Archive | ekologia

RSS feed for this section

Lo egiteko bidaia

Aurrekoan, nire lehengusu txikiarekin Bilbora autoan nindoala, 4 aldiz galdetu zuen ea iritsi ginen, baina behin eta berriz erantzun bera jaso zuen: EZ! 7 urteko lehengusua ere kontziente zen gurasoek euren artean aipatutako legedia berriak ekarritako ondorioez. “Aita polikiegi zoaz, berandu iritsiko gara!” “Barkatu, baina pixka bat azkarrago joanez gero isuna jarriko digute”.

Argi eta garbi ikusten da abiadurari lotutako legedia berri honek zeresan handia ekarri duela. Autobietan eta autopistetan 110 kilometro orduko abiaduran zirkulatu ahal da gehienez. Petrolioa garestitzen ari da, eta Alfredo Perez Rubalcabak dio petrolio barrila hamar euro igoz gero, 6.000 milioiko gastua ekarriko lukeela. Horregatik, abiadura berri honetan ibiliz gero, 18 milioi aurreztuko liratekeela aurreikusten da, hau da, 1.400 milioi euro. Neurri hau petrolioaren arazoa amaitu bitartean izango dela diote, uztailera arte gutxienez.

Egia esan, datu hauek ikusita, teorian aurreztu beharko litzatekeena kopuru handia izango litzateke, baina egia izango ote da kopuru hori aurreztuko dugula? Zuen ustez, abiadura maximo hori errespetatuko al da?

Galdera hauek ez dira oso zentzuzkoak; izan ere, garbi dago ez direla neurri hauek beteko. Pazientzia handia behar da kilometrotako bide zuzen batetik abiadura horretan joateko. Gainera, denbora asko beharko litzateke helmugara iristeko. Hau ikusi eta gero, dirua aurreztea bada helburua, ez al da diru mordoa gastatu seinale aldaketarekin? Ez hori bakarrik, lege hau bete dadin eta jendeak muga hauek errespeta ditzan, radar gehiago jarri dituzte. Honek ere gastua izango zuen, ez?

Beste ildo batetik, badago nor edo nor hartu berri diren neurri hauek isunen bidez dirua irabazteko metodo bat baino ez dela esaten duenik. Egia esan, ez da inolako astakeria; izan ere, zenbait lekutan abiadura hau motzegi gelditzen baita. Honen aurrean, jendeak azeleragailua zapaldu eta, konturatzerako, abiadura muga pasa du.

Honela, hasieran kontatzen ari nintzen pasartearekin jarraituz, Bilbora iritsi ginen, baina gidaria ez zen gai izan abiadura horretan bide osoa egiteko, lehengusu txikiari jaramon egin behar izan zion autoa 120an jarriz. Honela, bada, hirira iritsi aurretik radarrak argazkia atera zigun. Arazoak arazo, aurrezteko jarria den neurri honek gure bidaia garestitu zuela esan daiteke.

Comments { 1 }

Janari organikoa, uste bezain ona?

Azkenaldi honetan asko hitz egiten da janari organikoek gure gorputzari ekar diezazkioketen onurei buruz, batez ere, hauek dituzten bitamina kantitateak janari normalenak baino altuagoak direlako eta antioxidatzaile gehiago dituztelako. Baina hain ona al da janari organikoak jatea? Jaki normalarekin alderaturik, hainbesterainoko ezberdintasuna al dago?

Orain dela gutxi, Europar Batasunak “Quality Low Input Food” izeneko ikerketa baten lehen ondorioak argitaratu ditu, eta, ikerketa honek dioenez, janari organikoek betikoek baino antioxidatzaile gehiago dituzte. Hala ere, ez dago garbi sustantzia honek gizakiarengan sortzen dituen onurak hainbesterainokoak diren eta merezi duen mota honetako produktuak kontsumitzea. Ikerketa honek janari organikoen eta arrunten arteko ezberdintasunak txikiak direla erakusten digu, aurretik produktu hauei buruz uste zen guztia alde batera utziz.

Bestalde, esan behar da fruitu eta barazki organikoak ez direla uste izan diren bezain onuragarriak. Alde batetik, labore industrial batek labore ekologiko bat kutsatzeko dagoen aukera hartu behar da kontuan; airearen bidez askotan bertan erabilitako pestizidak uzta ekologikoetaraino iristen baitira, hauek kutsatuz. Bestetik, ongarri organikoek gure osasunarengan duten arriskua dago; hauek ez baitira kaltegabekoak, nahiz eta pestizida komertzialak baino arrisku gutxiago izan.

Haragiaren kasuan ez da hori gertatzen, behi haragi eta esnearen kasuan batez ere. Organikoak ez diren abeletxeetan animaliak egoera penagarrian hazi eta hormonaz eta antibiotikoz betetzen dituzte. Baserritarrek ematen dizkieten hormona eta antibiotikoen erruz, hondar kimikoak iristen dira haragira eta, behien kasuan, esnera. Hauek jaten dituen pertsonari ondorio latzak ekar diezazkiokete: AEBetako unibertsitate batzuk elkarrekin eginiko ikerketa batean, bertako neskatoak nerabezarora 90eko hamarkadan baino bi aldiz azkarrago iristen direla azaltzen da; gehienbat beraien ingurunean eta, batez ere, haragian agertzen diren hormonengatik. Baina ez dira hauek haragi industrialak dituen gaitz bakarrak. Frogatuta dago larreetan libreki hazitako abereek omega 3 eta 6 portzentaia handiagoak dituztela. Elikagai hauek minbizia, bihotzeko eritasunak eta antzeko gaixotasunak izateko arriskua jaisten dute. Horregatik, esan daiteke haragi organikoa kontsumitzea onuragarria gerta daitekeela gure gorputzarentzat.

Hala ere, norbait janari organikoa erostera doanean ustekabe handi bat aurki dezake dendan, produktu organikoak normalak baino askoz garestiagoak baitira eta, askotan, ez dira oso erraz topatzen. Honek sarritan mota honetako elikagaiak erostea galarazten digu. Ondorioz, merkeagoak diren produktuak erosten ditugu, hauek dakartzaten emariak alde batera utziz, gaur egun bizi dugun egoeran ezin baitugu dirua xahutu.

Laburbilduz, esan dezakegu, barazki eta fruituen kasuan, organikoak ez direla uste izan den bezain onak, eta, beraien prezio altua dela eta, organikoak ez diren produktuekin pasa daitekeela. Haragiaren kasuan, ordea, hobe da organikoa kontsumitzea, horrela produktu kimikoen eragina saihets dezakegulako eta, gainera, zenbait gaixotasun aldentzen lagun diezagukeelako.

Comments { 3 }

Barnetik garbitu bitartean, kanpotik zikintzen!

Orain dela 45 urte espaziora lehen bidaia egin zen. Bidaia honek izugarrizko garrantzia izan zuen zientzia munduan, baina, aldi berean, hemen hasiko zen espazioko zakarraren arazoa sortzen. Espazioko zakarra Lurraren orbitan alde batera eta bestera dabiltzan espazio-ontzi hondakinei edo funtzionamenduan ez dauden sateliteei deitzen zaie. Hauek, 50.000km/h-ko abiadura lortzen dute, horregatik diot arriskutsuak direla. Arazo honegatik eta beste batzuengatik konponbide bat bilatzeko unea iritsi dela iruditzen zait; izan ere, urteak joan urteak etorri, lurraren orbitan zehar biraka dabiltzan objektuen kopurua handiagotzen doa.

Hasteko, jendeak ez du ikusten gure mundu honetatik at dagoen arrisku hau; izan ere, urruti ikusten den zerbait denez, inor ez da arduratzen arazo honen aurrean ezer egiteaz. Gure mundua inguratzen duen arazoaz jabetzeko ordua iritsi delakoan nago ni, baina.

Gainera, espaziora bidaltzen diren sateliteak denborarekin zaharkitu egiten direnez, bertan alferrik geratzen dira. Horregatik, aspaldi egindako ikerketa batek zioen gasolina plus bat botaz gero sateliteari, bueltatzeko kapaz izango litzatekeela. Halere, hau egitea oso garestia iruditzen zaie adituei, eta nire kritika honako hau da: sateliteak bidaltzeko nahikoa diru badago, zergatik ez hauei erregai gehixeago jartzeko?

Nire ustez, erantzuna garbia da; izan ere, sateliteak bertara bidaltzen dituztenek ez dute irabazi ekonomikorik lortzen hauek bueltan ekarriz. Alderantziz, galtzen aterako ziren. Horregatik, gure munduaren barnealdea txukun nahi dugun bezalaxe, kanpoaldea garbi mantendu beharko genuke. Horretarako neurri berezi batzuk hartu beharko liratekeela iruditzen zait. Esaterako, espaziora objektuak bidaltzen dituzten identitateei hauek bueltan ekartzeko lege bat jartzea. Lege honen bitartez, Lurraren inguruan zabor gehiagorik ez edukitzea lortuko genuke, baita leherketa bortitzik ez izatea ere.

Comments { 3 }
-->