Archive | arazoak

RSS feed for this section

Piratak al gara?

By on 2010(e)ko abenduak 15 in arazoak, internet, musika

Gaur egunean, gauza asko eta asko dira ahoz aho dabiltzan gaiak eta, nola ez bada, horietako bat pirateria izango dugu. Askok legezkoa dela uste duten arren, beste zenbaitek legez

kanpo dagoen ekintza bat delakoan egongo dira. Baina non du honek guztiak bere muga? Maiz “The pirate bay” eta musika deskargatzeko beste zenbait orrialde ixtera ere iritsi dira; halere, niri ez zait biderik egokiena iruditzen, azken finean, gutako nork ez du musika, pelikula ala antzeko tresnarik jaitsi internet bidez aurki ditzazkegun hainbat eta hainbat orrialde ezberdinetatik?

Alde batetik, diskografika izenarekin ezagutzen diren enpresek diru kopuru handiak irabazten dituzte pertsona asko eta askok egiten dutena baino lan sinpleago eta errazagoa baino ez egiteagatik. Lan hau guztietan errazena dela aipatzen dudanean, ez da nire irudipenagatik sortutako pentsamendu bat: hauek abeslariek abestutako abestiak bildu, cd batean sartu eta diskaren portada besterik ez dute egiten, eta hau gutako edonork egin dezake Nero bezalako programen laguntzaz.

Bestetik, egun, merkatuan aurki ditzakegun diskek oso prezio altuak dituzte duela urte gutxi batzutako prezioekin alderatuz gero. Disko hauen prezioa bikoiztera ere iritsi da urte gutxiren buruan eta hau, krisi garaian, egundoko gorakada da. CDen prezioen gorakada hau izan daiteke pirateriak indarra hartzearen arrazoi nagusienetako bat. Gainera, jendeak pirateriaren bidez musika, bideoak eta antzeko artikuluak jaisten dituenean dirua galtzen dutela aitzakitzat hartuz, pirateria debekatu nahi dute, eta hori ez da bidezkoa. Enpresa handi hauek jasaten duten kalterik handienera jota ere, horrenbeste diru irabazteari uzten diote, baina ez dira inoiz dirua galtzen aterako. Nik pirateriaren aldeko ikuspuntua daukat, azken finean, guk geure etxeetatik sarean aurki dezakegun materialari etekin osoa ateratzen saiatzen gara, eta ez da bidezkoa ekintza soil horregatik pertsona bat zigortu nahi izatea.

Hala eta guztiz ere, abeslari asko pirateriaren aurka agertzean, beraien ideiarekin bat etorri ez arren, ulergarria iruditzen zait hauen haserrea. Ulergaitza iruditzen zaidana da diskografika askok pirateriaren aurkako hitzak esatea, aipatu berri

ditudan arrazoiengatik. Azken finean, abeslariek diskografikak ateratako dirutzaren ehuneko txiki bat besterik ez dute irabazten. Halere, abeslariek irabazitako ehuneko txiki hori altuagoa da pertsona batek erdi-mailako lan batean lan egiteagatik jasotzen duena baino.

Hau guztia ikusirik, zera esan dezaket: ez zait bidezkoa iruditzen pirateria debekatzea eta “pirata” guztiak zigortzea, beste gutxi batzuk guztion kontura aberats bihur daitezen. Gizarteak sarean dauden orrialdeei erabilera ematen die eta, hau horrela izanik, ez zait ideia ona iruditzen pirateriaren aurkako neurriak hartzea.

Bideo honetan agertutako guztia egia ote?

Comments { 2 }

Bizitza hobetzeko bidaia edo bizitza galtzeko bidaia?

By on 2010(e)ko abenduak 13 in arazoak, gizartea

Gaur egun Espainiara gero eta atzerritar gehiago iristen dira, euren bizilekuko egoera larriak bultzatuta: goseteak, gaixotasunak, baliabide faltak, gerrateak.. Egoera honetan bizi diren zoritxarreko pertsona hauek, ia gehienetan, kultura ezberdina duten herrietara joan behar izaten dute bakarrik, atzean beraien familia eta lagunak utzita, eta ez gutako edonork bidaiatzean duen antzera. Arazo eta eskasia asko jasan behar izaten dituzte, beraien bizitza kalitatea hobetzeko asmoz. Baina beti horrela gertatzen al da?

Hasteko, beste herrialde batera joan nahi izaten dutenak zenbait arazoekin topatzen dira. Alde batetik, beraien herrietan baliteke pentsatutako norakoetara joateko barkurik edo garraiobiderik ez egotea. Bestetik, egotekotan, gehienek ez dute dirurik izaten barku edo direlako horiek ordaintzeko. Egoera honen aurrean bi aukera dituzte. Alde batetik, inor konturatu gabe, ontzi batean sar daitezke eta, bestea, dezente arriskutsuagoa, egurrezko ontzi edo patera batean bidaiatzea.

Azkeneko aukera hau hartzen dutenek izugarrizko bidaia latza jasan behar izaten dute. Lehendabizi, jakin behar da, inongo segurtasunik gabe joaten direla jendez beteta, esertzeko toki justuarekin eta mugitzeko tokirik gabeko txalupetan. Bigarrenik, egurrezko ontzi hauek motorra oso txikia dutenez, hauen gasolina kontsumitzean -eta gehiago eduki ezean-, mareak bultzatuta zeharkatzen dute itsasoa, hainbat egunetan noraezean nabigatuz. Gainera, bidaia luze honetan ez dakite noiz iritsiko diren eta akaso iritsiko ote diren. Horregatik, batzuek, ez denek, aurreikusten dituzten ura eta janariak ez dira nahikoak izaten. Hori dela eta, batzuek, eguzkiaren ondorioz, egarria ezin izaten dute jasan eta itsasoko ura edaten hasten dira. Egarriak hil ordez, ur gaziak duen gatzaren eraginez deshidrataturik hiltzen dira.

Hala ere, askok eta askok bidaia honi aurre egiten diote eta, azkenean, iristen dira. Ez edozein modutan, baina: gehienek medikuen arreta behar izaten dute. Tarte honetan ere asko hil egiten dira. Bidaia eta osasun egoera larriak gainditzeko kemena dutenak kultura ezberdina duen herri batekin topatzen dira, ezer gutxirekin. Ez dute ez dirurik, ez janaririk, ez lo egiteko tokirik, ez dute ezer ere. Egoera honi aurre egin ahal izateko, bertan bizi diren kideen laguntza oso garrantzitsua da. Gaur egun badaude Xede batzuk, CETI (Centro Estancia Temporal de Inmigrantes), arrotzak elikatzeko sortuak izan direnak. Horrela, nahiz eta batzuetan lo egiteko tokirik ez izan, sabela betetzeko aukera behintzat badute.

Dena dela, gune hauek batzuetan ez dira gai izaten hainbeste jende elikatzeko. Hortaz, batzuk ezin izaten dira elikatu ere egin. Horrenbestez, beste irteera bat aukeratu behar izaten dute. Hainbat gaur egun hain famatu eta garestiak diren arropen imitazioak saltzen ibiltzen dira herriz herri, zerbait jateko dirua lortu nahian. Gainerakoak beste mota bateko negozioetan murgiltzen dira. Baina sarritan inork nahiko ez zukeen mundu batean murgiltzen dira, eta honek hainbat arazo sortzen dizkie. Ostean, badaude beste batzuk bertako kulturara ondo moldatzen direnak, eta lan eginez bertakotu nahi dutenak. Honetarako ere arazoa izaten dute. Kontuan izan behar da lan egiteko legalki egon behar dela aukeratutako herrian, eta hauek inongo dokumentaziorik gabe etortzen direnez, ezin dute lan egin. Eta hemen arazoak sortzen dira, hobeto esanda, arazo bat gehiago euren zakurako.

Horregatik, kanpotarrentzat zeharo zaila izan beharra dauka beste herrialde batera bidaiatzea, euren gauza guztiak atzean utzita, eta bertan ezin dutela ezer ere egin ikustea. Une oro ezintasuna sentitzen dute edozer gauza egiteko; ondorioz, askok diru erraza lortzeko joerari ekiten diote. Askotan, egun batez, euren tokian jarri beharko genuke, beraiek jasaten dutena ulertu ahal izateko. Ea modu honetara, horrelako kasuak ematen direnean, elkartasun gehiagorekin jokatzen dugun.

Comments { 2 }

Gai ote gara plastikozko poltsak gure artetik desagerrarazteko?

By on 2010(e)ko abenduak 8 in arazoak, gizartea

Nori ez zaio gustatzen, goizean goiz altxatu berri zarenean, kafetxoarekin batera irratian eguneko berriak entzutea? Lehengo batean, erdi lo nengoela, bat-batean agertu zen albiste batek nire arreta piztu zuen: Estatu espainola omen da Europako plastiko-ekoizle nagusiena. Baina nork ez du entzun bere inguruan poltsa hauek desagertzear zeudela supermerkatuetatik?

Tamalgarria iruditzen zait, gaur egun Ingurugiroko Progamek egin dituzten ikerketa guztien ondoren, gure jarrera poltsak eta poltsak botatzearena izatea. Lehenik eta behin, ezer esan aurretik, datu harrigarri bat eman nahi nuke: biztanle bakoitzak urtero erabiltzen dituen plastikozko poltsen kopurua 97.000 tonakoa da guztira. Ez zaizue gehiegi iruditzen? Gainera kopuru honetatik %10 baino ez da birziklatzen.

Egun, kaleetan barrena zoazela, edozein txokotan aurkitzen dira kolore ezberdinak dituzten kontenedoreak. Denok dakigun bezala, hauetako bakoitzak erabilera ezberdina du. Zaila egiten zait ulertzea nola poltsa askok kaleetan zehar bukatzen duten euren ibilbidea. Izan ere, zenbat aldiz bota dugu txikle edo pipa zorrotxo bat lurrera? Halere, hau ez da gertatzen beste irtenbiderik ez dagoelako, poltsa hauek kutsa dezaketen guztiaz jabetzen ez garelako baizik. Gainera, herritarren artean egindako inkestek azaltzen dutenaren arabera, %74k baiezkoa eman dio merkatal zentruetan dauden dohaineko poltsak kentzeari. Beraz, zer gertatzen ari da? Egia da erabaki honek 10.000 lanpostu kolokan jarriko lituzkeela, baina helburua ez da poltsa hauek guztiz desagertzearena, hauen erabilera egokia izatea baizik. Bestalde, talde ekologistek ondorengo aholkuak askotan helarazi dizkigute: poltsak berrerabili, erosketetarako paperezko edo oihalezko poltsak eraman, erosketa-karroak etxeraino eramateko aukera… Ezjakintasuna ez da etorriko behin baino gehiagotan entzun ez ditugulako aholku hauek!

Azkenaldi honetan erabiltzen ari den metodo bakarra lehen dohain ziren poltsa hauek ordaintzearena da. Hiru zentimo kobratzen dute poltsa bakoitzeko, baina hau ote da irtenbiderik egokiena? Erosketak egitera joaten naizen bakoitzeko, jendea plastikozko poltsa hauek eskuratzeko ordaintzen ikusten dut, eta honek horrela izaten jarraitu behar duela uste dut. Baina ba al dakigu gure ingurugiroa kutsatzeaz gain, itsasoko zenbait espezie arriskuan daudela, itsas-dordoka eta baleak esate baterako? Gehienetan zabor hauek guztiak itsasoan bukatzen dute, inguruko fauna eta floran eragin handia izanik.

Nire ustez, arduragabetasun honetaz jabetzea litzateke lehendabiziko pausoa. Plastikozko poltsa hauek erabili eta botatzeagatik isunak jarri beharko liratekeela pentsatzen dut eta planteamendu honekin natorkizue. Zer iruditzen zaizue? Agian, modu honetara, plastikozko poltsen gai honek ez luke kezka handirik sortuko etorkizunari begira.

Comments { 2 }
-->