Archive | hautaprobak

RSS feed for this section

Hautaprobak prestatzen (II): A eta B ereduak lantzen

By on 2010(e)ko ekainak 8 in euskara, hautaprobak

ULERMENA

B ereduan, ulermena da azterketako lehenengo atala. Bertan, emandako testuari buruzko galderak egiten dira. Erantzunetatik testua ulertu dela aditzera ematen baduzu, puntuazio gorena emango zaizu galdera bakoitzean. Lau galdera direnez, bakoitzari 0,5 puntu dagozkio. Atal honen inguruan gelan esandakoa berrikusi nahi baduzu, joan irakurri eta erantzun atalera.

Amaitzeko, egiaztatu urrats guztiak ondo eman dituzula. Hementxe duzu autoebaluaziorako txantiloia:

ULERMENAREN AUTOEBALUAZIOA

Erantzuten hasi aurretik

BAI

EZ

Gutxienez bi irakurketa egin ditut: bizkorra eta arretatsua.

Ulertzen ez ditudan hitzak azpimarratu edo markatu ditut.

Testuko informazioa aztertu dut eta alboan labur-labur egilea zertaz mintzatzen den ipini dut.

Ulermen galderak irakurri eta erantzuna non egon daitekeen begiratu dut.

Testua eta galderak ondo ulertu ditudala egiaztatu dut.

Erantzuna idatzi aurretik, bi aldiz pentsatu dut.

Erantzutean

Galdegaia zaindu dut.

Erantzun zuzena ematen ez bada, inferitu egin dut.

Galderaren erantzun osoa eman dut, hau da, galderari zuzenean erantzuten dioten datu guztiak biltzeko ahalegina egin dut.

Balorazioak saihestu ditut.

Erantzun ondoren

Idatzitakoa berrirakurri dut eta, hala behar izan denean, aldaketak egin ditut.

GAIA ETA LABURPENA

Atal honetan emandako testuaren laburpen txiki bat egiteko eskatzen da eta gaia zein den esateko. Lan hori txukun egiten baduzu (ideia funtsezkoak emanaz eta testuaren nondik norakoez jabetu zarela erakutsiz), bi puntu emango zaizkizu, gramatika oker nabarmenik ez baduzu, behintzat. Beraz, sintesi gaitasuna neurtuko da. Era berean, zuzentasuna eta koherentzia ere kontuan hartuko dira. Akats larriak zigortuko dira.

Behin baino gehiagotan azaldu dugu laburpena egiterakoan zer zaindu (jarraitu aurreko lotura esandakoa errepasatzeko). Bestalde, hementxe dituzu gaia eta laburpena atalen autoebaluazioa egiteko fitxak.

GAIA

1. Asmatutako gaiak testuaren muina jasotzen du, alferreko elementurik gabe.

BAI

EZ

2. Esanguratsua izateko, nire gaiari ez zaio elementu garrantzitsurik falta.



3. Ulergarria da.



4. Irakurri ez duenak testuaren zentzua atzemango du gai honi esker.



5. Ez dut irudi edo metaforarik gaitzat hartu.



6. Luzera egokia du: ahalik eta hitz gutxien erabili dut.



LABURPENA

1. Argi eta garbi adierazita dago gai nagusia zein den.

BAI

EZ

2. Funtsezko ideia guztiak jaso ditut.



3. Hari nagusiarekin zerikusirik ez zutenean, osagarri, adibide eta txikikeria guztiak baztertu ditut.



4. Zehatz egituratuta dut testua, neure erara, artikuluaren ordena orpoz orpo jarraitu gabe.



5. Ez dut ezer errepikatu.



6. Ideia eta paragrafoak ongi uztartu ditut.



7. Lotura hizkiak (hala ere; hau da; adibidez; beraz…) erabili ditut testuari kohesioa emateko.



8. Artikuluaren berri izan gabe, irakurle batek erraz uler dezake nire laburpena.



9. Testuan aipatzen direnak laburtu ditut, neure iritziak gehitu gabe.



10. Luzera: laburpena eskatutakora egokitu dut.



A EREDUA

A ereduan, ariketa bakar bati erreparatuko diogu: moldatu esaldiak. Atal honetan, esaldiak moldatu behar dituzu lokailu, juntagailu edo menderagailu jakin batzuk erabiliz.

PERPAUS ELKARTU MOTAK

(ARIKETAK EGIN)
JUNTADURA

(ikus azalpen osoa)

 Maila bereko perpausak elkartzen ditu. Zenbaitetan alborakuntzaz (juntagailurik gabe) elkartzen dira, baina gehienetan juntagailuen bidez elkartzen dira.

Ez da merkea, baina polita da.
MENPERAKUNTZA

(ikus azalpen osoa)

 Perpaus bat (menpekoa) beste baten barruan txertatzen da (nagusia). Perpausen arteko loturamenperagailuen bidez bideratzen da.

Amak esan du ez dela etorriko (menpekoa bukaeran)

Zu etorri zinenean, ohean sartu nintzen (menpekoa hasieran)
TESTU MAILAKO LOTURAK

(ikus azalpen osoa)

 Testu bateko perpausen artean dauden esangura aldetiko loturak adierazteko, lokailuez baliatzen gara.

Ez dut inoiz ikusi; dena den, berehala ezagutuko nuke.

Oso aukera ona zen; Jonek, ordea, berria nahiago izan du.

Hau guztia begi-kolpe batean ikusteko, begiztatu ondorengo aurkezpena:

Perpaus motak

Comments { 1 }

Hautaprobak prestatzen 09-10 (I)

By on 2010(e)ko ekainak 7 in euskara, hautaprobak

Dakizuen bezala, Hautaprobak unibertsitatean sartzeko bidea ematen duten gaitasun-probak dira, eta horiek gainditzea derrigorrezkoa da ikasketak unibertsitate publikoan hasi nahi duten bertako zein kanpoko ikasleentzat.

Zorionez edo zoritxarrez, aurtengo Hautaprobak izkinaren bueltan dira! Hainbeste kezka, buruhauste, urduritasun, larrialdi eta estura sorrarazten dizkiguten azterketak hementxe dira ekainaren 9n hasi eta 11ra bitartean. Euskarako proba, dakizuen bezala, ostegunean izango da (azterketen hurrenkera). Gelditzen diren egun hauetan hemendik eta handik ateratakoak errepaso modura ipiniko ditugu.

Ekin diezaiogun gaurkoan azterketa berrituaren egitura eta ezaugarriak berrikusteari. Hasteko, teoria pixka bat:

Proba honen oinarria  Batxilergoko Euskal Hizkuntza eta Literaturaren curriculuma bada ere, egon badaude gaitasunak honelako proba batean neurtu ezinak direnak – ahozko hizkuntzari dagozkionak-. Beraz, proba honetan, irakurmena eta idazmena izango dira helburuen lorpena neurtzeko baliabideak.

GAITASUNAK

Probak honako gaitasunak bermatu nahi ditu:

  • Ikasleak testu argiak eta zehatzak sor ditzake gai askori buruz, eta gai da, orobat, gai orokorrei buruzko ikuspegi jakin bat aldezteko, aukera bakoitzaren aldeko eta kontrako argudioak emanez.
  • Ikaslea gai da argi eta hizkuntza estandarrean idatzitako testuen puntu nagusiak ulertzeko, gai ezagunei buruzkoak badira, kulturaren esparruan, ikasketen esparruan eta aisialdian.
  • Gai ezagun edo interes pertsonalekoei buruzko testu soilak eta koherenteak osa ditzake ikasleak. Esperientzien, gertaeren, nahien eta asmoen berri emateko gai da, eta gai da, orobat, bere iritziak labur-labur arrazoitzeko edo bere asmoak azaltzeko.

Probaren ezaugarriei (idatzizko ulermena, idazmena, hiztegia,  zuzentasun gramatikala, ortografia, koherentzia eta kohesioa) buruz gehiago jakiteko:

Amaitzeko, garbi izan behar duzue bi eredu izango dituzuela aukeran:

Gaurkoz nahikoa. Datozen egunetan, atalez ataleko errepasoari ekingo diogu.

Comments { 1 }

Azken aholkuak (orain bai, benetan)

By on 2009(e)ko ekainak 11 in azterketa bezpera, hautaprobak

1. Irakurri testua bizpahiru aldiz. Ez hasi ezer erantzuten testua bi aldiz irakurri arte.

2. Galde-erantzunak:

  • Galdegaia kontuan izan.
  • Ez idatzi zentzurik ez duen ezer.
  • Irakurri erantzuna galdera aurrean izango ez bazenute bezala, eta ziurtatu erantzunak zentzu osoa duela (subjektua, osagarriak eta aditza).
  • Erantzun diozue galderari?
  • Ahal den neurrian, saiatu erantzuna bi zatitan ematen (erantzuna bera eta azalpen txiki bat).

3. Gaia:

  • Gaiaren bidez, egilea zertaz mintzatzen den adierazi behar da, ahalik eta hitz gutxien erabiliz.
  • Ez dadila izan ez orokorregia ezta zehatzegia ere.
  • Ahal dela aditzarik ez erabili (gehienera jota, aditz nominalizatuak: etortzea, sortzea…)
  • Irudiak, sinboloak edo metaforak ez ditugu gaitzat hartuko; izan ere, norbaiti testua horri buruzkoa dela esango bagenio, ez luke testuaren nondik norakoaren arrastorik ere izango.

4. Laburpena:

Laburpena idazten hasi aurretik, paragrafo bakoitzaren aldamenean ideia nagusia jarri. Ideia nagusi horien bildumak emango dizue laburpen egokiena. Lokailuak erabili ideia nagusi horiek euren artean uztartzeko (ez idatzi esaldi solteak bata bestearen atzetik, inongo loturarik gabe).

5. Esaldiak moldatu:

Ondo pentsatu lotu beharreko esaldi horien artean zer-nolako erlazioa dagoen (aurkaritzakoa, ondoriozkoa, kausazkoa…) eta horren baitan erabaki zein lokailu erabili. Kontuz! Ohikoena lokailuak azaltzea bada ere, juntagailuak edo menperagailuak ere atera daitezke (ikus Perpaus elkartu motak). Puntuazioa zaindu (puntu eta koma, koma…)

Ariketak egin nahi badituzu, egin klik hemen.

6. Idazlana:

Egizu gidoi bat idazten hasi aurretik. Egitura erabakitzean, pentsatu gidoian zerrendatutako ideiak zenbat paragrafotan garatuko dituzun. Paragrafo gehiago edo gutxiago erabiliz antolatuko duzu testua, baina, ahalegindu zaitez, paragrafo bakoitzean elkarrekin lotura daukaten ideiak biltzen. Izan ere, ondo antolatzen ez baduzu, ideia bat paragrafo bitan banatuta gera dakizuke, edota paragrafo berean lotura gutxidun ideiak bilduta gera dakizkizuke. Kontuan har ezazu, gidoitik aukeratutako ideiak elkarrekin ondo lotzen badituzu, irakurleari informazioa ordenatu egingo diozula, eta irakurtzean hariari errazago jarraitu ahal izango diola. Horretarako, ideiak antolatzeko, elkarrekin lotzeko eta hariari ondo eusteko, pentsatu zer lotura eta zer antolatzaile (1 eta 2) erabiliko dituzun.

Informazio gehiago nahi baduzue, joan gure wikira.

Hori dena errepasatu eta gero, pilatutako tentsio guztia pixka bat deskargatzeko, bideo hau ikus dezakezua (zuei gustatzen zaizkizuen horietako bat). 🙂

Comments { 0 }
-->