Indarraren ahultasuna

By on 2011(e)ko apirilak 18 in arazoak, gizartea

Aurrekoan, Maitek beste artikulu bat idatzi behar genuela esan zigun. Nahiz eta buruari bueltak eman, nahiko zaila egiten zait artikulu baten gaia aukeratzea; izan ere, nahiko gogorra egiten baitzait iritzia ematea gai ezberdinen inguruan. Gauzak horrela, aurreko batean Emakumeen Aurkako Indarkeria Desagertzeko Nazioarteko Eguna zela aprobetxatuz, horri buruzko artikulu bat egitea bururatu zitzaidan. Egia da honi buruzko artikuluak milaka eta edozein tokitan aurki ditzakegula eta, agian, ezin dezakedala ekarpen handiegirik egin; halere, nire uste apalean, horrelako gai bat salatzea beti dago ondo, nahiz eta hilabete batzuk pasatu diren nazioarteko eguna ospatu zenetik.

Leku ezberdinetan begiratzen ibili ondoren, 2010. urteko datu garrantzitsu batekin topo egin nuen: 84 emakume izan ziren erailak Espainian, aurreko urtean baino 16 gehiago; datu benetan ikaragarria. Oraindik beldurgarriagoa iruditu zitzaidan Espainian 400.000 gizonek emakumeak jipoitzen dituztela jakitea.

Lenore Walker psikologoak indarkeriaren zikloa azaldu zuen emakumeekin egindako lanetatik abiatuz. Hiru aldi bereizi zituen: tentsioaren metaketa, bikotearen gatazken ondorioz sortzen dena; indarekeriaren eztanda, aurretik pilatutako tentsioaren ondorio garbia da eta gizonak emakumea erasotzen du; eta damua, gizonak mota guztietako indarkeria eta erasoak alde batera uzten ditu eta damututa sentintzen da, bere jarrera aldaketa aginduz.

Psikologo honek aurkeztutako zikloa ikusi ondoren, gehienok buruari egiten diogun galdera zera da: zergatik ez dituzte emakume erasotuek tratu txarrak salatzen? Biktimen portzentaje garrantzitsu batek ez du hau salatzen gizona oraindik maite duelako eta, azkeneko aldia izango delakoan, berste aukera bat ematen dio. Baina hau, kasu ia gehienetan, guztietan ez bada, hasiera besterik ez da izaten; izan ere, lehen erasoa konturatu gabe azaltzen baita, baina inoiz ez da azkena izaten.

Beste portzentaje altu batek, berriz, ez du salatzen, ez tratu txarrak ematen dituena (bikote edo bikote ohia gehienetan) maite dutelako, egoerak okerrera egingo duen beldur delako baizik. Baina nola liteke emakume batek, salaketa bat egin ondoren, ordu arteko egoera aldatuko ez den ikaraz egotea? Kontua da autoritateek jarrera hauek salatzera bultzatzen gaituztela, baina nola salatu behar ditugu egoera hauek gero inolako neurririk ez bada hartzen jokamolde hauen aurrean? Emakume askok, gaur egun, egoera hau bizi dute, nahiz eta salaketa egin, epaitegiak ez baitira gai biktima beldur barik bizitzeko adinako neurriak hartzeko.

Lotsagarria iruditzen zait arazo honen aurrean legeak nola ezartzen diren ikustea, zein ahultasun eta biguntasunez. Ezin uler dezaket emakume batek tratu txarrak jasan eta salatu ondoren, erasotzaileak berarengana hurbiltzeko duen ahalmen eta erraztasuna. Askoren errealitatea da hau eta, dirudienez, zerbait benetan larria gertatu behar da autoritateek funtzionatuko duten neurriak hartzeko, beranduegi ez bada behintzat.

Oraindik gutxiago uler dezaket nola gizon batek emakume bat egur dezakeen. Besteak baino maila altuagoan zaudela sentitzen duzu? Besteak baino garrantzitsuago eta indartsuagoa zarela uste duzu? Astindu egin duzu, oihuka egin diozu, iraindu egin duzu, gutxietsi egin duzu, zure arazo guztien errua bota diozu, menpeko hartu duzu eta bizia suntsitu diozu. Ez da ezergatik, baina, hau eginez, ahultasuna besterik ez duzu erakusten. Besteak sufriarazteko beharra al duzu zure buruarekin “ondo” sentitzeko?

Bukatzeko zera esan nahi nuke: XXI. mendeko herrialde garatu batean gaude eta negargarria iruditzen zait egoera hauek salatu beharrean egotea. Bada garaia egungo egoera hau aldatzeko, nagusitasuna erakusten duten horiei aurre egiteko, autoritateek agintzen dutena behingoz egia bihurtzeko.

Gaia interesatzen bazaizu, ikus ezazu bideo hau:

Comments { 1 }

Futbola, arazo guztien konponbidea

By on 2011(e)ko apirilak 11 in arazoak, dirua, gizartea, kirola

Kristo aurreko mendeetara egin behar dugu atzera, pilota sortu zen garaira, egun futbola izenez ezagutzen dugun kirolaren hastapenak ezagutzeko. Hain ezaguna den kirola garatuz joan da eliteko kirol bihurtu arte, eta guk nahi ala ez edozein lekutan ikus daitekeen kirol bilakatu da. Orain dela urte batzuk, ez zitzaion horrenbeste garrantzi ematen kirol honi, baina ikaragarria da azken urte hauetan hartu duen boterea. Telebista eta prentsaren babesa tarteko, izugarrizko negozioa bihurtu dela ukaezina da; kirol hau, baina, negoziorako edo gozamenerako bakarrik ez dela ohartu naiz. Izan ere, herriari etengabe futbola emanez, beste arazoak ikusezin bihur daitezkeela baitirudi.

Krisi ekonomikoa, Ipar Korea eta Hego Koreako gatazkak, Sahara eta Marokoren arteko gorrotoa… Komunikabideek futbola erakutsi didaten bitartean, konturatu ez naizen beste zenbait arazo hor daude. Eta nire galdera zera da: futbolaren bidez konpon al ditzakegu aipatutako arazo hauek guztiak? Ez dut uste.

Horregatik iruditzen zait lehentasuna beste arazo batzuei eman beharko geniekeela, baina, zoritxarrez, ez dugu horrela jokatzen. Honen erantzule nagusia telebista da; izan ere, hor erabakitzen baitute partiduak zein ordutan eman behar diren (ez ahaztu telebista kateetako arduradunek ordutegiarekiko duten boterea zenbait futbol elkarterena baino handiagoa dela). Jendea bere etxeko sofetan lasai dagoen bitartean ematen dituzte futbolari buruzko berriak -eta baita partidu gehienak ere-, ikusle gehien izango den orduan hain zuzen. Pantailari begira gauden bitartean poza izaten da nagusi, baina ez gara konturatzen gizartean jazotzen ari den guztiaz.

Beste ildo batetik, dirua gauza garrantzitsutzat jo beharko genuke futbolaz ari garenean, kirol honek sortzen duen diru kopurua ikaragarria baita artikulu honetako taulak adierazten duen bezala. Garbi ikusten da zifrak ikaragarri handiak direla; hori ez da, halere, okerrena. Krisi garai hauetan, gainerako herritarren lan baldintzak eta diru sarrerak okerrera egin dute; eliteko kirol honetan zerikusia dutenen kontratuen aberastasuna, aldiz, gero eta handiagoa da. Garbi ikus daiteke hori Real Madrilek eta Barcelonak Cristiano Ronaldo, Kaka, Benzema, Ibrahimovic, David Villa… erosteko xahututako diru kopuruan. Halere, ez pentsa klub hauek dirua galtzen dutenik; izan ere, jokalari hauen bitartez urte gutxitan berreskuratzen baitute (baita irabazi ere) hasieran galdutako dirua. Hots, inbertsio hitza erabil daiteke.

Honek guztiak argi eta garbi uzten du futbola gustukoa den kirola izateaz gain, gizartean gertatzen ari diren zenbait gauza ahazteko eta negozio biribila egiteko ere balio duela. Honi guztiari aurre egitea gure baitan dago, gu baikara kirol honi garrantzia ematen diogunak eta gure baitan baitago duen boterea gutxitzea, eta kirol hau gaur egun ikusten den bezainbeste ikustea edo ez.

Futbolaren negozioaren hastapenak argitzen dituen bideo hau uzten dizuet, gaiaren inguruan hausnarketa egin dezazuen:

Comments { 0 }

Errespetu eza gazteon gauza omen da…

By on 2011(e)ko apirilak 9 in arazoak, gizartea

Gaur egungo gazteek ez dute errespeturik. Esaldi hau askotan entzun eta irakurri behar izaten dut adin handikoen ahoetatik. Lehengo egunean, lagun batekin kalean nengoela, ikusi nuen ume talde bat baloiarekin jolasean zebilela. Baloiaz amona bati buruan jo eta gaixoa lurrera erori zen kaskarrekoarengatik. Korrika joan nintzaion laguntzera, baina berak sekulakoak esan zizkidan. Gehien harritu eta nire onetik atera ninduena izan zen ni berari laguntzera joan nintzela azaltzean, berak, garrasi batean, “ez duzue errespeturik” esan zidala.

Gure kultura dela eta, txikitatik balio batzuk erakusten dizkigute. Txikitatik ikasi dugu helduagoei, batez ere, errespetuz hitz egin behar zaiela. Denok dakigun bezala, ume batzuek ez dituzte balio horiek barneratzen, ez txikitan eta ez heldu egiten direnean… Hor dago gakoa. Hala ere, hainbatek egiten dituzten orokortze horiek denak zaku berean sartuz, sutan jartzen naute. Munduan denetik dago: bai errespetu handia duten gazteak, bai errespetua zer den arrastorik ere ez dutenak. Halere, heldu batzuek ez dakite umeenganako eta gazteenganako errespetua zer den, eta hori ere esan beharra dago.

Hasteko, aipatu beharra dago oso orokorra dela denak zaku berean sartzeko ohitura, eta honek hainbat arazo ekartzen dituela gure gizartera. Gai guztietan gertatzen da, eta bistakoa da ez dela horrela. Aintzakotzat hartzen dira kasu hauetan gauza on guztiak, eta txarrak baino ez dira plazaratzen. Edonori ematen dio amorrua bere aurka horrelako orokortzeak egiteak; hala ere, denok dugu horretarako joera.

Zehazki kasu honetan, alde batera utzi beharko lirateke topikoak (gazteak dira…), eta kasu bakoitza aztertu beharko litzateke. Badira gaizki ohituta dauden umeak eta ez hain ondo jokatzen duten helduak ere. Halere, esan genezake haurrak beraien aldeko argudio garrantzitsu bat dutela, hauek ikaste-prozesuan baitaude. Gauzak honela, arrotzagoa egiten zaigu zenbait helduk jarrera desegoki hauek izatea, baina denetik aurki dezakegu.

Jaiotzen garenetik erakutsi ohi dizkigute ondo eta gaizki dauden jokabideak, eta garbi dago denok ez dizkiegula ematen garrantzi bera balore batzuei zein besteei. Pertsona oro desberdina da eta jokabide desberdinen arrazoi bakarra hau litzateke. Ez dut uste adin kontua denik.

Comments { 3 }
-->