Mikel Laboa: agur eta ohore!

LaboaIkastolan jaso dugu euskaldunon bihotzetan zulotxo estalezina utzi duen berri auhendagarria (zulotxo diogu, leize itsuaren zatirik handiena bere abestiek beteko baitute). Jangelan albistea jaso dugunetik, sabeletik datorren sentipen mingarri bat jabetu da gure izateaz. Irakasleei gertakariaren berri eman diegunean ere erreakzioa ez da oso bestelakoa izan; izan ere, guztiok geratu gara laboazurtz. Sarritan gertatzen zaigu, Mikel Laboa bezalako pertsonekin, batik bat, inoiz ez direla hilko aintzat hartzea. Badirudi, beti hor izango ditugula pentsatzen dugula eta gure artetik joan arte, ez garela jabetzen noizbait amaitu egingo dela. Zorionez, Laboaren gisako artistak ez dira Herioaren besoetan desagertzen, arrastoa utzi duten bihotzetan geratzen baitira. Artista apartaz gain, pertsona bikaina zela diote ezagutu zutenek. Horrelakoa egin zuen bizitzak.

Euskaldun jator hau 1934ko ekainaren 15ean jaio zen Donostian. Handik gutxira hasi zen Gerra Zibilaren ondorioz, aita Bordelera erbesteratu eta ama seme-alabekin Gardatara (Lekeitio-Ispaster) joan zen. Behin Donostiara itzulita, Batxilergoa amaitu eta medikuntza ikastea erabaki zuen. Han eta hemen bueltaka ibili eta gero, 1967an haur neuropsikiatrian espezializatu zen.

Etxean, Gabonetan abesteko ohitura zuten eta, koinatuak bultzatuta, gitarra jotzen ikasi zuen. Horrela, jende aurrean euskaraz kantatzen hasi zen, zentsura zela eta bere lehen diskoak Iparraldean grabatuz.

MikelKatalunian zegoela, Nova Canço musika mugimendua ezagutu zuen eta Iparraldeko herri musikarekiko interesa piztu zitzaion. Hari hartatik tiraka, J.A. Artze, Jexux Artze, Jose Angel Irigarai, Lourdes Iriondo, Julen Lekuona, Benito Lertxundi eta Xabier Leterekin “Ez Dok Amairu” taldea osatu zuen, euskara eta euskal kulturari bultzadatxoa emanez.

Geroztik, euskaldunon ikur bilakatu diren hainbat kantu abesten ikusi dugu, besteak beste, Txoria Txori, Izarren hautsa, Haika mutil eta Ez nau izutzen negu hurbilak.

Dudarik gabe, beste musikagile gutxik lortu dute Laboak utzi duen arrastoa uztea. Hizkuntzaren aberastasunez baliatuta kantu benetan ederrak utzi dizkigu. Ez hori bakarrik, euskara eta Euskal Herri askea aurrera ateratzeko ekimen horretan bideko sasiak kentzen erakutsi digu, geurea denagatik borrokatzen.

Euskal kulturari emaniko guztiarekin batera ulertu behar dugu Euskal Herriari eskaini zion guztia. Hil aurretik berak hainbeste irrikatutako Euskal Herrian biziko zela egiten zuen amets, hegoak ebaki gabeko txoria izango zela. Hegoak ebaki zizkioten, ordea, eta ez zen gehiago txoria izango. Guk, doluminez beterik, txoria maite genuen, maite dugu eta maiteko dugu, bere txorrotxioa gure seme-alaben belarri eta bihotzetaraino hel dadin. Agur eta ohore!

Comments { 3 }

Ez adiorik…

Hitzek sentimenduak adierazteko balio ez dutenean…

Comments { 0 }

Kirurgia estetikoaren mende erori gara?

liposukzio, abdomiplastia eta bular handitzeaGaur egun modan daude kirurgia estetikoko ebakuntzak, irudiaren perfekzio edo hobekuntza oso barneratua dugu geure gizartean. Nor ez da sekula gizon edo emakume gizen bati begira jarri, eta gehiegizkoa dela pentsatu? Edo sudur okerra duen pertsona bati so egin eta barrutik “gaixoa” esan? Edota zimurrez jositako amona bat ikustean, zuk zahartzean ez duzula horrelako aurpegia izan nahi gogoetatu? Honi guztiari irtenbidea ematea gaur egun oso erraza da kirurgia estetiko eta plastikoarekin. Gainera, egun, erabat zabalduta dago emakume zein gizonen artean.

Azkenaldian, gorputzean egiten diren ebakuntzen artean hauexek dira ezagunenak: lipoxurgatzea edo lipoeskultura, bular handitzea, bular igotzea, bular txikitzea, liftinga, abdomiplastia eta ginekomastia. Aurpegian egiten diren ohikoenak, aldiz, blefaroplastia, rinoplastia, otoplastia eta liftinga dira. Nik ezagunenak edo hauen artean gehien egiten direnak azalduko dizkizuet.

Lipoxurgatzea edo lipoeskultura azal azpialdean bildurik dagoen koipea kentzean datza, eta sabelean, saihets inguruan, aldakan, iztarren barnealdean, belaunetan, besoetan eta ipurmasailean egiten da. Koipe honen kentzea behin betikoa da; izan ere, koipe zelulak ezin dira berregin. Ebakuntza hau anestesia lokalez egiten da. “Noiz nabarituko dira emaitzak?” omen da ebakuntza ostean egiten den lehen galdera.

bular handitzeaBular handitzea 17-18 urtetik aurrera egin daiteke, orduan amaitzen baita bularren hazketa. Ebakuntza hau bularrek itxura beteagoa eta zuzenagoa izan dezaten egiten da gehienetan. Silikonazko protesi batzuk erabiltzen dira eta itxura naturala lortzen da. Zalantzak ugariak izaten dira ebakuntzaren aurrean. Bularreko minbizia pasa duten emakumeek, ebakuntza hau egitean, titiburuak ere jar ditzakete.

Abdominoplastia haurdunaldiaren eta gorputz-pisu aldaketa handien ondoren gehien egiten den ebakuntza da, sabelaldea erorita geratzen baita. Ez da koipe gehiegikeriagatik bakarrik, baita azal soberakina geratzen delako ere. Ildaska edo estriak ken daitezkeen da dudarik handienetako bat ebakuntza honen inguruan.

rinoplastiaRinoplastia da aurpegiko ebakuntzetatik gehien egiten dena, eta arazo estetiko eta traumatismo edo malformazio batengatik sortutako kasuetarako erabiltzen da. Sudurraren barrualdetik egiten da; beraz, ez da orbainik gelditzen. Jendearen zalantzarik handiena izaten da ea ebakuntza honek forma aldatzeko baino ez duen balio.

Befaroplastia anestesia lokalaz egin ohi da eta betazaletako gehiegiko azal edo koipea kentzean datza. Begiradan antzematen den nekea eta zahartasuna ekiditeko egiten da normalean. Ebakuntza hau egin nahi dutenen artean sortzen den galderarik ohikoena da zimurrak joaten diren.

Ebakuntza hauek egitean, jendea beldur izatea normala da, operazio gela batean sartzean larritasun puntu bat sartzen baita. Dena den, beldurra baino maizago kexak entzun ohi dira, batik bat emaitza txarrak ikustean: aurpegi deformatuak, sabelean sekulako orbainak, bularretako ebakiondoak, eta abar.

Nik neuk, arazo bat dagoenean, ongi deritzot kirurgia estetikora jotzeari. Dena den, egia da gehiegizko erabilera gauza larria dela, zure aupegia edo gorputza erabat aldatzeaz gain, ebakuntza horiek guztiak ezin direlako gizakion gorputzerako gauza ona izan.

Comments { 3 }
-->