Archive | elkarrizketak

Gaia aldatuz, esan beharra dago zure bizitza profesionalean hainbat sari jaso dituzula, hala nola, 2007ko ekainaren 30ean, Oviedon, Errebelazio Saria jaso zenuen. Zer dakarkio zu bezalako opera abeslari gazte bati horrelako sari garrantzitsu bat jasotzeak? Sekulako ezustekoa izan zen, lehen aipatu dudan bezala, Ingalaterrako kontratu hartan nengoelako. Gogoratzen dut astelehen goiz batean deitu zidatela esanez sari bat irabazi nuela. Nik pentsatu nuen: “Nik sari bat? Nik ez dut eta ezer egin sari bat irabazteko; ez dut inon izena eman!” (barre algarak). Sorpresa handi bat izan zen; izan ere, kritikari talde bat, “Premios del Teatro Campoamor” deituriko taldekoak, urtero elkartzen da, eta urte horretan ni hautatu ninduten Errebelazio Ahots Sariaemateko. Noski, imajinatzen duzun bezala, sekulako ilusioa egiten dizu; gero, Espainia mailan ere asko lagundu zidan, prentsa asko egon baitzen bertan. Ematen du sariek, azken finean, konfiantza gehiago ematen dizutela. Jendea ere animatu egiten da eta beste mota batzuetako kontratuak ematen hasten dira eta, egia esan, ba oso-oso kontentu nago horrekin (barre egiten dugu biok).

2008an, Madrilgo Teatro Realean eta Bartzelonako Liceon, Servilia papera antzeztu zenuen, Mozarten La clemenza di Tito operakoa. Lehenengo aldiz Teatro Realean egotea eta horrelako obra garrantzitsua antzeztea esperientzia ahaztezina izango zen zuretzat, ezta? Bai, lehenengo aldiz abesten nuen bai Bartzelonan eta baita Madrilen ere. Ordura arte, Alemanian ari nintzen gehiago abesten Espainian baino. Horrek ere asko markatu zuen nire karrera: Liceon ikusi nindutenean, paper bera antzezteko hautatu ninduten Madrilen. Hori izan zen nire sarrera Espainia mailan, eta harrezkero Bartzelonan urtero izaten dut kontratu bat bertan abesteko. Madrilen ere abestu dut gehiagotan. Dudarik gabe, Madrileko Teatro Realean abestea sekulako esperientzia ona izan zen, Madrileko teatroa oso espeziala baita: dena oso ongi dago organizatuta eta orain arte abestu dudan leku onenetariko bat izan da.

2008ko abuztuan, Itziar Barredo eta Peio Ramirezekin batera, Bihotzeko Amalur CDa kaleratu zenuten Loretxoa, Kaia Barrenian, Aldapeko… kantu herrikoiekin. Nolatan sortu zen horrelako abesti herrikoiez osatutako bilduma bat egiteko ideia? Itziar Barredorekin askotan egin dut lan, badira ia 12-13 urte elkarrekin lanean ari garela eta nik gogoa neukan esperientzia hau izateko. Disko bat grabatzeko irrikan nengoen, baita ikasteagatik ere. Izan ere, horrelako grabazio bat egiteko oso perfekzionista izan beharra daukazu eta nik gogoa neukan, bai. Hasi nintzen Itziarrekin hitz egiten ea zer grabatu genezakeen eta konturatu ginen badaudela izugarrizko abesti politak Euskal Herrian, betiko abestiak, baina ahots liriko batez grabatuak ez daudenak. Orduan, ideia horri birak ematen hasi ginen. Gero eta ilusio handiagoa sortzen joan zitzaigun eta beste ideia bat izan genuen: ahotsa eta pianoa soilik izan ordez, biolontxeloa ere sartzea. Pello Ramirez otu zitzaigun. Pello nire lehenengo musika irakaslea izan zen 7-8 urte nituela, lehen esan dudan bezala, eta deitu egin genion. Banekien lanean ziharduela Benito Lertxundirekin, eta gainera bere taldean jotzen zuela. Berari deitzea ideia hoberena izan zen. Handik gutxira elkartu ginen, melodia horiek moldatu -bai piano eta baita biolontxeloarentzako ere-, eta elkartzen hasi ginen, entseguak egiten… Gero kontzertu batzuk egiteko aukera izan genuen eta pixkanaka-pixkanaka proiektua aurrerantz joan zen 2007n CDa ofizialki grabatu genuen arte.

Ikusiko al zaitugu laster, Euskadin, operaren batean abesten? Bai, Bilboko Arriaga Antzokian abestuko dut apirilean Mozarten “Las Bodas de Fígaro ”. Gainera, paperik politenetako bat dela iruditzen zait printzipala. Hiru bat astez egongo naiz Bilbon, apirilaren bukaeran (pasa den apirilari egiten dio erreferentzia).

Imajinatzen dut Euskadin obra bat antzeztea garrantzitsua izango dela zuretzat… Oso garrantzitsua. Orain Donostian egon naiz kontzertu batean abesten; baina Bilbo bezalako teatro garrantzitsu batean, opera bat… Egia esan, orain dela 4 urte ez dudala Bilbon abestu, oso lanpetuta ibili bainaiz eta datek ez didate kointziditu nik nahi izan bezala. Zerbait egiteko asmoa banuen, baina ezeztatu egin beharra izan nuen azkenean. Niretzat oso proiektu polita da, gainera maila altuko beste abeslari batzuekin abestu behar dut, Maria Bayo adibidez. Berak kondesaren papera antzeztuko du, eta niri izugarrizko ilusioa egiten dit, noski.

Zure afizioak operan soilik oinarritzen ez direla imajinatzen dut. Beste musika estiloren bat gogoko al duzu bereziki?Niri musika estilo guztiak gustatzen zaizkit: modernoa, pop… denetik. Abesteko, operaz aparte, errezitalak egitea gustuko dut, beste mundu bat baita pianoarekin soilik abestea, edo biolontxeloarekin… Honi kamarako musika deitzen zaio. Eta oratorioak ere atsegin ditut, baita orkestrarekin kontzertuak egitea ere. Beethovenen 9. sinfonia edo Mozarten Requiem-a, mezak… Horiek ere asko gustatzen zaizkit. Gutxiago praktikatzen ditut, ez baita egoten operan bezainbesteko lana; halere, 2010ean, esaterako, Euskadiko orkestrarekin proiektu bat daukat: Euskal Herrian zehar bospasei kontzertu inguru emango ditugu Beethovenen 9. sinfonia interpretatuz.

Azken galdera honi lotuta, zer egitea gustatzen zaizu, opera abesteaz gain, zure denbora librean? Nire denbora librean opera abestea ez zait batere gustatzen (biok barrezka hasten gara). Gainera, hori nire lana da. Libre nagoenean beste gauza asko egiten ditut. Hala ere, hau ez da askotan gertatzen; izan ere, beti daukat zerbait ikasteko, prestatzeko… Erabat libre nagoenean, oporretan, gustuko dut deskonektatzea. Lehengo udan, adibidez, Suediara joan nintzen oporrak han pasatzera. Laku baten ondoan geunden han, eta perretxikoak bilatzen ibili ginen. Naturan ibiltzea gogoko dut, animaliak, irakurtzea… Ordenagailuarekin ere ongi moldatzen naiz.

Bai, hori ikusten da zure orrialde pertsonalean… Orrialdea nik egin dut. Beti ni ibiltzen naiz dena egiten. Diseinua egiten ere lagundu diet lagun batzuei… Informatika betidanik asko gustatu zait eta nahiko independentea naiz horretan. Mila gauza egiten ditut, bai.

Azkenik, aktualitateko gai bat aipatu nahi nizuke; izan ere, koraleko musika, opera eta musika klasikoa orokorrean ez dira gaur egungo gazteen musika mota gustukoenak. Zer esango zenieke XXI. mendeko gazteei musika mota honen jarraitzaile bihur daitezen? Lehendabizi esango nuke herrialde bakoitzean ezberdina dela, baina badaude herrialde asko, non gazte asko operara joaten den. Adibidez, Vienan operara joanez gero, beti dago jende gazte asko Izan daiteke pertsona hauei laguntzak ematen zaizkielako. Espainia mailan, esaterako, sarrerak oso garestiak dira eta ez daude normalean laguntzak ikasleak merkeago sar daitezen. Nik badakit Viena aldean 2-3 euroren truke operara joan zintezkeela; zutik entzuten duzu, baina bueno. Inoiz operan egon ez den pertsona bati esango nioke joateko lehendabiziko aldiz probatzera; izan ere, jende askok esaten du berari opera ez zaiola gustatzen, baina ez dute ezagutzen. Zuk zerbait ezagutzen ez duzunean, nolatan esan dezakezu ez zaizula gustatzen? Batzuetan gertatzen da bai hizkuntza eta baita opera motaren baitako oztopoak egoten direla. Opera batzuk ez dira erraz entzuten, ez badaukazu belarria musika mota horretarako egina. Horregatik nik beti esaten dut, Mozarten operaren bat entzutea dela egokiena lehenegoz joaten zarenean. Jende asko oso harrituta gelditzen da, ez baitu imajinatzen nolakoa den opera. Joaten direnean, asko gustatu zaiela esaten dute askok. Nik baditut lagun batzuk, adibidez, behin ere operara joanda ez zeudenak. Lehenbiziko aldiz nirekin joan direnak, liluratuta gelditu dira, berriro ere itzuli behar direla esanez. Esan eta egin! Bueltatu dira berriro eta gero eta gehiago gustatzen zaie. Nik esango nuke animatzeko eta behintzat behin joateko. Gero, ez bazaie gustukoa iruditu, ba, tira, jende guztiari ez baitzaio gustatuko. Halere, askok ezusteko handiak eramaten dituzte.

Bai, gustukoa dugun ala ez jakiteko, azkenean, probatu egin behar baita… Hori da, nik esango nieke ez esateko hasieratik  “niri ez zait gustatzen eta ez noa”; mentalitatea pixka bat irekitzeko eta, behintzat, probatzeko.

Bada, hauxe izan da gaurkoan eskaini izan dugun guztia. Ainhoa pixka bat hobeto ezagutzea lortu dugu, baita bere bilakaera profesionala gertutik ezagutzea ere. Ainhoa, milioi bat esker Euskaljakintzari tartetxo interesgarri eta atsegin hau eskaintzeagatik eta espero dut zure karrera profesionalean orain arte joan zaizun bezala joatea, etorkizun borobila baituzu aurretik. Eskerrik asko zuei.

Gero eta ospe handiagoa lortzen ari den pertsona bat elkarrizketatu nahi nuen, Ainhoa Garmendia sopranoa. Bera Legorretan jaiotakoa da, nahiz eta nerabezaroa Ordizian igaro. Donostiako Orfeoiako Kantu Eskolan eta Ordiziako Oroith Abesbatzan, Amalia Ibañezekin, ibilia da. Geroago, Madrilera joan zen ikasketak jarraitzera. Bere talentua zela eta, ikasketak Vienan jarraitzeko aukera ikusi zuen eta, bi aldiz pentsatu gabe, bertara joan zen. Helena Lazarskaren aholkuen pean jarri zen. Marsellako CNIPAL opera eskolan sartuko zen geroxeago. Handik aurrera, bere ahots liluragarri eta fina Europa osora zabalduko zuen, opera garrantzitsu askotan parte hartuz. Arrakastadun artista honek hainbat sari irabazi du bere karrera artistikoan zehar. Ez da harritzekoa, izan ere, leku batetik bestera dabil opera emanaldiak eskainiz. Gaur, ohituta egongo ez den arren, bere ahots garden eta atsegina entzuteko tarte bat eskaintzen dio publiko txiki honi.

Kaixo, Ainhoa. Hasteko, nik txikitako anekdota bat azaldu nahi nizuke; izan ere, nire gurasoek diotenez, umetxo bat nintzenean, zure gurasoen etxean nola entseatzen zenuen entzunez hartzen nuen lo eguerdietan. Esaten didatenez, begiak zabal-zabal nituela, minutuak pasatzen nituen zure ahotsa entzuten. Noiz konturatu zinen kantatzea zela zure bertute nagusia? Hasteko, 7 edo 8 urte nituela, akordeoia jotzen hasi nintzen, oraindik Legorretan nengoela. Pello Ramirez zen nire irakasle. Berak esan zidan lehendabiziko aldiz, 10 bat urte izango nituenean, abesten nuen bakoitzean nire ahotsean zerbait berezia ikusten zuela, kolore polita eta belarri ona nituela, eta ea ez ote nuen koralen batean abestu edo horrelako zerbait probatu nahi. Berak eman zidan lehendabiziko ideia, eta horrela sartu nintzen Ordiziako Oroith Abesbatzan. Hasieran, txikiekin abesten hasi nintzen, Oroith Txiki abesbatzan, umeen abesbatzan, eta gero helduen koralera pasatu eta beraiekin hasi nintzen abesten. Handik hilabete batzuetara, nire lehenengo soloa eman zidaten. Nik ez neukan inoiz beldurrik eta horrelako ezer (barre egiten du). 14-15 urte izango nituen orduan, eta horrelaxe hasi zen guztia. Konturatu nintzen izugarri gustatzen zitzaidala, eta 16-17 urterekin erabaki nuen horretan jarduten jarraitu nahi nuela.

Donostiako Orfeoiko kantu eskolan sartu zinela aipatu dut lehen. Zer oroitzapen duzu zure nerabezaroan Donostian bizitako esperientziaz? Oso oroitzapen polita daukat. Bi urtez egon nintzen Donostian, eta zentroan bizi nintzen. Orfeoian egotea, bertan abestea eta hango esperientzia… (arnasa sakon hartzen du). Lehenbiziko aldiz Madrilera joaten hasi nintzen kontzertu garrantzitsu batzuk ematera. Bestalde, oso zuzendari garrantzitsuekin abestu nuen. Honenbestez, batere ezagutzen ez nuen mundu berri bat ireki zitzaidan; izan ere, nire familia ez da familia musikala eta, ondorioz, mundu hori ez nuen ezagutzen. Horregatik, erabat liluratuta gelditu nintzen eta gogo handiagoa jarri zitzaidan bertan jarraitzeko.

Ederki. Eta zure gogoak zirela eta, noiz konturatu zinen benetan kantu profesionalaren munduan sartu eta bertatik bizi zintezkeela? Nik uste dut hasieran ez nintzela konturatu. Kantatzen hasi nintzenean, gustukoa nuen jarduera hau eta ez nekien horrek zer ekar zezakeen. Konturatu nintzen lehendabiziko aldia Vienara joan nintzenean izan zen. 22 urte izango nituen artean, eta han ikusi nuen ia ez zegoela atzera bueltarik (biok barre egiten dugu). Alde batetik, nolabait esatekotan, konturatu nintzen zer-nolako sakrifizioak egin behar ziren: denbora luzean etxetik kanpo, bidaiak, ahotsa zaindu eta lana larruz egiten hasi… Baina, bestalde, jadanik buru-belarri sartuta nengoen lan horietan, eta hori zen, bada, nik egin nahi nuena. Horrexegatik, kontzientziatzen joan nintzen nire mundua nolakoa izango zen eta, aldi berean, garbiago ikusi nuen bizitza aurrera atera nezakeela nik atsegin nuena eginez, abestuz.

Dakigun bezala, egun batean, zure maisu Henry Mayer Leipzigeko Operako (Alemanian) zuzendari izendatzen dute, eta berarekin joatea proposatzen dizu. Zure bizitzan hartu duzun erabaki garrantzitsuenetariko bat izango zen bere proposamena onartzea, ezta? Bai, oso-oso garrantzitsua izan zen. Ni Marsellan nengoen, beka bat eman baitzidaten. “Opera Estudio” deritzon opera eskola batean nenbilen, non profesional izateko aukera ugari ematen zituzten. Bera bertan zegoen, Marsellan, eta kasualitatez handik urtebetera Leipzigeko zuzendari izendatu zuten. Eskola hartan 12 bat abeslari geunden, eta 12 horietatik ni aukeratu ninduen Alemaniara berarekin joateko. Nire maisuarekin joan eta, han, bertako taldearentzat audizio bat egin beharra izan nuen. Eta, bueno, erabakia hartzeari dagokionez, bost minutu ere ez nituen behar izan; izan ere, izugarrizko aukera baitzen. Ikasle edo abeslari erdiprofesional izatetik profesional izatera igarotzea sekulako aurrerapausoa zen niretzat. Beraz, lehen esan bezala, Alemaniara bidaiatu, audizioa egin eta arazorik gabe jarri ninduten bertako operan abesten. Dudarik gabe, urte haietan hartu nuen erabaki garrantzitsuena izan zen, opera batean sartu eta teatro batean lan egiten hasi nintzelako eta mundu berri bat ireki zitzaidalako.

Beraz, aldaketa handia izan zen… Izugarrizko aldaketa, bai. Hilero soldata finko bat izaten hasi nintzen, nire bizitza aurrera atera nahian nenbilen eta, betez ere, ikasteko irrikaz nengoen. Lehendabiziko bi urteetan oso gauza txikiak egon nintzen egiten; izan ere, denetatik gazteena nintzen, 25-26 bat urte izango nituen, eta izugarri ikasi nuen. Gero, pixkanaka-pixkanaka paper garrantzitsuagoak eman zizkidaten, paper sekundarioak edo bigarren filakoak deritzenak, eta azkenean printzipalak ematen hasi zintzaizkidaten. Ezbairik gabe, hori izan da nire eskolarik hoberena.

Orain Leipzigen bizi zara, baina zure bizitza profesionalean zehar beste herrialde batzuetan ere bizi izan zara. Leku horietatik guztietatik, nork izan du eragin gehien zure bizitza pertsonalean? Hori zaila da esatea, baina nire bizitzan eragin handien izan duena Leipzig izan dela uste dut. 8 urte, ia 9 daramatzat Leipzigen bizitzen. Dena den, zuk esan duzun bezala, Ingalaterran, Suitzan, Belgikan, Espainian, Frantzian… eta, orokorrean, Europa osoan abestu dut. Azken finean, ni Europako edozein txokotan etxean bezala sentitzen naiz, egia esan. Baina, bai, nire iritziz eragin handiena Alemaniak eta Leipzigek izan dute. Nahiz eta orain nire kontratua utzi dudan eta ia ez nagoen han postu finkoan, han bizi naiz. Nire bizitza pertsonala han dago, lagun asko dauzkat eta oso gustura sentitzen naiz. Egia da pertsonalki ere aldaketa nabari duzula zeuregan: beste gauza batzuetara ohitzen zara eta, azkenean, eragina handia da beti.

Jakina da Euskaditik kanpo denbora asko igarotzen duzula. Zeren falta sentitzen duzu gehien kanpoan zaudenean, hau da, zer da samintasunez gehien oroitzen duzuna? Lehen aipatu dudan bezala, denbora dezente da Euskal Herritik kanpo nagoela, baina asko etortzen naiz. Orduan, ez dut halako samintasunik sentitzen. Beti daude gauzak atzerrian gaudenean falta zaizkigunak, baina badakidanez berriro itzuliko naizela -orain lan mordoxka dut Euskal Herrian eta baita Espainia mailan ere- ez naiz askorik kezkatzen. Egia esan, oso ondo moldatzen naiz leku bakoitzera. Alemanian nagoenean, bertan bizi den bezala bizi naiz, bertako bizitza daukat; hona etortzen naizenean, berriz, hemengoa… Samintasunik, beraz, ez dut gehiegirik sentitzen, ez.

Zure karreran zehar obra askotan hartu duzu parte. Izango da oroitzapen berezirik sortu dizkizun emanaldi edo obraren bat, ezta? Asko daude, bai. Obra bakoitza mundu bat da, eta kontratu bakoitza desberdina da bestearekiko. Gauza ezberdinak bizi izaten dira. Halere, asko markatu nauen kontratu bat Ingalaterrakoa izan da. 2006 eta 2007an egon nintzen, bi alditan, ia lau hilabetez aldi bakoitzean. Oso denboraldi luzea da hori; izan ere, kontratu bakoitzak sei aste, gehienez bi hilabete irauten baitu. Kasu hartan, ordea, hiru hilabete eta erdi baino gehiago irauten zuen kontratuak. Ingalaterra hegoaldean egon nintzen, munduko festibal garrantzitsuenetariko batean hain zuzen ere. Asko markatzeaz gain, pila bat ikasi nuen. Geroztik kontratu asko ekarri dizkit horrek, DVD bat grabatu genuen zuzenean BBC rentzako eta hau mundu osoko telebistetan ikusi da. Email mordoa jaso nuen garai hartan Finlandiatik eta beste herrialde askotatik, jendeak telebistan ikusi baininduen. Gainera, iazko udan, festibal berberatik azkeneko momentuan deitu zidaten; asteazken batean hurrengo egunean abesteko. Eguerdiko hamabietan deitu, eta arratsaldeko lauretan hegazkinean nengoen. Hurrengo egunean obra estreinatzektoan zen. Paper nagusia egitekoa zena gaixo jarri eta ea nik bere lekua hartuko nuen galdetu zidaten, hau da, paper printzipal bat egiteko eskatu zidaten. Zorionez, oso-oso ongi joan zen dena eta orain 2011rako kontratatu naute, beste 3 hilabete eta erdirako, Ingalaterratik gira bat eginez. Festibal hori, orokorrean, oso garrantzitsua izan da niretzat.

Normalean, ikuskizunetan lan egiten duten pertsonek behin edo behin gertatutako anekdota edo pasadizo bitxiak izaten dituzte kontatzeko. Zuri noizbait gertatu al zaizu gaurko egunean gogoratzen duzun anekdota bereziren bat? Bai, pila bat anekdota daude. Gogoan dut lehendabiziko opera egin nueneko bat , 22 urte inguru izango nituen. Madrilgo eskolan nengoen, oraindik ez nintzen profesionala, ikasten ari nintzen. Beti gogoratuko dut: eszenatokian nengoela, barregura sartu zitzaidan. Nik, nire paperean, kanpaitxo bat neukan eta neska batek janzten laguntzen zidan. Don Pasqualen opera zen emanaldi hura. Orduan, nik kanpaitxoa hartu eta tin-tin-tin eginez, neskameari deitu eta hau korrika etortzen zen. Sarritan egin genituen entseguak eta ez zen arazorik egon inoiz. Baina entsegu orokorra iritsi zen eta kanpaitxoa jo behar nuen une berean, puskatu eta pum! Haren zati bat eskuan nuela gelditu nintzen eta beste zatia lurrera erori zen! Momentu hartan sekulako barregura sartu zitzaidan. Horrelako anekdotak asko daude.