About benat.irastorza

Author Archive | benat.irastorza

Musika eta poesia Burlatatik Ordiziara

Begiak itxita eta lurrean etzanda entzun genuen aurrekoan poesia. Entzun, ukitu eta dastatu akorde, nota solte eta eskala kromatikoen artean kulunkatzen ziren olerkiak.

Beasaingo idazlehiaketan epaile eta aurkezle izan genuen Ekaitz Goikoetxea euskal poesiaz hitz egitera etorriko zitzaigula aipatu zigun Maitek aurrez; ostiral goizean aditu genuena ez zen izan, ordea, hitzaldi bat. Izugarrizko emanaldia izan zen.

Aretora sartu eta, gure  harridurarako, gure adineko jendea aurkitu genuen, instrumentuak eskuetan. Ez, hark ez zuen ohiko poesia errezitaldi baten itxurarik. Ekaitzek hartu zuen hitza, eta sarrera labur bat eta zeharkako txirula eta txelo batek haurtxo txiki gozo bat jo ostean, ipuin bat -ipuin musikal bat- irakurtzeari ekin zion.

Irakurleak aurrera egin ahala, biolontxeloaren nota bikoteek laguntzen zituzten Ekaitzek zehaztasun osoz hautaturiko hitzak, do-reak eraikiz, la-miak aipatuz, fa-rea sorraraziz… Entzuleok haurtxo baten istorioan murgilduz, ia ordubete iraungo zuen trantze literarioan sartu gintuen bertsolariak.

Han, lurrean manta artean etzanda, Ekaitzen ikasleek idatzitako lanez gozatu genuen, idazleen beraien eskutik eta ikasleek beraiek jotako musikaz lagunduta. Eta horrela, txirula-txelo duoen eta soloen eta frantses-zaporeko akordeoi baten soinuak hordituta, ikasleen ipuinetan murgildu ginen.

Hainbat gai izan zituzten hizpide, zein baino zein entretenigarriagoak, eta printzesa, maitale eta “edukitzeak” duen garrantziari eginiko kritika zuhurren artean aise igaro zitzaigun ordua.

Ekaitz izan zen saioari amaiera eman ziona, hain fruitu gozoa eskaini zigun hezkuntza kreatiboa aipatuz. Maitek amaieran aipatu zuen legez, teknologia berrien bitartez kreatibitatea lantzen saiatzen gara gu ere euskaljakintzan, eta honelako emanaldi eder bat prestatzeak ekarriko zizkien lan eta buruhausteez jakitun, eskerrik beroenak eman nahi dizkiegu Ekaitzi eta bere Burlatako Askatasuna BHIko ikasleei.

Musika eta literatura uztartzeaz gain, euskal literaturgintza eta deklamazioa guk geuk egin dezakegun zerbait dela irakatsi digute, arlo hauetan gazteek ere badugula zeresanik.

Mila mila esker egindako lan guztiagatik eta Ordiziaraino etorri izanagatik, benetan! Ea hurrengoan guk prestatzen dugun emanaldia zuentzat!

Comments { 1 }

Non eta nola

Hamalau urte besterik ez zituen. Aurrez behin baino gehiagotan alde egin zuen etxetik eta, oraingo honetan ere, egun batzuetako ezinegonaren buruan azalduko zela uste zuen poliziak. Baina ez dira egun batzuk bakarrik izan, bi hilabete baizik. Eta ez da ezinegon hutsa izan, infernu hotz eta garratza baizik.

Urriaren 3an desagertu zen Madrilgo Prosperidad auzoko neska, bere mutil errumaniarrak elkarrekin ihes egiteko ideia eman ostean. Berak ez zekiena zen, ordea, ihesaldia baino kaiolatzea izango zela. Errumaniarrak Badajozeko etxe batean giltzapetu eta herriko bizilagunei -herriko zinegotzi-ohi bati eta bake-epaile bati, besteak beste- saldu zien gaua joan eta gaua etorri, 10-60 euroren trukean. Bi hilabeteko oinaze jasanezina izan zen gazteak jasan beharrekoa, abenduak 4ra arte ez baitzen askatua izan.

Neskatoaren mina alde batera utzita -zaila bada ere-, Berrian irakurri nuenean benetan deigarri gertatu zitzaidanari helduko diot. Herritarrei (neskaren prostituzioaz jakitun ziren ugari baitzeuden) bi hilabeteko epe horretan nolatan ezer esan ez zuten galdetzean, itxuraz “beste neska errumaniar bat” zirudiela izan zen jasotako erantzuna.

Beste neska errumaniar bat? Beste bat? Badirudi jendea gogoz kontra bahitu eta beste zenbaiten gose gaixobera asetzeko erabiltzeak gure ingurukoekin gertatzen denean bakarrik larritzen gaituela… Baina zer gertatzen da beste neska errumaniar guztiekin?

Espainian 400.000 emakume inguru esplotatzen ditu negozio honek -gehiago ez badira-, eta, lanbidea borondatez hautaturikoa izanez gero legez onarturikoa bada ere, horietako asko behartuak dira; gehiengoa inoiz beteko ez diren promesez limurturiko kanpotarrez osaturikoa izanik. Eta beste zenbait herrialderekin alderatuz, geurean arlo honek (ere) duen tabuaren itzalak ez du laguntzen arazo honen desagerpenean.

Erakunde ugari dira indarrez kontu honi aurre egin nahian dabiltzanak, baina badirudi ezer gutxi lortzen ari direla. Azken urteetako immigrazio masiboak eta helmuga herrialdeetan immigrante horiek lana aurkitzeko dituzten zailtasunek prostuzioaz gain beste irtenbiderik ez dutela uzten ditu neska asko eta asko: mundu ilun honetan sartu beharko dira, biziraungo badute. Honek -eta krisiak langabe utzi dituen pertsonen gorakadak- beraien burua saltzea beste irtenbiderik ez duten pertsonen kopuruaren gorakada ekarri du. Eta okerrena ageriko irtenbiderik ez dagoela da…

Nik, bitartean, ezingo dut burutik kentzea lortu munduan -Madrilgo neska desagertuaren senitartekoek azken bi hilabeteetan egin zuten antzera- Gabonak beraien alabak non eta nola dauden galdetuz igaro beharko dituzten milaka familia daudela.

Comments { 6 }

Welcome to Hell

Eskuak loturik dituztela igo dituzte trenera. Lurrera begiratzera behartzen dituzte inguruan dituzten gizon armatuek; baina Anacek artean bost urte ditu, eta bere garaiera txikiak beste guztien aurpegiak ikusten uzten dio inor ohartu gabe. Eta gehienak, ama eta bera bezala, kaletik bahituak izan direla ondorioztatu du beraien itxura hutsalari esker.

-Ama, non gaude?

Makilakada batek erantzun dio; eta lurrera erori da, ama atzetik jarraiki, hemorragia geldiarazten saiatzeko… Baina ez du txintik esan, zigor bera ez pairatzearren.

-Inork ba al du familiartekorik Estatu Batuetan? –oihu egin du gizon armatuetariko batek maskararen atzetik.
Bagoiaren barruko ehun pertsonen artetik erdiak baino gehiagok altxatu dute besoa. Bahitzaileek jakin badakite El Salvadorren jende gehienak dituela senideak Mexikoko mugatik bestaldera. Anacen ama horietako bat da. Bi hilabete badira seme zaharrena –oraindik lurrean botata dagoen umearen anaia- hara bidali zuenetik.

-Beste guztiak trenetik bera! –erantzun die maskaradunak, eta airean zenbait tiro botaz esnatu ditu beraien sinesgabetasunetik.

Badirudi bere semearen gainean makurturik dagoen emakumea deigarri gertatu zaiola trena hustu berri duen gizonari.

-Has gaitezen hirekin… -xuxurlatu dio amari iletik tira eginez. Gero burua altxatu du- Mezu hau denontzat da: bagoi honetatik ez da inor aterako zuen familiarteko burgestxoek 3.000 dolar ordaintzen dituzten arte. Hi –esan du, berriz ere Anacen amari begira-, emadan hire senidearen telefonoa.

-Baina jauna, nire semea orain bi hilabete joan da Estatu Batuetara, eta ez du artean lanik aurkitu… Ezingo dugu berorren dirua ord…

Bala batek zeharkatu du Anacen amaren garezurra, ezkerretik eskuinera. Emakumea bere semearen gainera erori da, hura ukitzen duen azken aldia izango dela jakinik.
…

Urtean 800.000 pertsona salerosten dira munduan zehar. Zortziehun mila. Milioia ia. Anacen istorioa erreala ez den arren, kontu hau jende askoren errealitatea da, tamalez. Biziko duten azken errealitatea batzuentzat, hasi berri den infernua besterik ez beste zenbaitentzat.

Aurrez aipaturiko zifra Estatu Departamentuak eman zuen 2008n, eta, argitaraturiko agiriaren arabera, jende horretatik %80 emakumezkoa da, erdia artean adingabea. Honetarako “arrazoiak”: dirua lortzeko bahiketa masiboak –sarrerakoaren antzekoak-, esplotazioa, prostituzioa eta organo trafikoa.

Datu hau aurkitu nuenez geroztik, zenbaki bakarra dut buru barnean oihartzun egiten: 800.000. Ezin sinets dezaket esklabotza –ekintza honek beste izenik ez baitu- XXI. menderaino iritsi izana; sendabide baten aurkako parasito baten antzera lortu du, baina, zoritxarrez.

Nazio Batuen Erakundeak –eta beste zenbait Gobernuz Kanpoko Erakundek- buru-belarri dihardute lanean krimen honen aurkako irtenbide baten bila, baina ondorio nabarmenik gabe. Eta ez dut beraien lana gaitzesten, ezta gutxiagorik ere! Egoera zein zentzugabea den besterik ez dut azpimarratu nahi.

Negargarria iruditzen zait “Aro Modernoa” atzean utzi eta bi mende beranduago oraindik inork beste pertsona baten etorkizunarekin jokatu ahal izatea, horrek zenbat senitarteko, lagun eta ezagunengan eragingo duen pentsatzeko astirik hartu gabe; eta pertsona horrengan bertan utziko duen “zaurian” erreparatu gabe, pertsona izaten jarraituko duela suposatuz.

Baina hau da bizi garen Aro Garaikideko errealitatea.

Comments { 10 }
-->