Archive | denetarik

RSS feed for this section

Zer egingo dugu petrolioa bukatzen denean?

By on 2007(e)ko abenduak 18 in denetarik

hyb3(2).jpg

Denok dakigunez, automobilak gasolinari esker ibiltzen dira, baina honek asko kutsatzen du gure mundua. Inkesta batek dioenez, familia bakoitzeko bi auto daude. Beraz, erraz ikus daiteke honek suposatzen duena: gasolina kopuru handiaren beharra eta, honekin batera, izugarrizko kutsadura. Hala ere, ez dut kutsaduraz hitz egingo, petrolioari buruz baizik.

Zientzialariek diotenez, 2050. urte inguruan amaituko da petrolioa. Hortaz, zer egingo dugu? Nola mugituko dira gure automobilak? Horretarako hainbat irtenbide dago. Alde batetik, elektrizitateari esker ibiltzen diren beribilak erabil ditzakegu. Honela, ez genuke kutsatuko eta, gainera, energi iturri berriztatzailea denez, inoiz ez litzateke amaituko. Horretaz gain, ez genuke gastatuko hainbeste diru, elektrizitatea gasolina baino merkeagoa baita. Bestetik, hidrogenoari esker ibiltzen diren autoak daude. Hauek ere ez dute batere kutsatzen eta hidrogenoa amaigabea da.

Kotxeak

Ikusten denez, hainbat aukera dago. Ez dut lehenago aipatu, baina beste energia iturrii batzuei esker ibiltzen diren autoak ere badaude, olioari esker ibiltzen diren motorrak, esate baterako. Orduan, zergatik ez dute gasolina kendu eta energia iturri hauek kotxeen motorretan ipini? Jakina da mundu honetan automobil asko dagoela eta hauek mugiarazteko petrolioa beharrezkoa dela une honetan; honek erosle asko dakar eta, honekin batera, petrolio jabeek irabazten duten neurrigabeko dirutza. Nire ustez, horixe da beste energia iturriei esker ibiltzen diren autoak ez ateratzearen arrazoia, honek gasolina ez erabiltzea ekarriko bailuke eta, ondorioz, petrolio jabeen salmentek ikaragarrizko jaitsiera izango lukete.
Nire uste apalean eta aurreko guztia kontuan izanik, energia iturri alternatiboez mugituko diren autoak ez ditugu epe laburrean erabiliko, aipatu dugun legez, interes ugari baitago tarteko. Petrolio guztia amaitu arte, beraz, jai daukagu! Eta agortzen denean, zer egingo dugu?

Amaitzeko, bideo honetan motorrek sortzen duten kea, inguruan dagoen kutsaduraren eragile aipagarria, ikus dezakezue:

[kml_flashembed movie="http://www.youtube.com/v/Iyf69WCglU0" width="425" height="350" wmode="transparent" /]

Comments { 3 }

Hil eta gero… zer?

By on 2007(e)ko abenduak 12 in denetarik
Badira eguneroko bizitzan tabutzat hartzen ditugun zenbait gai, saihesten saiatzen garenak. Ez ditugu gogoko baina ezinbestekoak dira aipatzea. Heriotza, esaterako, horren sinplea eta horren krudela. Pentsatze hutsak jende askori deserosotasun handia sortzen dio, hala ere, lasaitasun puntu batez hartzea nahitaezkoa da, heriotzari inork alde egiteko gaitasunik ez baitu oraindik. Etorri etorriko da, bai, baina bizitzaz gozatzea besterik ez zaigu geratzen etortzen den bitartean .
goibelJaiotzen garen unetik gure azken hatsa ematen dugun arte, mota guztietako pasadizoak pairatu behar izaten ditugu, momentu on asko eta tarteka txarrak ere izaten dira, nahiz eta orokorrean une zoriontsuenekin gelditzen ahalegintzen garen. Dena dela, garai txarrek bizitzan baliagarri diren zenbait ikasgai erakusten dizkigute. Bizitzaz disfrutatzea da kontua, bestela, zertarako bizi?Galdera hauxe dabilkio buruan ospitalean edo etxeko ohean mugitu ezinik dagoen gaixo asko eta askori, filme ezagun batean ikusi ahal izan genuen bezala. Gisa honetako gaixoek ez dute inolako irtenbiderik aurkitzen, infernu horretan bizitzea kondenatuak daude. Beste zenbait gaixok, aldiz, egoera bera jasaten badute ere, esperantza handiz bizi izaten dute egoera eta beraien helburu bakarra aurretik zuten bizitza berreskuratzea bihurtzen da. Bizitzeko duten bigarren aukera hori lortzea zaila izaten da askotan, epe luze eta astunak jasan behar izaten baitituzte dei bakar bat noiz helduko zain. Horregatik, gure inguruan ohikoa den geurekoitasuna alde batera utzi, eta pertsona hauek beraien azalean sufritu behar izaten duten egoera gogor horri buruz kontzientziatu eta eskua luzatu beharrean gaude.

Eusko Jaurlaritzak ezagutzera eman dituen datuen arabera, 1987tik hona 1.500 organo emaile izan dira Euskal Autonomia Erkidegoan. Osasun Sailak eta Osakidetzak beraien esker ona adierazi nahi izan die, bai emaile guztiei eta baita hauen familiartekoei ere; izan ere, erakutsi duten eskuzabaltasunagatik izan ez balitz, milaka eta milaka gizakumek ez zuketen beraien bizi kalitatea hobetuko eta, kasu batzuetan, beraien bizia salbatuko. Emaile hauei esker, 3.300etik gora organo transplante ahalbidetu dira:

  • organoa2.210 giltzurrun
  • 844 gibel
  • 255 bihotz
  • 67 birika

Aipatutakoez gain, bestelako hauek ere egin dira:

  • 3000 kornea
  • 6000 osteotendinosokoak
  • 70 larruazal

Denok dugu organo donazioa egiteko aukera, baldintza bakarra eman behar diren organoak egoera onean egotea da. Zoritxarrez, oso gutxitan gertatzen da hori; izan ere, ospitaleetan hiltzen diren 100 pertsonatatik bakarra egoten baita organo emaile izateko egoeran. Datuak oso onak ez izan arren, ez da etsi behar, gauzak hobetuko diren esperantza ez baitugu inoiz galdu behar.

Gai hau tentuz hartzekoa bada ere, beharrezkoa iruditzen zait jende honek bizi behar izaten duen errealitateaz ohartzea eta oharraraztea. Azken batean, mundu honetatik desagertzen garenean, beste norbaitek guk atzean utzitako bizitzaz gozatzeko aukera izatea izugarria da. Gugandik at dagoen zerbait ematen badu ere, gure inguruan sekulako jende pila dago organo berri baten zain, bakoitzak istorio lazgarri bat bizkar gainean duela.

Amaitzeko, gai honi buruz duzuen ikuspuntua jakitea gustatuko litzaidakeela jakinarazten dizuet.

Comments { 4 }

Segurtasuna lanean

By on 2007(e)ko abenduak 9 in denetarik

Teilatuan laneanAurreko batean, egunkaria irakurtzen ari nintzela, lan prebentzioei buruzko albiste bat irakurri nuen. Lan mundua gero eta gertuago daukadanez, erakarri ninduen gaiak eta irakurtzea erabaki nuen. Nire ustez, lan prebentzioari buruzko informazioa izatea oso garrantzitsua da langilearen formaziorako eta enpresaren garapenerako. Horregatik, oso inportantea da oinarrizko hiru printzipio ezagutzea lantokietan arriskuak saihesteko.

Hasteko, arriskuak identifikatu behar dira, kontuan hartu behar dira dauden galzori-mota guztiak, alegia. Ondoren, arazoaren ebaluazioa egin behar da, nolabait arriskuaren balorazioa eta zein motatako ondorioak izan ditzakeen aztertuz. Azkenik, hirugarren arauari dagokionez, egoera arriskutsu horren kontrola egin beharko da neurri zuzenak hartuz.

Bestetik, lan istripu bat zer den jakin beharra dago hiru kontzeptu horiek ezarri baino lehen. Legearen arabera lan istripu bat da «beste batentzat egiten den lana dela eta, edo lanaren ondorioz, langileak jasaten duen kalte oro ». Beraz, ezaugarri hauek guztiak berrikusi eta gero lan istripuak modu honetara sailka daitezke:

  • Lan ordutegiaren barruan eta lantokian gertatzen direnak.
  • Lanera joateko edo lanetik itzultzeko bidean gertatutakoak.
  • Lankideak edo beste pertsonak salbatzeko ekintzetan eta antzeko egoeratan gertatutakoak.
  • Bere lana egiteagatik langileak jasaten dituen gaixotasunak. Kalte horiek ordutegiaren barruan gertatu behar dira.
  • Langileak aldez aurretik zeuzkan gaixotasun edo okerrak, istripu baten ondorioz, larriago bihurtzen direnean.

Aipatu bezala, bost puntu horiek osatzen dute lan istripuen multzoa nahiz eta istripu mota gehiago egon. Beste alde batetik, esan beharra dago, hainbat ezbehar mota ez dela lan istripu kontsideratzen. Multzo honetan kalte hauek sartzen dira:

  • Fenomeno meteorologikoetatik datozenak: tximistak, intsolazioak , izozketa…
  • Zentzugabetasuna egon den kasuetan istripuren bat badago.
  • Babesik gabe gertatzen diren istripuak.
  • Langile batek bere buruaz beste egiten duenean (kasu berezia da)

Babesik gabe laneanAipagarrienak hauek badira ere, badaude gaitzak lan istripu kontsideratzen ez direnak baina lantokiak lan istriputzat jotzen dituenak. Gauzak horrela, lantoki bakoitzak segurtasunari buruzko araudia eduki beharko du gertakizun berezi hauek gertatzen direnerako.

Beraz, hitz batean esanda, lan istripu baten aurrean aurkitzen garenean, hau da egin beharrekoa: lehen adierazitako hiru printzipio horiek aztertu eta arriskua zein den eta zein lan istripu motari dagokion ikusmiratu. Ondoren, kalte horren babesa zein izango litzatekeen aztertzen has gaitezke, hori bai, segurtasun ordezkari bat egon beharko du irizpide horiek guztiak zehatz-mehatz haztakatu eta estatistika desberdinen bidez lantokiaren arrisku portzentaia kalkulatzeko. Horrez gain, legeak gomendatzen du enpresa batean segurtasunari buruz dakien pertsonak bakarrik izan dezakeela eskubidea aipatutako hori guztia betearazteko. Hortaz, aurreko guztia irakurri eta gero, honako ondorioa atera dezakegu: ateka saihestu nahi bada, prebentzio neurriak hartzea eta lana modu egokian egitea komeni da..

Amaitzeko, bideo bat txertatu dut hitz egindakoaren inguruko laburpen gisa.

[kml_flashembed movie="http://www.youtube.com/v/ImiVgJJ2rqw" width="425" height="350" wmode="transparent" /]

Ondo segi blogari eta arriskuak saihesteko neurriak hartu!:-)

Comments { 2 }
-->