Busti al zara AEAren alde?

By on 2014(e)ko urriak 23 in arazoak, gizartea
Wikimedia Commons

Wikimedia Commons

Nork ez du uda honetan norbait balde bete ur izoztu kolkotik behera botatzen ikusi? Nondik dator ekintza? Nork sortu du? Zergatik? Baliteke zuk ere hau galdetzea zure buruari. Ice Bucket Challenge delako ekimen hau Alboko Esklerosi Amiotrofiko edo AEA gaixotasuna ezagutzera emateko eta dirua biltzeko sortu da. Hementxe daude hainbat datu, ekintza honi buruz gehiago jakiteko.

Nire iritziz, ideia bikaina da denok batera gaixotasun baten aurka egitea, gehien behar dutenen izenean. Modu ezberdinak erabil ditzakegu laguntzeko, baita laguntza mota ezberdinak eskaini ere. Adibidez, diru laguntza bat eskainiz edota laguntza morala igorriz. Kasu honetan, bi laguntza motak helaraztea da helburu. Benetan ikusteko gogorra da, baita behatu eta honetaz hitz egiteko ere eta jarduera honen ondorioz denon ahotan dago gaixotasun hau.

Milaka eta milaka pertsonek nahi izan dute parte hartu ekintza solidario honetan, ni barne, elkartasuna adierazteko. Lehenik eta behin, ur izoztua botatzearekin batera, gaixotasun hau bizitzen duten pertsonen sintometako bat trasmititu nahi da, gaixoengan arreta puntu bat jarri eta sufritzen duten guztiaz jabetzeko.

Laguntza moralaz gain, diru-laguntza bat ere ematen da, eta hau da helburu nagusiena. AEA gaixotasuna ez da oso ezaguna, baina sortu den izendapen eta izendatu kate honen ondorioz, izugarrizko dirutza lortu da, sendagairik gabeko gaixotasun honen ikerketan aurrera egiteko. Gainera, dirua lortzeaz gain, gaixotasun honetaz hitz egitea lortu da, jendea enpatizatzen hastea, gaixotasun honen eta beste hainbat gaixotasunen aurka borroka egiteko gogoa piztea, eta, azkenik, elkarte honek behar duen laguntzaz ohartzea.

Hala eta guztiz ere, gai honi buruzko guztia ez da positiboa. Pertsona ugarik hartu dute parte erronka honetan. Beraz, ur kantitate izugarriak galdu dira alferrik, nahiz eta pertsona hauek guztiek gogoan eduki munduan dagoen ur eskasia. Arrazoi honek eragin du polemika handiena, batzuei laguntzeko, munduko izaki bizidun guztiak kaltetzen ari baitira. Benetan beharrezkoa ote da ur kantitate hauek inongo probetxurik gabe bertan behera botatzea? Ez al da hobe diru laguntza bat bakarrik egitea? Egia esan, modu honetan ikusita, burugabekeria dirudi. Baina nahiz eta jende asko eta asko ibili ura burutik behera botatzen, xede onez egiten dute, enpatizatuz, eta era berean jende gehiagok izan dezan gaixotasun honen berri.

Aurreko guztia laburbilduz, ondorio batera irits gaitezke: ice bucket challenge delakoaren erronka aurrera eraman den bezala, diru-laguntza kantitateak ere gora egitea komeni da. Hori guztia dela eta, aproposa izango litzateke denok laguntza txiki bat eskaintzea beharrean dauden guztiei, bizkarra eman beharrean. Gogoan eduki, nik ekarri dudan bezala, zuek ere zeuen harri-koskorra ekarri!

Comments { 0 }

Oporrak erlaxatzeko edo leku ezberdinak bisitatzeko?

By on 2014(e)ko urriak 21 in Aisia
Pixabay, CC0 Public Domain

Pixabay, CC0 Public Domain

Denok atsegin ditugu oporrak eta beharrezkoak direla uste dugu. Betiko errutinatik ihes egiteko ondo etortzen zaizkigu, ezta? Aisialdia gure burua zaintzeko ere erabiltzen dugu, gure osasuna zaintzeko.  Hala ere, batzuek, oporretan lasai-lasai egon ordez, nahiago dute leku eta kultura berriak ezagutzera joan, hiriak, janaria… Eta zuek zer nahiago duzue, lasai-lasai (etxean naiz kanpoko hiri batean) egon ala leku berriak ezagutzera joan?

Kontsumitzaileen europar zentroak eginiko galdeketa baten arabera, Espainiako helduen %29,94 etxean gelditzen da, %30,86k bidaiatzea erabakitzen du, eta gainontzeko %39,2 bigarren etxe batera joaten da (aitona edo amona lehen bizi zen herriko etxera, adibidez). Horrez gain, bidaiatzeko orduan, gehiengoak agentzia baten laguntza behar duela ere esaten du. Baina laguntza zertarako? Kalitate oneko hotel bat aurkitzeko ala bertako leku interesgarriak bisitatzeko aholkuak eta bisita gidatuei buruzko informazioa jasotzeko?

Pertsona askok, lanaren edo ikasketen ondorioz duten estresagatik, oporrak erlaxatzeko direla esaten dute. Bidaiatzen dutenean, nahiago dute leku lasai batera joan, gehienetan hondartzarekin; horrela, plaia edo igerilekuko etzaulkian etzanda lasai-lasai egon daitezke irakurtzen, eguzkia hartzen edo orain hain modan dagoen mugikorrarekin jolasten edo txateatzen. Baina horretarako kanpora joateak zentzurik ba al dauka? Nire ustez, ez. Hori egin nahi baduzu, hobe da herrian gelditzea! Modu horretan, erlaxatzen zaren bitartean,  dirua aurreztuko duzu, eta diru hori bainuetxeetara joateko edo liburuak erosteko erabili ahal izango duzu.

Beste batzuek, berriz, nahiago dute oporretan duten denbora librea leku berriak ezagutzen pasatu. Hauentzat oso ideia ona da autokarabana bat edukitzea; horrela, diru asko aurreztuko dute hotel eta apartamentuak ez dituztelako ordaintzen. Honen zailtasuna joandako hiri bakoitzean zer ikusi, non aparkatu eta bazkaltzeko leku aproposenak zein diren jakitea da. Hala ere, horrek konponbide erraza dauka interneteko erabiltzaileentzat: badaude hiri ezberdinetako bidaiariek idazten dituzten artikuluak argitaratzen dituzten webguneak, hauek oso ondo azaltzen dituzte hiriko abantaila eta desabantailak eta bertako ezaugarri asko. Hauek dira horietako batzuk: Los viajeros (diarios), Diario del viajero eta Viajeros callejeros.

Hala ere, nire ustez, opor perfektuak izateko, bi aukera horien oreka aurkitu behar da; izan ere, zertarako hiri famatu horietako batera joan, ez badituzu hiriko ezaugarri garrantzitsuenak bisitatzen? Horretarako, hobe etxean gelditzea! Era berean, oporretan erlaxatzea beharrezkoa dela uste dut, alegia, lekuak bisitatzen gaudenean garrantzitsua dela atseden bat hartzea eta hondartza edo igerilekuan botata egotea. Beraz, nire gomendioa  oporretan gauza ezberdinak egitea da, eta kanpoko hiri batera joatean, erlaxatzeaz gain, besterik ez bada, bertako kultura eta monumentu garrantzitsuak bisitatzea. Baina bakantzatan benetan garrantzitsuena dena ONDO PASATZEA da, eta, horretarako, ezinbestekoa da oporrak pertsona egokiarekin pasatzea.

Comments { 0 }

Gas ustiapen berriak ingurumenaren txikizioaren sortzaile

By on 2014(e)ko urriak 13 in arazoak, ekologia, gizartea

Frackinga. Orain arte niretzat ezezaguna zen hitza. Aljeriako berriak irakurtzen nenbilela zera ikusi nuen: “Aljeriako gobernuak begi onez ikusten du Frackingaren bidezko gas ustiaketa”. Hori ikusita haustura hidraulikoari buruz irakurtzen hasi nintzen, ondorio nagusi bat ateraz: “Dirua gizakiontzat eta Lurrarentzat larriki kaltegarria den gas ustiapen mota honen gainetik dago.”

Argazkia: US Environmental Protection Agency (jabari publikoa)

Argazkia: US Environmental Protection Agency (jabari publikoa)

Hasteko, gasa ustiatzeko teknika honek izugarri kaltetzen du ingurumena, paisaia itxuraldatzeaz gain. Gasa ustiatzeko ur kantitate oso handiak injektatu behar dira lur azpira, lurrazpiko harkaitzek eztanda egin dezaten eta bertan, tartean, dagoen gasa atera ahal izan dadin. Bada, kontua da, ekintza hauek oso kaltegarriak direla, besteak beste, lur azpiko uren kutsadura dakarrelako. Ondorio honek sutan jartzen nau, batez ere ur edangarriarekin arazoak dituzten lurraldeetan egiten dutelako sarritan ustiapen mota hau. Edateko ez, eta enpresa handiek dagoen ur gutxia erabiltzen dute. Ez hori bakarrik, lur azpian dagoen ur edangarria kutsatu ere egiten dute.

Jarraitzeko, presio hidraulikoaren ondorioz eztanda egindako harriek ere ondorioa larriak dituzte. Lurraren barruko egitura aldatzen dute eta horrek seismo edo lurrikarak areagotzea dakar.

Egia da obra hauetan guztietan gizartearen ongizate maila altuagoa lortu nahi dela, baina kontrolik gabeko ustiaketa hauen nagusiei badirudi ahaztu egiten zaiela amalurra ez dela berriro sortuko, eta diruak itsututa dabiltza izugarrizko hondamendia egiten. Arlo batzuetan ahalik eta ongizate altuena lortzeak beste aldeetan eskasiak eta arazo berriak sortzen ditu.

Bestalde, ozono-geruzarako oso kaltegarria den metano izeneko gasa botatzen du airera, berotegi efektua sortuz mundu osoan. Berotegi efektuaren ondorioa oso arriskutsua da, Lurraren itxura aldatuko luke eta leku askotan bizitzea ezinezkoa litzateke.

Argi dagoen gauza bakarra da lurrak bere fruituak ematen jarraituko duela, epe motzean behintzat. Baina ez dakigu noiz agortuko den Lurrak eskain diezagukeena. Eta une hori iristean zer egin? Benatako arazoa orduan etorriko da, errekurtso guztiak amaitzean eta amalurra erabat txikituta aurkituko dugun momentuan. Orduan ikusiko dugu denboran atzera ezin dugula egin eta egindako akats larriak konponezinak direla; beraz, beste bide batzuk aurkitzen hasi beharko gara.

Comments { 0 }
-->