Tag Archives | “tratu txarrak”

Indarraren ahultasuna

Aurrekoan, Maitek beste artikulu bat idatzi behar genuela esan zigun. Nahiz eta buruari bueltak eman, nahiko zaila egiten zait artikulu baten gaia aukeratzea; izan ere, nahiko gogorra egiten baitzait iritzia ematea gai ezberdinen inguruan. Gauzak horrela, aurreko batean Emakumeen Aurkako Indarkeria Desagertzeko Nazioarteko Eguna zela aprobetxatuz, horri buruzko artikulu bat egitea bururatu zitzaidan. Egia da honi buruzko artikuluak milaka eta edozein tokitan aurki ditzakegula eta, agian, ezin dezakedala ekarpen handiegirik egin; halere, nire uste apalean, horrelako gai bat salatzea beti dago ondo, nahiz eta hilabete batzuk pasatu diren nazioarteko eguna ospatu zenetik.

Leku ezberdinetan begiratzen ibili ondoren, 2010. urteko datu garrantzitsu batekin topo egin nuen: 84 emakume izan ziren erailak Espainian, aurreko urtean baino 16 gehiago; datu benetan ikaragarria. Oraindik beldurgarriagoa iruditu zitzaidan Espainian 400.000 gizonek emakumeak jipoitzen dituztela jakitea.

Lenore Walker psikologoak indarkeriaren zikloa azaldu zuen emakumeekin egindako lanetatik abiatuz. Hiru aldi bereizi zituen: tentsioaren metaketa, bikotearen gatazken ondorioz sortzen dena; indarekeriaren eztanda, aurretik pilatutako tentsioaren ondorio garbia da eta gizonak emakumea erasotzen du; eta damua, gizonak mota guztietako indarkeria eta erasoak alde batera uzten ditu eta damututa sentintzen da, bere jarrera aldaketa aginduz.

Psikologo honek aurkeztutako zikloa ikusi ondoren, gehienok buruari egiten diogun galdera zera da: zergatik ez dituzte emakume erasotuek tratu txarrak salatzen? Biktimen portzentaje garrantzitsu batek ez du hau salatzen gizona oraindik maite duelako eta, azkeneko aldia izango delakoan, berste aukera bat ematen dio. Baina hau, kasu ia gehienetan, guztietan ez bada, hasiera besterik ez da izaten; izan ere, lehen erasoa konturatu gabe azaltzen baita, baina inoiz ez da azkena izaten.

Beste portzentaje altu batek, berriz, ez du salatzen, ez tratu txarrak ematen dituena (bikote edo bikote ohia gehienetan) maite dutelako, egoerak okerrera egingo duen beldur delako baizik. Baina nola liteke emakume batek, salaketa bat egin ondoren, ordu arteko egoera aldatuko ez den ikaraz egotea? Kontua da autoritateek jarrera hauek salatzera bultzatzen gaituztela, baina nola salatu behar ditugu egoera hauek gero inolako neurririk ez bada hartzen jokamolde hauen aurrean? Emakume askok, gaur egun, egoera hau bizi dute, nahiz eta salaketa egin, epaitegiak ez baitira gai biktima beldur barik bizitzeko adinako neurriak hartzeko.

Lotsagarria iruditzen zait arazo honen aurrean legeak nola ezartzen diren ikustea, zein ahultasun eta biguntasunez. Ezin uler dezaket emakume batek tratu txarrak jasan eta salatu ondoren, erasotzaileak berarengana hurbiltzeko duen ahalmen eta erraztasuna. Askoren errealitatea da hau eta, dirudienez, zerbait benetan larria gertatu behar da autoritateek funtzionatuko duten neurriak hartzeko, beranduegi ez bada behintzat.

Oraindik gutxiago uler dezaket nola gizon batek emakume bat egur dezakeen. Besteak baino maila altuagoan zaudela sentitzen duzu? Besteak baino garrantzitsuago eta indartsuagoa zarela uste duzu? Astindu egin duzu, oihuka egin diozu, iraindu egin duzu, gutxietsi egin duzu, zure arazo guztien errua bota diozu, menpeko hartu duzu eta bizia suntsitu diozu. Ez da ezergatik, baina, hau eginez, ahultasuna besterik ez duzu erakusten. Besteak sufriarazteko beharra al duzu zure buruarekin “ondo” sentitzeko?

Bukatzeko zera esan nahi nuke: XXI. mendeko herrialde garatu batean gaude eta negargarria iruditzen zait egoera hauek salatu beharrean egotea. Bada garaia egungo egoera hau aldatzeko, nagusitasuna erakusten duten horiei aurre egiteko, autoritateek agintzen dutena behingoz egia bihurtzeko.

Gaia interesatzen bazaizu, ikus ezazu bideo hau:

Comments { 1 }

Nola da posible horrelako basakeria egitea animalia bati?

Orain dela pare bat urte, lagun batek aipatu zidan Guillermo Vargasi buruzko artikulu bat irakurri zuela interneten nabigatzen zebilen bitartean. Zur eta lur geratu zen. Hau esan bezain laster, etxera joandakoan, artikulu txundigarri haren bila hasi nintzen, eta baita aurkitu ere! Artikulu hark Guillermo Vargasek, “Habacuc” ezizenez ezagutzen den artistak, Bienal Centroamericana de Arte izeneko erakustokian egiten saiatu zen artelan bati buruz hitz egiten zuen, “Eres lo que lees” izeneko artelanari buruz hain zuzen. Habacucek zioenez, kalean utzitako animaliak jasaten duten gosea azaltzea zen artelan horren helburua. Horretarako, Habacucek gau batean, bi umeren laguntzaz, kaletik txakur gaixo bat hartu eta goseak eta egarriak hil arte utzi zuen, astebetez, soka batez lotuta. Hori jende aurrean erakusteko intentzioarekin, artelan gisa.

Nire iritziz, lotsagarria da gaur egungo artea horrekin lotzea, animalien eskubideen aurka baitoaz mota horretako artelanak. Argi dago albiste honen inguruan ezinezkoa dela aldeko argudiorik ematea, baina aurkako argudio gisa esan dezakedana ondorengoa da: artista horrek ez zuen inolako eskubiderik astakeria hori egiteko babesik gabeko ugaztun bati. Gaur egun, hainbatetan -nahi baino gehiagotan, dena esan beharra dago- entzuten dugu animaliak izugarrizko tratu txarrak jasotzen dituztela, bai bere jabeengandik eta baita kaleko jendearengandik ere. Zerbait egin behar da tratu txar horiekin bukatu ahal izateko.

Honetaz aparte ere, gustatuko litzaidake jakitea erakustoki hartako ikusleak beraien muturren aurrean zakur bat erdi hilik ikustean nola erreakzionatu zuten; izan ere, horrela jarraitzen badugu, gaur egungo arteak etikaren mugak hautsiko baititu.

2006ko abuztuan Bienal Centroamericana de arte izeneko erakustokian ipinitako artelan hori dela eta, nik museo, galeria eta mota guztietako erakustokietako zuzendariei zera proposatu nahi diet: euren erakustokira joan nahi duten artista guztiei beraien eskulturak egiteko garaian muga batzuk ipintzea, ez baitago bizidun bat hainbesteko sufrimendua merezi duenik, ezta txakurra izanda ere. Baina proposamen hau onartuta ere, Guillermo Vargas bezalako artista batek ez zien kasurik egingo mugei; izan ere, behin erakusketara camisETA lema zuen niki bat jantzita agertu baitzen. Niri artista honek ekintza hauekin atentzioa deitzea gustatzen zaiola erakusten dit.

Comments { 5 }
-->