Aldaketa klimatikoak soilik ala gehiago?

Azken hilabeteotan maiz izan dugu hainbat fenomeno naturalen berri. Urrutirago joan gabe, azkena Kanarietan gertatu zen duela egun batzuk: “Delta� deritzon ekaitz tropikalak artxipielago osoa garbitu zuen, txikizio izugarriak sorraraziz. Gertakari honen ondoren, hainbat hausnarketa egin da fenomeno natural hauen zergatiaren inguruan eta gaiarekiko iritzi ezberdinak egon dira.

Batzuek arruntatzat hartzen dute fenomeno hauen gertaera, naturaren prozesu bat dela diote, ekidin ezin daitekeena. Beste batzuek, ordea, aldaketa klimatikoari leporatzen diote kasu hauen sorrera.

Honek guztiak azken urteetan gogor dabilen ideia baten eztabaida berrireki du, hots, aldaketa klimatikoarena. Hobeto ulerrarazteko, lehenik, Kiotoko protokoloan oinarrituko gara. Berau 1997. urtean ONUko gobernariek aldaketa klimatikoari aurre egiteko sinatu zuten akordioa da. Protokolo honen helburua 2012. urterako negutegi efektuko gasen igorpena %5,2an jaistea da. Aldaketa klimatikoaren eraginei aurre egiteko nazioartean dagoen akordio bakarra da Kiotoko protokoloa. Horrela, helmuga bezala hainbat beharrezko lege dauzka ezarririk akordio honek, non lurralde industrializatuek negutegi efektuaren sortarazle diren sei gasen (karbono dioxidoa, metanoa eta nitroso oxidoa, besteak beste) igorpenak gutxiagotu egin beharra dauzkaten.

Oraintxe aipatu bezala, protokolo hau 2012.urtean iritsiko da bere bukaerara eta gaian adituak direnek diotenez, lanean jarraitzeko premia handia dago; izan ere, duela 5000 urteetatik gertatzen ez diren aldaketa klimatikoen eragina jasaten ari da Europa gaur egun. Neurri berrien beharra argi eta garbi geratu zen duela egun batzuk Europako Ingurugiro Agentziak kaleratu zuen txostenean. Dokumentu hau bost urteko inbestigazio gogor baten emaitza da non oso deigarriak diren hainbat datu aurki daitekeen. Adibidez, eta betiere datuak oinarri gisa harturik, 1998, 2002, 2003 eta 2004 izan dira urte beroenak eta 2003 urteko beroek Alpeetako glaziarren hamarrena urtu zuen. Honetan guztian oinarriturik, jakitunek diote 2050. urterako Suitzako glaziarren hiru laurdenak desagertu egingo direla.

Jacqueline McGladek, Europako Ingurugiro Agentziako zuzendarietako batek zera zioen txostenaren aurkezpenean:

Neurri eraginkorrik hartu ezean eta hamarkada batzuk iragan ondoren, planetaren berokuntzak iparraldeko izotz kontinentalen geruzen atzerapena eta hegoaldeko basamortutze prozesuaren aurrerapena sorraraziko du, biztanleri kontinentala erdigunera mugitu beharko duelarik.

Datuen arabera, nahiz eta lortu planetaren berotzea 2 graduetatik ez pasatzea , gizakiok inoiz aurretik esperimentatutako egoera atmosferikoetan biziko gara. Horregatik, graduen jaitsiera handiagoa behar da. Espainiari dagokionean, egoerak ez du batere itxura onik; izan ere, bere negutegi efektuko gasen igorpena %40,6an igo da 1990 eta 2003 urte bitartean (Kiotoko protokoloak baimendutako %25,6a gehiago).

Hainbat berri negatiboren aurrean, txostenak Europar Batasuneko gobernariek aldaketa klimatikoaren aurrean hartutako ardura era positiboan baloratzen du. Hala eta guztiz ere, ez da ahaztu behar arazoa benetan larria dela eta honen aurrean edozein neurri gutxi dela.

Gai honen inguruan gehiago jakin nahi izanez gero, klikatu hemen.

Comments { 0 }

Jonah Lomuren berragerpena

aurrea joango ote da?
Jonah Lomu urte askotan munduko jokalaririk onenatzat jo izan da. Batez ere, 1995eko munduko errugbi kopako txapelketan erakutsitako joko zoragarriari esker. 1,96 metro eta 120 kilogramoko “basapizti” honek txikitatik erakutsi zuen, maoria izaki, sekulako indarra zuela. Garaiera eta pisu horiekin, sasoirik onenean zegoenean, 100 metroko froga 10 segundo eta 8 dezimatan egin zuen.

Oso txikitatik entrenamentu gogorrak egin izan ditu, horietako bat izan da zelaia zapaltzeko txilindroa gorputzari lotuta korrika aritzea. Bizitzako datu azpimarragarriena 1994an eginikoa da. 19 urte eta 45 eguneko bizitza besterik ez zuela Zeelanda Berriko selekzioarekin (All Blacks ezizenez ezagutuak eta askorentzat munduko errugbi selekziorik onena) Frantziako selekzioaren aurka All Blackseko elastikoa jantzi zuen estreinekoz historiako All Black gazteena bihurtuz.

Errugbilari bikain honek, ordea, bizitzako zati gordin horietako bat jasan beharko zuen, izan ere urte batzuetan jasandako giltzurrun arazoak okerrera egin zuela eta, 2003ko maiatzean Zeelanda Berriko Errugbi Federazioak (NZRFU ingelesez) giltzurruneko gaitz batek jota, dialisia egiten ari zela eman zuen aditzera. Tratamentu gogor hau dela eta kalteak jasan behar izan ditu hanka eta oinetan eta medikuak giltzurrun bat laster aurkitzen ez bazuten, gurpil-aulkian geratzeko arrisku larrian zegoela eman zion aditzera.

Jonah Lomuren egoera larri hau Gara egunkarian ezagutu nuen urte horretako opor batzuetan. Berriak ez zekarren gizon handi honen egoera tamalgarria bakarrik; titularraren azpian, Zeelanda Berriko ehundaka giltzurrun eskaini zitzaizkiola eta berak pertsona berezia ez zelakoan, zerrendako beste kide guztiek bezala bere txanda izan arte ez zuela trasplanterik egingo ere bazekarren. Asko sufritu ondoren, giltzurrun bat hartu zuen txanda-pasa eginez eta denbora gutxira hobetzen hasi zen; hainbeste, non denbora gutxira medikuen begiradatik at errugbian jolasten hasi baitzen.

lepoan hartu ta segi aurrera...
Transplantea egin eta urtebete pasa ondoren, 2005eko ekainaren 4an, jolastu zuen giltzurrun berriarekin lehenengo partida ofiziala. Londresko Twickenham zelai mitikoan izan zen norgehiagoka Ingalaterrako selekzioko Martin Johnson kapitain handiaren agurreko partidan, bakoitza bere hemisferioko selekzioaren buru zela. Partida baina, ez zen nahi bezain zoriontsua suertatu; izan ere, entsegu baten ondorioz, sorbaldan kolpe bat hartu eta zelaia ez uzteagatik erruz kirofanotik pasa behar izan du beste urtebete galduz. Zeelanda Berriko North Harbour taldeararekin zuen hiru urteko hitzarmena baliogabetu eta Cardiff Blues taldearekin sinatu du urte honetako urriaren lehenengo egunean, konpromezu honekin, Lomuk, 2007. urtean Frantzian jokatuko den munduko txapelketan partaide izateko preparazioari ekin zion. Gaitzak gaitz, azkenean, iritsi da eguna eta atzo errugbiko izarra berriz ere jolasten ikusteko aukera izan genuen! Atzoko berrian honelaxe azaltzen zen:

Lomu partida ofizial batean aritu da berriro

Giltzurrunetako gaitzak jota ia hiru urte zelaietatik kanpo egin ostean giltzurrun berria jarri zioten, atzo jokatu zuen berriro Jonah Lomuk partida ofizial bat. Cardiff Blues bere taldearekin aritu zen, Europako Kopan, Calvisano talde italiarraren kontra. Cardiffek irabazi zuen (25-10). 30 urte dauzka Lomuk, eta Zeelanda Berriarekin Frantziako Munduko Kopan aritu nahi du 2007an.

Ordiziatik dena ongi joan dakiola besterik ezin diogu opa!!!

Ez ahaztu, errugbiaren mundu zoragarria ezagutzeko, hemen dituzue kategoria ezberdinen entrenamentu saioak eta jolasten hasi nahi izanez gero, agertu dagokizun kategoriaren entrenamentu saio batean:

Alebinek (92. urtearen ondoren jaiotakoek) igandetan entrenatzen dute goizeko 11:ooetan hasita.

Infantilek (91-92 urteetan jaiotakoek ) astelehentan 19:00etan hasita eta igandeetan 10:00etan.

Kadeteek (89-90 urtean jaiotakoek) eta jubenilek (87-88 urteetan jaiotakoek ) astearte eta ostiralero 18:30ean dituzte entrenamentu saioak (kategoria bakoitza bere aldetik).

Seniorrek (87. urtea baino lehen jaiotakoek) astelehen, astearte eta ostiraletan entrenatzen dute 20:00etan.

Dudarik izanez gero, bisitatu Ordizia Rugby Elkartea-ren webgunea edota foroa.

lomu North Harbour-eko bere kamixetarekin

Comments { 2 }

ORTOGRAFIA ARIKETAK

ORTOGRAFIA ARIKETAK

DENETARIK

DIKTAKETAK

Comments { 0 }
-->