About Enara

Author Archive | Enara

ITSASALDEKO BORROKAK

Itsasoko mugetatik haratago, ozeano Australean, Australia eta Antartida artean, ekologista talde txiki bat eta “ikerketa zientifikoko� flota japoniar bat aurrez aurre ibili dira amaierarik gabeko egunetan, eguzkiak indar handienarekin jotzen duen sei hilabete horietan. Borroka honek amaierarik ez duela ematen du, inork ez baitu atzera jo nahi. Agian, bale jainkotegi honetan ugaztun hauen oihartzunik entzuten ez denean bukatuko da dena, nork daki noiz. Gauza jakina da, hala ere, pixkanaka- pixkanaka helmuga gertuago dagoela, baleak iraungitzen ari baitira modu alarmagarri batean. Munduko ugaztunik handienaren amaiera gertu dago.

Duda izpirik ez dago egoera honen eragile bakarra gizakia dela. Konkretuki itsasoaren eremu honetan, Zetazeoen Ikerketarako Japoniar Erakundearen izenpean dabilen itsasontzi erraldoia. Jada baimendua dagoen bale kopurua gainditua dute, 935 bale, hain zuzen, eta gehiagoren bila doaz. Harrapatu eta hil ostean, txikituak izan ohi dira eta euren koipe eta gantzak lauskitzen zaizkie, ondoren mundu osoan zehar aurpegian emango diren edertasun kremak ekoizteko. Baina batez ere japoniar merkatuetan zabaltzeko behar dute bere haragia. Japoniarrak arrain kontsumitzailerik handienak dira, eta bale haragia proteinetan aberatsa da, ez du gizentzen eta edertu eta indartzen du gainera. Hau gutxi balitz, zientzia erakundeak behin eta berriz eman du aditzera euren helburua zientziara atxikirik dagoela eta balearen ondorengotza bermatzeko asmoa dutela.

Greenpace, ordea, ez dago batere ados eta itsasora jaurtiki da hau nola edo hala ekiditeko. 57 pertsona diren arren, ez dute esperantzarik galtzen eta baleari jaurtikitako arpoiari loturik diraute, Oriental Blue ontzi erraldoitik eurengana presio gogorrez isurtzen duten urari so eginez. Hala ere, hau ez da nahikoa eta ezin izan dute balearen heriotza ekidin. Itsasoa erabat gorritu da. Jada Greenpeace taldekoek ezin dute askoz gehiago egin, erregaia falta dute eta janaria ere ez dago soberan.

Gauzak horrela, bertatik aldentzea beste aukerarik ez dute. Hala ere, ez dute etsi eta orain japoniar kaleak hartuko dituzte herritarrak jaten dutenaz ohar daitezen. Bitartean, 123. balea erori da ontzi erraldoien upategietan. Esperantza apur bat geratzen da orandik; gehiago izan zitezkeen aurre hartu ezean.

Gai honetan interesatua bazaude, klikatu hemen.
Ekintza honen eta beste zenbaiten aurrean Greenpeacen iritzia jakin eta hori ekiditeko zer egin dezakezun jakin nahi izanez gero, klikatu hemen.

Comments { 0 }

Gauak eta Hiriak – UR APALATEGI

Duela denbora bat hasitako atala bergogoratu nahi dut oraingoan. Aspaldian ukitu gabe dagoela ikusita eta hauts pixka bat kentzeko asmoz, liburu berri bati buruz idaztea erabaki dut. Aukeratu dudana Ur Apalategiren Gauak eta Hiriak da.

Hitz gutxitan esanda, nobela errealista baten aurrean gaudela esan daiteke. Eta, agian, hori da irakurlearen grina pizten duena, edo nirea behintzat. Izan ere, gaia gaurkotasunez betea da eta gazteok bertako pertsonaiekin identifikatzeko oso erraza. Baliteke maitasuna, adiskidetasuna, etab, gai oso errepikatuak izatea baina kontatzeko erak edo, agian, istorioak berak liburua berezi bilakatzen du. Gainera, eta hitzaurrean Iban Zalduak dioen bezala, Urrek ederki jakin du adiskidetasunaren gazi-gozoak kontatzen eta deskribatzen eta hori egitea ez da batere erraza, ez da maitasun istorio bat idaztea bezalakoa. Bestalde, hizkuntza arina eta sinplea nagusi da. Honek liburua irakurterraz bilakatzen du eta hori oso garrantzitsua da istorioaren haria jarraitzeko. Deskribapenak ere ez dira luzeak, gehiegi korapilatu gabe eta erabiltzen dituen konparaketak benetan landuak dira.

Gauak eta Hiriak liburuaren azala Istorioak hiru gazte ditu protagonista, Muriel, Antton eta Felix. Beraien arteko harremanak kontatzen dizkigu: maitasuna, adiskidetasuna, inbidia eta gorrotoa, hau guztia gauean hirietako kaleetan gazteak nagusitzen diren momentu berean sortzen den giroan murgildurik. Antton eta Felix lagun minak dira, guztiz ezberdinak, gaua eta eguna bezalakoak eta biak Bordelen daude bizitzen; bata, lanean, eta, bestea, Filosofiako ikasketak bukatu ezinik. Lehenengoa lapurtarra da, mutil jatorra, isila, bere lagunen laguna eta nesketan ez oso aditua. Felix, berriz, donostiarra, snob hutsa, harro samarra, irekia eta, noski, beti neskez inguratua dagoen horietakoa. Antton Felixen affair guztien lekuko da eta hau erabat miresten du, nahiz eta bera bere bizitzako neskari itxaroten egon. Felix, aldiz, harrotasunez betetzen du lagun minaren miraren iturri dela jakiteak. Beraz, bata ezin da bestea gabe bizi, baina, aldi berean, batak bestea erabat bekaizten du.

Bi lagunak Bordelen, gauean, hiriko pub guztien artean dabiltzalarik, donostiarrak Murielekin tupust egingo du. Hau ez da Felixi gustatzen zaizkion neska horietakoa, hobeki esanda, guztiz aurkakoa da. Hala ere, Felixen barnean zirrara berezi bat sortzen da eta lehen aldiz maitasun erreala sentituko duela esan daiteke. Berarekin dantza egin ostean, elkarrekin oheratu direla onartuko dio Anttoni eta barnean dituen sentimenduak alde batera utzita, neska ez zaiola interesatzen eta pikutara bidali duela. Egia gordina, ordea, beste bat da: Muriel bera izango da Felix haizea hartzera bidaliko duena eta beraien hartu-emana ez da dantzatik haratago joango.

Lapurtarrak, ordea, Muriel sakonago ezagutzeko aukera izango du Felixen ezkutuan, Donostian kasualitatez elkarrekin topo egiten duten batean. Antton benetan neska berezia dela konturatu eta maitemindu egiten da. Hemendik aurrera, bikote harreman bat hasiko dute eta hau izango da bi mutilen laguntasunaren amaiera. Izan ere, Antton maitemindurik dagoen arren, Murielek badaki berea maitasuna baino gehiago beharra dela , Jean–Daniel, soldaduskara joana den mutil-laguna ahazteko beharra, hain zuzen. Hala ere, Anttonek oraindik Felixen presentzia sumatzen du neskarekin duen harremanean eta bere pazientzia erabat agortzen da biak elkarrekin ikustean dituenean. Gaizki ulertu honen ostean, Anttonek Murielekin duen harreman moztu eta Baionara itzuliko da amaren etxera. Bestalde, Felixek barkamena eskatu nahian deituko du, baina ez dio aukerarik emango eta gertatutako guztia leporatu ondoren eskegiko du, adiskidetasunari amaiera emanez. Hemendik aurrera hiru gazteek bakoitzak bere bideari ekingo dio.

Beraz, ikus daitekeenez, gauero munduko edozein hiritan gertatu, gertatzen eta gertatuko den istorioa dugu esku artean. Liburu honi buruz Felipe Juaristik eginiko kritika irakurri nahi izanez gero, klikatu hemen.
Bestetik, aipatu liburu honek Beterriko Liburua 1997 aipamena lortu zuela.

Comments { 0 }

Land Art: ur azpitik gainazalera.

Spiral Jetty sortu berria Artelanek ez dituzte beti museoak egonleku bakartzat. Eta gezurra badirudi ere, batzuk ikusteko ez dago ordaindu egin beharrik ere. Horietako bat dugu Spiral Jetty edo Kamingain Kiribila. Izan ere, 25 urte ur azpian ezkutaturik egon ostean, berriro ere begibistan dago, iazko udako lehorteak direla eta.

Lan miresgarri hau 1970. urtean burutu zen, eta Utahko Laku Gazi Handia du egonleku. Garai hartan, Land Art izeneko mugimendu artistikoa goren–gorenean zegoen. Lan artistikoak baina, aldi berean, ekologikoak egitea zuten helburu, museo, erakustoki eta merkataritza gune itxietatik kanpo, naturarekin kontaktuan eta edozeinen esku.

Spiral Jetty gaur egunRobert Smithson dugu aipatutako artelan honen sortzailea eta lurrez, arrokez eta gatzezko kristalez egina badago ere, badirudi berragertutakoaren edertasuna areagotzen duten mineral zuriak erantsi zaizkiola eta, ondorioz , purpura kolorea hartzen ari dela.

Ezusteko azalpen honek zeresan ugari ekarri du, korronte honetako lanek ez baitute denboran zehar iraupen handirik izan, lurraren higadura, euria edota askotan egile berak suntsitzen dituelako. Beraz, Spiral Jetty salbuespena dela esan daiteke, oraingoan naturaren nahia izan baita artelana bere horretan uztea. Nork daki noiz arte, baina bikote paregabea osatzen dutela ezin dezake inork uka.

Gehiago jakin nahi izanez gero, klikatu hemen.

Comments { 3 }
-->