Archive | arazoak

RSS feed for this section

Eliza, pederastiaren sopikun!

Azkenaldi honetan asko entzuten ari gara apaiz pederasten inguruko berriak. XX. mendearen erdialdetik aurrera ugaritu egin dira elizgizon hauen aurkako salaketak sexu gehiegikerien ondorioz. Kasu asko ari dira agerira ateratzen, baina hau ez da gaur egungo kontu bat. Komunikabideetan azaldu ez arren, hau beti gertatu izan den kontu bat da. Pederasta gehiengoak apenik gabe geratzen dira eta Elizaren babesa jasotzen dute gertaera hauek ezkutatuz, inongo salaketarik egin gabe eta inplikaturik dauden apaizak elizbarruti batetik bestera eramanez, eskua sartzen jarrai dezaten. Horrenbestez, esan dezakegu Eliza pederastiaren sopikun bihurtzen dela.

Oraindik orain, Elizak kritika asko jasan behar izan ditu horrelako gertaerak argitaratu direnean, zenbait gotzainek erakutsi duten jarrerarengatik; biktimekiko agertu duten hoztasunarengatik, esate baterako. Hoztasun honi buruz hitz egitean, kasuak ez argitaratzearren ordaintzen dituzten dirutzaz mintzatzen ari natzaizue. Kaltetuei laguntzak eskaini beharrean, biktimen isiltasuna erosten dute. Oso larria da abusuak egitea, are larriagoa apaiz batek burutzea, baina ez zaio garrantzirik kendu behar aurrez aipaturiko Elizaren jarrerari. Lotsagarria da, transmititzen dituzten baloreak kontuan hartuta, jokaera hau edukitzea.

Beste alde batetik, zenbait kasutan biktimek ez dute jaso familiaren babesa ezjakintasunagatik, beldurragatik eta, gehienetan, apaizekiko zuten errespetuagatik. Senide batzuek, jakinaren gainean egonagatik, ezikusiarena egin izan dute, beste alde batera begiratuz, Eliza babestearren. Baina, zorionez, XXI. mendean beldur hauek bukatu dira eta horregatik lehertu da eskandalua. Bazen garaia!

Eliza katolikoaren ezaugarri bat apaizen zelibatua da. Batzuen aieruz, apaizek ezkontzeko baimena izango balute, ez lirateke hainbeste pederasta egongo, emaztearekin -eta ez haur gajo batzuekin- bere betebehar fisikoak asetzeko aukera izango luketelako. Baina ez dut uste hau pisuzko arrazoi bat denik, pederastia kasuak elizatik kanpo ere ematen baitira. Halaber, frogatuta dago lege hau ez dagoen beste erlijioetan ere makina bat kasu daudela. Beste batzuen ustez, berriz, apaiz zelibatuaren aitzakiarekin sartzen dira instituzio honetan; izan ere, inork ez luke inoiz pentsatuko apaiz bat hori egiteko gai denik. Ez hori bakarrik, jakina da apaizek hezkuntzan protagonismo berezia izan dutela eta haurrekin kontaktua izatea ez dela beste munduko ezer.

Orain arte, delitu hau burutzen zuten apaizek Aita Santuaren barkamena jasotzen zuten, eta zigorrik gabe geratzen ziren; egungo eskandalu honekin, ordea, gauzak aldatzea espero dut. Pederastia delitu bat da, eta edonork hamar urte baino gehiagoko kartzela zigorra jasan beharko luke (gutxiegi dela esango nuke, baina horrela dago legea jarrita). Legearen aurrean denok berdinak garenez, apaiz pederastak pareko zigorrak jaso beharko lituzkete, hori izango litzateke justizia. Bestalde, elizatik kanporatuak ere izan beharko lukete. Horrelako kasuek ez dituzte biktimak bakarrik mintzen, Elizaren irudia ere zikintzen da eta, dagoeneko, zikindu samarra dagoela uste dut.

Bideo interesgarri bat ipini nahi nizuen (watch?v=2JRPuP_J2iI”>Papa Benedicto XVI, encubridor de pederasta), baina ezin da txertatu (Embedding disabled by request). Goiko estekan klik eginda, youtuben bertan ikusi ahal izango duzue.

Comments { 1 }

Sálvate tv

Gran Hermano, La Noria, Sálvame, Supervivientes… reality show eta talk showez gainezka dago Espainiako telebista programazioa. Garai batean gizarteak ontzat jotzen zuen zerbait egin behar zen pantailan agertu ahal izateko; gaur egun, aldiz, pare bat birao bota eta zeure burua barregarri uzteko prest egonez gero, ziurtatuta duzu lekua telebista pribatuko edozein katen. Lotsagarria deritzot honi. Normala al da, bada, telesaio batek urliaren ipurdiaz, sandiaren alabaz edo berendiaren adarrez hitz egin besterik ez egitea? Normala al da bi gizon plato erdian elkarri joka hastea?

Hasteko, ez dut ulertzen nola den posible pertsonari bere duintasuna eta pribatutasuna ebasten dizkion rolak betetzean oinarritzen diren lanbideak -azken batean hortik bizi baitira- existitzea. Legezkoa izango da, baina morala… Bai, egia da Karmele, Kiko edo dena delakoa bere borondatez joaten dela platora, eta diru sari interesgarri bat lortzen duela trukean, baina benetako etekina ateratzen duena katea bera da, pertsona hauek bere nahiera erabiltzen dituena eta hauei esker sekulako irabaziak dituena.

Bestalde, esaerak dioen bezala, ikusten dugunak eragin egiten digu; zer ikusi, hura ikasi. Azaltzen duten errespetu eta balore ezak, beraz, ikusle guztiogan uzten ditu zantzuak. Honek denoi egiten digu kalte, baina bereziki gazteenei -kontuan izan behar da haurren ordutegian emititzen direla gehienak-. Haurrek maiz heroiak behar dituzte, eta telebista kalea bezain baliogarria da rol-model iturri gisa. Ondorioz, ez da harritzekoa telebistan ikusten duten norbait eredutzat hartzea. Imagina ezazue zeuen semeak Kiko Hernándezbezalakoa izan nahi balu edo alabak Belén Estebanen posterra jarriko balu gelan. Nahiago nuke telebistarik ez eduki.

Halaber, programa hauek protagonismo oro bertako pertsonaiei ematen diete, informazioa edo diotena bigarren planuan utziz; azken finean, eduki mailan hutsik daude. Honela informazio zehazgabea egiatzat erabiltzen dute, zer dioten ere ez dakitela (garrantzitsuena nola dioten baita, ahal den era baldar eta polemikoenean). Informazio zehatza emateko arreta urria eta iturrien fidagarritasunaren frogaketa eskasa Wyoming eta Intereconomia ren arteko liskarrean, edo Cristianok Sálvame programari egin dion salaketan agerian geratu dira.

Hori bai, ez da ahaztu behar telebista potentzial handiko komunikabidea dela. Gezurra dirudien arren, kultura eta informaziorako bide ezin hobea da -nahiz, ikusitakoak ikusita, denbora-pasa merkerako mugatua dirudien-. Errazagoa da eta aurrekontu txikiagoa behar da, noski, showak emateko; ahatik, telebistaren ahalmenaz baliatu ordez, hain erabilera kaskarra ematea tresna erabat mespretxatzea dela iruditzen zait.

Ezin da ukatu, azken finean, ikusleak garela saio batek iraun dezan edo ken dezaten egiten dugunak, eta saio mota honek Espainian daukan ikusleria ikaragarria denez, guk ere erruaren zati bat dugula esan liteke. Nolanahi ere, eskainitako programazioa ikusita, aukera gutxi ditu ikusleak morboari lasa ematea baino. Gehienok, denok ezpada, morboa daukagu. Baina baditugu beste interes eta kuriositate hobeak; gauza da telebistan lehenengoa garatzeko aukera edo baliabide gehiago eskaintzen zaikigula bigarrena baino. Eta hor dago, nire ustez, telebista pribatuaren errorea. Euren interesa kultura eta gizartearen gainetik jartzea.

Hori dela eta, demagogia besterik ez duen “telezaborra” gutxiago ikustea ideia ona izan liteke, programa merke hauek audientzia galdu eta desagertzeak ez bailioke inori kalterik egingo, eta, beste gauza askoren artean, etorkizuneko generazioak bestelako baloreez heztea ahalbideratuko bailuke.

Comments { 2 }

Mozkorrak vs hiritarrak

argazkia: sebastianurbina.blogspot.comTurismoa, gazte britainiarrak, alkohola, desfasea… azken egun hauetan denok notizietan entzundako terminoak dira hauek eta ziurrenik denoi gauza bera datorkigula burura horiek entzunda: Saloufest. Polemika handia sortu da gai honen inguruan; izan ere, Salouko bizilagun batzuek nazka-nazka eginda amaitzen dute gazte hauekin; beste batzuei, ordea, ondo iruditzen zaie ekimen hau aurrera eramatea, bertakoei lana ematen dielako krisi garaian; enpresariek egoera aprobetxatzen dute euren negozioen egoera hobetzeko… Baina Saloutik haraindi zabaldu da gaia. Eztabaidetan galdera hau sortu da: hau al da Espainian nahi den turismomota?

Hasteko, garrantzitsua iruditzen zait Saloufest delakoa zer den garbi izatea. Kirolarekin loturiko ekintza da teorikoki, baina errealitateanBritainiako 8.000-9.000 unibertsitario inguruk amaierarik gabeko parranda izateko aitzakia da. Bidaia-agentzia britainiar batek 2002tik geroztik (hasieran 200 gazterekin) urtero antolatzen duen ekimena da saloufest, gazteei plan erakargarria aurkezten diena: kirola eta festa, baina, batez ere, festa. Gazte batzuek kirola egiten duten bitartean, besteak mozorrotuta ibiltzen dira kirol instalazioetan zehar, eta gehienek edaten pasatzen dute eguna. Gauero, taberna eta pubak mozorro festak antolatzen dituzte, eta, horrela, mozorroturik, gazteak kaleetan zehar ibiltzen dira abestuz eta edanez. S hirukoitzaren bila datoz: sol, sangria, sexo. Neurrigabekeria da nagusi.

Egia esan, saloufest ekintza antolatua da, baina gai zabalago baten barnean sartzen da, “turismo de borrachera” deitua. Halere, Salouko udaletxeak ez du onartzen festa hau turismo mota horrekin alderatzerik; izan ere, ezin dugu ahaztu ekimen honen prestaketan kolaboratzen duela. Bozeramaile batek esan zuenez, kirolean oinarritzen da ekintza hau, eta gazteen gaueko dibertsioarekin guztiz bateragarria da. Gainera, ezbehar larririk ez zela gertatu jakinarazi zuten, zaratek bizilagunak molestatu izana posible izatea onartuz. Ekimen honen bederatzigarren edizioan, neurri gehiago hartu dira ezbeharrak saihesteko asmoz eta dispositibo polizial kopurua handitu egin da, kontrol gehiago ezartzeko helburuarekin.

Baina zergatik egia arbuiatu? Argi dago “mozkor-turismoa” kontsidera daitekeela. Estatu batuarrak Mexikora joaten diren bezala, britainiarrak Espainiara joaten dira euren herrialdean egin ezin dutena egitera. Bi turismo mota daude, jatetxe eta hotel garestietan dirua xahutzen duena, eskupekoak uzten dituena… eta gazteagoen turismoa, merkeenaren bila eta parranda gosez joaten dena oporretara. Biek diru ekarpen handiak ematen dizkiote ekonomiari, eta, krisi garaian egonda, enpresariak ez daude ezer ukatzeko egoeran. Espainiako kostak, eguraldi onagatik, ohiturengatik, janagatik… gazteentzako paradisu bihurtu dira. Antolatuta -edo antolatu gabe- herrialdeaz duten irudia berdina izaten jarraituz gero, parranda egiteko asmoz etortzen jarraituko dute.

argazkia: larazon.esFesta honen ondorio aipagarrienetakoa iruditzen zait gazte batek beste bati bortxaketagatik eginiko salaketa; izan ere, komunikabideetan ezagutzera eman den informazioaren arabera, neskak, alkoholaren eraginpean egoteagatik, gertatutakoa ez oroitzea onartzen du. Bestalde, mutilak, biek onartutako harreman sexualak izan zirela ziurtatzen du. Bakoitzak pentsa dezala nahi duena, baina ez da oso logikoa zure neurrigabetasunak eragindako egora batean zer gertatu gogoratu gabe salaketa bat egitea.

Zer da errazena? Gazteei errua botatzea, noski. Baina zergatik datoz hona mozkortzera? Edarietan eskaintza bereziak aurkezten zaizkielako, egunsentirainoko festa dagoelako, euren herrialdean touroperadorek ematen dien Espainiari buruzko ideiagatik, hoteletako “dena barne” eskaintzengatik… Beraz, nork du hiritarrentzako hain desatsegina den turismo mota honen nagusitasunaren errua? Krisian gaude, eta krisi egoeran guztiz normala da hotelak, pubak, tabernak eta diskotekak gazte hauek erakarri nahi izatea, euren lokaletan dirua uzteko. Baina enpresarien horren beharra, agian, administrazioak neurriak hartuz gero, amaitu egingo litzateke. Horretaz gain, kostako leku turistikoei buruzko beste irudi bat ematen saiatu beharko litzateke, horrela, beste turismo mota bat erakartzeko.

Hala ere, niri festa honek Sanferminak dakarzkit gogora. Hain ezaguna den festa honetako ondorioak antzekoak direla esan daiteke: hemengo naiz kanpoko gazteak mozkortuta, oka kaleetan zehar, zatarra…; ez dut inoiz ikusi, ordea, festa honi buruzko hainbesteko eskandalurik. Sanferminetan festa giroa dago, hiri guztiak goza dezakeena. Horrek zeresan handia du nire ustez.

Amaitzeko, badakit oso erraza dela nire etxeko lasaitasunetik gai honi buruzko iritzia ematea, gazte britainiarrik gabe nire etxeko atari ondoan oka eginez edo gauean eurek sortutako iskanbila entzun gabe. Niri herrialde batera mozkortzeko helburuarekin joatea tamalgarria iruditzen zait. Are gehiago zure burua kontrolatzen jakin ezean; izan ere, oso ondo dago herrialde bat ezagutzera joatea, eguraldiaz eta hondartzaz gozatzea eta gauean parrandan ibiltzea, baina kontrolatzen jakinda. Halere, oso garbi daukat gazte horiek zerbaiten bila datozela, eta bilatzen ari diren hori hemen aurkituko dutela ziurtatu zaiela.

La noria izeneko Tele5ko telebista saioan, gai honi buruzko eztabaida izan zuten:

Bibliografia:

Comments { 1 }
-->