LETURIAREN EGUNKARI EZKUTUA, TXILLARDEGI

By on 2006(e)ko uztailak 7 in irakurlearen txokoa

TxillardegiIdazle benetan famatu baten liburua hautatu dut irakurtzeko, Jose Luis Alvarez Enparantza Txillardegiren liburu ospetsuena, hain zuzen ere. Maitek liburu bat irakurri behar genuela aipatu zigunean, etxetik zehar miatzen hasi eta Leturiaren egunkari ezkutua zioen bat aukitu nuen. Aldez aurretik ezagutzen nuen hau (2. hiruhilekoan XX. mendeko euskal literatura landu dugu), beraz, irakurtzea erabaki nuen eta benetan oso gustura nago irakurri dudalako.

Txillardegi Donostian jaio zen 1929. urtean. Bere etxean euskararik hitz egiten ez baina berak honetarako gogo bizia zuenez, bere kabuz hasi zen ikasten. Abertzalea izanik, hainbat tirabiratan murgildurik ikusi du bere burua idazleak eta Ipar Euskal Herrian, Parisen eta Belgikan errefuxiatuta egon da.

Jose Luis Alvarez Enparantzaren ekarpenak izugarriak izan dira euskal literaturaren alorrean eta bere ibilbide luzean hainbat genero jorratu ditu. Hauek dira bere lanak:

NARRATIBA:

  • 1957 Leturia-ren egunkari ezkutua
  • 1960 Peru Leartza’ko
  • 1969 Elsa Scheelen
  • 1979 Haizeaz bestaldetik
  • 1984 Kosmodromo : (ipuin bilduma)
  • 1988Exkixu
  • 1999 Putzu

SAIAKERA:

  • 1965 Huntaz eta hartaz

ARTIKULU BILDUMA:

  • 1978 Euskal Herritik erdal herrietara
  • 1985 Gertakarien lekuko

Leturiaren egunkari ezkutua benetan nobela garrantzitsu eta berritzailea izan da euskal literaturan. Ordura arte, literaturako eszenategi nagusia baserri ingurua zen eta autore honek hirira mugitu zuen. Bestalde, narratzailea lehengo pertsonan agertzen den lehen euskarazko liburua izan zen.

Liburuaren egitura ere berezia dugu: lau ataletan dago banatua, atal bat urtaro bakoitzeko. Leturia da gure protagonista, bere kezkak egunkari ezkutu batean idazten dituen pertsonaia. Joxeba (Leturia) zoriontasunaren bila abiatzen da bere bakardadean eta hau burutzen ari dela, Miren ezagutzen du. Gure protagonista neska eder honetaz maitemintzen da eta, azkenean, berarekin ezkontzen da. Hala ere, Miren zoriontasunaren bila ari zeneko ilusio bat besterik ez dela ohartzen da eta benetan ez dela uste zuena, hau da, Mirenekin ez dela zoriontsu.

Leturiak gorabehera hauek guztiak bere egunkarian idazten ditu. Irakurleak bere istorioak jarraitzea merezi du; beraz, badakizue, beste liburu hau ere irakurtzea gomendatzen dizuet, benetan gustatuko zaizuelakoan nago eta!

Leturiaren Egunkari Ezkutua liburuari buruzko informazio gehiago nahi baduzue, klikatu hemen. Txillardegiri buruzkoa nahi baduzue, berriz, hemen.

Comments { 0 }

BEHARREZKO DEN OHITURA

By on 2006(e)ko uztailak 6 in sailkatu gabe

Beharrezko den ohitura

Erlaxatzen garenean nerbio sistemak ohi baino maila apalagoan egiten du lan. Beraz, gure eguneroko bizitzako estutasunei oreka osasuntsu bat lortzeko bide garrantzitsua da erlaxazioa. Gaur egun, erlaxazioa lantzeko teknika ugari garatu dira: muskular progresiboa, pasiboa, bistaratzea, eta psikologiatik kanpo yoga, taichi… Bakoitzak bere erabilera zehatza dauka, baina orokorrean, teknika baino garrantzitsuago den zerbait dago: irmotasuna. 10-20 minutuko erlaxazio saioak egin behar dira, egunero. Hobekuntza lortzeko kirolean entrenamendua behar dugun moduan, erlaxazioan irmotasuna.

Oso erraz egiten da, gainera: begiak itxi, eta pentsatu birikak eta sabela eskusoinu moduko bat direla. Haizea suabe-suabe hartuko dugu, sudurretik, hauspoa bete arte. Beteta dagoenean, bat-bi-hiru zenbtu. orduan, ahotik botako dugu haizea, poliki-poliki, hauspoa hustu arte. Hauspoa bete eta beste hamar aldiz egin hori. Begiak itxita edukitzearekin bakarrik erlaxatu gaitezke. Garunak horretarako uhin batzuk sortzen ditu.

Hona hemen beste erlaxazio teknika erraz bat: begiak itxita, imajina zuen gustuko leku, oroitzapen edo bidaia bat. gogoratu orduko xehetasunak: zaratak, ahotsak, koloreak, ukitutako gauzak eta abar. Erabili zentzumen guztiak, poliki-poliki ikusten duzun eszenatoki hori dastatzeko.

Bide bat edo bestea erabili, gogoratu egunero-egunero eginda erlaxazio hori sakonagoa izango dela. Halaber, erraztasun handiagoa lortuko dugu edozein lekutan edo unean lasaitzeko. Horixe da gakoa.

Erlaxazioa asko erabiltzen da. Asko laguntzen du antsietate kasuetan, fobiak edo beldurrak lantzeko eta depresio batzuetan. Gaur aipatu dizkizuedan teknikak, osasungarriak ez ezik ludikoak izan daitekezke. (Arantza Quecedo. BERRIA)

A) ULERMENA (2 puntu)

      1. Erlaxazioa zergatik da ona?
      2. Nola erlaxa zaitezke?
      3. Testuan aipatzen direnetatik zein da gehien gustatzen zaizun erlaxazio teknika?
      4. Erlaxatzeko orduan, zer da teknika baino garrantzitsuago?

B) GAIA ETA LABURPENA (Gehienez 8 lerro) (2 puntu)

C) MOLDATU ESALDIAK (Ondorengoetatik dagokiona aukeratuz: jakina, beraz, esate baterako, ordea) (2 puntu)

      1. Erlaxazioa lantzeko teknika ugari daude / Pasiboa, muskular progresiboa, bistaratzea, yoga…
      2. Erlaxazioak asko laguntzen du antsietate kasuetan/ Asko erabiltzen da fobiak edo beldurrak lantzeko.
      3. Estresak gaixotu egiten gaitu /Erlaxazioak sendatu.
      4. Nonahi praktikatu genezake erlaxazioa / Horretarako erlaxazio teknikak ezagutu behar dira.

D) IDAZLANA (20 lerro) (4 puntu)

Deskribatu erlaxazio teknika erraz bat: imajina eta deskribatu zure gustuko leku, oroitzapen edo bidaia bat. Gogoratu eta deskribatu orduko zaratak, ahotsak, koloreak, ukitutako gauzak eta abar.

Comments { 0 }

Hezur Gabeko Hilak – XABIER MONTOIA

By on 2006(e)ko uztailak 4 in irakurlearen txokoa

Xabier Montoia, euskal narratzailearen ezagun diren liburuetatik 1999. urteko Hezur Gabeko Hilak liburua hautatu dut irakurketarako. Nobela hau Montoiaren Hilen Bizimoldea trilogiaren lehen liburua da. Bigarrena, Blackout eta hirugarrena, Elektrika.

Hezur gabeko hilak Lehen Mundu Gerran kokatzen da, alemaniarren aurkako borroka bertan. Protagonistak Jean Etxegoien, Iparraldeko gazte bat, Frantziaren alde borrokatzen duen soldadua, eta David Mandel errusiarra dira. Nobelan beraien arteko elkarrizketa luzeak azaltzen dira, borroka garaian bi soldaduen pentsamendu eta nahiak islatzen direlarik. Elkarrizketa horietatik biak izaeraz zeharo desberdinak direla antzematen dugu; Etxegoienek, maiteminduta dagoen bihotz-oneko gazteak, Mendel bakarti eta gogorraren itxura ematen duen gizonarekin kontrastea sortzen du.

Montoia ez da kontakizunean gertakariak leuntzen saiatzen, errealitate hutsaz hitz egiten du. Hori lortzeko elkarrizketaz soilik baliatu da; datu edo izen garrantzitsuetara jo ez izanak irakurketa arina izatea lortzen du.

Irakurketarekin jarraituz, hizkuntza landua baina astuna ez dena nagusi da. Protagonisten sufrimendu eta haserrea irudikatzen duen hizkuntza aproposa erabiltzen du, gerraren zentzugabekeria azpimarratuz.

Liburua irakurtzeko orduan erakargarria gertatu zait. Irakurterraza da, nahiz eta Iparraldeko euskalkia nagusi izan. Elkarrizketa erabiltzearen sistemak irakurtzen jarraitu nahi izatea ekartzen du. Horrez gain, landutako gaia interesgarria da, guztiok ezagutzen dugun gai bati buruz ari baita, bi pertsona aitzakiaz hartuta. Zuk zeuk zure iritzia sortu nahi baduzu, liburuaren zati bat irakurtzea aholkatzen dizut.

Comments { 1 }
-->