Tag Archives | arazoak

Arrazista? Ni ez, behintzat!

By on 2013(e)ko apirilak 6 in arazoak, gizartea
Argazkia: FlickrCC, xavi talleda

FlickrCC, xavi talleda

Aurreko batean, XL Semanal aldizkarian arrazismoari buruzko informazio testu bat irakurtzen ari nintzela, gauza asko etorri zitzaizkidan burura: zenbait pertsona, zenbait kasu… Galdera asko egin nizkion nire buruari. Nola da posible XXI. mendean pertsona batzuek beste batzuk gutxiestea azalaren koloreagatik? Irakurtzen ari nintzela, konturatu nintzen gurasoek beraien seme-alabei erakusten dizkietela beraien pentsamenduak jaiotzen diren momentutik. Batzuek, adibidez, mundu honetan bakarrik arraza txurikoak direla baliozkoak.

Hau ikusi eta gero, nire buruari hainbat bira eman nizkion. Azken urte hauetan ez dira hainbeste kasu entzun, baina orain dela urte batzuk kasu mordoa entzuten ziren bai telebistan eta baita irratian ere. Oraindik hainbat talde edo sekta arrazista geratzen dira. Horietatik ezagunena Ku Klux Klan da. Nik ezin dut ulertu nola sor daitezkeen horrelako sektak. Azken finean, denak pertsonak gara. Nola liteke pentsatzea beltzek ezin dituzte gure eskubide berberak izan? Beraiek, gu bezalaxe, burua, bi hanka, bi beso eta bihotz bakarra dute. Ez dira gu baino gutxiago.

Historian zehar txuriok izan dugu aginte eta botere guztia, eta oraindik batzuek gauzak horrela jarraitzea nahi dute. Halere, egun, munduan gehien agintzen dutenetariko pertsona bat beltza da: Barack Obama. Eta okerragoa al da beltza izateagatik? Horixe ezetz! Nire ustez, denok eskubide berberak izan ditzagun borrokatu behar dugu.

Laburbilduz, zera esan nahi dut: ni arrazismoaren aurka nago, gehienak bezala. Argi utzi nahi dut ez dagoela gutxiago edo gehiago den pertsonarik mundu honetan. Zoritxarrez, bistakoa da pertsona batzuek gauza gutxiago dituztela, ondasun gutxiago, lan gogorragoa edota bizitza garratzagoa; hala ere, hori ez da arrazoia pertsona horiek gutxiesteko. Lehen esan dudan bezala, guztiok, buru bat, bi hanka, bi beso eta bihotz bakarra dugu. Nire ustez, pertsonei bihotzera begiratuta, azaleko koloreari begiratu beharrean, mundua asko aldatuko litzateke.

Comments { 0 }

Produktu gaixoak ala erosle inuzenteak?

By on 2013(e)ko martxoak 17 in arazoak, gizartea
bonbilla (FlickrCC, Lotus Carroll)

bonbilla (FlickrCC, Lotus Carroll)

Gure amak beti esaten dit garrasika: “Ez zara gai gauzak zaintzeko! Dena puskatzen duzu!”. Egia da zenbaitetan arrazoia izaten duela, ez baititut gauzak zaindu beharko liratekeen bezala zaintzen, baina nire gelako bonbillak askotan apurtzen dira, eta hauen matxuraren arrazoiak ez du nirekin zerikusirik. Zergatik irauten du gero eta gutxiago erosten dugun orok?

Teknologiak aurrera egiten du; halere, produktuek garai batean baino gutxiago irauten dute. Aurrekoan, interneten nabigatzen ari nintzela, 1901ean instalatu zen bonbilla bat oraindik martxan jarraitzen duela ikusi nuen. Harrigarria benetan! Ez nuen, ordea, hori bakarrik aurkitu; izan ere, gaur egungo produktuen iraupen motzaren arrazoia ere aurkitu bainuen: obsoleszentzia programatua.

Obsoleszentzia programatu hau erosten ditugun ekoizkinek gutxi irautean datza. Enpresetan nahita programatzen dituzte luze iraun ez dezaten. Hau gertatzeko arrazoi bat krisia da: ez dutenez nahi adinako diru sarrera, bidegabekeria honetara jotzen dute. Denek asko irauten dituzten produktuak baldin baditugu, ez daukagu beste bat erosteko beharra. Dena den, matxuratu egiten badira eta beharrezkoak direla ikusten badugu, beste bat erostera jotzen dugu.

Egia da hau ona izan daitekeela ekonomiarentzat, etengabe dirua mugitzen delako; aldi berean, baina, iruzur egiten digute. Guk kalitatezko produktu on batengatik ordaintzen dugu, eta erosi dugun hau epe laburrean hondatzeko jaioa da. Horretaz aparte, guk haren ordezkoa erosten xahutu dugun diru hori beste edozein lekutan inberti dezakegu, eta hau ere lagungarria litzateke ekonomiarentzat.

objektu zaharren hilerria (FlickrCC, maol)

Gainera, kontua ez da bakarrik amarrukeria. Produktu berria erostean, zaharra botatzen dugu. Produktu berria sortzeko lehengaiak behar dira, eta hauek inongo ardurarik gabe erabiltzen ditugu amaituko direla pentsatu gabe. Benetan penagarria balio ez duten gauza hauen baratzea da. Zatar pila guztiak garapen bidean dauden estatuetara bidaltzen dira, 2. eskuko produktu gisa sal daitezen, erabilgarriak izango balira bezala. Zoritxarrez, hauen %80 baino gehiagok ez du ezertarako balio. Eta hori gutxi balitz, herrialde hauek munduaren zabortegi bilakatzen ari dira.

Laburbilduz, nahiz eta gu jakinaren gainean ez egon, baliteke erosi berri dugun ordenagailu edo dena delakoa segituan hondatzeko egina izatea, eta beste bat erosi behar izatea gutxi barru. Hori gutxi ez eta produktu sastar hauek guztiak garatu gabeko herrialdeetara eramaten dituzte, bertan 2. eskuko produktu gisa saltzeko. Benetan, ez dut ulertzen nola onartzen duten produktu hauek kaleratzea!

Comments { 0 }

Intimitate-eskubidea Interneten

By on 2013(e)ko urtarrilak 27 in arazoak, gizartea

ordenagailuanBidezkoa al da bideo eta irudiak  interneten ikusgai jartzea pertsonaren oniritzirik izan gabe? Intimitatearen eskubidea pertsona batek ezkutuan edo gainerako gizakiengandik gordeta geratzen den eremua atxikitzeko duen eskubidea da, eta hau gizartean duintasunez eta bizitza kalitate gutxiengo batez bizitzeko beharrezkoa da. Oinarri honetatik hasita,  internet eskubide hau urratzen ari  da. Nork ez du ikusi edo entzun Olvido Hormigos Carpiori gertatutakoa? Nik telebistan ikusi nuen gertatutakoa, eta hunkitu egin ninduen. Inoiz pentsatu gabe nengoen  zer-nolako arriskua duen interneten bideoak edo  informazio pertsonala ipintzea.

Lehenik eta behin, Olvidoren kasua aztertu beharko genuke. Atzera bueltatuz, gogoratuko duzue Olvido Hormigos Carpio PSOEko zinegotziak duela hilabete batzuk  bere karguaz dimisio aurkeztu zuela. Gero atzera bota zen eta, azkenean, ez dakit zertan geratu zen auzia. Honek bere senarrari bideo erotiko bat bidali zion, zeinetan Olvido bera goitik behera  biluzik eta masturbatzen ateratzen zen. Bideoa bidali eta handik bi ordura herri osoak zuen bideo horren berri. Jendea  herriko kaleetara atera zen honi buruz hitz egitera eta Olvido kritikatzera. Honen ondorioz, bera eta bere familia moralki oso hunkiturik geratu ziren. Ez al zaizue iruditzen ondo egongo litzatekeela mekanismo kontrol bat jartzea gertaera hauen aurrean?

Horren haritik, webgune sozialetan ( Facebook, Tuenti, Twitter) zintzilikatzen dugun informazio pertsonala webgune horren jabetza bilakatzen da. Horrela, aurreko kasuan aipatu dugun bezala, intimitate-eskubidea guztiz galtzen dugu. Hala nola, ezagunak diren pertsonalitateen bideoak youtuben hedatzen dira, eta bertan bere bizitza sexualaren xehetasun guztiak azaltzen dira. Behin bideo hauek zintzilikatuta daudenean,  osa zaila da, ia-ia ezinezkoa, bere kopia guztiak ezabatzea. Beti existituko da norbait bideo hori gorde duena bere ordenagailuko diskoan eta, ondoren, hori berriro ere beste jendearen esku ipiniko duena.

Bestalde, badago beste modu bat zure intimitate-eskubidea galtzeko, hau  oso arriskutsua da eta oso jende gutxik daki. Ezezagun batek “troiar birus” bat bidal diezazuke, hau  zure Windows sisteman gauzatuko da eta zure web kamera filmatzen ari den guztia grabatuko du. Ondoren, interneten zintzilizatzeko gai izango da ziurrenik. Horregatik, erabat seguru egon behar da zure datu pertsonalak ematean, zein arrisku dituen, datu hauek beste erabiltzaileen esku jartzen baitira.

Aurreko guztia laburbilduz, zera esan daiteke: Internet harremanetan jartzeko eta elkarri eragiteko modua erreboluzionatzen ari da, bai pertsonen artean, eta baita gero eta globalagoa den mundu honetan. Aurrerakuntza izugarria da zalantzarik gabe , eta, gainera, ez dago atzera bueltarik. Dena den, horrekin batera arazoak ere azaleratzen ari dira ikuspegi guztietatik funtsezko bi eskubideren aurkakotasunagatik: intimitate-eskubidea eta adierazpen askatuna.

Aipatutako birusak ekiditeko bideo hau interesgarria iruditu zait:

Comments { 0 }
-->