Archive | euskara

RSS feed for this section

Arauak 8: aurrealde eta hau guztia.

By on 2006(e)ko abenduak 21 in arauak lantzen

Jakintza Gaurko saioan bi arau ezberdin azalduko dizkizuet: aurrealde eta hau guztia.

Nork ez du inoiz erabili honelakoren bat?

  • Taberna guzti haietan izan ginen edo lagun guzti haiekin joan ginen festaz festa.

Bada, inguru hauetan, behinik behin, oso sartua dago erabilera hau. Edo beste hau:

  • Aurrekaldean izan genituen liburu guztiak.

Erabilera okerrak dira guztiak, ordea! 🙂 Hauxe da horien inguruan Euskaltzaindiak erabakitakoa:

AURREALDE

Bi era desberdin hauetan idatz daitezke forma hauek:

  • Aurrealde edo aurreko alde,
  • Atzealde edo atzeko alde,
  • Goialde edo goiko alde,
  • Barnealde edo barneko alde, e.a.

Ez idatzi, ordea, aurrekalde, atzekalde, goikalde, barnekalde, e.a.

Honek ez du esan nahi horretarako tradizio mintzatua dagoenean aurrekoalde, atzeko alde formak aurrekalde eta atzekalde ebakitzea gaitzesten denik. Hots, hitz egiterakoan, aurrekalde edo atzekalde erabil daitezke.

Araua osorik.

HAU GUZ(T)IA

  • Hauek dira hobesten diren formak:
Hauek guztiak eta gauza hauek guztiak,

Hauetan guztietan, eta taberna hauetan guztietan, e.a.

  • Ontzat ematen dira hau guz(t)iau eta hori guz(t)iori bezalakoak ere.
  • Ez dira batasunerako egoki ikusten forma hauek: guzti hauek edo etxe guzti hauek, gizonau, e.a.

Araua osorik.

Comments { 3 }

Arauak 7: Zer gertatzen da BAIT- partikularekin?

By on 2006(e)ko abenduak 14 in arauak lantzen

JakintzaGertatzen dena azaltzea oso erraza da, baina ikusten denez, barneratzea ez hainbeste! Batek daki zenbatetan errepikatu dudan arau hau!! Egia esan, azalpena ematen dudanean, denek diote:

– Bale, Maite, erraza da!

Eta hurrengo idazlana edo ariketa zuzentzen ari naizenean, beti pentsatzen dut:

– Ziur gaur ez dudala honelakorik topatuko…

Halere, nahiz eta orokorrean ondo egin, beti azaltzen da bat edo beste…

Beraz, badakit badakizuela , baina ez da gaizki etorriko errepasotxo bat:

Bait-  partikula beti aditzari lotua idatziko da, aldaketa fonologiko-grafikoa eginez:

  • Bainaiz, baikara, baitoaz….   (bait naiz, bait gara, bait doaz,…)

Aldaketa fonolofiko-grafikoak:

Bait- + d- = bait-

bait- + du = baitu

Bait- + n- = bain-        

bait- + naiz = bainaiz

Bait- + l- = bail-

bait- + luke = bailuke

Bait- + g- = baik-

bait- + gara = baikara

Bait- + h- = baih-

bait- + haiz = baihaiz

Bait- + z-= baitz-

bait- + zara= baitzara



Araua osorik.

Araua praktikatu.  (hautatu)

Araua praktikatu 2 (hutsuneak bete)

Comments { 2 }

Arauak 6: GALDETZAILEAK ETA NAHI PARTIKULA.

By on 2006(e)ko abenduak 6 in arauak lantzen

JakintzaKaixo, lagunak! Zer moduz doa eguneraketa ikastaroa? Astez aste ikusten ari zaretenez, arauak ez dira zailak baina beti dago zerbait (salbuespenen bat, xehetasun txikiren bat…) berez erraza dena zailtzen duena, ezta? Gaurkoan ez dago horrelakorik baina! 6. emanaldi honetan, nahi partikulari galdetzaile bat lotzean gertatzen direnak azalduko ditugu. Azter dezagun, bada, araua atalez atal.

Euskaltzaindiak zera dio:

Galdetzaile batez eta nahi partikulaz osaturiko esapideak hitz bakar batean idatziko dira:

  • Zernahi
  • Nornahi,
  • Nolanahi, e.a.

Baina, lehen osagaia n-z, t-z edo k-z bukatzen bada, hitz batean (aipatutako kontsonante horiek galduz) edo marratxo baten bidez bereizita idatziko da:

  • Nonahi edo non-nahi,
  • Zenbanahi edo zenbat-nahi,
  • Nondinahi edo nondik-nahi, e.a.

Ez idatzi, beraz, nor nahi, nonnahi,e.a.

  • Praktika 2 (Galdera bakoitzaren erantzuna hautatu ostean, jarraitu ahal izateko, egin klik galdera ikurraren gainean).

Oharra: Batzuk denboraren mehatxuaz urduri jartzen zinetela eta, gaurkoan, txintxoa izan naiz eta lehenengo jarduerari kendu egin diot! 😉 Eutsi goiari!

Comments { 0 }
-->