Modako aldizkarietan azaltzen ez direnak dira; iItxurarengatik epaitzen dituzte askok. Orain, Skinheadak Euskal Herriko gazteen artean ugaritzen ari dira, gero eta gehiago dira, baita gero eta gazteagoak ere. Baina garai batean ez ziren hainbeste, nahiz eta gaur egun ez den arraroa Euskal Herriko kaleetan horrelako gazteak topatzea. Garbi dago, hortaz, mugimendu honek izugarrizko gorakada izan duela. Batzuek estetika kontua dela esaten dute; beste batzuek, ordea, hori baino gehiago dela pentsatzen dute. Azken hauek arrazakeriarekin, faxismoarekin… lotzen dituzte, hori baita hedatuen dagoen irudia, besteak beste, American history X edo Diario de un skin filmeengatik.
Mugimendu hau Britainia Handian sortu zen Bigarren Mundu Gerraren ondoren. 1960ko hamarkadan, Britainia Handiko gazteek kontsumismoa ezagutu zuten. Horren ondorioz, langile gazteek dirua zuten eta arropa erosten hasi ziren. Gauzak horrela, modak sortu ziren. Bestalde, musika zaletasunak zirela eta, Jamaikatik Britainia Handira gazte asko lan bila joan ziren. Horietako asko Rude Boy-ak ziren, filmetan azaltzen ziren gansterren itxurara janzten ziren gazteak. Bidaia honi esker ska eta reggae musika ezagutzeko aukera izan zuten.
1965. urtean talde banaketa sortu zen eta talde horietako baten kideak ilea moztu zuten hainbat arrazoirengatik. Batetik, estetika zioak zeuden, itxura oldarkorragoa lortu nahi zuten. Bestetik, arrazoi praktikoagoak zirela medio, lanerako eta borrokarako erosoagoa zen ile motza. Hiru urte geroago skinhead izenarekin bataiatu zituzten azken hauek. Hamarkadaren bukaeran beste janzkera mota batzuk nagusitu ziren eta mugimendu hau indargabetzen joan zen, baina ez denbora luzez.
1970ean, krisi ekonomikoa zela eta, skinhead berriak azaltzen hasi ziren. Hauek aurrekoak baino ile motzagoa, bota altuagoak eta praka estuagoak erabiltzen zituzten. Hau guztia punkaren eraginarengatik izan zen. Urte berean, Ingalaterrako National Front alderdi ultraeskuindarra skinheadak erakartzen hasi zen; ondorioz, skinhead naziak sortu ziren. 80. hamarkadaren hasieran, alderdi faxistetako kide gazteek estetika hori hartu zuten; Euskal Herrian, aldiz, gehienak antifaxistak izango dira.
1987an, Skin Head Angainst Racial Prejudice (Arraza Aurreiritzien Kontrako Skinheadak) nazietatik bereizteko taldea sortu zen New Yorken. 1993an, Red and Anarchist Skin Heads (Skinhead Gorri eta Anarkistak) ere abian jarri ziren. Talde hauek mundu osora zabaltzen hasi ziren, baita Euskal Herrira ere.
Guri dagokigunez, Kortaturen Mierda de ciudad abestiari esker egin zen ezaguna “Oi!” esapidea. Londreseko auzoetako esakune batetik dator eta epa edo kaixo antzeko zerbait esan nahi du.
Bestalde, sexuari dagokionez, nahiz eta mutilak ugariagoak izan, neskak ere mugimendu honen zati izan dira. Skingirl izena hartzen dute eta Britainia Handian Chelsea ezizenez ezagutzen dituzte. Orrazkera eta janzkera desberdina dute: ilea motza daramate ia buru osoan, baina lepondoan, belarrien ondoan eta kopetan ile luzeagoak utzi ohi dituzte. Tiranteak, bakero estuak, Dr Martens botak, punken koadrodun gonak, larruzko zapatak… janzten dituzte. Musika taldeetan ere badaude, esaterako, Suspenders taldeko Miner baxujolea eta Ostikua Potrotan taldeko kideak.
Denok entzun dugu AHTri buruz zerbait, baina dakiguna nahikoa al da? Batzuek besteek baino gehiago jakin arren, askotan gure belarrietara iristen den informazioarekin konformatzen gara. Nire ustez, dena den, hori ez da nahikoa eta horregatik hasi naiz gai honen inguruko informazio bila.
Ez dago zalantzarik, bueltarik gabeko ondorioak ekarriko lituzkeela AHTk. Sareen eraikitze lanek oso baldintza zorrotzak eskatzen dituzte eta suntsiketa autopistek eta autobiek eragiten dutena baino larriagoa izango da. Eraginak hauek izango dira, besteak beste: troposferako ozonoaren eta nitrogeno oxidoen gehikuntza (horiek gure osasunaren kalterako, negutegi efektua eta euri azidoa handitzen laguntzen dute); hormona eta proteinen ekoizpena aztoratzen duten erradiazio elektromagnetikoak; eragina minbizietan, leuzemietan, sisteman inmunologikoan…
Bestetik, oso larriak dira dardara eta zaratak osasunean sortuko dituen eraginak; esaterako, estresaren bat-bateko igoera, atseden eza… Horrez gain, animalia eta gizakien portaeran ere eragingo du; izan ere, dirudienez, 12.500 espeziei zeharka nahiz zuzeneko kalteak sortuko baitizkie. Metal astunak, lehergailuak, gai kimikoak, eta abar erabiliko dira, eta elementu horien ekoizpenak klimari, florari eta faunari egingo die kalte.
Iruzkin berriak