Archive | hizkuntzarekin arazoak

Gertatzen dena azaltzea oso erraza da, baina ikusten denez, barneratzea ez hainbeste! Batek daki zenbatetan errepikatu dudan arau hau!! Egia esan, azalpena ematen dudanean, denek diote:

– Bale, Maite, erraza da!

Eta hurrengo idazlana edo ariketa zuzentzen ari naizenean, beti pentsatzen dut:

– Ziur gaur ez dudala honelakorik topatuko…

Halere, nahiz eta orokorrean ondo egin, beti azaltzen da bat edo beste…

Beraz, badakit badakizuela , baina ez da gaizki etorriko errepasotxo bat:

Bait partikula, kasu guztietan, aditzari atxikia idatz dadila: bainaiz, baikara, baitoaz, e.a., eta ez bai(t) naiz, bai(t) gara, bai(t) doaz, e.a.

Arau honek duen eragozpenik larriena, bait- aditzari lotzean gertatzen diren letra ezabatzeak edo aldaketak dira.

bait- + n- = t desagertu bait + naiz > bainaiz

bait- + h- = t desagertu bait + haiz > baihaiz

bait- + l- = t desagertu bait + luke > bailuke

bait- + d- = d desagertu bait + du > baitu

bait- + g- = k bihurtu bait + gara > baikara

bait- + z- = -tz- bait + zara > baitzara

Araua osorik irakurri.

Ariketatxo bat egin nahi duzu?

Ea, bada, zein emaitza lortzen duzuen…

Agur t’erdi atal honen jarraitzale zareten guztioi! Esan nizuen aurrekoan filosofia pixka bat aldatuta nuela edo, behintzat, aldatze bidean nindoala (azalpen errazagoak, ariketa osagarriak eta abar). Eta horri jarraituz, gaurkoan, ez dut azalpenik emango; gaur, zuzenean ariketa batekin hasiko gara. Egin behar duzuen gauza bakarra jarraian azaltzen den esteka klikatzea da. Esteka honek ariketa batera eramango zaituzte eta zuen zeregina dauden bi idazkera ezberdinetatik bat aukeratzea izango da. Bukaeran erantzunak ikusi-ri ematearekin batera, ortografia kontuetan nola zabiltzaten jakingo duzue. Animatuta? Ekin lanari, bada!

Gaur, gramatikaren txoko honetara, askotan oker erabiltzen dugun egitura baten berri ematera natorkizue. Ikusita azken azalpenak izan zituen oihartzun eta kritika konstruktiboak, arrazoiak eta azaldu beharrean, erabilera zuzenaren gomendioa ematera mugatuko naiz. Ziur nago batek baino gehiagok eskertuko duela! Gatozen, bada, harira.

GUZTI HAU EDO HAU GUZTIA?

• Guz(t)i hau zurea al da?
• Hau guz(t)ia zurea al da?

Erabilera hau hobesten da!

* Parentesiak adierazi nahi du bere barneko elementua aukerazkoa dela, hots, hau guztia edo hau guzia biak ondo daudela.

Euskaltzaindiak gogorarazi nahi du hau guz(t)ia, bide hartan guz(t)ian, horiekin guz(t)iekin eta kidekoak hobestekoak direla batasunaren izenean. Eta orobat gauza hauek guz(t)iak eta honen kidekoak.

Beraz, hau guz(t)ia eta guz(t)i hau esapideen artean, lehena da hobesten dena. Eta berdin gertatzen da bide hartan guz(t)ian / bide guz(t)i hartan, horiekin guz(t)iekin / guz(t)i horiekin eta hauen antzeko bikoteetan. Denetan lehen aldaera da hobestekoa. (Euskaltzaindiak, Bilbon, 1994ko urriaren 28an onartua)

Ikasitakoa praktikan jarri nahi duzu?

Arau hau bere ñabardura guztiekin irakurri nahi baduzu, jo ezazu hona.

Oharra: azalpen hau nire lagun eta lankide den jolaus IKTeroari eskaini nahi diot bereziki !!