Tag Archives | kirola

Kirol epaileen aurrean ere, errespetuz!

Wikimedia Commons

Wikimedia Commons

Azkenaldian, gero eta gehiago entzuten dira kiroletako norgehiagokak zuzentzen dituztenen aurkako irainak. Egundokoak entzunarazten dizkiote epaileari, batzuetan akatsen bat egin izana leporatzeagatik eta besteetan ikusleak honek hartutako erabaki zuzenarekin ados ez egote hutsagatik. Noiz arte jarraitu behar dugu hauei iseka egiten? Hementxe esandako honen guztiaren adibide garbi bat. Goazen, bada, gai hau atalez atal aztertzera.

Hasteko, epaileak gizakiak dira eta akatsak egin ditzakete, beste edonork egin ditzakeen bezala. Hori horrela izanik, beste edonori egingo litzaiokeen modura hutsegiteagatik ez litzaieke errespetua galdu behar, guri besteek egitea gustatuko ez litzaigukeena ezin diegu haiei jasanarazi. Baina hainbat kirolzalerentzat euren bihotzeko taldeak lehia irabaztea epaileekiko errespetua izatearen gainetik dago. Dirudienez, zelaiko jokoa agintzen dutenei egundokoak esateko gai dira beraien gustuko taldeak irabaz dezan. Talderen bat barru-barruan eramatea ongi egon daiteke, baina besteren batekin errespetuz ez jokatzea ez da bidezkoa, ezta gutxiago ere.

Gainera, arazo honen bukaera urruti samar ikusten da, zoritxarrez; ez da egun batetik bestera bukatuko buruhauste hau. Beraz, martxa honetan, gero eta epaile gutxiago izango ditugu, lana erabateko presiopean eta jasan beharko dituzten kritikak medio ez duelako jende askok pauso hori emango. Komunikabideek ere ez dute laguntzen arazo honen konponbidea aurkitzeko garaian, kritika asko egiten dizkietelako zelaietako agintari hauei eta behin baino gehiagotan partiduaren emaitzaren erruduntzat jotzen dituztelako. Hau ikusita, epaile izan nahi duten asko atzera botako dira eta ez dute nahi duten lana egiterik lortuko.

Hala ere, egongo da dirutza handia eskuratzen dutela eta hain irabazi handien truke iraintzea  jasan beharko luketela esango duenik, baina ez dira jabetzen zenbaterainoko sufrimendua eragiten duten iseka horiek guztiak epaileen gorputzetan eta zenbat erraztuko litzatekeen hauen lana hori jasan behar izango ez balute. Herrialde batean baino gehiagotan jada nazkatu dira eta grebak egin dituzte beraien egoera salatzeko. Brasilgo kasua izan da horietako bat.

Hau guztia dela medio, zera esan daiteke: egoera honek aurrera jarraituz gero, gero eta epaile gutxiago izango dira zelairatzeko prest. Eta kirolean derrigorrezko direnez, arriskuan egotera irits daiteke kirola denbora batera, kirolzaleen kalterako. Horregatik, jar dezagun guztiok gure aldetik eta izan diezaiegun errespetua epaileei kirolaren eta ikuskizunaren onerako.

Comments { 0 }

Gorka Ugalde, eskiatzailea: “Eskia lan indibiduala bada ere, taldearen laguntza beharrezkoa da”

Gorka Ugalde Ordizian jaio zen 1993ko urtarrilaren 28an. 21 urte ditu eta eskiatzailea da. ADE ikasten ari da Donostian. Kirola orokorrean gustatzen zaio, baina eskiatzea da gogokoen duena eta, elkarrizketan zehar ikusiko dugun bezala, lorpen handiak egin ditu alor honetan.

Gorka Ugalde Nerea eta Elaiarekin elkarrizketa egunean

Gorka Ugalde, elkarrizketa egunean, Ainhoa eta Elaiarekin

Kaixo Gorka, lehenik eta behin eskerrak eman nahi dizkizugu elkarrizketa egiteko aukera emateagatik. Badakigu 3 urte zenituela hasi zinela familiarekin hobby bezala eskiatzera joaten. Zerk bultzatu zintuen pauso bat harago ematera? Formigalen hasi nintzen eskiatzen familiarekin, esan duzuen bezala. Formigaleko klubak nahiko ondo nenbilela ikusi zuen, eta animatzen hasi ninduten. Hasieran, nire amari ez zitzaion oso ideia ona iruditu, baina pixkanaka hasi nintzen. Ondo pasatzen nuen eta gorantz joaten hasi nintzen, gero eta serioago hartuz.

15 urte zenituela joan zinen Jakara ikastera, zaila egin al zitzaizun lagunak eta familia hemen utzi eta hara joatea? Bai, bizitza osoa herrian eman dut, eta bat-batean kanpora joatea oso zaila egin zitzaidan. Azkenean, halere, afizioa dela eta, gauza horiek egiten dira; gustura gainera.

Gorka Ugalde jaitsiera batean

Gorka Ugalde jaitsiera batean (Gorkaren

Zure lehenengo lasterketa Baqueiran izan zen eta hirugarren postua lortu zenuen, nola gogoratzen duzu momentu hori? Oso garai polita izan zen. Oso gutxi entrenatu nuen ordura arte eta presio gabe joan nintzen. Egia esan, ustekabekoa izan zen hirugarren postu hori, baina hortik aurrera, gehiago entrenatzeko aukera izan nuen. Gauza polit bat bezala gogoratzen dut.

Igaro al duzu momentu latzen bat? Ez dut gogoratzen momentu latzik igaro izana. Halere, beti daude momentu zailak entrenamenduetan zein txapelketetan. Agian, igaro dudan momentu latzenetako bat sorbalda atera nuenean izan zen, baina hilabetetxo bat besterik ez zen izan.

Zein da eskiatzen gogoratzen duzun momenturik politena? Entrenatzean beti daude momentu politak, baina gero txapelketetako emaitza onak dira gogoratzen dituzunak. Denetatik politena, Espainiako txapelketa irabazi nuen unea.

Zure bizitzako 18 urte igaro dituzu eskiatzen eta etorkizunean eskiatzen jarraitzea pentsatzen al duzu? Bai, oraindik beste urte batzuk txapelketetan parte hartzen igarotzea espero dut, eta, erretiratzean, asko gustatuko litzaidake entrenatzaile gisa edo eskiekin loturiko zerbaitetan jarraitzea.

Astean zehar 6 egunetan dituzu entrenamenduak. Nolakoak dira? Gogorrak iruditzen al zaizkizu? Bai, nire entrenamenduak hauek dira: goizean pistan entrenatzen dut; eta arratsaldean, aldiz, gimnasioan. Hori normalean astean 6 egunetan izaten da, eta egun bat izaten dut libre. Txapelketaren bat izanez gero, asteburuetan joaten naiz entrenatzera. Gogorra da; dena den, gogoz eginez gero, ez da hain gogorra egiten.

Zenbat ordu izaten dira egunean? Goizean 3 edo 4 ordu izaten dira, eta arratsaldean pare bat ordu gimnasioan.

saria jasotzen (Gorkaren Facebooketik)

Badakigu ADE ikasten ari zarela. Astean 6 egunetan entrenamenduak izanda, nola lortzen duzu ikasketak eta kirola uztartzea? Eski-garaian nagoenean, 6 egun entrenatzen ditut. Eski-garaiaz kanpo nagoenean, ordea, gimnasiora joaten naiz, eta horrela eskoletara joan naiteke. Neguan, eskoletara joaten ez naizenez, apunteak lortzen ditut, eta nire kasa ikasten dut. Gainera, unibertsitatean nire ordutegira moldatzen dira, eta azterketa datak ere aldatzen dizkidate; beraz, alde horretatik ondo laguntzen didate.

Txapelketen aurretik ba al duzu erritualik? Normalean, beti erritmo bera eramaten dugu: ordu berdinean gosaltzen dugu eta pare bat jaitsiera egiten ditugu berotzeko. Gero lehenengo ekitaldia deitzen dena izaten da; hau da, lehenengo jaitsiera. Ondoren, tarte bat uzten dute bigarren jaitsieraren ordua iritsi arte. Bi jaitsieren artean denbora onena lortzen duenak irabazten du.

Dakigunez, “Super Gigante” lasterketan irabazteko txartel guztiak zenituen, baina eskietako bat banderatxo batean trabatu zitzaizun. Zer sentitu zenuen une horretan? Pare bat urte igaro dira lasterketa hori izan zenetik. Esan bezala, jaisterakoan trabaturik geratu zitzaidan eskia. Hori askotan gertatzen den gauza bat da, baina amorru handia ematen dizu ondo zoazenean ta irabazteko aukerak dituzunean.

Austriara, Frantziara… joaten zara eskiatzera, nola lortzen duzu hara joatea, diru laguntzak jasotzen dituzu edo zuk ordaintzen duzu? Kanpora joaten naizenetan, federazioarekin joaten naiz. Hala ere, Gipuzkoan ere laguntzak ematen dizkidate eta Euskadiko zein Espainiako federazioek ere laguntzak ematen dizkidate. Nik Aragoiko federazioan entrenatzen dut, eta bertatik ere laguntzak jasotzen ditut.

Denok elkarrekin egoten zarete. Zer ematen da gehiago zuen arteko lagunartekotasuna edo lehiakortasuna? Lehiakortasuna beti egoten da, baina nik uste dut lagunartekotasuna gehiago ematen dela. Eskia lan indibiduala bada ere, taldearen laguntza beharrezkoa da; izan ere, ezin baitzara nonbaitera entrenatzera bakarrik joan. Taldean joaten zara. Nahiz eta jaitsiera zuk bakarrik egin, laguntza oso garrantzitsua da. Pistan minutu batez zu bakarrik zoaz jaisten, baina gero egun osoa duzu taldearekin egoteko. Besteekin ondo eramaten ez bazara, ezinezkoa da.

Jaitsierari ekiteko prest (Gorkaren Facebooketik)

Jaitsierari ekiteko prest (Gorkaren Facebooketik)

Eskiatzen neska askok parte hartzen dute? Bai, badaude neskak. Gure taldean, adibidez, lau mutil eta hiru neska gaude. Gehiago ere izaten dira.

Lesioak izaten dira? Normalean, lesioak izaten dira, arrisku asko dituen kirola baita; hala ere, ez da horretan pentsatu behar, bestela ez duzu hobetzerik.

Eguraldiak zein eragin du entrenatzerako garaian? Eguraldiak asko baldintzatzen gaitu. Nahiz eta eguraldia ona izan, gora iristean elurra ez badago ondo, ezer gutxi egin daiteke. Hala eta guztiz ere, positiboki hartu behar den gauza bat da, jaitsiera egin ordez, beste zerbaitetan hobetzeko aukera izan daitekeelako.

Zein aholku emango zenioke eskiatzen hasi berri den bati? Eskiatzera joateko aukera duten guztietan joan daitezen, eta lasterketetan has daitezen. Kirol polita da. Badakit zaila dela, baina aukera badute, behintzat, aprobetxatzeko eta proba egiteko.

Zein prestakuntza behar da kirol hau praktikatzeko? Kirol prestakuntza orokor bat beharrezkoa da. Kardioa, potentzia… ere asko lantzen da. Beharrezkoa da erabateko kirolaria izatea.

Oso interesgarria izan da. Eskerrik asko etortzeagatik. Eskerrik asko zuei.

Comments { 0 }

Igor Esnaola, segalaria: “Gaur egungo egoera ikusita, etorkizun nahiko zaila ikusten diot segalaritzari”

Igor EsnaolaLegorretako segalari bat da, baita trontzan ibilitakoa ere bere anaiarekin batera. Elkarrizketa nori egin pentsatzen jarri ginenean, burura etorri zitzaigun euskal kirol bati buruzko zerbait interesgarria egitea, gaur egun euskal kirolak oso minoritarioak baitira eta horien artean, bereziki sega. Hori dela eta, kirol honi buruzko lan dotore bat egitea erabaki genuen, elkarrizketatuarekin kontaktu zuzena genuela aprobetxatuz. Beraz, elkarrizketa prestatzen denbora bat pasa ondoren, Igorrekin eguna eta lekua hitzartu eta hara joan ginen, kamara eta tripodea eskuetan genituela. Hantxe zegoen bera, bere jaioleku izan zen Legorretako baserri batean. Iritsi bezain laster, harrera paregabea izan genuen eta orduan konturatu ginen benetan aukeraketa bikaina egin genuela.

Igor Esnaola Eider eta Maddirekin, elkarrizketa egunean

Igor Esnaola Eider eta Maddirekin, elkarrizketa egunean

Kaixo, Igor, lehenik eta behin gustatuko litzaiguke eskerrak ematea elkarrizketa hau egin ahal izateagatik. Zuk euskal kirol nahiko famatu bat praktikatzen duzu, sega, hain zuzen ere. Kirol honi erreparatuz gero, azkenaldian, zure izena segaren jarraitzaile direnen ahoetan aurkitzea erraza dela esango genuke. Horregatik, zuri elkarrizketa egitea interesgarria iruditu zaigu segarekiko ditugun jakintzak areagotzeko. Beraz, has gaitezen.

Hasteko, zure bizitzari buruz mintzatu nahiko genuke. Badakigu, zure segarako zaletasuna txiki-txikitatik datorkizula eta gertutasun handia izan duzula mundu honekin, hau da, baserri giroa, segalariekin izandako hainbat harreman… Haurra zinenetik erabaki al zenuen entrenatzen hasi eta lehiaketetan parte hartzea edo aurreragoko erabakia izan zen? Zerk bultzatu zintuen horretara? Haurra nintzeneko kontua ez dut uste denik; izan ere, haurra nintzela -orain afizio dena lehen ofizio zen- segan egiteko beharra baitzegoen. Orain sega-makinarekin belarra errazago ebakitzen da, baina lehen segan ofizioz egiten zen afizioz baina gehiago. Urteak aurrera joan ahala, txapelketak ikusiz eta, agian, inguruko jendea ere horrela egokitu zaidalako, lehiatzen hastea erabaki nuen.

Igor Esnaola (Goierriko Hitza)

Igor Esnaola (Goierriko Hitza)

Kirol guztietan izan behar da burua hotz, nekea, kezkak eta aurretik egindako akatsak ahaztu eta, aurrera begira jarraituz, garaipena lortzeko. Horretarako prestakuntza bat ere beharko da seguruenik. Ezer berezirik egiten al duzu arlo hau lantzeko? Zu bezalako kirolari batek zer izaten du buruan lehiaketaren aurreko orduetan? Segalaritza arloa lantzeko gako handienetako bat entrenamendua da. Lehiatzeko garaian ahalik eta lan onena egitean zentratzea da emaitza onak lortzeko modurik egokiena. Horretarako, egin dezakezun lanik onenerako entrenatzen ahalegintzea da garrantzitsuena, baina plaza beste mundu bat denez, han burua hotz eduki behar da, urduritasuna beti izaten dugulako. Horri aurre egiteko ez dut teknika berezirik lantzen.

Apustu guztien atzean izaten da beti trikimailuren bat edo beste. Ziur gaude kirol oso ezaguna ez izanda ere, horrelakoren bat izango duzuela. Ausartuko al zinateke zure trikimailu handiena aitortzen, balego? Nola lortzen duzue ordubetez lanean aritzeko energia eskuratzea? Horretarako ere ba al duzue tranpatxorik? Segan bi modalitateetan jarduten naiz. Bata, azkartasuneko era edo sail txikikoa da: ea nork azkarrago eta txukunago ebaki. Bestea, berriz, kilokakoa: ordu erdi edo ordu betez belarra ebakitzen egon ondoren, nork kilo gehiago jaso. Azkartasunekoan daukadan trikimailua -egia esan, ez dut uste trikimailua denik nahiko agerikoa baita- honako hau da: normalean belarra lau ilaratan mozten da, baina nik kirten luzeagoa jartzen diot segari eta orduan hirutan mozten dut. Ez dakit hori trikimailua den, nik uste dut bakoitzaren egokitzea dela. Behin hasi nintzen horrela, froga batzuk egin nituen eta gustura geratu nintzen. Jende gehiago ere saiatu da, baina denei ez zaie ondo joaten. Energia nahikoa eskuratzeko prestakuntza handia behar da, eliteko edozein kirolariren mailakoa izatera irits daitekeela entrenamendu hori esango nuke.

Eguraldiagatik, belar motagatik, hezetasunagatik eta bakoitzaren gustu pertsonalagatik, gustuko ez duzun belar sailak tokatu izango zaizkizu lehiaketaren batean. Pentsatzen dugu horrek korrikalari batek bere lasterketa burutzeko lekua gustuko ez izatearen antzera eragingo duela zugan. Hau kontuan hartuta, inoiz gertatu al zaizu sega apustu batean parte hartzeko gogorik ez izan eta lehiaketa bertan behera uztea? Ez, segalaritza munduak ez daukalako futbolekoak edo beste kirol batek daukan bezainbesteko indarrik. Esan behar da taldeek, antolatzaileek eta kirolari guztiek egiten dutela edo dugula esfortzu handia kirol hau mantentzeko.

Igor Esnaola bere baserriaren aurrean

Igor Esnaola bere baserriaren aurrean

Aurreko urteko ekainean, Aian egin zen Gipuzkoako segalarien txapelketako finalean parte hartu zenueneta oso ondo joan zitzaizula badakigu; izan ere, garaipena lortu baitzenuen. Ordu batez belarra mozten egon ondoren,zure aurkaria izan zen Juan Joxe Lizaso bainobelarapur bat gehiagojasotzea lortu zenuen. Irakurri dugunez, arazoren bat izan zuen epaileekin, belarra mozteko erabili zuen modua egokia izan ez zelaziotelako. Zer iritzi duzu horri buruz? Aurkariekin duzun erlazioa ona al da edo beti izaten duzue lehiakortasun puntu bat? Lehiakortasuna beti izaten dugu, baina bestela giro ona egoten da segalarion artean. Beti sortzen da arazoren bat edo beste epaileekin, baina orokorrean nahiko ondo moldatzen gara eurekin. Iazko arazo horri buruz, iskanbilaren hasiera izan zen nik belar maila bat bukatu gabe utzi eta beste bat mozten hasi nintzela. Nik une horretan ez nekien maila hura bukatu beharra neukanik, baina berez maila berri bat hasi aurretik bestea bukatu beharra neukan. Lizasok antzeko teknika bat erabiltzen zuen, maila baten erdia ebaki eta atzeratu egiten baitzen beste maila ebakitzen hasteko. Epaileek kargu hartu zioten modu horretara ebakitzeagatik eta lehen mailara itzuli eta dena ebakiarazi zioten; niri, ordea, ez. Kexa justua izan zela iruditu zitzaidan, hari gauza bat aplikatu baitzioten eta niri ez. Hala ere, ez dut uste emaitzan eraginik izango zuenik. Epaileen erabakiak kontuan hartuta, esango nuke segalaritza beti izan dela nahiko “zikina”, baina orain nahiko garbituta dagoela iruditzen zait, hobeto ebakitzera behartzen baikaituzte.

Lehengo urtean Italian izan zinen Europako sega txapelketan, beste hainbat lekutan ere izango zinen ziurrenik. Kanpoko herrialdeetako lehiatzeko modua (arauak, estrategiak, sega mota eta belarra) eta bertakoaren artean ezberdintasun handia dagoela iruditzen al zaizu? Toki horietatik non lehiatu zenuen gustuen? Lehiatzeko modua antzekoa da leku guztietan, belarra antzekoa baita leku askotan. Aldatzen dena lanerako dagoen maila da. Esaterako, maila izugarria aurki daiteke Suitzan eta HegoTirolen (Italia) eta haietara iristeko urruti ez bagaude ere, nahikoa beherago gaudela iruditzen zait.

Italian egindako lanarekin momentuan ez nintzen oso gustura gelditu, gauza asko hobetzeko neuzkala iruditu zitzaidan; halere, emaitza ikusi nuenean, pozez zoratzen nengoen, ez bainuen espero lehenengo hamarretan sartzea. Hori lorpen handia izan zen niretzat.

Ez dakit zein tokitan dudan gustukoen lehiatzea; izan ere, iaz Euskal Herrian bertan oso gustura geratu nintzen emaitzekin eta baita nire gorputzarekin ere. Nazioartekoa ere oso polita da, baina akats txiki bat egiten baduzu, maila izugarria dagoenez, ez da denbora asko geratzen akatsa zuzentzeko eta gustura ateratzeak ez du ezer esan nahi, perfektuago lan egitea eskatzen baitu honek. Hala eta guztiz ere, denak dira bereziak.

Lehen esan bezala, aurreko urtean emaitza paregabeak lortu zenituen, horren adibide dira Euskal Herriko txapeldun eta Europako Sega Txapelketan laugarren postuan geratu zinela. Gaur egun duzun arrakasta ikusita, inoiz pentsatu al duzu noiz izango den zure erretiratzeko garaia edo nahiago duzu buruari ez bira gehiegirik eman eta denboran zehar erabaki hau hartu? Nik uste dut denboran zehar erabaki beharko dudala. Iaz ohiko eran hasi nintzenean, pentsatu nuen hasteko baino uzteko adina nuela. Pentsamendu hori izanda ere, gustura ibili nintzen: gozatu egin nuen, baita sufritu ere entrenatzen! Dena den, urtea borobila izan zen eta urtetik urtera ikusi beharko dut zer egin. Denbora aurrera joan ahala, gorputzak mugak jartzen dizkidala ikusten badut, orduan utzi egin beharko dut.

Igor Esnaola segan (Noticias de Gipuzkoa)

Igor Esnaola segan (Noticias de Gipuzkoa)

Gaur egungo egoera ikusita, hots, jendeak lehentasuna ematen diola telebistan agertzen diren kirol famatuetan parte hartzeari edo gimnasiora joan eta giharrak gogortzeari, zuk etorkizunik ikusten al diozu segari? Garbi dago segalaritza oso kirol minoritarioa dela, oso jende gutxi jarduten delako. Hala ere, aurten zortzi bat segalarik izena eman dugu Gipuzkoako txapelketan eta parte hartu behar dugunetatik 3-4 bat lagun gazteagoak dira. Horiek izan daitezke kirol hau apur bat mugituko dutenak. Baina gaur egungo egoera ikusita, etorkizun nahiko zaila ikusten diot.

Trontzari buruz pixka bat mintzatzea gustatuko litzaiguke. Badakigu anaiarekin batera praktikatzen zenuela eta oso trebeak zinetela, honen erakusgarri dira Gipuzkoako Trontza txapelketan eta Euskadiko txapelketan lortu zenituzten txapelak. Igor, segarekin konparatuz, zein duzu gustukoen? Bueltatuko al zinateke kirol hau praktikatzera sega utzita, atzera egin ahal izango bazenu? Egia esan, biak ditut oso gustuko. Gogorragoa zein den aukeratu beharko banu, trontza gogorragoa dela esango nuke. Trontzaren kasuan, 10-12 minutuko lanak besterik ez dira Euskal Herriko txapelketan, adibidez; eta sega, berriz, ordubetekoa da. Hala ere, trontza askoz itoagoa da eta, nire ustez, gorputzarentzako nekea handiagoa da kirol honetan lehiatzeko orduan.

Aurtengo kasuan, segan jarraitzeko asmoa daukat. Trontzan lehiatzeko ere izena eman dut lagun batekin batera, eta momentuz oso gustura gabiltza. Ikusiko dugu zer moduz joaten zaigun.

Azkenik, elkarrizketa honekin bukatzeko, jakinaren gainean gaude bi seme dauzkazula, biak oraindik ere adin txikikoak. Askotan joanak izango dira zure lehiaketak ikustera eta segaren bat hartu eta belarra mozten hasteko intentziorik ere izango zuten noizbait. Ikusten al diezu kirol honekiko interesik? Gustatuko al litzaizuke semeek zure ibilbidea jarraitzea? Bueno gustatu, gustatu… Bakoitzak bere bidea egin behar duela uste dut, baina nire ibilbidea jarraitzea erabakiko balute, garbi dago lagunduko geniekeela; hala ere, oraindik oso txikiak dira eta beste etapa luze bat dute aurretik. Baina sega, aizkora, zerra eta mota horretako gauza guztiak oso gustuko dituzte.

Igor Esnaola euskaljakintzan from Maite Goñi on Vimeo.

Comments { 0 }
-->