, tonto, tontolapiko, tutulu, txatxu, txoriburu, zoro, zoroxka, zozo, zozoilo, ments Ipar., pello Ipar., xanfarin Ipar., zuntzun Ipar., tontolo Heg., txoropito Heg., atunburu Bizk., gangar Bizk., ganorabako Bizk., ganoragabe Bizk., ganoragabeko Bizk., kokolo Bizk., lapiko Bizk., lelo Bizk., mozolo Bizk., papao Bizk., pepelerdo Bizk., taket Bizk., tankalo Bizk., tentel Bizk., txotxolo Bizk., pettux Lap., ilupa Naf., pergut Zub., astapito beh., ganbelu beh., alotza g.e., haizebelats g.e., inputika g.e., narra g.e., txolin g.e., zoroko g.e., memelo Bizk. beh., koko Bizk. g.e., txotxin Bizk. g.e., pikabuztan Ipar. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es izond. (GN/Ipar.) apático, -a, desganado, -a; apocado, -a; tontaina
  fr izond. (GN/Ipar.) imbécile, sot, sotte, idiot, -e
  en izond. (GN/Ipar.) fool, idiot
  port izond. (GN/Ipar.) desanimado(a), apático(a), sem vontade; diminuído(a); burro, tonto

  Testuinguruan

  -Uste duzu tetele hutsak garela ala? [Susmaezinak, Itxaro Borda (Alberdania, 2019)]

  

   

  Reply

  Required fields are marked *

  Izena *

  E-posta *

  Webgunea

  Gorde nire izena, emaila eta webgunea bilatzaile honetan komentatzen dudan hurrengorako.

  Δ

• 

  Maite 10:40 am on 2021/02/12 Permalink | Reply  

  kaiku 

  1 iz. Ardi esnea biltzeko erabiltzen den zurezko ontzia, euskarri bakarrekoa eta goporra baino handiagoa; ontzi horren edukia. Ik. abatz. Kaikuak urki zurez egiten dira. Kaiku bat esne hartu zuen. 2 adj./iz. Lgart. Ergela, adimen laburrekoa. Ik. kirten 3. Baserritar kaiku pila handia dago gizontxoari begira. Hago isilik, kaikua! Kaiku zaharra! Kaiku handienak ere uler ditzake hitz horiek. 3 iz. Puntuzko euskal jaka urdin edo beltza, artilezkoa, irudi gorriz apaindua eta aurrealdean lokarri borladunez lotzen dena. Ik. mendigoizale 2. 4 iz. Artilezko ehunez eginiko euskal jaka urdin, beltz, zuri, berde edo gorria, kolore bakarrekoa edo bi koloretan laukiak eratuz egina. Ik. lekeitiar 3. (Hiztegi Batua)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  kaiku. Etim. De lat. caucum; v. FHV 91.

  1. (V, G, L, AN, B, Sal; SP, Urt IV 30, Lar, Aq 637 (G, AN), H, VocB ), kaiko, kauku (Foix ap. Lh.). Ref.: A; A Morf 149; VocZeg 288; Lh (kaiku); AEF 1955, 49, 189; Iz Als (kaikuba), ArOñ ; Etxba Eib ; CEEN 1971, 352; Izeta BHizt; Elexp Berg. Cuezo, cuenco o tazón grande con asa. “Llegando a donde bebieron la leche le dijo […] que el dicho caicua dejó en una rama” (Zugarramurdi, 1617). LexHNav I 91. “Sorte de vaisseau à lait” SP. “Tarro de ordeñar” Lar. “Cuezo, cuenco o tazón de madera con mango, para recoger la leche, dornazo” A. “Kaikoa, zurgiñarezko edo lurrezko katillu aundi bat bere eldulekutxoaz” Onaind EEs 1930, 202. “Kaiku, esnea jeizterakoan artzeko ontzia (V-gip)” Urkia EEs 1930, 9. Cf. VocNav s.v. caicu.
  Mallubak, porroia, kaikuba, galbaia […]. Mg PAb 135. Kaikua, iragazkia, asuna, apatza. Izt C 224. Eskuan txantxila ta / kaikua buruan. It Fab 39. Burdinazko gatheak emaztek lephotan, / motho gora batzuek kaikuen moldetan. Hb Esk 15. Guk egiten ditugu kaikuak, azpilak, ophorrak eta ophotsak. Dv Lab 321. Esne lodi kaikuan, xingar gerrenean, / gaztenak pinp paderan, arno goporrean! Barb Sup 185. Nihaurek deitzi esneaz / ez dut kaikurik beteko. Etcham 163. Era ortan artzai batzuek ere zurezko kaiku eta apatzetan esnea egosten dute. JMB ELG 44. Artzai-kaikuan esnea bezain / lasa, zabalean, ura. Or Eus 389. Zure semiak kaikuarekin / or dabiz mendi-plazetan. BEnb NereA 212. Urtero bi kaiku, esne apartsuz gainezka, eskeñiko dizkitzut. Ibiñ Virgil 47. Ez bide du, ez, anbertze trago / egiten horrek kaikutik. Mattin in Xa EzinB 87. Amabost litrokoak dira Santestebanek egiten ditun kaiku aundienak. Garm EskL I 100. Bakaiku, kaiku, ez esne t’ez kaiku (G-nav). Inza NaEsZarr 112. Kaiku edo ardi-jeizteko ontziak egiteko. Ostolaiz 27. En DFrec hay 3 ejs. de kaiku.
  v. tbn. Echag 95. Ag AL 60. Muj PAm 74. Y 1934, 93. TAg Uzt 11. EA OlBe 93. JAIraz Bizia 40. Erkiag Arran 56. Kaiko: Gy 316. Contenido de un cuezo. “Kaiku bat gaztanbera” Izeta BHizt. Kaiku bat ezne emanik, mantuarekin estali zuen. Lard 125. Orduantxe zetorren ukullutik kaiku bat esnerekin. Zab Gabon 33s. Kaiko andi bat esne. Ag G 1. Kaiku-bete esne ta olata auek. Ibiñ Virgil 52.

  2. (V, G; H), kaiko (V-gip). Ref.: A; Etxba Eib (kaiko, kaiku); Elexp Berg; Gte Erd 287. “Majadero” A. “Kaiko mosolua, se dice para calificar de estúpido o cosa parecida. Kaiko mosolo galanta zuen senidia” Etxba Eib. “Kaiku galanta zara zu beintzat” Ib. “Ixildu ari kaikuoi alakuoi” Elexp Berg. “Nik eztakit ze kaikua dan ori (G-azp-goi)” Gte Erd 287. Cf. VocNav: “Caicu, despectivo equivalente a tonto, torpe, zote (Valle de Erro)”. Makurtu ezak ire / aizezko burua, / ez dituk agur oiek / iretzat, kaikua! It Fab 123. Demonio kaikuba! Sor Gabon 20. A! Kaiku aundia! Duroz ez, baizik lau kantoiko ontzako zarrez zeok ori betea. Apaol 40. Baserritar kaiku pilla andia dago gizontxoari begira. Ag G 183. Ez uste izan gero, kaiku sortu eta kaiku egon zela bethi. Ox GAlm 1958, 39. Geldirik egongo al zera? Kaiku, kirtena! Alz Burr 16. Aizak, kaiku, berriz ile bat ukitzen ba diok Kattalini xeatuko aut. TP Kattalin 180. Gu gera kaikuak; / auzotar asko diran / bezelakuak. MendaroTx 192. Berriz ere geldi ago, kaiku ori? Zait Sof 167. Kaiku berritsu, txirriporro bat zan aolkari au, oso geldi, oso isil eta oso benazko dago. Amez Hamlet 120s. Kaiku haundienak ere ulertu ditzake euskarazko hitz horiek. PMuj in MEIG I 93. Etzazu negarrik egin, Irene. Kaiku orrek eztu merezi-ta. NEtx LBB 137. Ostalari gaixto ta kaiku bat besterik ez zera zu. Berron Kijote 190. Kaikuak aleenak zuek! Ataño TxanKan 18. Txakur beltz kaiku bat. Zendoia 27. v. tbn. Ezale 1899, 7b. Kk Ab I 25. Mok 14. Or Mi 57. Otx 128. TAg Uzt 163. EA OlBe 23. Anab Poli 41. SM Zirik 41.

  3. “Chaqueta montañera de color generalmente verdinegro y rojinegro. Kaikua, kaletarrak eta mendira joateko bai, baiña basarrittarrak e[z], artillezko jertsiak eta bai” Elexp Berg. Brusak, kaikuak, buruko pañoluak. Anaitasuna 6-9-1967, 7. [Euskera] defenditzeko ez dira naiko / kaiku-txapelak soiñian. Ayesta 91.

  Sinonimoak: iz. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  iz. [ontzia]: kotxu Zub.

  izond. [ergela]: arin, babalore, babo, bulunba, buruarin, eltze, ergel, ero, eroxka, inozo, kaskarin, kirten, lelantoni, lerdo, memo, tonto, tontolapiko, tutulu, txatxu, txoriburu, zoro, zoroxka, zozo, zozoilo, ments Ipar., pello Ipar., xanfarin Ipar., zuntzun Ipar., tontolo Heg., txoropito Heg., atunburu Bizk., gangar Bizk., ganorabako Bizk., ganoragabe Bizk., ganoragabeko Bizk., kokolo Bizk., lapiko Bizk., lelo Bizk., mozolo Bizk., papao Bizk., pepelerdo Bizk., taket Bizk., tankalo Bizk., tentel Bizk., txotxolo Bizk., tetele Ipar./Naf., pettux Lap., ilupa Naf., pergut Zub., astapito beh., ganbelu beh., alotza g.e., haizebelats g.e., inputika g.e., narra g.e., txolin g.e., zoroko g.e., memelo Bizk. beh., koko Bizk. g.e., txotxin Bizk. g.e., pikabuztan Ipar.

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) iz. cuezo, cuenco de madera para recoger la leche (2) iz. [euskal jaka] kaiku (3) iz./izond. (lgart.) tonto, -a, necio, -a, majadero, -a
  fr (1)  iz. vase en bois (2)  iz./izond. (lgart.) sot, sotte, stupide
  en (1)  iz. a wooden jug used for milk (2)  iz./izond. stupid, silly, foolish
  port (1) iz. tigela de madeira para coletar leite (2) iz/izond. asinino, tonto(a), tolo(a)

  Testuinguruan

  Kaiku handienak ere uler ditzake hitz horiek! (Elhuyar hiztegia)

  

  

   
• 

  Maite 10:22 pm on 2020/12/18 Permalink | Reply
  Tags: G ( 266 )   

  ginga 

  1 iz. Gerezi mota garratza. Ginga anpolaia. Ginga edaria. Ginga, gozo dela, min da (esr. zah.). 2 iz. Gingondoa. (Hiztegi Batua)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  1 ginga. 1. (G ap. A ; IC 442v, Lar, H). Guinda. “Guigne, cerise” H. ” Ginga, guinda, cereza agria” A. v. 1 ginda. Zozo aseak gingak igi. Lar (s.v. tordo). Ez aldin utziko amak gingak jaten. AA II 30. Dulze legor piska bat edo gingak inguruan apaingarri ipiñiaz. Cocinan 52. Jango dituzu, juaten bazera / Erniora Abenduan, / ginga goxuak kuku ta xoxo / kantari alaien onduan. MendaroTx 171. Egunero jantzi bat eun berriz egiña, / gaur askotan bezala ginga-margo ziña. Or Poem 533. v. tbn. Echag 174. Izt C 154. EZBB II 146. 2. (Lar→Lcq 77, H (s.v. gila)). Guindo. “Guindal” Lar. Era berean ginga edo gerezi gañetan gañean jartzen dirala gaizki dirudian eran, mutillak begira daudela. AA II 120. GINGA ANPULU, GINGA ANPOLAI. “Garrafal guinda, ginga anpuluak” Lar. v. GINDA ANPULU, GEREZI ANPOLAI. Ginga anpolai gizen gizenak guziyak kontuz landuak. Iraola (ap. DRA). GINGA-EDARI. Licor de guindas. Ginga-edari onekin agoa ezatuko diat. ‘Agriotat’ . Or Mi 69.

  2 ginga. (G-to ap. A ). “Zénit. Eguzki-gingan, en lo más caluroso del sol” A. v. gingabegi. Udako eguerdiz, sargori miñean, / iguzkiak, gingan, dario su ta gar. Zait Gold 18. Eguzki biribil-diztikorra ortzi-erdian yarri ta bero-gingak erre oi dun garaia. (Interpr?). Zait Sof 172. Gingan eguzkia. “El sol está en el cénit” . Or Poem 529. Argi-iturri nagusia kiskalgarri, gingan egoan, udako egunik beroenak eldu ziralako. Erkiag Arran 105. Bere animarentzako atsedenbide ta bere izan-izatearen ginga du olertitza. Gazt MusIx 168.

  3 ginga. 3 ginga . –Ai, au txardina! Oraingua! –Zenbatean dezu? –Amar zentimuan, azkena, andria: begira zer ginga! EgutTo 1921 (Lotazilla), 30 (ap. DRA, que traduce “ganga”).

  Sinonimoak: iz.

  [gingondoa]: gingondo (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) 1  iz. (Bot.) guinda 2  iz. guindo (2)  iz. (Astron.) cenit
  fr (1) iz. griotte
  en (1) 1  iz. [fruitua] morello/sour cherry 2  iz. [zuhaitza] morello/sour cherry tree
  port (1) 1  iz. (Bot.) ginja 2  iz. (árbol) ginjeira

  Testuinguruan

  Gozogileak, urte gaziari ginga jartzeko irrikaz. Arabako alea.

  

   
• 

  Maite 8:35 pm on 2020/07/02 Permalink | Reply
  Tags: I ( 288 )   

  ilupa 

  iz. Batez ere Naf. Ganoragabea.  (Hiztegi Batua)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  kaier. (Chaho, T-L).

  1. (L-côte, B; VocB ; ill- AN-gip-5vill), ilufa (L-côte). Ref.: A (ilufa, ilupa).
  “Filucha” VocB . “Tamo, pelusa de telar” A.

  2. (B; VocB ), ilupe (B). Ref.: A; Inza EsZarr 176; Izeta BHizt (ilupe). “Persona de poco fundamento” VocB . “Persona pusilánime” A. ” Hau yende ilupe! ” Izeta BHizt. . ” Mugi zaite, zein ilupe zaren! ” Ib. Illupa ori! Ezta urtien urtez ere, etzaik senik erne. Zait Sof 128.

  3. “(L-ain), ajado (traje). Soiñeko hori ilupa duzu (L-ain), ese traje de V. está ajado” A.

  4. “(B), huero” A Apend.

  Sinonimoak: izond.

  Naf. [ganoragabea]: arin, babalore, babo, bulunba, buruarin, eltze, ergel, ero, eroxka, inozo, kaiku, kaskarin, kirten, lelantoni, lerdo, memo, tonto, tontolapiko, tutulu, txatxu, txoriburu, zoro, zoroxka, zozo, zozoilo, ments Ipar., pello Ipar., xanfarin Ipar., zuntzun Ipar., tontolo Heg., txoropito Heg., atunburu Bizk., gangar Bizk., ganorabako Bizk., ganoragabe Bizk., ganoragabeko Bizk., kokolo Bizk., lapiko Bizk., lelo Bizk., mozolo Bizk., papao Bizk., pepelerdo Bizk., taket Bizk., tankalo Bizk., tentel Bizk., txotxolo Bizk., tetele Ipar./Naf., pettux Lap., pergut Zub., astapito beh., ganbelu beh., alotza g.e., haizebelats g.e., inputika g.e., narra g.e., txolin g.e., zoroko g.e., memelo Bizk. beh., koko Bizk. g.e., txotxin Bizk. g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Google translate):

  es (1)  iz. tamo, pelusa [telar] (2) iz. (Bot.) tomento (3) izond. (batez ere GN) insustancial, negligente, sin fundamento
  fr (3) izond. (batez ere GN) insignifiant, négligent, sans fondement
  en (3) izond. (batez ere GN) insubstantial, negligent, unsubstantiated
  port (3) izond. (batez ere GN) insubstancial, negligente, sem fundamento

  Testuinguruan

  Ilupa xoranda, xoxo alaena! [Rock’n’roll, Aingeru Epaltza (Elkar, 2000)]

  https://twitter.com/txargain/status/1278282692258344962

  

   
• 

  Maite 8:34 pm on 2020/04/24 Permalink | Reply
  Tags: G ( 266 )   

  ganorabako 

  adj./iz. Bizk. Ganoragabea. Ganorabako berba gangarrak. Ganorabakoen etxean, goizeko salda arratsean. (Hiztegi batua)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  (V), ganoragabeko, ganorabagako, ganorabageko, ganorebaako (V-gip), ganorabareko (V-gip). Ref.: A; Iz ArOñ (gánore baakua); Etxba Eib; Elexp Berg (ganorabako, ganorabareko).
  (Ref. a personas) sin sustancia, botarate, torpe; (ref. a cosas) sin fundamento, insustancial. “Persona desmañada, torpe para el trabajo” A. ” Gizajua, ganorabakua izan zan beti ” Etxba Eib. “Sin sustancia, persona sin nervio, insustancial. Zelan izan leike personia hain ganorabakua ” Elexp Berg. Cf. LexBi ganorabaco. v. ganoragabe.
  

  *Eta zer, etxeak badira ain ganora bakoak non alkar ta erabatera lo egin bear izaten dabe? Añ LoraS 161. Euren ganora bagako berba gangarrak […] adierazoten deutse gustijai ardaoz aserik dagozana. Astar II 123. Itaune zalea dalako, / berbetan izan arren ganora bagako. AB AmaE 327. Barritxukeria ganorabagakoan iardun badeutzut bere. Ag Ioan 211. Nun egoaz Martin umeari zugatzera igoten galarazo barik, ganorabakuori? Echta Jos 33. Abelaztia biar litxaken baño erkiñago ta ganorabakuago aurkitzen da. ForuAB 101. Ganora gabeko aitzakiak esanaz. Garit Usand 62. Ganora bakoen etxean goizeko saldea arratsean. (V-gip) A EY III 131. Au benetan ganora gabekua! (V-gip) Etenak egin zituen barreka ikusleak, ain ganorabako talde aren zirriparra ta joan-etorriak ikusita.Erkiag Arran 44. Alako gizon ganorabakoari zer txarrik jazo ez gero? Bilbao IpuiB 168. Olarratz jaunari ganorabako zeren bat egin deutsazu. Erkiag BatB 66.
  v. tbn. Azc PB 244. A BGuzur 147. Ag Kr 173. Etxde JJ 40. Osk Kurl 41. Ganoragabeko: Ag G 141. Ganora bagako: Itz Azald 79. Ganorabageko: Ag Kr 60. En DFrec hay 2 ejs., vizcaínos, de ganorabako.

  *Artu oi dirian ganora eta burubagako osagei edo medizinakgaitik.Astar II 39. Epel, motel, ganora ta erakarde bagekoa. Ag Kr 49. Ganora ta ardura bako alper zar bat zala. Bilbao IpuiB 145.

  Sinonimoak

  iz. [ganorabako]: arduragabe, ganoragabe, baldar, gangar, dorpe, trakets, trauskil. Ant. argi, trebe (Adorez sinonimoen hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan

  • es izlag. (batez ere B) (lgart.) insustancial, negligente, sin fundamento
  • fr izlag. maladroit, -e, lourd, -e
  • en izlag. (lgart.) superficial, shallow, feckless, ineffectual, irresponsible
  • port iz. inútil, negligente, sem fundamento

  Testuinguruan

  Ganorabakoen etxean, goizeko salda arratsean. Esaera zaharra. (Hiztegi batua)

  

   
• 

  Maite 11:34 pm on 2019/03/15 Permalink | Reply
  Tags: K ( 331 )   

  kaikukeria 

  iz. Kaikuari dagokion egite edo esan gaitzesgarria. Ik. ergelkeria. Kaikukeriak esan, aditu, egin. (Hiztegi Batua)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  kaikukeria (V-gip ap. Iz ArOñ).

  Burrada, majadería. “Kaikúkeixaak eiñ, hacer tonterías” Iz ArOñ. Zeruko sendakiña etortzeko bildur izatea baiño kaikukeri aundiyagorik izan al diteke ba? Elizondo KristPE 330. Berbetan diñardutso ta lotan ei dago! Kaikukeri andijagorik entzungo dogu oraindik! Otx 164. Oraindik ere kaikukeri pranko esateko gaude euskeraren lepotik. Or, carta a Lizardi 14-1-1929 (ap. DRA). Betiko kaikukeriak esaten ari izango bagina naiago lukete askok eta askok. Zait Plat 1. Kaikukeriak aditzeko ez gaude. NEtx LBB 146. Ez jakiñian zer pentsau, bildurra ala kaikukerixia ete zan Zaldunan jaramonik eza. Etxba Ibilt 476. Ikusiko duzute zuen kaikukeri eroaren ordaña nola jasoko duzuten. Berron Kijote 55.

  Sinonimoak: iz.

  [ergelkeria]: ergelkeria, inozokeria, kirtenkeria, lelotasun, sanokeria, tontakeria, tontotasun, tutulukeria, txatxukeria, txotxolotasun, zozokeria, zozotasun, menskeria Ipar., pellokeria Ipar., pernandokeria Ipar., lerdokeria Heg., gangarkeria Bizk., kokolokeria Bizk., lelokeria Bizk., tentelkeria Bizk., txotxolokeria Bizk., tetelekeria Ipar./Naf., alukeria beh., inuzentekeria beh., memelokeria beh., ergeltasun g.e., mozolokeria Bizk. g.e., txotxakeria Bizk. g.e.  (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es (1) iz. [landarearena] yema, brote (2) iz. [begikoa] (Ipar.) pupila del ojo; niña (del ojo)
  fr (1) cime, sommet (2) terrasse
  en (1) summit, peak (2) flat roof; balcony
  port (1) cume, cume (2) terraço

  Hainbat adituren iritzian, hori orain egitea kaikukeria izango litzateke.  [Jakin aldizkaria, 180 zbk., , 2010 – iraila-urria] (Egungo Testuen Corpusa)

  

  kaikukeria (Gaurko hitza, Domeinu Publikoa)

   
• 

  Maite 10:18 pm on 2019/02/05 Permalink | Reply
  Tags: K ( 331 )   

  kirtenkeria 

  iz. Kirtenari dagokion egitea, eta, bereziki, esana. Hori, niretzat, esan daitekeen kirtenkeriarik handiena da. Kirtenkeria itzelak eta gogoeta zoragarriak adieraz ditzake hizkuntzak. (Hiztegi Batua)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  kirtenkeria (-keri A DBols), kertenkeria (V-gip). Ref.: Etxba Eib y Elexp Berg (kertenkerixia).

  “Gansada” A DBols. “Burrada, torpeza, grosería. Nik ikusi doran kertenkerixarik aundiña” Etxba Eib. “Gamberrada. Kuadrilla orrek eztauka kertenkerixia ta jaleua besteik” Elexp Berg. Naiz adarra jotzen eta beste onelako kirtenkerietan. Urruz Urz 12s. Irakurri oi zuan, igandietan, kertenkeriz ornituriko paper purtzil bat. Ag G 219. Auxe berau jazoten yake askori, orrako kirtenkerijak dantzuta: […]. Albzur JZ 1921, 178. Esan lei ba kirtenen alez ta kirtenkerien aldez zabiltzala. Kk Ab II 110. Kirtenkerijok egunian baño egunian andijaguak. Otx 125. Piñuaz kirtenkeri asko esan da. Munita 55. Au kertenkeri aundi bat dala konturatzeko ezta burua asko nekatu bearrik. Basarri ZArg 1958, 15 (ap. DRA). Alakotxe kertenkeriak egiten ziran etxetan. NEtx LBB 30. Hori, neretzat, esan daitekeen kirtenkeriarik handiena dela. MIH 156. v. tbn. EEs 1931, 1. ABar Goi 21. Zait Sof 189. SMitx Unam 5.

  Sinonimoak: iz.

  [ergelkeria]: ergelkeria, inozokeria, kaikukeria, lelotasun, sanokeria, tontakeria, tontotasun, tutulukeria, txatxukeria, txotxolotasun, zozokeria, zozotasun, menskeria Ipar., pellokeria Ipar., pernandokeria Ipar., lerdokeria Heg., gangarkeria Bizk., kokolokeria Bizk., lelokeria Bizk., tentelkeria Bizk., txotxolokeria Bizk., tetelekeria Ipar./Naf., alukeria beh., inuzentekeria beh., memelokeria beh., ergeltasun g.e., mozolokeria Bizk. g.e., txotxakeria Bizk. g.e. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es iz. estupidez, necedad, majadería, gansada
  fr iz. stupidité, sottise, bêtise
  en iz. stupidity, nonsense
  port iz. estupidez, necedad, majadería, gansada

  Hori niretzat, esan daitekeen kirtenkeriarik handiena da. (Elhuyar hiztegia)

  

  kirtenkeria (Gaurko hitza, domeinu Publikoa)