Gaur egun arrisku gutxien duen garraioa hegazkina dela ziurtatzen da. Hala ere, jendeak oraindik ere beldur puntu hori edukitzen du. Kontua da, istripuren bat gertatzen denean, hildako gehien bertan agertzen direla, eta horrek eragin handia du. Nahiz eta ez jazo istripu ugari, erreakzioa desberdina da hegazkin istripu bat edo kotxe istripu bat ikustean. Zarrasta handiagoa ematen digu hegazkin bat erortzean, beste batekin talka egitean eta hainbeste hildako ikustean. Edozer arazorengatik istripuren bat gerta daitekeela eta ezin duzula zeure burua salbatu pentsatze hutsak atzera bultzatzen zaitu. Zergatik ezin saihestu zirrara puntu hori hegazkinean zauden momentu oro?

Lehenik eta behin, kotxe eta hegazkin istripuak alderatuz, desberdintasuna oso nabarmena da. 1990 eta 1999 bitartean, urteko 20 hegazkin istripu batez besteko gertatu ziren mundu osoan zehar. Hori ikusirik, ondoriozta daiteke akzidente bat egoteko oso probabilitate gutxi daudela. Egunero 22.000 hegaldi inguru egon ohi dira eta, beraz, argi eta garbi ikus daiteke hegazkina munduko garraiorik seguruena dela. Bestalde, automobilei dagokienez, Espainian egunero istripu ugari daude, 40-50 inguru asteburuetan soilik. Hortaz, ezberdintasuna izugarria da.

Bigarrenik, aipatzekoa da hegazkinen garapena. Gizakiak hegan egitea ia ezinezkoa zen Wright anaiak lehengo aldiz hegan egitea lortu zuten arte. Hortik orain ditugun hegazkin harrigarrietara iritsi gara. Gaur egun, teknologia dela medio, ia ezinezkoa da akatsen bat egotea. 1994. urtean, Boeing 777 hegazkina atera zen ordenagailuz osaturik lehenengo aldiz. 2001ean, “RQ-4 Global Hawk”ak Estatu Batuetatik atera zen Australiara iritsi arte. Bidaia horrek 23 ordu eta 23 minutu iraun zuen eta tripulatu gabeko bidaiarik luzeena izan zen. 2005ean, “Airbus A380”a atera zen, eta bidaiari gehien zituen lehen hegazkin komertziala izan zen. Hala ere, aurreko hegazkin horri “Antonov An-225”ak gailendu zitzaion 1988. urtean. Geroztik, munduko hegazkinik handiena izan da. Beraz, argi ikusten da, urteak aurrera doazen heinean, hegazkinak ere aurrera doazela eta gero eta seguruagoak direla eta garatuagoak daudela.

Aurreko guztia laburbilduz, zera esan daiteke: hegazkina munduko garraiorik seguruena da; beraz, hegazkin istripu bat gerta daitekeen bezala, beste hainbat istripu gerta daiteke. Ez da beti okerrena begiratu behar; izan ere, nire ustez, argi eta garbi ikus daitezke hegazkinak dituen abantailak. Ondorioz, beldurrak alde batera utzi eta lasai ibili.

Gaur egun hegazkinak oso arruntak dira, erabilerari dagokionez; izan ere, bai lana bezalako beharrizanetarako, bai oporretara joateko, denok jotzen baitugu 1903an Wright anaiek sortu zuten garraio hau erabiltzera. Baina nahiz eta hegazkina garraiobiderik seguruena izan, azkenaldi honetan izan dira oihartzun handiko istripu larriak, Concorde-arena, esaterako. 2000. urtean, Frantzian, hegazkin erraldoi honek pistan zegoen txapa bat zapaldu zuen aireratzen ari zenean hegoaren depositua errez. Pilotuak hegazkinaren kontrola galdu zuen eta, ondorioz, Gonesse hotelaren kontra jo zuen 113 hildako suertatuz. Edo, gertuago denboran, aurten gertaturiko Spanair konpainiakoa, Madrilen, eta Aeroflot konpainiakoa, Rusian. 150 hildako inguru izan ziren lehenengoan eta 88 pertsona zendu ziren bigarrengoan.

Dena den, hauek guztiak ez dira datu soilak, kontuan izan behar baititugu hildako hauen senide zein bestelako edonori sortutako arazo psikologikoak. Pertsona batzuek, horrelakoak entzun ondoren, beldurra sentitzen dute hegazkin bat ikusi hutsarekin. Horrelako pertsonek aerofobia dute, hau da, hegazkin bidez bidaiatzearen beldur dira. Adituek eginiko ikerketa baten arabera, Espainiako biztanleriaren %17k pairatzen du gaixotasun hau. Ziur nago aerofobia duen norbaitek edozer emango lukeela autoan joaten deneko lasaitasunaz bidaiatzeko hegazkin batean.

Hori guztia dela eta, adituek paniko sentsazio hori kontrolatzeko gomendatzen dituzten sistemak erakutsi nahi dizkizuet. Lehenengoa, eta pauso guztietan garrantzitsuena, buruko kontrola da. Aerofobia duen pertsona baten arazorik larriena imajinazioa da; izan ere, behin norbaitek esan zuenez, “logika eta imajinazioa gatazkan daudenean, beti imajinazioak irabazten du”. Gauzarik okerrena gertatuko delakoan daude eta oso gaizki pasatzen dute, ez baitzaie erraza egiten “hegan egiten duen metalezko kaxa batean” sartzea. Horrelakoetan, arnasketa sakona burutzea eta lasaitzea aholkatzen da, nahiz eta zaila egin.

Horretaz aparte, datu batzuk buruan garbi izatea ere oso onuragarria izan daiteke gaixotasun hau gainditzeko, besteak beste, pilotuak oso ondo prestatuta dauden profesionalak direla, hegazkina garraiobide guztien artean seguruena dela eta, kasurik okerrenean, hegazkinari zerbait gertatzen bazaio, segurtasun handiko baliabideak daudela.

Gainera, ahal izanez gero, konpainia izatea hegazkin bidezko bidaietan eta, hartara, beldurra partekatzea bezalako metodo erraza oso ona izan daiteke aerofobia duen gaixoarentzat; izan ere, elkarrizketa bat mantentzeak entretenitu eta lasaitu egin dezake pertsona hau. Dena den, beti egongo da erne eta urduri; ondorioz, aurreko bi metodoetara jo beharko du.

Azken aukera profesional baten aholkua eskatzea da. Horrelako arazoetan iaioa den adituarengana jo eta honek hemen adierazten den antzeko terapia bat antolatzen dio eriari. Bide hau aerofobia bizia dutenei baino ez zaie gomendatzen.

Aurreko guztia laburbilduz, zera esan daiteke: aerofobia gaur egun gaindi daitekeen gaixotasun psikologikoa da. Beraz, gogoratu: ekiozu arazo honi aurre egiteari!