About aitorotegi

Author Archive | aitorotegi

Gudari zaharraren gerra galdua, RAMON SAIZARBITORIA

Ramon Saizarbitoria Donostian jaio zen 1944an. Soziologoa da izatez. Gizarte Zerbitzuen arloan liburu ugari argitaratu ditu eta SIIS Dokumentazio eta Ikerketa zentroko zuzendaria da. Bere ibilbide profesionala dela eta Eusko Jaurlaritzaren I. Sustatu saria eskuratu zuen 1994an. 60. hamarkadako urteetatik honantz, euskal hedabide gehienetan hartu du parte (LUR argitaletxea eta Oh Euzkadi literatur aldizkaria sortzen… Halere, nobelagile gisa ezagunagoa da:
Egunero Hasten Delako (1969), Ehun MetroEuskadi Literatura Saria 2001ean lortua du.

Bere lanik ezagunena ez izan arren, nik irakurririko liburua gomendagarria dela iruditzen zait: Gudari zaharraren gerra galdua. Ondorengoa da liburuaren azalean azaltzen dena:

Udalaitzen atzetik azaldu eta Kanpazar gainetik, Gipuzkoa eta Bizkaiaren arteko mugara, Heinkel 111 eta Junker 52 alemanak itzulian agertu zirenean, trintxeren babesari uko egin eta agerian geratua zen narrazio honetako protagonista. Harrekero egurrezko zangoa zerabilen protagonistak. Egun haietan gerran hanka motz geratzearen ordaina jasotzeko ahaleginak egiten ari zen paperak beteaz. Udaletxetik notarioarenera. Bere ordularia lau t’erdietan geratu egin zen, bonbek Intxorta gainean harrapatu zuten ordu berean. Honek susmo txarra eman zion, baina aurrera jarraitu zuen bere ideiarekin, hau da, Elgetara joatearen eta bere zangoa lurretik ateratzearenarekin. Egia esan protagonistak ere ez du agertzen bere zangoarengana joan nahirik, bertara iritsi eta lurra zulatzen hastean argitzen du. Zuloa egiten eskuekin hasi zen, baina bere burua ezin jarraiturik zebilela ikustean zango motzarekin jarraitu zuen. Hau odoletan hasi zitzaion eta hemen bukatzen dira pertsonaiaren bizitza eta narrazioa bera.

Honela kontaturik narrazio motza eta erraza dela esango luke edonork, baina bere ia ehun orritan hainbat gertaera edo bitxikeria kontatzen ditu flashback moduan eta horrek haria jarraitzea zailtzen du. Gainera, honelako asko agertzen da, protagonista askotan aritzen baita bere buruan biraka, garai bateko gertakizunei hautsa kendu nahian balebil bezala.

Esan bezala, Saizarbitoriak gerra zibileko gertakariak dakarzkigu gogora narrazio honetan, baina hemen ere ageri dira maitasun kontuak. Protagonista bere neska-lagun Miren ikusteagatik zegoen bere trintxeratik at eta ohartzerako airean ikusi zuen burua.

Narrazioan ez da soilik protagonista agertzen, baita bere lagun batzuk ere. Horien denen hitzek oraindik gehiago nahasten dute bat. Nire iritziz, gaia interesgarria da eta istorioaren jarraipena eramangarria da.

Idazleaz gehixeago jakin nahi izanez gero, klikatu hementxe.

Comments { 0 }

Etorkizuna orain

Orain arte aotoei buruz egin ditut nire idazlanak eta oraingoan ere bai. Baina honako hau ezberdina izango da, urtea amaitzera doa eta seguruenik ez dut gehiago idatziko. Makina bat poztuko dira. Azken honetan etorkizuneko autoei buruz arituko naiz (Lexus LF-C, Hyundai Genus, Saab Aerox…), hau da, concept deritzenei buruz.

Baina dakizuenez, auto hauetako askok ez dituzte kontzesionarioetako kristalak ikusiko, gainera hauei buruzko informazioa oso eskasa izan ohi da. Has gaitezen bada labur-labur.

Lehenik eta behin Kia etxe korearraz arituko gara, C´eed berriaz, hain zuzen ere. Korear etxe hauek ez dira soilik orain interesgarri bat bizitzen ari, etorkizun oparoa ere badute. Kiak aldaketak agindu ditu eta C´eed berriari begiratu besterik ez dugu honetaz konturatzeko. Zein Kiak du honen antza? 4,30 metro inguru luze izango lituzke eta segmentuko izarretariko bat izatera irits daiteke. Diseinua, behintzat, erabat berritzailea da. Zein segmentutan sartzeko gogoa duen jakinda eta Kia etxea ezaguturik, esango nuke 90 eta 130 zaldi bitarteko motoreak eskainiko dituela, eta deskuidoan 100 zalditik beherakoak badakartza, ez luke izango esan dugun arrakastarik.

Segidan ,Lexus, Toyotaren luxuzko autoaz arituko naiz. New Yorkeko Auto Erakusketan erakutsi zuten; eta, egia esan, erakusteko modukoa dela uste dut. Bi lagunentzako auto honetan luxua baino nahiago izan da coupé itxura azaldu. Adierazi bezala, itxura asko landu da eta auto honi begiratuz gero, ondoren datozen autoen ideia bat egin dezakegu. Gainera, izenak berak ere hori esan nahi du, Lexus Future Car (LF-C). Orain arte etxe japoniar honek erakutsi digunak ez du coupé edo deportibo antzik izan, baina concept honen plazaratzeareki, garbi ikusten da Lexus etxearen ideien aldaketa. Gainera, motorrak ere indartsuagoak hasiko dira sortzen; honek, adibidez, 4,3 litroko 8Vdun motorea darama. Bere zaldi potentzia adierazi ez den arren, 300 eta 500 zaldi bitartean ibiliko dela esango nuke. Eramango dituen zapatak, berriz, aurrekoa 245mm-koa eta atzekoa 285mm-koa, oso zabalak dira, eta hau da deportibo itxura eman nahi izan diotela ziurtatzen digun beste adierazle bat.

Auto honen argazki honetaz gain beste argazkirik ikusi nahi izanez gero , klikatuhemen.

Coupé baten atzetik beste bat, edo hobeto esanda, SUV bat (Sports Utility Vehicle). Hyundairen 4×4 autoetan aukera anitza dago, eta orain gehiago, duela gutxi berritutako Santa Fea dela eta. Baina Hyundai etxeari falta zaiona SUV auto bat da. Merkatua nola dagoen ikusirik, lo egoten denak jai izango du, eta Hyundai ez dago horretarako prest. Horregatik Genus hau atera berri du. Ginebran erakutsi zigun concept-a eta, egia esan, harrera ona izan du. Alemanian diseinatua izan da, harrigarri samarra Hyundai nongoa den jakinda, eta maila gorenera iristeko asmoa sumatzen zaio. Ez da auto txikien artean sartuko eta bere 4,75m-ko luzerak garbi uzten du hori. Ibilgailu erakargarria da eta oso ongi mugitu beharko luke bere 2,2 litroko motorraz baliaturik, noski, diesela. 2+2-ko auto bat da, kristal tindatuzko eta forma originaleko sabai eta maletategi handia dituena.


Azkenik Saab etxeko concept-a ikusiko dugu. Suediar etxe honek merezi duen postua lortzeko ahalegin handiak egiten ari da, bakardadean eginiko bidaia dela medio orainartean ukatua izan baitu. AeroX izeneko auto hau ez da esperimentu soil bat izan, ez da soilik denborapasa gisa egin. Dakigunez , seriera honelako auto bat eramatea ia ezinezkoa da, baina badakigu, halaber, auto edo bolido honen ukitua beste etxe honetako auto askok jasango dutela. Lehen begiratu batean ehiza-hegazkin baten antza duela esan genezake; eta, egia da, Saab etxea aeronautikarekin lotua egon dela betidanik, baina auto honek duen diseinu aerodinamikoa gaindiezina da. Adibidez, ateak eta haizetakoak pieza ia oso bat osatzen dute, batera artikulatzen direnak aurrerantz eserlekurako bidea ehiza-hegazkin baten oso antzekoa bihurtuz. Aurrealdea oso ondo amaitua du eta jakin ahal izan denez, hurrengo Saab modeloen isla da. Osaturiko materialek, diseinu aerodinamikoak eta mugitzeko duen gaitasunak, 2,8 litroko turbo bikoitzeko eta 400 zaldiko motorra darama. Ginebrako auto interesgarrienetariko gisa kokatu dute. Argazki gehiago nahi izanez gero, klik egin AeroX hitzean.

Klik egin hemen Ginebrako Auto Erakusketan erakutsi ziren concept gehiagoren argazkiak ikusteko. Lastima orria ingelesez egotea, baina honelako web orririk ez dago euskaraz. Gainera, bertan saltseatzen baduzue, auto berri askoren probak eta argazkiak ikusi ahal izango dituzue.

Amaitzeko gogorarazi nahi dizuet lehen esandakoa: seguruenik auto hauetako bat bera ere ez da merkatura aterako. Gainera, hemen doakizue azken-azkeneko autoen eta concept batzuen zerrenda zerbait gehiago jakin nahi baduzue:

1-Hyundai Santa Fe
2-Honda Civic
3-Ford S-Max
4-Ford Galaxy
5-BMW Z4
6-Alfa Romeo 159 Sportwagon
7-Cadillac BLS
8-Suzuki SX4
9-VW Passat 4motion
10-Audi Q7
11-Audi A6 allroad quattro
12-Chevrolet Captiva
13-Honda Civic Type R
14-Ford Focus eta C-Max “S”
15-Ford Focus coupé cabriolet
16-Volvo S-80
17-Opel GT
18-VW Edag Biwak
19-Dacia Logan Steppe
20-Nissan Terranaut

Comments { 0 }

El que no corre…

Primitivak, ONCEren Cuponazoak, kinielak edota Euromilioiak diru asko utzi badizu, ez bazaizu axola besteek jakiterik eta aurreko artikuluetan idatziriko autoek ez badizute graziarik egin (zaila benetan), hauxe da zure autoa: Bugatti Veyron 16.4
2001eko Ginebrako auto erakusketan, Volkswagen markako presidente zen Ferdinand Piëchek etxe italiar honetako, jadanik Volkswagenen kontrolpean, lehen autoak mila zaldiko indarra eta 400 km/h-ko abiadura gaindituko zituela ziurtatu zuen, baina inork gutxik suposa zezakeen, bost urtetan, maila hartako astakeria egia izango zenik.

Bost urteko lan gogorra dago auto honen atzean. Lehen pausoak Wolfhang Schreiterren, DSG kanbioen asmatzailea, etorrerarekin hasi ziren. Ordurako ia etsitzen hasiak ziren Volkswagen etxekoak, 360 km/h-ko eta 700 zaldiko muga ezin baitzuten gainditu.

Schreiberrek eta bere teknikoen taldeak ordu asko sartu behar izan zituzten Sauber etxearen haizezko tunelean (tunel de viento) aerodinamika aldetik asko hobetu ahal izateko, falta zen indarra iritsi bitartean. 4 turboak handitu zituzten, honela turboko presioa handitu eta gasolina emaria handitu zituzten. Transmisiorako, berriz, Schreiberrek ez zuen bi aldiz pentsatu: berak sorturiko 7 erlaziotako DSGa.

Pisu aldetik esan behar, 200 kg jaitsi ahal izan zizkiotela proba askoren ondoren, titaniozko eta karbonozko zuntzez eginiko materialak erabiliz. Hala ere, ia bi tonako pisua du (1888 kg).

7993 cm kubikoko zilindrada du, 1001 zaldi, 407 km/h hartzeko gai da eta 0-100 km/h bi segundo eta erditan burutzen du. Gainera, 17 segundo pasa orduko, 300 km/h-ko abiaduran aurki zaitezke. Zifra astronomiko hauez gain, badago beste bat, bere balioa: 1 000 000 €

Bugatti dotore honek 16 zilindro eta lau turbo ditu, hortik datorkio izenaren ondorengo zenbakia. 375 km/h-ra iritsi arte, 6 zilindrorekin soilik egiten du lan eta muga hori gainditzeko gai ikusten bagara eta ahal badugu, “top speed� sakatzea besterik ez dugu eta honela 16 zilindroak batera hasiko dira lanean eta abiaduraren gailurra joko dugu, errepideko lehenengo autoa baita 400 km/h gainditzen.

Gauza guztiek bezala, auto honek ere badu gauza txar edo ez hain on bat, eta ez da bere balioa, ezta bere gurpilek (1800 € bakoitzeko) balio dutena edo 20 minuturoko 100 litro gasolina behar izana. Arazo gisa esan behar da zirkuitu pribatu bat beharko dela auto honetaz gozatu ahal izateko, ez baitago munduan abiadura horretan ibiltzea posible den errepiderik, ezta autoaren bulkada jasango duenik, izan ere,407 km/h ozugarria baita!

No hay carretera en el mundo capaz de aguantarle el “tiron” a este Bugatti. Además el habitáculo está soberbiamente rematado. AUTOVÃ?A

Amaitzeko esan behar, 300 auto soilik egingo direla eta jada Ferdinand Piëchek bat erosi duela. Zer aginduko ote du hurrengorako?

*Gogoko baduzue, Bugatti hitzean klikatu eta Veyron honetaz gehiago jakin ahal izango duzue. Merezi du.

Comments { 0 }
-->