About iormaetxea

Author Archive | iormaetxea

Gabiriako rally Sprint 08

RALLYGABIRIA1.jpgMartxoaren lehenengo asteburua berezia izan zen autoen mundua, rallyena bereziki, gustuko dugunontzat; izan ere, igande horretan, martxoaren batean, eman baitzitzaion Euskal Herriko rally denboraldi berriari hasiera Gabirian. Aurtengoa X. edizioa izan da. Urte batzuetan elurra zela eta atzeratu egin bazuten ere, aurten eguraldi ezin hobea suertatu da eta hori ikusleek eta, batik bat, gidariek izugarri eskertzen dute. Gidarien eta hauen autoen aldetik, aipatzekoa da aurtengoa inoiz izan den maila altuenekoa izan dela; izan ere, Santi Artetxe bizkaitarra, Gorka Apalantza eta honen aita den Ramon Apalantza, Xabier Lujua, Joseba Zapirain… munduko txapelketan aritutako autoekin etorri baitira. Txus Jaio gidari markinarra ere han izan zen eta beste behin ikusle guztiak altxarazi zituen bere BMW325iarekin, bere eskuetan ez baitago errepide zuzenik.

Aipaturiko auto horiek,WRCek (munduko txapelketako autoek), 300 zaldiko motorrak dituzte, lau gurpiletan trakzioa, abiadurarako prestakuntza izugarriak, eta segurtasun maila aldetik ere sistema bereziz hornituak daude. Hau guztia dela eta, makina ezin aproposagoak dira rallyetako errepide malkartsuetan barrena abiadura beldurgarrietan ibiltzeko. Hala eta guztiz ere, auto hauen prezioa mailaren parean dago, eta ez daude gidari askoren eskura. Gainontzeko parte hartzaileek dutenarekin konformatu eta azeleragailua gogor zapaldu beste erremediorik ez dute.

Gabiriako rallyak 6,5 km ditu eta parte hartzaileak hiru aldiz pasatzen dira behetik gora, guztira 20 bat kilometro egiten dituztela erlojupean. Errepide estua, biraketa ugarikoa eta zenbait tokitan harritxoz estalia, hauek gidariei susto bat baino gehiago eragiten dizkiete urtero. Oso kirol arriskutsua dirudien arren eta telebistan istripuak bakarrik ematen dituzten arren, zauritu gutxi izaten dira urtean zehar. Esan beharra dago, antolatzaile asko biltzen dela eta ikusleen kokapena mugatu egiten dutela hauen segurtasunerako. Dena den, leku guztietan bezala, hau errespetatzen ez duten gizasemeak ere ibiltzen dira tamalez eta azken hauek dira, hain zuzen, rallyen itxura arriskutsuaren eragileak. Aurtengoan, lehenengo txanda hasi eta berehala, hiru ordu laurdenez geratu behar izan zen, Egoi Eder Valdés gidariak Oscar Marañonen autoa atzetik jotzeagatik lasterketan ari zirela. Hau ez da oso normala izaten aurreko kotxearekin minutu bateko tartea izaten baita. Baina ez zen inongo ondorio larririk izan. Ezbehar honetaz aparte, dena ezin hobeto joan zen.

ArtetxeAzkenik, Santi Artetxe eta bere Peugeot 307WRCa izan ziren garaile. Baina, lasterketa osoan zehar Gorka Apalantza joan zen lehen postuan eta kotxean izan zuen matxura bat zela eta, azken igoeran lasterketa bertan behera uztea beste erremediorik ez zuen izan. Lastima izan zen; izan ere, bihurgune bakoitzean bere esku zegoen guztia eman baitzuen. Zin dagizuet benetan azkar pasatzen zela. Bigarren, Ramon Apalantza izan zen bere Mitsubishi WRCarekin eta podiumean azkena Xabier Lujua eta bere Skoda Octavia WRCa.

Amaitzeko, aipatu nahi nuke Markinako gidariak, Jaiok, ikusleen aldetik behintzat gainontzeko guztiak mendean hartu zituela. Gidari euskaldun honek dituen eskuak ez dira nolanahikoak eta bere mailako pilotu batek merezi duen diru laguntza jasoko balu, beste askok jaso izan duten bezala, zalantzarik ez dago oso urrutira iritsiko litzatekeela.

Comments { 0 }

Josu Agirre (Euskaltel-Euskadi):”Gehiegizkoa da dopingari buruz telebistan esaten den guztia”

Josu eta ImanolJosu Agirre txirrindularia 1981eko maiatzaren 23an jaio zen Tolosan. Pilotan eta futbolean aritu ondoren, aitaren zaletasunak eraginda, txirrinduarekin probatzera ausartu zen. Tolosako Oriako taldearekin eman zituen bere lehen pedal-kolpeak, eta baita bere lehen garaipenak lortu ere. Garai haietatik gaur egunera arte momentu latzak igaro izan ditu (erorketak, emaitza apalegiak…) eta honek guztiak hain lur jota utzi du kirolaria, non bere bizitza beste bide batetik bideratzea pentsarazi baitu behin baino gehiagotan. Dena den, pixkanaka hasi dira emaitza onak iristen eta, azken urte hauetan oso denboraldi txukunak egin ondoren, profesional izatera heldu da. Gaur egun, entzute handiko Euskaltel-Euskadi taldean dago.

Bere gainditze eta hobetze ahaleginak direla eta, kirolari hau elkarriztatzea erabaki nuen. Egia esan, ez nuen inongo arazorik izan: berarekin hitz egin, ordua eta lekua adostu eta kito! Hori gutxi balitz, ez nuen etxetik mugitu beharrik izan, egun, Ordizian bizi eta bera izan baitzen nire etxera etorri zena. Beraz, bertan elkartu eta, hitz batzuen ondoren, ekin genion elkarrizketari.

Txikitatik argi al zenuen txirrindulari izan nahi zenuela edo beste lan mota bat zenuen buruan?
Nik uste dut ez dela argi izaten hori. Oso gustuko nuen txirrindua hartu eta inguruko mendateetatik gora eta behera ibiltzea. Noski, gaztetan amets bat baino ez zen honetatik bizi izatera heltzea, baina azkenean, esfortzu handia eginez, lortu dut. Dena den, ez, ez nuen nire burua profesional bezala ikusten.

Nork animatu zintuen kirol honetan hastera?
Gehienbat familiak, baina bereziki nire aitak. Berak betidanik izan du txirrindularitzarako izugarrizko afizioa eta modu batera edo bestera niri pasatzea lortu zuen. Horrela, hamabi urte nituela, nire herriko Oriako taldean hasi nintzen.

Gaztetan lagunekin parranda ugari egindakoa zara edo zure gorputza zaintzen saiatzen zinen?
Ez, ez nintzen askotan ateratzen. Ez nuen nire gorputzagatik egiten, oso gustuko nuen bizikletan ibiltzea eta ibiltzea eta igandetan goiz esnatzea atsegin nuen. Eta berandura arte parrandan ibiltzen, hogeita bat urterekin edo hasi nintzen. Beraz, ez, ez naiz parranda ugari egindakoa (Josuk barre egiten du).

josu3.jpgErdietsitako lorpen guztietatik izango duzu baten bat modu berezian oroitzen duzuna...
Egia esan, bi dira modu berezian oroitzen ditudanak. Lehenengoa, Gipuzkoako txapelketa batean izan zen. Gainontzekoei minutu gutxi batzuetako abantaila ateratzea lortu nuen eta, orduan, epaileetako batek kotxetik hankak pedaletatik altxatzeko esan zidan, lortuko ez nuelakoan. Nigan izan zuen konfiantza gutxi horrek benetan izorratu eta indarrak eman zizkidan gogo biziz ekiteko eta azken pankartapetik lehenengo igarotzeko. Bestea, joan den urtean izan zen Madrilgo itzulian. Nik ez nuen parte hartu nahi, baina parte hartzera behartu ninduten eta erlojupekoan denborarik onena lortu nuen. Gainera, nire neskalaguna eta bere anaia joan ziren eta nirekin egon ziren bidaia osoan. Oso polita izan zen.

Zer sentitu zenuen Euskaltel-Euskadi bezalako talde handi bat zure atzetik zebilela jakitean?
Izugarrizko poza. Talde hau Pro-Tourrean sartuta dago eta niretzako lekua zutela jakiteak ikaragarri poztu ninduen. Harro nengoen.

Nola ikusten dituzu zure taldekideak?
Oso indartsu. Jende oso ona dago: Samuel Sanchez, Aimar Zubeldia eta orain fitxatu berri duten Hegoi Martinez. Gainera, gazteenetarikoa naiz eta, jakinda itzuli garrantzitsuenetan nolako maila erakutsi duten, ez dakit beraien mailan egotea lortuko dudan. Halere, gogotik saiatuko naiz.

Txirrindularitzaren barruan zein jarduera-motatan sentitzen zara erosoen?
Orokorrean, nahiko erregularra naizela esango nuke. Aldapa gora ni baino hobeak asko dira, baina okerragoak ere badaude, eta ordekan eroso sentitzen naiz. Baina, agian, emaitzei begiratuta, erlojupeko probetan aritzen naiz ongien.

josu1.jpgNolakoa izaten da goi-mailako txirrindulari baten egun arrunt bat?
Bada, nahiko goiz esnatu, ondo gosaldu -nik garrantzi berezia ematen diot gosariari-, interneten egunkariek zer dakartzaten irakurri eta, hamaikak aldera, beste txirrindulari batzuekin elkartu eta entrenatzera joan. Amaitutakoan, bazkaldu eta gero lagunekin egon. Meriendatu, segituan afaldu eta noizean behin lagunekin bueltatxo bat eman. Gehienetan, afaldu eta ohera joaten naiz gauerako nekatuta egoten bainaiz.

Nor da gehien gustatu izan zaizun txirrindularia?
Abraham izan da. Abraham Olanok dena zeukan ondo zegoenean: aldapa gora ondo ibiltzen zen, erlojupekoan ere ondo…baina hori bere lorpenekin ikusten da. Amstrong ere gustuko nuen; Merckk ere bai, ez da nire garaikoa baina asko gustatzen zait. Denak oso desberdinak dira, baina denek zuten txirrindulari irabazleek izaten duten gauza hori.

josu2.jpgHiru itzuli handietatik zeinetan parte hartuko zenuke gustukoen?
Ja! Ez dakit, oraindik ez dut horietan parte hartzeko zorterik izan eta horrela kanpotik…Italian izanda nago lasterketa batzuetan eta hango parajeak asko gustatzen zaizkit, aldapa gorrak, baina politak. Esan didatenez, Tourra da hiruretatik bereziena, jende ugari…baina esango dizut hiruretan parte hartzen dudanean… (barre egiten du).

Izan al duzu inoiz gertaera bitxiren bat edo anekdotaren bat bizikleta gainean?
Makina bat ditut. Orain burura etortzen zaidan bat hauxe da: lasterketa batean, taldeko lagun bati laguntzen ari nintzaion azken kilometroetan berak irabaz zezan. Helmugatik lehenengoa pasatu zela uste nuen, nire aurretik, eta pozez garrasi egin nion zorionak emateko eta, orduan, berak aurretik hiru txirrindulari sartu zirela esan zidan. Uff! A zer nolako momentua!

Zer pentsatzen duzu gaur egun txirrindularitzari buruz esaten ari diren guztiaz dopinga dela eta?
Bai, egon daiteke, ez dut ezetz esaten, baina gehiegizkoa da telebistan esaten duten guztia. Kalera irten eta “begira hau txirrindularia da“, eta orduan besteak, “beste drogadikto bat“. Hori da sortu dutena, eta asko izorratzen du. Itzuli handi batean, liderrak hogeita hiru proba pasatu behar izaten ditu, bai hormonak analizatzeko eta baita beste zenbait gauza aurkitzeko ere. Hau gehiegizkoa da. Ez dago dopinga horrenbeste jarraitzen den kirolik. Aurreko batean, Nadal tenislariaren elkarrizketa bat irakurri nuen eta kexatu egiten zen urtean zazpi proba pasatu behar izaten dituelako, eta guri zazpi proba, taldeak berak egiten dizkigu, batere abisatu gabe, noski. Eta aurten talde berriarekin gehiago pasatu behar izango ditut.

Nola ikusten duzu kirol honen etorkizuna, aldaketa nabarmenak izango dira lasterketen luzera eta gogortasuna direla eta?
Nik uste dut ez dela aldaketarik ezarriko. Esaten da lasterketen gogortasuna jaitsi egingo dela eta luzeraz motzagoak izango direla, baina norgehiagoka berdintsua izango litzateke, beti egongo baita irabazle bat eta atzetik gainontzeko guztiak.

Zer eskatuko zenioke denboraldi berriari?
Hasiera batean, lesiorik ez izatea eta ondo hastea, ondoren joango naiz ikusten zer egin dezakedan…

Eta horrela amaitu zen nik berarentzat prestaturiko alkarrizketa. Dena den, zin dagizuet elkarrizketa amaitu eta hizketan jarraitu genuela, bai txirrindularitzari buruz eta baita beste zenbait gairi buruz ere. Bere umiltasunak, gainera, harrituta utzi ninduen. Azken finean, nork ikusi du elkarrizketatua elkarrizketatzailearen etxera joaten? Euskaljakintzatik eskerrik beroenak eman nahi dizkiot Josuri eta orain duen erronka berrian zorte ona opa. Ea hemendik gutxira bere garaipenen berri emateko moduan garen…

Comments { 4 }

Otsoa Euskal Herrian?

Iberiar otsoaAzken urte hauetan, eta bereziki joan den urtean, hamaika notizia izan dugu otsoa gure lurretan sartzen hasi delako; hala ere, noizbehinkako kontuak izaten dira. Artaldeei eraso egin dielako, bide alboan hilda aurkitu dutelako…izaten dugu animalia honen berri. Horrelako beste zerbait gertatu ezean, desagertu egin direla dirudi. Ez dakigu ezer asko, gaur egun, Euskal Herrian ugaztun haragijale honek duen presentziaz. Hori zertxobait argitzeko, idatzi nahi dut gaurko artikulua.

Gure herrian aurki dezakegun subespeziea iberiar motakoa da, hartz arrearen atzetik Europan aurki dezakegun haragijale handiena; izan ere, arra 34 kilo izatera heltzen da batez besteko eta emea 28 kilo. Berak ehizaturiko animaliez, basurdeak, orkatzak, oreinak…elikatzen da gehienbat; hala ere, zenbait kasutan animalia sarraskijale bezala ere aritzen da. Kasu berezietan fruituak ere jaten ditu. Jateko orduan moldatzeko arazorik ez duen bezala, bizitokiak topatzeko ere, klimari eta geografiari dagokionez, ez dauka arazorik. Bizilekua aurkitzerakoan, gizakia da bere arazorik handiena, masifikazioetatik urrun mantentzen saiatuz.

otsoaAntzina, ugaztun hau Europako baso guztietan aurkitzen zen arren, gaur egun egoera oso bestelakoa da; izan ere, izugarri jaitsi zen bere populazioa XIX eta XX. mende hasieretan. Honen eragile nagusia jendeak haragijale honetaz zuen iritzi okerra izan zen. Garai hartako jendeak animalia maltzurtzat jotzen zuen, beti gizakien zelatan egoten zelako ustea baitzegoen hauek gutxien espero zutenean erasoa jotzeko. Pentsamendu hauek inongo kontrolik gabeko ehiza masiboa ekarri zuten. Ehiztariek akabaturiko otsoak herriz herri erakusten zituzten hauek herriaren alde egiten zuten lana erakutsiz. Horrela amaitu zuten milaka eta milaka otsoek. Eta gutxiengo batek Europako baso ezkutuenetan irautea lortu zuen.

Beranduago, alde batetik, kontzientzia ekologikoa zabaldu zen eta, bestetik, baserritar ugari hirira mugitu zen lan bila. Bi faktore hauek dira animalia hauen populazio hazkundearen arrazoi nagusienak. Jendearen pentsakera errotik aldatu zen otsoen zorterako eta hauek babesteko legeak ezarri ziren. Honen guztiaren ondorioz, baserrietako jendea hirira mugitzean, mendiak jendez hustu ziren eta otsoen kopurua handitu.

Segovian otsoak hildako ardiaAipaturiko arrazoiak direla eta, gaur egun, otsoen kopurua hazten ari da. Baita Euskal Herrian ere. Baina Euskal Herria esaten dudanean, Araba esan nahi dut, hemen bakarrik lortzen baitu kumaldiak aurrera ateratzea. Beste lurraldeetan noizbehinkako agerraldiak baino ez ditu egiten. Araban, hala ere, Iberiar Penintsulako beste zenbait tokitan baino astiroago doa otsoen hazkunde hau, jakina baita mendietan artzainak ibiltzen direla. Hauek ez dituzte euren lurretan nahi, beraien abereei eraso egiten baitie. Eraso horiek gerta ez daitezen, gauak zelatan eman behar izaten dituzte eta, lehendik ere artzainen lana gogorra izanik, otsoaz babestu nahian ibili behar izateak lan hori are gogorrago egiten du.

Beraz, ez da erraza egunen batean Euskal Herri osoko mendi eta lautadetan otsoak izango ditugula esatea, lehenago berarekin batera bizitzen ikasi behar dugulako. Alde batetik, izugarrizko akatsa izango litzateke gure lurretatik animalia miresgarri hau baztertzea; baina, bestalde, guztiz ulergarria da artzainen jarrera. Halere, batek daki! Agian, batera bizitzen ikasi eta berriz ere bueltan izango ditugu gure mendietako basoetara…

Comments { 0 }
-->