About maria.dejuan

Author Archive | maria.dejuan

Gaztea eta bidaiatzeko irrikaz?

By on 2011(e)ko maiatzak 21 in Aisia

Udaberriko lehen eguzki izpi eta haize goxoak neguko hotzak eta haizeak astiro eramaten dituenean marrazten diogu irribarrea gure aurpegiari. Eta egia da, udak eguzkia lagun duelarik atea jo orduko, umoreak hoberantz egiten digu guztioi. Berehala joaten zaigu burua hegaka, eta oporrak noiz iritsiko diren galdezka hasten gara. Ni, baina, gazteen buruetan murgilduko naiz, batez ere, unibertsitatea itxaroten duten horien nahietan. Garai garrantzitsua dudarik gabe: erabaki ugari hartu beharreko garaia, gure etorkizuna defini dezaketen erabakiak hartu beharrekoa. Baina, dirudienez, presio honek behar baino lehen bultzatzen ditu gazteak oporren ateetan jotzera. Halere, ate-joka joan aurretik komeni da aukera ezberdinak aztertzea.
Hasteko, ingelesa edo beste edozein hizkuntza atzerrian ikastea litzateke irtenbide bat. Hizkuntzak ikasi eta munduko lurralderen bat ezagutzeko aukera bikaina da. Gustuko duzun lurraldea aukeratu eta bidaia antolatua eskaintzen duten agentzia baten bidez joan zaitezke. Gainera, bertan zauden bitartean, hango familia batekin bizitzeko aukera izan dezakezu. Agentzia hauen artean ezagunak diren hainbat ditugu: Eas-Vele, EF …

Beste aukera bat norberak bere bidaia antolatzea da: lagun taldearekin leku desberdinak ezagutu, ekintza berriak egin… Gazte askorentzat lurralde berri eta exotikoak bisitatzea izan daiteke nobedadea. Baina zein da arazoa? Dirua, ditxosozko dirua! Eragozpen handiak jartzen dituen elementua, dudarik gabe. Halere, ez badugu nahi metal preziatuak gure planak izorra ditzan, irtenbide merkeagoak bilatu beharko ditugu.Egun, hegazkin konpainia askok bost sosengatik saltzen dituzte bidaiatzeko txartelak. Azken hamarkadan, kostu baxuko edo low cost konpainiek protagonismo handia hartu dute. Easyjet konpainiak eman zuen lehen pausoa eta, harrezkero, eskaintzak hobetuz joan dira. Beraz, dirua jada ez da hegan egiteko oztopo, besteak beste, ondorengo konpainiei esker: Easyjet, Spanair, Aireuropa, Ryanair, Airberlin…

Zure oporraldietan leku bat baino gehiago bisitatu nahi duzula? Abenturak bizitzeko gogoa, lagun berriak egiteko nahia eta beharrezkoa baino ez daraman motxila da zure irtenbidea, eta Interrail-a da zure aukera. Gazte askok hautatzen duen irtenbidea da: 2. mailako tiketak eskuan dituzula, trenez Europako 28 herrialdetan zehar mugarik gabe mugi zaitezke. Norberak hautatzen du bere ibilbidea eta ezagutu nahi dituen lekuak; beraz, aukera paregabea da Europa diru gutxiren truk ezagutzeko. Animatzen bazarete, ondorengo helbidean duzue informazio guztia. Eta ez ahaztu motxila elementu garrantzitsua dela. Hementxe dituzue hura ondo hornitzeko aholkuak: Nola prestatu dezakegu motxila?

Mundua ezagutzeaz gain, 18 urte badituzu eta betidanik zure oporrak zerbait probetxuzkoa egiten igaro nahi izan badituzu, udako egunak GKE (ONG) batean lan egiten edota borondatezko lan batean igarotzea izan daiteke aukera polit bat. Lan hauetan, trukean ezer jaso gabe proiektu sozialetan parte hartzen dute gazteek hiruzpalau astez. Mota askotariko lanak izan daitezke: ondare kultural naiz arkitektonikoak zaharberritu, ekologia edo ingurumena zaindu…
Eta zure nahia laguntza behar duen jendeari denbora eskaintzea bada, behin prestakuntza saioak jasota benetan aurrera jarraitzeko prest bazaude, gazte boluntario bihurtzen lagundu diezazuketen hainbat helbide erabilgarri dituzu hemen. Anima zaitez!

Primeran! Beraz, dagoeneko badaukagu bidaiaren helmuga eta bertara iristeko behar ditugun baliabideak. Zer egin behar dugu orain? Premiazkoena lo egiteko lekua gordetzea izango litzateke. Honetan ere diruak mugatzen bazaitu, Aterpekide txartelari esker, Europako ostatuetan beherapenak eta eskaintza bereziak eskura ditzakezu. Gazteoi bidaiatzeko aukera eta eskaintza ugari aurkezten zaizkigu; beraz, mundua ezagutzera atera aurretik informazioa lortu eta interesgarri izan daitezkeen aukera ugari dituzula ohartuko zara.

Mundua ezagutu, lagunak egin eta esperientzia berriak bizi nahi badituzu, oraintxe duzu aukera. Eman ezazu pausoa mundurantz!

Informazio gehiago:

Comments { 0 }

Etorkizuna noten esku

By on 2011(e)ko martxoak 6 in arazoak, gizartea

Bizitzan erabaki garrantzitsuak hartu beharreko momentuak topatzen ditugu askotan, eta, bidegurutze baten aurrean gaudenean, galdurik sentituko gara askotan. “Zein izango da biderik egokiena?”, galdetuko diogu geure buruari. Horrela, buruan aukera bakoitzaren alde eta kontrako zerrenda bat egingo dugu hobekien zein datorkigun trenkatzeko. Behin bidea aukeratuta, ez dago atzera bueltarik; bestea hobea izango ote zen pentsatuko dugu, behin eta berriro.
Aurten, horrelako bidegurutze baten aurrean gaude batxilergoko bigarren mailakook. Bidarte honek, ordea, ibilbide anitz ditu eta hauek haizemaile baten antzera zabaltzen zaizkigu aurrean.

Espainia osoko unibertsitateak, pribatu zein publikoak, kalera ateratzen dira 2011-2012 ikasturte berriko ikasleak izango garen gazteok tentatzera eurek eskaintzen dituzten aukerekin; gu etorkizuna garenez, euren unibertsitatetik pasatuz, besteetan baino hobeto prestatuta aterako garela azaltzera. Horrela azaltzen zaizkigu gure buruko zerrendan lehen aldeko eta aurkako puntuak:  zein unibertsitatek eskaintzen digun aukerarik zabalena, zein den ekonomikoki komeni zaiguna, eta, nola ez, ikasi nahi duguna egiteko notarik eskatzen zaigun edo ez, eta muga hori badaukagu, zenbatekoa den. Hortxe zabaltzen zaigu haizemailea gehien; izanere, adin honetan gazte gehienok ez baitugu argi izaten zer egin nahi dugun. Erabaki hori hartzea gutxi balitz, ametsak zapuzten dizkiguten mugak daude: ditxosozko notak.

Batxilergoko nota, Hautaprobetako azterketa eta, gainera, orain, perfektutasunak ez du hamar balio, hamalau baizik! Selektibitateko azterketari nota igoerakoak gehitu zaizkio, Bolonia plan berria dela eta. Egun, ikasleok modalitateko hiru ikasgai hautatu beharko ditugu eta notarik hoberenak izan ditugun bi azterketak hartuko dira kontuan, oinarrizko selektibitatea eta batxilergoko noten batez bestekoari gehitzeko. Nota honek garrantzi handia du, ondoren unibertsitate munduan sartu ahal izateko, publikoan batik bat. Jakina, lorturiko markaren arabera, ezin izango ditugu ate ugari ireki eta hainbat jendek nahi duen atea ireki ezinik, giltza okerra eskuan duela beste ateren bat irekitzea beste aukerarik ez du izango, nahi duen bidea alde batera utziz.

Egia da, dena den, unibertsitate pribatuen eskaintza oso tentagarria suertatzen dela, ez baitigute selektibitateko notarik eskatzen. Ikasle bakoitzaren gaitasunetan sinesten dute, hau da, ez dute pentsatzen pertsonaren notaren baitan ikasle hobea dagoenik. Beraz, notarekin justu ibili direnentzat irtenbide egokiena da euren bidea alde batera utz ez dezaten. Beti geratuko da, baina, prezioa begiratzeke.

Horrela, bada, nire buruari zera galdetzen diot: unibertsitatean nota izugarriarekin sartu eta hortik lauzpabost urtera lanean jartzen dena, giltza eskuetan kanpoan geratu dena baino hobea izango al da lan horretan? Selektibitate froga egitean egun txar bat, edo batxilergoan zorte txarra kasu, eta giltza okerraren jabe. Ez diot zentzurik hartzen batxilergoko bigarren maila bukatzean egiten den azterketa horri. Selektibitatearekin batxilergoko eskoletako irakaskuntza zalantzan jartzen ari al dira? Edo ikasleek azterketa honetan zenbat eta nota hobea eduki, lan munduan orduan eta hobeak izango direla ziurtatzen, agian? Medikuntza dugu adibiderik garbiena. Euskal Herrian, batez ere, arazo larria daukagu mediku euskaldunekin: ez ditugu. Kanpotarrei ordaintzen diegu, bertan medikuntza ikasteko asmotan dabiltzan gazte asko kanpoan geratzen diren bitartean. Ateari ezartzen dioten sarrailaren giltza ia lortezina da. Medikuarenera jo eta argentinarrak, txiletarrak eta abar dauzkagu bata zuriz. Gero kexatu egiten gara: Euskal Herriko gizarte-segurantza lotsagarria da, ez dago euskaraz hitz egiten duen medikurik ia!

Benetan merezi al du 11,503ko (Euskal Herriko Unibertsitatean) muga jartzea? Ez al zaizue iruditzen norbanakoaren pertsonalitatea ere garrantzitsua dela lana egiteko orduan? 11,503ko ikasle guztiak ez dira zertan mediku onak izan, ez du zerikusirik. Jarrai dezagun, bada, erreklamazio orriak betetzen hemen euskaraz mintzatzen diren sendagileak ez daudela nabarmenduz, alferrik izango da. Nahi duten lanean, euren izateko eragatik esaterako, onak izango liratekeen ikasle askok uko egin behar izaten diote bide horri. Horrela, pixkanaka-pixkanaka, lan munduko jakintsu bat eta beste bat, eta beste bat… galtzen dugu ez dutelako eskaturiko nota lortu.

Etorkizuna geure esku dago, gazteon esku. Zer deritzozue, beraz, eraikitzen dizkiguten harresi hauei? Oraingo gazteoi eta atzetik datozen belaunaldiei etorkizuna mugatzen digutela uste al duzue?

Comments { 2 }

Memoria galduak

By on 2010(e)ko azaroak 29 in arazoak, gizartea

Batzuetan begirada batek dena esan ohi digu. Nahikoa da begietara begiratu hura zer pentsatzen edo sentitzen ari den jakiteko. Istant batean, ordea, ispilu hark norabidea galdu eta espresioa apaldu zitzaion, poliki-poliki iluntasunak aurpegia indarrez hartuko balu bezala. Orduan, begi haietan hiri handi batean galduriko haur baten begirada bera ikusi nuen: tristura, ezintasuna… pentsamendu hutsalen islapenak besterik ez ziren agerian. Behin, izenak ahaztu zituen; hurrena, gaztaroko oroimenak behin eta berriz gogoratu zituen, berak zioen zoritxarreko bizitzaren jabe izatearen tristura malkoak isuriz; hitz egiteko zailtasunak ondoren, aldi batez hiztun izan zena mutu geratu zen. Eta azkenik, erabat galdu genuen, buruak norabide galdua hartu zuen. Behin galdu denean ez dago atzera bueltarik; aurrera jarraitzea besterik ez dago, noizbait izan dena izateari utziko baitio.

Memoria galera, eguneroko lanak egiteko zailtasunak, mintzairarekin arazoak, denbora eta espazioaren nahastea, umore, nortasun eta jokabide aldaketak dira, besteak beste, Alzheimerren gaixotasunaren sintomak. Gaixotasun hau adinekoetan sortzen den dementziaren arrazoietako bat; nahasmendu larri eta endekapenezkoa da garuneko neuronen gutxikako galerak eragiten duena.

1902an, Auguste deituriko 50 urteko emakume bat Frankfurteko ospitalean sartu zen dementzia arazo ezezagun batekin. Emakume honek nahaste konstante, antsietate eta asaldura sintomak pairatzen zituen. Eta Alois Alzheimer doktorearen idatzien arabera: “Auguste aztertzea ezinezkoa izaten zen”. Gauetan gela isolatu batean egiten zuen lo, sala nagusiko gaixo guztiak esnatzen baitzituen ezin zuelako loak hartu. Eta behin bere gela pribatuan, kuxinarekin estaltzen zuen bere burua, izararekin estali beharrean. Orduan, sendagileari tratamendu bat bururatu zitzaion: gaixoa lasaitzea eta inongo botikarik gabe zaintzea. Alzheimerrek hainbat ordu edota egun egon iztekeen bainuekin gaixoa lasaitzen eta, horrez gain, korronte elektriko ahulak ere erabiltzen zituen.

Aloisek August bisitatzen jarraitu zuen gaixotasunaren egoera azkenekoetan egon arren. “Momentu horietan behar-beharrezkoa da buruzagitza moral sendo bat mantentzea gaixoari zaintza on bat eskaintzeko”, diote bere idatziek. Eta zera nabarmenduko dute: “Lan goresgarri hau, ordea, desagertzeko arriskuan dago”. Izan ere, haren ustez, gero eta kontaktu gutxiago egon ohi zen gaixoaren eta hura tratatzen zuen medikuen artean.

Honekin guztiarekin zera esan nahi dut: gaixotasunaren ondorioz gaixoak jasango dituen faseetan zehar ingurukook hoberantz aurrera pausoak ematen dituelako irudimen faltsuak izaten ditugun arren, ez dago atzera bueltarik: bere bizitzan parte hartu duten pertsonak ahaztuko ditu hark eta bere munduan erabat murgilduko da. Ez dago neuronen galera geldituko duen inongo medikamenturik, itxarotea besterik ez dago eta denbora izango da epaile bakarra.

Momentu horietan, edonori egoki dakiokeen lanik gogorretako bat zamatzea da sendabiderik egokiena: bere ondoan egotea. Baina egungo gizartean, medikuntzak mirariak egin ditzakeela uste dugun gizarte honetan, ez gara errealitateaz jabetzen. Horrelakoetan, dagoenari aurre egin, eta gaixoari azkenera arte laguntza eta sostengua ematea baino ez dugu.

Informazio gehigarria:

Comments { 4 }
-->