About eiturrioz

Author Archive | eiturrioz

PALESTINA ZAURITUA

Murua UriaEuskal idazle eta idazlanei buruzko artikuluekin jarraituz, oraingoan Imanol Murua Uriari buruz hitz egingo dizuet. Imanol 1966ko martxoaren 28an jaio zen Zarautzen. Bigarren abizenaz baliatu zen literatura munduaren barnean murgiltzeko eta bere aitaz ezberdintzeko, haren izen bera baitu. Honela, Imanol Murua Uria izenez ezagutzen da idazle zarauztarra.

Hainbat egunkaritan argitaratu ditu bere elkarrizketa zein artikuluak. Egun, Murua BERRIAko Euskal Herria saileko kazetari eta analista izateaz gain, Mahai Jokoan blogean idazten du.

Aurretik aipaturikoa Imanolen kazetaritza lanari dagokio, baina guri interesatzen zaiguna bere lan literarioa izanik, honako obrak aipatuko genituzke: Suetena Belfasten (1996), Palestina Zauritua (1998) eta, azkenik, hain ezaguna den Geronimo (1999).

Imanolek duen idazteko teknika nahiko sinplea eta erraza dela esango genuke, erraz ulertzeko modukoak baitira bere liburuak. Euskara batuan idazten du, baina zenbaitetan ingelesezko hitzak eta liburuaren kokapenari dagozkion hizkuntzako hitzak ere txertatzen ditu ukitu interesgarriagoa emateko asmotan.

Nik irakurri dudan liburua, Palestina Zauritua, diario edo egunkari baten antzekoa dela esan dezakegu, pertsonaia nagusiak egunero burutzen dituen ekintzak agertzen baitira. Hala ere, ez da diarioa kontsideratzen hirugarren pertsonan emana datorrelako. Bestalde, elkarrizketa ugari txertatzen ditu idazlanean barrena irakurgaia apur bat arintzeko asmotan. Honekin ez da adierazi nahi liburu geldoa denik, ezta gutxiago ere. Izan ere, denetik aurki daiteke bertan: gerrak, liskarrak eta baita edozein egun arruntean bizi daitezkeen gertakariak, turismo egiten ari zaren egun horietako batean gerta dakizkizukeenak.

Imanolen Palestina Zauritua izeneko liburuak euskaldun batek Palestinara egiten duen bidaia kontatzen du eta honek bertara joan arte dituen arazoak. Ez hori bakarrik, hara iristean jasaten dituen gertaerak ere azalduko dira liburuan eta baita euskaldun honek egunero burutzen dituen ekintzak pausoz pauso. Protagonistak kamera bat eramateko asmoa du baina, aireportuan kentzearen ondorioz, ezin ditu ikusi eta bizitako hainbat ekintza filmatu. Hala ere, Ramallan, “lagun� bat egiten du eta honek filmatzen ditu kameraren bidez ekintza asko. Euskaldun honek hainbat bidaia egiten du Palestinan zehar, lurralde sakratura, Zsjordaniara, Israelgo mugara… eta horietan guztietan aurkitzen ditu filmatzeko moduko gauzak. Leku horietan hainbat pertsonaia ezberdin ere ezagutzen ditu eta bakoitzak berak bizitako historia eta jasandako egoera politikoa adieraziko dio.

Liburu honetan Palestinako egoera politikoa azaltzen da. Horretaz gain, israeldarrekin dituzten arazoak eta beste hainbat lurralde autonomoen mugetan dituztenak ere agertzen dira. Liburua ongi ulertzeko eta lasai jarraitu ahal izateko, egokia da gai horretaz informazio pixka bat izatea; baina, lasai, horrela ez bada, liburu hasieran kronologia bat dago eta bertan ongi azaltzen da hainbat jakingarri.

Palestina zauritua liburuak Palestinaren eta Israelen arteko gatazka erakusten digu. Idazlea Palestinan izan da eta bertan palestinarrekin, herriarekin bizi izan da, haiekin eta beste askorekin elkarrizketatu eta mintzatuaz: islamistak, judu ultraortodoxoak, soldaduak, presoak eta abarrak.

Ondorioz, oraingoan ere gatazka bera erakusteaz gain, gatazkaren barruan murgildurik dauden alderdi guztiekin egoten saiatu da, bai alde batean bai bestean egunero egoera hori sofritzen duen herriarekin. Liburuak horren guztiaren kronika biltzen du. (…)

Hala ere, oraingo honetan herri palestinarrarekin egindako lana israeldarrarekin egitea faltan botatzen da. Imanol Murua Uria saiatu da hori lortzen, noski; aurreko liburuan gatazkaren bi alderkiak oso ongi islatuak gelditzen ziren, baina oraingoan lan bera gehienbat palestinarrekin egin du. Liburuak dakartzan eraskinak —mapak, kronologia, bidaia aurreko jakingarriak— aurrekoan baino ugariagoak eta sakonagoak dira, eta lan hori liburua irakurtzen hasi aurretik asko eskertzen da, baina arazoa osotasunean aztertzeko orduan, nik behintzat, Israelen ikuspegi zabalagoa eta sakonagoaren falta sumatu dut. Liburuan Palestinaren zati handi bat islatuta geratzen den bezala, ez dut uste Israelekin gauza bera gertatzen denik. Bestalde, gaia bera jorratzeko orduan ere oraingo ikuspegia desberdina da. Liburu honetan, idazlea kazetariaren inpartzialtasuna gordetzen saiatu den arren, gehien zein zaurik mintzen duen adierazten du. Jose Jabier Fernandez (Euskaldunon Egunkaria, 1999-01-16)

Nik liburu hau ez dut gomendioz irakurri. Liburutegian ikusi nuenean, izenburuak begirada hara eramanarazi zidan nik horrelako gaiak laket ditut eta. Beraz, nire gustu berdinekoak bazarete eta aurretik aipatu dizuedana atsegin izan baduzue, Imanol Murua Uriaren Palestina Zauritua liburua gustuko izango duzue.

Comments { 0 }

Abanikoa, haizea emateko baino ez?

Gaur egun guztiz galdua dagoen arren, abanikoaren eginkizuna historian zehar ez da haize emailearena bakarrik izan, komunikatzeko edota ligatzeko ere balio izan duen tresna izan da. Abanikoak eginkizun garrantzitsua izan zuen bere garaian gizon eta emakumeen arteko harremanak erraztu ahal izateko. Emakumeek, abanikoaren bitartez, euren desioak adierazten zituzten. Jarraian abanikoaren bidez egin daitezken zenbait mugimendu adieraziko dizkizuet:

1. abanikoaOso azkar abanikatzea: biziki maite zaitut

2. Oso geldirik abanikoaz haize ematea edota geldirik abanikoa itxi eta irekitzea: ezkonduta nago eta ez zaitut atsegin.

3. Geldirik ixtea: “bai �

4. Azkar ireki eta ixtea: kontuz, konprometituta nago.

5. Azkar ixtea: “ez�

6. Abanikoa erortzen uztea: zuretzat izango naiz.

7. Abanikoaren bidez ilea mugiaraztea: zugan pentsatzen dut eta ez naiz zutaz ahazten.

8. Abanikoaren hagaxkak kontatzea edota horiek ukitzea: zurekin hitz egin nahi dut.

9. Eguzkiaz estaltzea: itsusia zara eta ez zaitut gogoko.

10. Masailean finkatzea; a. Eskuinekoan bada: “bai�;b. Ezkerrekoan bada: “ez�

11. Abanikoa uztea: agurtu egiten naiz.

12. Kolpe bat ematea zerbaiten kontra: ezinegona.

13. Abaniko irekia bi eskuekin eustea: hobe duzu nitaz ahaztea.

14. Begiak estaltzea abaniko irekiaz: maite zaitut.

15. Aurpegia estaltzea abaniko irekiaz: kontuz, zelatan ari zaizkigu.

16. Abanikoa begietatik pasatzea: barkatu.

17. Abanikoa ixtea begiak ukituz: noiz ikusiko dugu elkar??

18. Abanikoa ireki eta erakustea: itxaron diezadakezu.

19. Aurpegia abaniko irekiaz estaltzea: jarraitu iezadazu joaten naizenean.

20. Abaniko erdi irekia ezpainetan finkatzea: musuka nazakezu. 21. Ezpainak abanikoan finkatzea: ez naiz fidatzen.

22. Masailetik pasatzea: ezkondua naiz.

Hauek dira abanikoen hizkuntzako zenbait keinu edo esanahi.

Nahiz eta gaur egun keinu hauek erabat galdurik egon, eta abanikoak haizea emateko soilik erabili, bere garaian izugarrizko garrantzia izan zuten hainbat lurraldetan.

Orain zuen txanda da, ea ausartzen zareten froga egitera eta ea zortea duzuen ligatzeko orduan.

Comments { 1 }

Urte osoa uda?

eguraldiaGuztiok dakigun moduan, aurtengo negua aspaldian izan dugun beroenetarikoa izan da. Horrela jarraituko al du? Ala bat-batean aldatu eta normalean bizi izan ditugun negu hotz eta elurtsu horiek gogoratzera itzuliko gara?

Irrati nahiz telebistako albisteetan entzun izan dudanez azken egun hauetan, urte honetan igaro dugun “negua� aspaldiko beroenetarikoa izan da 20 gradura iritsiz hainbat unetan, eta baita pasatuz ere, hau da 20-25 gradura helduz. Askok aipatu duten moduan, negu honek, negu hotza baino, udaberria zirudien. Bestalde, planetaren berotze globalaren prozesua argi nabaritu dugu. Gauzak horrela, zerbait larritzen hasi beharko genuke eta hainbat neurri hartuz, prozesu hori nolabait malgutzen saiatu.

Hala ere, lasai egon zaitezkete eskia gustuko duzuenok. Aipatu dutenez, aste honetatik aurrera, hau da, martxoaren 18-19tik aurrera, aste bat edo beste izango duzue elurretan gozatu ahal izateko. Komunikabideetan entzun ahal izan dudanez, aste honetan euria, hotza, eta zenbait kasutan elurra ere izango dira protagonista gure herrietan. Beraz, has zaitezkete eskiak zein aterkiak berriro ere armairutik ateratzen gure betiko negu hotza itzultzera baitoa.

Eta negua horrelakoa izan bada, nolakoak izango dira gainerako urtaroak? Hurrengoa udaberria datorkigu, baina gehiago beldurtzen gaituena uda da. Diotenez, uda ere garaiko beroenetakoa izango da, tenperatura maximoetaraino helduz.

Laburbilduz, hasi aste honetarako aterkiak eta berokiak armairutik ateratzen, baina hori igarotakoan, berriro ere arropa freskoa eta eguzkitakoak atera, izugarrizko uda beroa baitatorkigu.

Comments { 0 }
-->