Dakizuen bezala, orain arte gehienetan iritzi artikulu edo argudio testu bat idaztea eskatzen zen. Aurten, ordea, edozein motatako testua eska dezaketenez, hementxe doa denetarik pixka bat:
About Maite
Hautaprobak prestatzen (II): A eta B ereduak lantzen
ULERMENA
B ereduan, ulermena da azterketako lehenengo atala. Bertan, emandako testuari buruzko galderak egiten dira. Erantzunetatik testua ulertu dela aditzera ematen baduzu, puntuazio gorena emango zaizu galdera bakoitzean. Lau galdera direnez, bakoitzari 0,5 puntu dagozkio. Atal honen inguruan gelan esandakoa berrikusi nahi baduzu, joan irakurri eta erantzun atalera.
Amaitzeko, egiaztatu urrats guztiak ondo eman dituzula. Hementxe duzu autoebaluaziorako txantiloia:
ULERMENAREN AUTOEBALUAZIOA |
||
Erantzuten hasi aurretik |
BAI |
EZ |
Gutxienez bi irakurketa egin ditut: bizkorra eta arretatsua. |
|
|
Ulertzen ez ditudan hitzak azpimarratu edo markatu ditut. |
|
|
Testuko informazioa aztertu dut eta alboan labur-labur egilea zertaz mintzatzen den ipini dut. |
|
|
Ulermen galderak irakurri eta erantzuna non egon daitekeen begiratu dut. |
|
|
Testua eta galderak ondo ulertu ditudala egiaztatu dut. |
|
|
Erantzuna idatzi aurretik, bi aldiz pentsatu dut. |
|
|
Erantzutean |
||
Galdegaia zaindu dut. |
|
|
Erantzun zuzena ematen ez bada, inferitu egin dut. |
|
|
Galderaren erantzun osoa eman dut, hau da, galderari zuzenean erantzuten dioten datu guztiak biltzeko ahalegina egin dut. |
|
|
Balorazioak saihestu ditut. |
|
|
Erantzun ondoren |
||
Idatzitakoa berrirakurri dut eta, hala behar izan denean, aldaketak egin ditut. |
|
|
GAIA ETA LABURPENA
Atal honetan emandako testuaren laburpen txiki bat egiteko eskatzen da eta gaia zein den esateko. Lan hori txukun egiten baduzu (ideia funtsezkoak emanaz eta testuaren nondik norakoez jabetu zarela erakutsiz), bi puntu emango zaizkizu, gramatika oker nabarmenik ez baduzu, behintzat. Beraz, sintesi gaitasuna neurtuko da. Era berean, zuzentasuna eta koherentzia ere kontuan hartuko dira. Akats larriak zigortuko dira.
Behin baino gehiagotan azaldu dugu laburpena egiterakoan zer zaindu (jarraitu aurreko lotura esandakoa errepasatzeko). Bestalde, hementxe dituzu gaia eta laburpena atalen autoebaluazioa egiteko fitxak.
GAIA
1. Asmatutako gaiak testuaren muina jasotzen du, alferreko elementurik gabe. |
BAI |
EZ |
2. Esanguratsua izateko, nire gaiari ez zaio elementu garrantzitsurik falta. |
|
|
3. Ulergarria da. |
|
|
4. Irakurri ez duenak testuaren zentzua atzemango du gai honi esker. |
|
|
5. Ez dut irudi edo metaforarik gaitzat hartu. |
|
|
6. Luzera egokia du: ahalik eta hitz gutxien erabili dut. |
|
|
LABURPENA
1. Argi eta garbi adierazita dago gai nagusia zein den. |
BAI |
EZ |
2. Funtsezko ideia guztiak jaso ditut. |
|
|
3. Hari nagusiarekin zerikusirik ez zutenean, osagarri, adibide eta txikikeria guztiak baztertu ditut. |
|
|
4. Zehatz egituratuta dut testua, neure erara, artikuluaren ordena orpoz orpo jarraitu gabe. |
|
|
5. Ez dut ezer errepikatu. |
|
|
6. Ideia eta paragrafoak ongi uztartu ditut. |
|
|
7. Lotura hizkiak (hala ere; hau da; adibidez; beraz…) erabili ditut testuari kohesioa emateko. |
|
|
8. Artikuluaren berri izan gabe, irakurle batek erraz uler dezake nire laburpena. |
|
|
9. Testuan aipatzen direnak laburtu ditut, neure iritziak gehitu gabe. |
|
|
10. Luzera: laburpena eskatutakora egokitu dut. |
|
|
A EREDUA
A ereduan, ariketa bakar bati erreparatuko diogu: moldatu esaldiak. Atal honetan, esaldiak moldatu behar dituzu lokailu, juntagailu edo menderagailu jakin batzuk erabiliz.
PERPAUS ELKARTU MOTAK | |
JUNTADURA
(ikus azalpen osoa) |
Maila bereko perpausak elkartzen ditu. Zenbaitetan alborakuntzaz (juntagailurik gabe) elkartzen dira, baina gehienetan juntagailuen bidez elkartzen dira.
Ez da merkea, baina polita da. |
MENPERAKUNTZA
(ikus azalpen osoa)
|
Perpaus bat (menpekoa) beste baten barruan txertatzen da (nagusia). Perpausen arteko loturamenperagailuen bidez bideratzen da.
Amak esan du ez dela etorriko (menpekoa bukaeran) Zu etorri zinenean, ohean sartu nintzen (menpekoa hasieran) |
TESTU MAILAKO LOTURAK
(ikus azalpen osoa)
|
Testu bateko perpausen artean dauden esangura aldetiko loturak adierazteko, lokailuez baliatzen gara.
Ez dut inoiz ikusi; dena den, berehala ezagutuko nuke. Oso aukera ona zen; Jonek, ordea, berria nahiago izan du. |
Hau guztia begi-kolpe batean ikusteko, begiztatu ondorengo aurkezpena:
Hautaprobak prestatzen 09-10 (I)
Dakizuen bezala, Hautaprobak unibertsitatean sartzeko bidea ematen duten gaitasun-probak dira, eta horiek gainditzea derrigorrezkoa da ikasketak unibertsitate publikoan hasi nahi duten bertako zein kanpoko ikasleentzat.
Zorionez edo zoritxarrez, aurtengo Hautaprobak izkinaren bueltan dira! Hainbeste kezka, buruhauste, urduritasun, larrialdi eta estura sorrarazten dizkiguten azterketak hementxe dira ekainaren 9n hasi eta 11ra bitartean. Euskarako proba, dakizuen bezala, ostegunean izango da (azterketen hurrenkera). Gelditzen diren egun hauetan hemendik eta handik ateratakoak errepaso modura ipiniko ditugu.
Ekin diezaiogun gaurkoan azterketa berrituaren egitura eta ezaugarriak berrikusteari. Hasteko, teoria pixka bat:
Proba honen oinarria Batxilergoko Euskal Hizkuntza eta Literaturaren curriculuma bada ere, egon badaude gaitasunak honelako proba batean neurtu ezinak direnak – ahozko hizkuntzari dagozkionak-. Beraz, proba honetan, irakurmena eta idazmena izango dira helburuen lorpena neurtzeko baliabideak.
GAITASUNAK
Probak honako gaitasunak bermatu nahi ditu:
- Ikasleak testu argiak eta zehatzak sor ditzake gai askori buruz, eta gai da, orobat, gai orokorrei buruzko ikuspegi jakin bat aldezteko, aukera bakoitzaren aldeko eta kontrako argudioak emanez.
- Ikaslea gai da argi eta hizkuntza estandarrean idatzitako testuen puntu nagusiak ulertzeko, gai ezagunei buruzkoak badira, kulturaren esparruan, ikasketen esparruan eta aisialdian.
- Gai ezagun edo interes pertsonalekoei buruzko testu soilak eta koherenteak osa ditzake ikasleak. Esperientzien, gertaeren, nahien eta asmoen berri emateko gai da, eta gai da, orobat, bere iritziak labur-labur arrazoitzeko edo bere asmoak azaltzeko.
Probaren ezaugarriei (idatzizko ulermena, idazmena, hiztegia, zuzentasun gramatikala, ortografia, koherentzia eta kohesioa) buruz gehiago jakiteko:
Amaitzeko, garbi izan behar duzue bi eredu izango dituzuela aukeran:
Gaurkoz nahikoa. Datozen egunetan, atalez ataleko errepasoari ekingo diogu.
Gaurko hitza
- barra-barra 2022(e)ko irailak 13
- txatxar 2022(e)ko irailak 12
- freskura 2022(e)ko irailak 11
- landur 2022(e)ko irailak 8
- mokofier, moko-fier 2022(e)ko irailak 5
- moko-mokoan 2022(e)ko irailak 2
- aldabera 2022(e)ko irailak 1
euskaljakintza 9
Bilatu euskaljakintzan
Azken tuitak
Follow @euskaljakintza on Twitter
Iruzkin berriak