Tag Archives | arazoa

Gaur zugatik eta bihar nigatik

By on 2012(e)ko azaroak 6 in arazoak, gizartea

odola (FlickrCC, Abhishek Jacob)

Odola zain eta arterietatik barrena doan eta gizabanakoaren organismoan behar-beharrezkoa den likido gorria da, eginkizun garrantzitsuak betetzen dituena hainbat arlotan. Elikagaiak edota oxigenoa garraiatzen ditu gure organismoan zehar beste eginkizun askoren artean eta beharrezkoa dugu bizi ahal izateko. Hori horrela izanik, edozein egunetan, zoritxarrez, gure inguruko edonori gerta lekioke odolaren beharra izatea, edota geuk izatea behar hori. Gogoz hartuko genukeela, iruditzen zait, edonorena bi aldiz pentsatu gabe, premia izango bagenu. Baina zer gertatuko litzateke odol hori eskuratzeko aukera izango ez bagenu, odol-emaile gutxi daudelako? Eta zer, gure bizia arriskuan egongo balitz? Egoera honetan jartzen dut sarritan neure burua, eta ohartzen naiz oso garrantzitsua dela odol-emaile izatea. Gaur zugatik, bihar nigatik.

Ildo beretik, noizean behin odola emanez jende asko lagundu dezakezula jakitea harro egoteko modukoa dela iruditzen zait. Hori oso garrantzitsua izan daiteke norbanakoarentzat. Hamar minutu besterik ez dira, eta, ahalegin hori eginez, bizi bat salba daitekeela jakite hutsak ulertarazten dit zein garrantzitsua den emaile izatea.

Sarean informazio bila nenbilela jakin dut abesti bat egin dutela Argentinan, odol-emaile izatearen arrazoi esanguratsuenak adieraziz. Interesgarria iruditu zait abestiarekin helarazi nahi duten mezua, jendea odol-emaile izatera bultzatzen baitute:

“Donar es dar la vida, es dar amor, es la salida, es un comienzo para que estemos mejor”.

Kontua da honetan lanean ari direnek aspaldi iragarri dutela jende gehiagoren beharra dagoela, hau da, jende gehiagoren borondatea edo nahimena behar dutela odola emateko garaian. Jende berriaren premia dute; izan ere, adin batetik aurrera odola eman ezinik geratzen dira asko eta asko gaixotasun ezberdinengatik, horrela emaile kopurua jaitsiz.

Egin zaitez odol-emaile (FlickrCC, _Matt_T_)

Zoritxarrez, asko daude emaile izan nahi luketenak eta arrazoi ezberdinengatik, gaixotasunen bat dela medio, ezin dutenak.

Jende askoren aitzakia da izua; halere, nire ustez, ezinak ez du legerik. Ez horixe! Beldurrak gainditu behar ditugu, laguntza handia eman dezakegulako eta oso garrantzitsua izan daitekeelako askorentzat. Egia esan, ni horrelako gauzetarako ez naiz batere ausarta; nolanahi ere, nire beldurrak gaindituz, egunen batean hurrengoa esan ahal izateko egoeran egongo naizen ustean nago:

“Odol-emaile naiz, zu zergatik ez?”

Comments { 5 }

Ondoan behar zaitut

By on 2012(e)ko maiatzak 15 in arazoak, gizartea

Twitter, Facebook, Tuenti eta bestelako sare sozialak, gaur egun, ezagunak bezain erabiliak dira. Denok daukagu garbi hori, ezta? Aisialdirako, lagunekin hitz egiteko, argazkiak eta bideoak partekatzeko eta beste hainbat gauzatarako baliagarriak direla badakigu. Hain ospetsu eta ibiliak diren sare sozial hauek norberaren onurarako bakarrik erabili ordez, beste bati laguntzeko ere balia daitezke; benetan laguntza behar duten pertsonei laguntzeko, hain zuzen ere.

Ideia hau kontuan hartuta, gaixoek laguntza handia behar dutela konturatu ziren Osakidetzako berrikuntza taldekoak. Gaixo guztien artean gaixotasun kronikoak -luzerako edo betiko diren gaixotasunak- dituztenak dira benetan laguntza behar dutenak. Askok galdetu dezaketen galdera da: zeintzuk dira gaixotasun kroniko hauek? Bada, askotarikoak daude: diabetesa, bihotz-hodietako gaixotasuna, asma, epilepsia, parkinsona, ultzeradun kolitisa… Zure bizitza osoan jasan beharreko gaixotasunak.

Gaixo hauek laguntza berezi bat beharko zutela pentsatu zuten, medikuen laguntzaz gain. Izan ere, hauetako gaixotasunen bat izanez gero, ingurukoen laguntza medikuena bezain beharrezkoa izaten da askotan. Gainera, gero eta gehiago dira gaixo kronikoak egungo ospitaleetan, hala nola, %80 dira mediku kontsultetan, 2/3 larrialdietan eta %60 ospitaleratuak.

Pertsona hauei laguntza handiagoa eman ahal izateko -momenturo nola sentitzen diren, non daude, hobeto ezagutu eta tratatzeko eta gaixo aktibo bihur daitezen-, aplikazio bat sortu zuten orain dela urtebete 270 pertsonekin. Orain denentzat zabaldu dute Kronet webgunea. Bertan, bai gaixoek, familiartekoek, eta bai esperientzia hau gertutik bizi izan dutenek edo laguntzeko prest eta lagundu nahi duen pertsona guztiek har dezakete parte. Bizipen eta aholkuekin gaixoari hobeto sentiarazten lagunduko diote pertsona hauek.

Webgune hau atal ezberdinetan dago banatua: Lagundu, egokitu, ikasi eta eraiki. Lehena, Lagundu, zurekin nago delakoa da. Izenak dioen bezala, gaixoari sostengua eta babesa eman eta zalantzak argitzeko asmoa da. Ondoan norbait duzula eta norbait zurekin dagoen segurtasuna ematen ahalegintzen dira. Bigarrena, Egokitu, babes beharra daukat da. Gaixotasun kroniko berri honekin moldatzeko, zure bizitza egokitzeko hartara eta gaixotasuna hobeto ezagutzeko baliabideak ematen dizkizu. Hirugarrenak, Ikasi, erantzunen bila nabil, une txarretan bizipenak kontatu, zure barrua hustu, aholkuak jaso eta besteen bizipenak entzuteko aukera ematen dizu. Medikua izan beharrean, zure gauza berak sentitzen dituzten pertsonekin partekatzeko aukera ematen dizu. Eta azkena, Eraiki, aurrera noa, da. Nork bere gaixotasunarekiko dituen mugak ondo ezagututa, bizi kalitatea eta zaintza hobetzeko laguntza eskaintzen dizu.

Azkenean Kronetekin lortu nahi dutena da gaixoa ez sentitzea bakarrik eta laguntzarik gabe; izan ere, gaixoak gehien sufritzen duena bakardadea baita, gaixotasunari zuk bakarrik aurre egin behar diozula inongo laguntzarik gabe. Honi aurre egiteko, familiaren eta lagunen laguntzaz gain, zure bizipen berdinak bizi dituen jendearen laguntza ezinbestekoa izan daiteke, eta webgune honek horretan laguntzen dio gaixoari. Batzuetan medikuaren aholkuak baino gehiago lagun dezakete horrelakoek. Proiektuaren inguruan lanean ibili direnek diotenez, gaixoak gehienbat bere buru egoera dela eta sartuko dira sarean. Eta nolabait, hitz eginez, bakoitzaren animoak gora egin dezake, bideo honetan Sheila Urbiñak dioen bezala: “Sar naiteke goizeko hiruretan webgunera, insomnio momentu izugarri batekin, eta seguruenik norbait egongo da bertan kaixo sinple bat esango didana. Goizeko hiruretan, kaixo sinple batek, sinetsi, laguntzen dizu.”

Beraz, esan beharrik ere ez dago, horrelako sareek izugarri lagun dezaketela jendeak bere eguneroko bizian aurrera pausoak errazago eman ditzan. Bide batez, aprobetxatu nahi dut artikulua zuek animatzeko sarean parte hartzera, horrelako bizipenen bat gertuko baduzue. Eman izena kronet.net-en. Besteei lagunduz, ziur nago zuek ere zuen buruarekin hobe sentituko zaretela.

Informazio gehiago nahi baduzu: http://cronicidad.blog.euskadi.net/eu/

Comments { 0 }

Alternatibo ala iruzur?

By on 2011(e)ko azaroak 15 in arazoak, gizartea

Mi power balance (Al fondo a la derecha, CC)

“Bizitza heriotzara garamatzan gaixotasuna da” esan zuen behinola norbaitek (uste dut Kierkegaard filosofo danimarkarra izan zela). Arrazoi zuen, izan ere, jaiotzen garen unetik dugu denok heriotzara iristeko zoria. Bizitzako legeei gaixotasunek lagundu badie ere, giza jakinduriak naturari kontra egiteko tresna sortu du: medikuntza.

Hasieran, esperientzian oinarritzen zen sendagileen lana: noizbait norbaiti balio izan zion sistemaren bat aplikatzen zitzaion edozein gaixori. Pixkanaka-pixkanaka, esperientzia hori nagusituz joan ahala, medikuntza metodo zientifikoan oinarritzen hasi zen matematika, biologia, fisika eta kimikaren laguntzaz. Eta estatistikari esker, botiken benetako eragin onak zein kaltegarriak neurtzea lortu da.

Hamaika froga eta erremedio erabiltzen dira, egun, gaixotasunak antzeman eta eri bakoitzarentzako egokia den tratamendua aurkitzeko. Erremedio horiek lortzeko prozesuak denbora eta baliabide handiez gain, diru kopuru izugarriak ere eskatzen ditu. Ondorioz, gizateriaren zati pribilegiatu batek dugu medikuntza modernoa jasotzeko aukera. Tamalez, gehienek lehengo erremedio eta sinesmenetara jo behar izaten dute, behar hainbat baliabide ez dituztelako.

Hala ere, medikuntzak ez du lortu gaixotasun guztientzako konponbidea eta gure gizartean ere asko dira, bai mesfidantzak bai etsipenak bultzatuta, “medikuntza” alternatiboetara jotzen dutenak: homeopatia, iridiologia, mediumak, astrologia, terapia kiropraktikoa, akupuntura, iman bidezko eskumuturrekoak… Mota, kolore eta forma askotako tramankulu, botika eta terapiak.

Sinesmenak eta iruzur horien ustezko albo-ondorio ezak bultzatuta, oso arriskutsu bihur daitezkeen kontsolamenduetara errazegi jotzen dute zenbaitek. Apendizitisak eragindako tripako mina sendatzeko homeopatiara jotzen duenak, esaterako, aukera guztiak ditu larrialdi zerbitzuetara beranduegi iristeko.

Kontuak kontu, ziur nago, gizarteak kontzientzia hartzen ez duen bitartean, sasimedikuntzak edozein produktu sortzen jarraituko duela, gizartea etengabeko engainuetan eroraraziz. Gizartea gaitz honetatik babesteko hezkuntza eta jakinduriaren txertoak erabakigarriak izango dira.

Informazio gehigarria:

Duela egun batzuk Edzard Ernst eta Simon Singhek idatzitako Trick or treatment? Alternative medicine on trial (Sendabide ala iruzurbide? Medikuntza alternatiboa proban) liburuaren euskal bertsioa argitaratu du Elhuyarrek. Medikuntza alternatiboaren inguruan egia bilatu eta plazaratzen duen liburua da honako hau, gaiarekiko interesa edo zalantzaren bat duenarentzat guztiz gomendagarria.
Helbide honetan medikuntza ikasten ari diren ikasle batzuk homeopatiaren oinarriak zalantzan jartzen dituzte.

YouTube kanalean 2001. urteko hitzaldi batean James Randik homeopatiari buruz esandakoa duzue honako hau:

Comments { 2 }
-->