Archive | gizartea

RSS feed for this section

Arroparen neurria? Zenbaki bat besterik ez!

Lehengo egunean, gau ilun hauetako batean, gustuko dudan gai baten inguruan ikertzen hasi nintzen, moda, alegia. Kontua da, halako batean artikulu bat aurkitu nuela eta, itxura ona zuenez, irakurtzeari ekin niola. Bat-batean, bukatzen ari nintzenean, zur eta lur utzi ninduen esaldi bat irakurri nuen. Hona hemen esaldi horrek zioena:

“Soineko hori ez dago zuretzat egina, ez zaizu sartzen, 36a da”

Argazkia: FlickrCC, Rega Photography

Argazkia: FlickrCC, Rega Photography

Ba al dakizu zertaz ari naizen? Seguru aski halaxe izango da! Kontuak kontu, esaldi hori saltzaile batek arropa begiratzen ari zen neska bati zuzen-zuzenean bota zion, lotsarik gabe. Baina nola da posible hain bargasta izatea? Noiztik diseinatzen du disenadore batek 36 neurrira arte bakarrik? Nola sentituko zinateke zu? Ni, behintzat, ez oso ondo. Baina gatozen harira!

Seguruenik hau egoera larri baten hasiera da. Ez da beharrezkoa esatea horrelako egoerak sortzen dituzten gaixotasunak. Anorexia eta bulimia gaur egun gehien ematen diren gaixotasunak dira gizarteak jartzen dituen edertasun arauak kontuan hartzen dituzten gazteen artean. Nik uste dut horrelako esaldiak esaten dituzten pertsonak ez direla konturatzen benetan zer gerta daitekeen. Halaber, egunero iruzkinak uzten dituzten indibiduoak ez dute kontsideratzen egunen batean seme-alabak izango dituztela, eta, agian, hauek ere erasoak jaso ditzaketela.

Argazkia: Wikimedia Commons

Argazkia: Wikimedia Commons

Ez gara ordenadoreak disenatutako robotak, ez gara perfektuak. Gure gizartean, orokorrean, ohituta gaude gaizki begiratzen perfektua ez denari edo gaur egun erakusten diguten edertasuna ez duenari. Denak ez gara berdinak, eta horrek  berezi  egiten gaitu. Beraz, ikasi behar duguna da geure burua maitatzen, garena garela, eta kasurik ez egiten esaten digutenari, nork bere gorputza baitauka.

Laburbilduz, gogoan izan egunen batean denda batean arroparen neurria ez aukitzea gerta dakigukela edo norbaitek esatea lodi gaudela. Ezin gara denak  oso sendoak izan, eta horrelako egoera batean aurrean, badakite zer egin. hala ere, pentsatu behar dugu ahulak ere badaudela eta asko hunkitu ditzakegula. Beraz, hausnartu dezagun pixka bat ezer esan aurretik, eta ziur asko horrek kondizio hau aldatzera eramango gaitu. Bukatzeko, kontuan izan jantziaren neurria zenbaki bat besterik ez dela eta ez gaituela inolaz ere definitzen.

Comments { 0 }

Sekula ahaztuko ez dudan esperientzia

Ez nuen inoiz espero lurrikara bat bizitzea. Iazko udan, Kalifornian “host family” batekin oporrak pasatzen ari nintzela, gauza harrigarri bat gertatu zitzaidan. Abuztuaren 24an, goizeko bostetan, etxea mugitzen hasi zen. Logelan etxeko ahizpa txikienarekin lo egiten ari nintzela, ohea ez mugitzeko esan zidan. Nik, harridura azalduz, hauxe erantzun nion: “Hori eskatzea ere! Nola arituko naiz ohea mugitzen ordu hauetan, neska?”. Elkarri beldur aurpegiaz begiratu genion eta biak, ikaratuta, nire ohean sartu ginen, mugimendu hura amaitu zen arte. Une hartan, ahizpa zaharrena oihuka hasi zen, eta guregana etortzeko eskatu genion. Behin hirurak batera geundela, aita logelara sartu zen eta lurrikara bat baino ez zela izan esan zigun. Lurrikara hitza entzun eta gau osoa lorik egin gabe pasatu, biak bat!

Argazkia: huffingtonpost.com

Argazkia: huffingtonpost.com

Hurrengo goizean, lurrikara Napan gertatu zela ikusi genuen telebistan. Lurrikara honek 87 zauritu utzi zituen, 1989an izandakoa gaindituz. Hau da, adituek esan zuten 1989ko lurrikara, Ritcher eskalan,  zazpikoa izan zela;  guk bizitakoa, berriz, seikoa izan arren, sentsazioa 8.4koa izan omen zen.

Lurrikara lurzoruan gertatzen den mugimendu bortitza da eta zenbait jarraibide hartu behar dira kontuan. Horietako bat bizitzea tokatuz gero, komeni da oso ondo jakitea zer gin behar den. Edozein lurrikara hiru fasetan banatzen da: gertatu aurretik, bitartean eta ondoren. Lurrikara gertatu aurretik oso garrantzitsua da, alde batetik, botika-kutxa beteta egotea eta linternak, irratiak eta janaria eta edaria prest izatea. Bestetik, ebakuazio plan bat eduki behar da, hots, garbi izan behar dugu nora joan, lurrikara gertatzen ari den bitartean eta lurrak dar-dar egiteari uzten dioenean. Lurrikara gertatzen ari den bitartean, hortaz, bi aukera izango  ditugu. Batetik, kristalezko leiho guztietatik ahalik eta urrunena jartzea eta etxearen izkinetan kokatzea burua babesteko. Bestetik, egokia da mahai baten azpian jartzea, adibidez. Kasu honetan, mahaiaren hankak ondo eutsiko ditugu; horrela, mahaia ez da gure gainera eroriko eta gure burua babestuta izango dugu. Lurrikararen ondoren, zaurituak baldin badaude, komeni da laguntza eskatzea eta irratia piztea, bertako autoritateak esaten duena entzuteko eta guztiaren jakinaren gainean egoteko. Azkenik, ez genuke gerturatu behar poste altuetara eta kable elektrikoetara.

Imajinatzen duzuen bezala, bizi izan nuen momentu hau ahaztezina izango da. Momentuan ikaratuta egon nintzen. Lehenik, etxetik kanpo nengoelako; eta, bigarrenik,  gurasoak ez zeudelako nire alboan. Hala ere, bertako familiari eskerrak eman nizkion emandako laguntzarengatik eta maitasunarengatik momentu gogor haietan. Gogoratu, beraz: lurrikararen abisua jasotzen baduzue, aurreko paragrafoan aipatu ditudan aholkuak jarraitu eta ahalik eta laguntza gehiena eskaini zure albokoei.

Comments { 0 }

Nor da haurtzaroen lapurra?

Argazkia: Wikimedia Commons

Argazkia: Wikimedia Commons

Aurrekoan Donostian paseoan nenbilela, San Martinen ireki berri duten Zara arropa denda erraldoiarekin topo egin nuen. Ez nuen arropa erosteko inongo asmorik, baina, ikusminak bultzatuta, sartzea erabaki nuen. Bertan, hogei euroko galtza polit batzuk ikusi nituen. Jakin-mina piztu eta etiketan non eginak ziren begiratu nuen. “Made in Morocco” jartzen zuen eta berehala zalantza egin dut. Zenbateko gastua izango zuen galtza hauek sortzeak? Zenbat sufrimendu? Etxera iristean, ordenagailua piztu nuen, zer edo zer argitzeko asmoz. “Inditex continúa explotando a niños esclavos” artikulua irakurri nuen. Orduan ulertu nuen praka horien benetako kostua. Hogei euro baino askoz ere gehiago, zenbakiz azaldu ezin daitekeen sufrimendu eta neurrigabekeria.

Baina Inditex ez da haurrak lanerako makina moduan erabiltzen dituen enpresa bakarra. Nike, Adidas, Gap… eta ezagun zaizkigun beste hainbat lantegitan ere esplotatzen dira umeak. Nekazaritza arloan ere adin txikiko asko egon ohi dira baldintza gogorren menpe lanean. Horren isla dira, OITek 2013an egindako ikerketaren emaitzek adierazten dituzten datu lazgarriak. Urte hartan, 168 milioi haur inguru zeuden gehiegikeria honen menpe, gehiengoa herrialde azpigaratuetan edo garatu bidean daudenetan. Nire iritziz, emaitza hauek lotsagarriak dira eta gure gizarteak hainbat aspektutan eman beharreko aurrerapausoak zein diren argi uzten du.

Askok eta askok baldintza oso gogorretan lan egin behar izaten dute eta nagusien esklabo bihurtzen dira. Lan ordu oso luzeak izaten dira, hainbatetan 12 ordukoak. Gainera, toki hauetan ez dute seinaren ongizatea zaintzen, ez euren elikadura ezta higienea ere. Eta zer esanik ez buruzagiak erabiltzen duen indarkeriaz.  Kondizio hauek bi motatako ondorioak eragiten dituzte neska-mutikoengan, artikulu honetan oso ondo esplikatzen direnak. Batetik, haurrak hezkuntzarako aukerarik gabe geratzen dira eta, bestetik, hor daude osasun arazoak, bai fisikoak eta baita psikologikoak ere.

Nork du eskubidea ume hauei haurtzaroa lapurtzeko? Garai horretan, etorkizuneko gizon eta emakume izango direnek maitasuna eta babesa jaso behar dute eta askotan ez gara ohartzen (edo ez ikusiarena egiten dugu!), baina gure nahi eta gutiziek hainbat lurraldetan adin txikiko askoren askatasuna mugatzen dute, marka dirudun hauek ez dutelako legea errespetatzen. Benetan errealitate lazgarria da.

Laburbilduz, haurren lan esplotazioa arazo unibertsal bat dela iruditzen zait eta, horregatik, denok egin behar dugu zerbait gaitz honekin akabatzeko. Horretarako, hainbat GKE daude lanean, Unicef kasu. Horrez gain, guk, mundu kontsumista honetan bizi garenok, erosteko garaian ondo aukeratzeko erantzukizuna dugu; bestetik, agintean daudenek enpresa hauei legeak betearazi behar dizkie eta justizia egin. Bat al zatozte nirekin?

Comments { 0 }
-->