Japoniako jendea betidanik fashion victim kontsideratua izan da. Azken garai honetan, fenomeno berri bat indarrean jartzen ari da, cosplay izenekoa. Esanahia costume playetik dator, eta mozorro jokoa esan nahi du. Mozorrotzen denak cosplayer izena hartzen du.

Zertarako Cosplaya?

Cosplayerrentzat, mozorrotzeak talde bateko kide izatea suposatzen du, baita beraien ideiak hitzik gabe itxuraren bidez aditzera ematea ere. Joko honen helburua, beraz, bakoitzak bere ideien adierazle diren gauzak soinean jartzea da: rock, pop, roleko joko edota anime eta mangako pertsonaia gogokoen itxura hartzea, alegia. Topaguneak edota konbentzioak sortzen dituzte antzeko gustuak dituzten pertsonekin elkartzeko taldeak sortuz.

Nortzuk dira Cosplayerrak?

Pertsona hauek gehienbat neskak dira, nahiz eta mutil asko ere izan. Janzkerari dagokionez, ideia erradikalak dituzte eta beraien gustuko gauzak edozer gauzaren gainetik goraipatzen dituzte. Gehiengoak asteburuetan baino ez du horrelako arropa erabiltzen. Mutilek, ordea, askotan cosplayatik atera eta crossplay delakoarekin erlazionatzen dira, mozorrotzean, askotan neska itxura hartzen baitute, nahiz eta homosexualak ez izan.

Mozorroen gaiak zeintzuk dira?

Oso zabalak dira mozorroen gaiak. Nagusienak ondokoak dira:

• Mangaren jarraitzaileak direnak beraien pertsonaia gogokoenaren moduan janzten dira, gizakiak edo animaliak bihurtuz, ez dago mugarik.
• Roleko jokoak gustatzen zaizkienak ezpataz, kapaz, kaskoz eta burura etortzen zaien edozer gauzaz baliatzen dira nahi duten itxura hartzeko.
• Gothic lolitas moduan jantzi nahi dutenak ere badira. Beraien kasuan, XIX. mendeko zerbitzarien jantziak erabiltzen dituzte.
• J-poparen, hau da, Japanese poparen jarraitzaileak eskura duten guztia jartzen dute soinean, minimalismoaren kontrako jarrera hartuz: zenbat eta gehigarri gehiago, orduan eta hobeto. Horrela, buruan edozein motatako apaingarriak jartzen dituzte, eta arropetan eta poltsetan zintzilikario ugari.
• Lolitak. Neska hauek kolore arrosako jantziak jartzen dituzte. Gehienetan arrosa hutsa eramaten dute, baina gorriaz edo zuriaz konbinatzen dute batzuetan.

Jantzi hauetan guztietan soilik oinarritzen diren dendak aurki daitezke. Gai ezberdinetan antolatutako dendak dira, bertan edozer gauza aurkitu ahal delarik.

Jantziak zein motatakoak diren ideia bat egiteko, orrialde honetara jotzea gomendatzen dizut.

Informazio gehiagorako, ondoko orrialdera jo ezazue (ingelesez dago): Cosplaylab

Nor ez da bere bizitzan zehar txominetan itxita edota lehenengo landarea deritzoten kartelekin topatu? Bada, oraindik aipatutako adibideren batekin tupust egin ez baduzu, ziur egon gutxien espero duzun unean, honelako egoera bitxi baten aurrean egongo zarela.

Euskara arlo guztietara hedatu nahi izatearen ideia egunetik egunera zabaltzen doa. Asko gara euskara esparru orotan ikusi nahi genukeenak, baina, noski, beharko lukeen bezala, ez edozein eratara. Nork ez du, bada, gaztelaniazko hainbat esaldi edo hitzen itzulpen ankerra bistatzeko aukerarik izan? Duela egun gutxi, honelako gertakari baten aurrean topatu nintzen eta, egia esan, sinesgaitza iruditu zitzaidan egoera!

Familiakoak elkartu eta hura ospatzeko aukera bikaina jatetxe batera joatea zela iruditu zitzaigun. Tokia aukeratu ostean, mahaian bakoitzak bere eserlekua hartu genuen, zerbitzaria agertu zen arte. Orduan, ohikoa den eran, zerbitzariak bertan dasta genitzakeen menuen zerrenda eskaini zigun, eta pentsatzen genuen bitartean joan egin zen. Karta hura irakurtzen ari ginela, zer irakurriko eta sudur hautsa izenaz agertzen zen jaki bat. “Sudur hautsa” dastatzeko aukera omen genuen! Noski, karta osatzen zuten orrialdeetan atzera eginez, gaztelaniaz idatzirik aurkitzen zenarekin egin genuen topo, eta orduan ohartu ginen sudur hautsa hitzek rapeari egiten ziotela erreferentzia.

Etxera heldu orduko, hitz hura bilatzeari ekin genion. Emaitzak honakoak izan ziren:

Rape: (Itsas) zapo (Lophius sp.)
Rapé: Sudur-hauts, tabako-hauts, arraspa

Ondoren, sudur hautsa hitz arrotz haren esanahaia begiratzera joan ginen. Honako hau jartzen zuen:

Sudur hautsa: iz. Tabako hautsa, sudurretik hartzen zena.

Gauzak horrela, esanahiak ongi frogatzea eta ziurtasun minimo batez idaztea ongi egongo litzatekeela pentsatzen dut, izan ere, honelako itzulpenak egin ordez, rapea jartzea egokiagoa litzatekeela iruditzen baitzait. Seguruenik, guztiok era garbiago batean ulertu ahal izango genuke. Hala izan ezean, euskarara itzultzerakoan arreta pixka bat jartzea ez legoke gaizki. Begira, bestela, sustatun topatu nuen irudi hau ( bere garaian esamesa ugari piztu zuena):

Inozentada ote?
“Errespatzea”? “Araua izan da”? Kerik gabeko “kunea”? Aurtengo txantxa ote? Zoritxarrez, ez du hala ematen. Baina kontsola gaitezen: katalanezko bertsioak ere akats larriak ditu, oso larriak (eta, harrigarriena: valentzierazkoak ere huts berberak ditu! ;-). Vilawebekoek atera duten ondorioa: erretzea ez da zilegi, baina bai, ordea, ortografia-hutsak egitea.

(Espainiako Osasun eta Kontsumo Ministerioa)