suete

iz. Bizk. Sukaldea. Suete bazterrean. (Hiztegi Batua)

Orotariko Euskal Hiztegian

suete (V-ger-gip), subate (Lar, Añ (V)), subete (V-oroz), sugate (V; Lcc, Mic 7r), suite (V-ger-arr). Ref.: A (sugate); EAEL 123; Gte Erd 138.

1. Hogar, fogón. “Hogar, lugar de fuego” Lcc. “Beko suegaz, txapako suitea berotu in zen (V-arr)” Gte Erd 138. Jarri banadi sugatean, / beroetan jat iturria. Lazarraga 1190r. Usain onekoa ala txarrekoa dan subatean erreten dana. Añ MisE 217. Ea bada ebagi oin edo zapatien neurriko intxaur azala, esegi sugateko <zu-> laratzuban. Astar II 38s (Harriet interpreta su-gate, ‘cadena del fuego’). Ai andrea / gure etxea / suak artu dau / sugatetik. Zav Fab RIEV 1907, 536. Suetiaren onduan gaztañak zurittuten giñardubalarik. Otx 119. Suiterako errekine ta kortetarako azpigarrie opatuten eutsielako. Akes Ipiñ 25. Artzaiñek, barriz, euri ta eguraldi txarretan ermitako elexpe ta suitean aurkituten deudie legorra. Ib. 20. Lapikoak irakiten dagozan lekuari, batzuk suetea deituten deutsoe. Berriat Bermeo 388.

(V; Zam Voc), sueta, suate (V; Añ (V)), subate (Lar -> H), subete, sugate (Mic 7r), sugete (V-ger-arr), suite (V-arr). Ref.: A (suate, suete, sugete); Gte Erd 182. Cocina. “Suitia eta suite zarra arkalen ondoan dagoz (V-arr)” Gte Erd 182. v. sute (2). Zegaiti deutsudan negu guztiko / zer esan ifini sugaterako. EgiaK 90. Surik andiena egon arren zeuroen suatean. Añ LoraS 86. Suateko lan ta tresnak. Ib. 152. Baia sugetea / txakur baten pekora / yeustak ak largatzen / itzi nai ez yeustala / onek urreratzen. Zav Fab RIEV 1907, 537. Sueteko atetik urten. AB AmaE 389. Suetean lo egoan txakurra. A Ezale 1897, 19b. [Familia] sugatian baturik. Kortazar Serm 374. Suatetik gizategira bitarteko iragotegi edo bidestuan. Ag Kr 23. Argi dotore au imini daidanean gure subetean. Kk Ab I 70. Bein suetean batu zireanean. Kk Ab II 12. Suite osoa laster urrez estalduta gelditu zan. EEs 1928, 67. Suetako sugainak. Ort Oroig 67. An ari zan Jon bakarrizketan gabeko orduetan bere etxeko suetean. Erkiag Arran 75. Astoa ez da asten ba berbetan, sueteko guztiak entzuteko eran? Bilbao IpuiB 205.

2. Hogar, casa. Erriko zazpi auzotegiei onenbeste zerga ezarri eutsien, eta ordeaz erriko agintariek auzotegi bakotxeri, bertako suite edo etzeen neurrien. Akes Ipiñ 26.

Sinonimoak: iz.
[suete] : sukalde, sutegi (Adorez Sinonimoen Hiztegia)

Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

es cocina; hogar, fogón
fr cuisine nf; fourneau nm, cuisinière nf
en (place for cooking) kitchen n; (cooking appliance)    stove n
port cozinha ƒ; (aparato) fogão m; (WR)

Sueteko atetik irten zen (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

suete (Argazkia: Sukal Leku Fundazioa, FlickrCC)