About iromero

Author Archive | iromero

AITOR MENDILUZE TXAPELDUN (arratsalde ahaztezin baten kronika)

Mendiluze txapela 2.bmpAbenduaren 14an euskaljakintzako ikasle bakoitzari posta elektronikoz mezu bat iritsi zitzaigun. Bertan, ikastolara Gipuzkoako Bertsolari Elkartetik igandean jokatuko zen finalerako bi sarrera iritsi zirela zioen. Interesatuta zeuden ikasleen artean zozketa egingo zen, eta zortedunarentzat izango ziren bi sarrerak. Behingoan bada ere, ni izan nintzen zorteduna eta niri egokitu zitzaizkidan bi sarrerak. Gauzak horrela, igande arratsaldean Donostiako Illunbe zezen-plazan azaldu nintzen arrasti on bat pasatzeko asmoz. Ez zen arrats on bat izan, arrats zoragarria baizik!

Gipuzkoako Bertsolari Txapelketako zortzi finalistak Jexux Mari Irazu, Aitor Mendiluze, Jon Martin, Jon Maia, Aitor Sarriegi, Beñat Gaztelumendi, Unai Agirre eta Iker Zubeldia ziren, zortzi maisu.

Lehenengo agurra Irazuk bota zuen. Bertan, txapelaren bila zetorrela esan zuen. Bigarren agurra Mendiluzerena izan zen, honek bertsotan eginez gozatzera zetorrela zioen. Ondoren, Jon Martinen txanda iritsi zen, eta bere bertsoak gauza asko izan nahi zuela zioen. Jon Maiaren agurra izan zen laugarrena, bere burua aurkeztu eta kondena hitzaren inguruan aritu zen. Gero, Sarriegiren agurraren txanda iritsi zen, eta ondo aritzera zetozela esan zuen. Gaztelumendi zen hurrengoa, honek bera gainditu nahi zuenak sufri zezala oihukatu zuen (hau izan zen gehien gustatu zitzaidan agurrerako bertsoa). Gaztelumendiren ondoren, Unairen txanda zen. Honek etorriaren damurik ez zuela aitortu zuen. Azkenik, Ikerrek zezena erre eta jatera zetorrela esan zuen.

Agurraren ondoren, bertso puntuagarriak hasi ziren: binaka, gaia emanda, 8ko handian hiruna bertso; binaka, gaia emanda, 8ko txikian hiruna bertso; bakarka, lehen puntua emanda, 8ko txikian bina bertso; binaka, gaia emanda, 10eko txikian hiruna bertso; eta azkenik, kartzelako lana, gaia emanda, nahi den doinu eta neurrian hiruna bertso.

8ko handian puntu gehien Jon Maiak jaso zituen (120). Bere bikotekidea Jon Martin izan zen eta honek ere puntu mordoxka polita izan zuen (117). Bikotearen gaiak zera zioen: Afari erromantikoa egin dute elkarrekin; orain bakoitza bere etxera doa bere bikotekidearengana. Jon Maiak etxera joan eta emaztearen berotasuna izango zuela zioen bitartean, Jon Martinek etxean maitasunik ez zuela zioen. Bertsoa bukatzeko, Jon Maiari maitasun hitzak bota zizkion: ezingo zuela gehiago maitatu bere senarra balitz.

8ko txikian Beñat Gaztelumendik jaso zituen punturik gehienak (125,5). Berarekin Unai Agirre aritu zen eta honek 115,5 puntu lortu zituen. Gaia hau izan zen: farmazialaria da Beñat; guardian dagoela, goizeko 5etan, Unai etorri zaio kondoi eske. Oso saio polita izan zen eta umorea nagusitu zen.

Puntuari erantzuten Aitor Mendiluze nagusitu zen 87 punturekin.

bertsoak

10eko txikian ere Aitor Mendiluzek lortu zuen puntuaziorik altuena (129,5). Jon Maia, bere bikotekidearen puntuazioa 121ekoa izan zen. Egokitu zitzaien gaia: Aitorren alaba hil zenean haren organo guztiak eman zenituzten, eta haren bihotzari esker bizi da Jon. Gaur ezagutu dute elkar.

Primerako saioa egin zuten. Ikusle guztiak begietan malkoa ezin eutsirik ibili ginen. Oso sentibera izan zen eta txalo zaparrada jaso zuten.

illumbe.bmpAipatzekoa da, 10eko txikiko gai oro heriotzaren ingurukoak izan zirela. Oso sentiberak guztiak eta oso bertso onak entzun ziren. Hala ere, honek eztabaida ugari sortu zuen ikuslegoaren artean. Batzuek ondo pasatzera gindoazela eta gai alaiagoak behar zirela zioten, eta beste batzuek, gaiak aproposak zirela. Nik hasiera batean lehenengoen iritzia babestuko nukeen, baina horrelako bertsoak entzun eta gero, eta malkoa ateratzeko zorian eduki nuela kontuan hartuz gero, gaiak erabat gustatu zitzaizkidala esan beharrean nago.

Azkenik, kartzelako lana iritsi zen. Final handiko gaia hauxe izan zuten zortzi finalistek: erantzun baten zain asteak eman dituzu eta, gaur, espero ez zenuen erantzuna jaso duzu.

Lan honetan puntuazio altuena Jon Martinek lortu zuen 141,5 punturekin, bigarrenari 17,5 puntutako aldea ateraz. Egia esan, Martinen bertsoak entzundakoan aho bete hortz geratu ginen guztiok. ABBA formatuan kantatu zuen. Bere bertsoek neska baten ezetza jaso zuela zioten. Entzun beharreko lana egin zuen, benetan berezia.

Horrela, buruz burukora zein sartuko zain geunden guztiok. Azkenean, Beñat Gaztelumendi eta Aitor Mendiluze izango ziren buruz buru aritu behar zirenak. Ikuslegoaren txalo zaparradak Illunbe dardarka jarri zuen, ni tartean. Biak izan ziren nik txapeldun ikusten nituenak.

Orain arte, gutxi aipatu baditut ere, Jexux Mari Irazu, Aitor Sarriegi, Unai Agirre eta Iker Zubeldia ere ederki aritu ziren. Lehia zortzi txapeldunen artekoa izan zen, baina sarien artean bakarra ei zegoen. Hala nola, puntuaketan Iker Zubeldia azken gelditu bazen ere, bera izan zen bertsolari txalotuena.

aitor eta beñat.bmpBuruz burukoan lan hauek egin behar izan zituzten Beñatek eta Aitorrek: binaka, gaia emanda, puntutan, zortziko txikian zortzi bertso; ondoren, gaia emanda, sei puntuko motzean hiruna bertso; eta azkenik kartzelako lanean, bakarka, gaia emanda, nahi den doinu eta neurrian hiruna bertso.

Puntutan gaia hau izan zuten: bi espermatozoide dira, hil eta biziko lasterketan doaz. Biak ondo aritu ziren, baina Aitorrek lan txukunagoa egin zuen. Beñatek 113 puntu lortu zituen, eta Aitorrek 122. Saio honetan umorea ez zen falta izan, lehia beharrean bi bertsolarien artean elkarlana nagusitu zen.

Sei puntuko motzean hauxe izan zuten gaia: Gabon gaua da eta oraintxe amaitu dute afaltzen, bat-batean, aitak honelaxe esan die: “Noiz hasi behar dugu afaltzen?”. Ondo aritu ziren biak, familiaren elkartasunaren alde eginez. Oraingo honetan, Beñatek Aitorrek baino 3,5 puntu gehiago lortu zituen, 126,5.

Sei puntuko motzaren ostean, arratsaldeko eta 2007ko Gipuzkoako Bertsolari Txapelketako azken bertsoak entzun ziren kartzelako lanean. Gaiak hau zioen: hilabeteetan gelan egondako sehaska bildu eta gordetzeko unea da.

Beñatek kantatu zuen lehenengo, eta sendagileak emazteak eta berak haurrik izango ez dutela aitortu dienez, sehaska bota dutela kantatu zuen. Ondoren, Aitorren txanda iritsi zen, eta honek semea hazteagatik erretiratu duela sehaska kantatu zuen. Azken lan honetan Beñatek 117,5 puntu lortu zituen eta Aitorrek 122,5.

guztiak eta mendiluze txapeldun.bmpBi bertsolarien jardunean ikusle guztiok benetan gozatu genuen. Biek erakutsi zuten finalean egotea merezi zutela eta ikusleok txaloz eskertu genien. Beraz, horrela bukatu ziren bertso puntuagarriak. Puntu guztiak batuz, txapelduna… Aitor Mendiluze!!! Txapela, merezitako ondorioa dudarik gabe.

Arratsaldea borobiltzeko azken agurrak bota zituzten zortzi finalistek. Guztiak bihotz bihotzetik eta emozioz beteak Illunbe txaloka leherraraziz.

Amai dezagun esanez, irailaren 22an sailkapen faseko lehen ekitaldietatik abiatu eta abenduaren 16an Illunben Aitor Mendiluzeri txapela jarri arte, bertsolari handi asko txalotu ditugula eta finalean egon zitezkeen asko bidean gelditu direla. Parte hartu duzuen guztiei mila esker, euskaldunon altxorra den euskara eta bere bitartez bertsolaritza goi mailako plazara eraman baituzue.

Hemen dauzkazue finaleko puntuazioak:

Puntuazioa.bmp

Oso ona ez bada ere, buruz buru aritu behar ziren bi sailkatuak zein ziren jakiteko garaian Illunben zegoen giroaz jabetu zaitezten, hemen uzten dizuet bideo bat.

[kml_flashembed movie="http://www.youtube.com/v/Yam0TqToqyw" width="425" height="350" wmode="transparent" /] 

Comments { 2 }

Bixente Gorostidi: “Bertsoa hitzekin egiten den jolasa da”

Aurtengo ikasturtean euskal pertsonaia famatu bati elkarrizketa egiteko eskatu digu Maitek. Eta buruari mila buelta eman ondoren, hain gertuko dugun Bixente Gorostidi bertsolaria ezagutu nahi nukeela erabaki nuen. Beraz, hemendik eta handik bere biografia bilatu eta lanean jarri nintzen.

Bixente eta Irati

Bixente Gorostidi Loidi Amezketako bertsolari gazte bat dugu. Ingeniaritza Teknikoa ikasten aritu zen Donostian eta Itzulidatz Abaltzisketan. Itzulpenak egiten ibili zen orain dela hiru urte arte eta gero bertso eskolak ematen hasi zen.Gazte sariketa askotan kantatu du eta Gipuzkoa eta Euskal Herriko txapelketetan ere aritu da. 1995ean Osinalde saria irabazi zuen eta 2001 eta 2005eko Txapelketa nagusian azken laurdenetara heldu zen. 1995 eta 2003an Gipuzkoako txapelketan final aurretan kantatu zuen. 1995ekoa bere lehenengo txapelketa izan zen eta bi puntu besterik ez zitzaizkion falta izan finalerako; dioenez “sustoa eta guzti” hartu zuen. Horrezkero ez da hainbeste hurbildu. Gaur egun, ikastetxeetan bertso eskolak ematen ari da.

Bixentek bere agendan tokitxo bat egin zidan, ez da erraza ikasturte hasieran eta are gutxiago txapelketetan bete-betean ari denean. Zaldibiako eskolan bost eta seigarren mailako ikasleekin bertso lanetan aritu ondoren, bere biografiari errepasotxoa eman eta elkarrizketari hasiera eman genion.

PozaBertsolari izateaz gain, irakasle eta Amezketako alkate ere izan zara, zer lanek eman dizkizu buruko minik handienak? Eta pozik handienak?

Buruko minik handienak, pentsatuko duzun bezala, alkatetzak eman zizkidan. Ilusioz beteta joan nintzen eta gero konturatu nintzen oso mundu berezia dela udaletxekoa eta politika, eta niretzat behintzat giro txarra izan zen, buruko minak horrek. Eta pozik gehienak bertsolaritzak eta, orain, azken urteetako lanak. Bertso eskolak ematen oso oso gustura nabil; pozik gehienak, horrek, bertsolaritzak.

Noiz eta nola konturatu zinen bertsolaritzan aritzea zela zurea?

Bixente Oso berandu, konparatuta gaurko jendearekin. Gaur egun eskoletan eta, jendea oso oso gaztetan hasten da bertsotan, baina ni 21-22 urterekin hasi nintzen. Ordura arte banekien bertsolariak zeudela, ezagutzen nituen batzuk eta noizbait bertsoak entzuten nituen. Baina egun batean entzun nuen “Hitzetik hortzeran”, ia telebistako programa hasita zegoen, Peñagarikanoren bertso bat. Bolada hartan, ordenagailuetako teklatuetatik eñea kendu egin behar zuten teklatua uniformatzeko Europa mailan eta teklatu guztiak berdinak izateko, beste hizkuntzetan eñea ez dagoelako. Berari gai hori jarri zioten, eñea kenduz gero, zer gertatuko litzatekeen gure herrian. Berak sekulako bertsoa kantatu zuen: eñea kenduz gero, garai batean amona “moño” batekin, orain mono batekin; lehenago Muruak zeukan buru bikaina, eta orain bi kana… Bertso polit-polita zen, berriro entzun nuen aste horretan zehar irratian beste bi aldiz eta buruz ikasi nuen bertso hori. Horrekin jolasean hasi nintzen, batzuetan ez nuen bertso osoa gogoratzen eta horietan nire hitzak sartzen nizkion bertsoari, eta konturatzen nintzen atera egiten zitzaidala.

Gero, Amezketan bertso afari bat egin zuten, bertso afari didaktikoa edo. Horra Mikel Mendizabal eta Amuriza joan ziren eta bertso eskoletan erabiltzen diren ariketak eraman zituzten. Horiek egiten nahiko ondo moldatzen nintzen eta Mendizabalek Tolosan bertso eskola bat antolatu nahi zutela eta hara joateko esan zidan. Geroztik geratu gabe nabil.

Garaiz nabil orduan…

Bai, bai… bertsotan gainera ez dago jubilatzerik. Orduan, 70 edo 80 urte arte…

Bertso eskolatan irakasle zara, zer ezaugarri behar dira bertsolari ona izateko?

GorostidiBertsolari ona izateko gauza asko, baina gaur egun, elite-eliteko bertsolaria izateko, nik uste bertsolari baino gehiago jakintsua, intelektuala, izan behar dela ondo ibiltzeko. Egaña, Sarasua, Eguzkitze… oso pertsona azkarrak dira. Bertsolari izatea lor dezakezu, ikas dezakezu errimatzen, neurriak, doinuak, teknika guztiak menpera ditzakezu… baina gaia jorratzeko garaian oso azkarra izan behar da, komeni da asko irakurritako pertsona izatea, denetik zerbait dakiena, oso informatuta dagoena… Ia-ia, gaur egun, bertsolari onak intelektualak dira.

Nola ikusten duzu bertsolaritzaren oraina eta geroa Euskal Herrian?

Ikusten dut bertsolari gazte asko dagoela, punta-puntakoak, sekulako maila dutenak eta etorkizuna pentsatzen dut antzera etorriko dela. Eskoletako proiektu hau adibidez hasi berria da, Gipuzkoan aurten bosgarren urtea da, sekulako arrakasta izan du. Ikusten da gazteei bertsoa gustatu egiten zaiela, asko lantzen da. Honek seguru asko emaitza onak emango ditu urte gutxi barru.

Zer nahiago duzu, bat-batekoa edo bertso-papera? Zergatik?

Bat-batekoa. Bertso paperetan perfekzioa lor dezakezu, nahi adina denbora dagoelako gaia lantzeko, hitzak aukeratzeko, ideiak nahi dituzun bezala adierazteko… baina bat-batekoa zure buruari jartzen diozun erronka da. Azkenean bertsoa, ni ikasleei beti horrela saltzen saiatzen naiz, hitzekin egiten den jolas bat da. Badirudi jatorria ere horrela dela, jolas baten modura hasi zela. Gizakia hitz egiten hasi zenean, bukaerako hitzekin jolasak asmatzen hasi zen, eta hortik sortu zen bertsoa. Beraz, jolas modura hartuta, bat-batekoa askoz ere politagoa da, bertsoa ondo ateratzen denean sekulako satisfazioa da, eta lehiaketa kutsua du gainera.

Emakumeei buruzBertsolaritza mundua gizonezkoena izan da orain dela gutxi arte; orain, berriz, plaza gehienetan gizonezko eta emakumezko izaten zarete. Emakumeak ekarri al du aldaketarik bertsolaritzara?

Bai, nik uste baietz. Lehenago bertsolaritza askoz ere zakarragoa zen, baldarragoa. Taberna girokoa zen, askotan edariarekin erdi berotuta jendeak edozein astakeria esaten zuen… Nik uste dut gaur egun bertsolaritza askoz ere txukunagoa dela. Dudarik gabe, sekulako maila duten emakume bertsolariak daude. Honek, alde batetik, maila ona; eta, bestetik, hizkuntza finagoa eta gaien trataera desberdina ekarri du. Nik uste mesederako izan dela.

Hala ere, jende guztiak bertsolaritza gizonezkoen jarduna izan dela esaten du, baina emakume bertsolariak beti egon direla esaten dute. Gertatzen dena da ez zirela ausartzen plazan kantatzera edo oso gaizki ikusita zegoela jende aurrean emakumeak kantatzera irtetea. Baina teoria askoren arabera, Euskal Herriko lehenengo bertsolariak emakumeak omen ziren. Badaude dokumentu batzuk mila laurehun eta zerbait ingurukoak, hiletetan eta zenbait zeremonia eta ekintzatan emakumeek buruz ikasitako bertsoak kantatzen zituztela esaten dutenak. Horrek esan nahi du lehenago ere bertsoak kantatzen zituztela emakumeek.

Bat-bateko saioetan inoiz geratu al zara zer esan ez dakizula? Horrelakoetan zer egiten duzue bertsolariek?

Ez, zer esanik gabe inoiz ez. Normalean, bertsoetan lehenengo bururatzen zaizun ideia kantatzen duzu. Batzuetan ateratzen zaizun ideiak ez zaituela konbentzitzen gertatzen da. Baina badakizu jendea zain dagoela, denbora pasatzen ari dela eta bota egin behar duzu. Askotan botatzen dituzu ideiak asko konbentzitu gabe. Lehengo egunean, adibidez, nik gai batean egin behar izan nuena. Asko konbentzitu gabe botatzen duzu, ia ohituta baldin bazaude bertso eskolara eta entrenatzera, beti daukazu zer esana. Gai batzuk ez dituzu menperatzen eta horietan ez zara hain gustura geratzen, baina beti zerbait esaten duzu.

Hori Getarian gertatu zitzaizun?

Bai, oso gai berezia zen. Gai hori entzun eta sustoa hartzen duzu: “Guardia zibila zara eta POZIK zoaz etxera”, gainera nabarmenduta esaten zuen. Paper horretan jarri behar duzu, gaiztoa izan behar zara eta esaten duzuna ez duzu hain konbentzituta esaten.

Zuzeneko saioetan batak besteari sekulakoak kantatzen dizkiozue bertsolariek, eszenatokitik kanpo jarraitzen al du pikeak?

ElkarlanazEz, keba. Eta zuzeneko saioetan gaur egun ez da hainbesterako, lehen oso pike gogorrak egoten ziren, haserretzeraino iristen ziren. Bata bestearen bizitza pertsonalean sartzen ziren, elkarri kristorenak esaten zizkioten. Jendeak hori eskatzen zuen. Nik uste dut, bertsoa gizartearekin batera doala, gizartean pike giro horrek eta enfrentamendu horrek zeresana ematen badu, bertsolariek oholtzara eramaten dute.
Gaur egun, gaiak tratatzeko era aldatu egin da eta gehiago da elkarlana elkarren kontra baino. Lehenago, bertso desafioak beti elkarren kontra ziren eta beti nahitaez garaile bat egon behar zen. Gaur egun ez, bertsolariok binakako lana elkarlantzat hartzen dugu, batek ideia bat aportatzen du, besteak beste bat… eta osatuz joaten gara.

Interneten zure biografiako datu bezala 1995. urtean Osinalde saria irabazi zenuela agertzen da. Zer sari da hau eta nolako garrantzia du bertsolari gazte batentzat?

Hau oso sari garrantzitsua da. Gaur egun gazteek aukera dezente izaten dute, baina 95 urte inguru horretara arte, 90. hamarkada arte gutxi gorabehera, ez zen hainbeste sariketa egoten. Osinalde Gabiriako elkarte bat da eta hor beti bertsolari ezagunak ez zirenak, plazetan ibiltzen ez zirenak gonbidatzen saiatzen ziren eta horiekin lehiaketa bat egiten zen.

Niretzat oso inportantea izan zen. Justu 95ean, urtarrilean, hasi nintzen bertso eskolara joaten eta Mendizabalek Gipuzkoako txapelketara apuntatu ninduen, apirilean hasten zen txapelketa. Apirileko ostiral batean, Urretxun nuen saio batera joan nintzen kantatzera eta han esan zidan Muruak hurrengo egunean Osinalde izeneko sariketa bat zegoela eta bertsolari batek huts egin zuela… edo antolatzaileren bati niri deitzea ahaztu zitzaiola edo… eta ea joango al nintzen. Joan nintzen eta irabazi egin nuen. Oso oso gustura…

Urriaren seian Getariako Iturzaeta Herri Eskolako Antzokian Gipuzkoako bertsolari txapelketako sailkapen fasean irabazle izan zinen. Zer moduz ikusi zenuen zure burua?

Bixente eta Irati elkarrizketanBeno… hasieran nahiko larri. Aurten, egia esanda, ez nahiz gehiegi prestatu, ez dut denbora gehiegi eduki eta hori asko antzematen da. Lehenengo fasetan jendea oso prestatuta joaten da, mentalizatuta txapelketako lana egiteko. Neure buruarekin neukan kezka. Saio aurretik, behar bada, inoiz baino lasaiago egon nintzen, baina han hasteko momentuan jarri zitzaidan urduritasun puntu bat eta nahiko larri egon nintzen. Gero lasaitzen joan nintzen eta azkenen nahiko gustura bukatu nuen.

Saio bukaeran kartzelako lana eskatzen zaizue bertsolariei. Ordenak ba al du eraginik zuen saioan? Zein tokitan zaude erosoen?

Hasieran kezkatzen zaitu, lehenengoa baldin bazara, jende aurrean gelditu beharrak eta segituan hasi beharrak. Baina kartzelan denbora asko egotea ere ez da ona. Niri postu guztietan egotea tokatu zait. Lehengoan, adibidez, bat zenbakia nuen eta ez zitzaidan gehiegi inporta. Batzuetan, agian, okerragoa da seigarrena izatea, badakizu besteak bukatzen ari direla eta zuk ordubete edo zain egon behar duzu. Ez da erosoa, urduri zaudelako.

Urriaren 28an Zumaian lehiatuko zara Ekaitz Goikoetxea, Aitor Sarriegi, Jokin Uranga, Iñigo Manzisidor -Mantxi- eta Jose Luis Urdangarinekin. Zein iruditzen zaizu izan daitezkeela beraien puntu onenak? Eta zeintzuk zureak?

Beno ba… talde horretatik denak saio asko egindako bertsolariak dira. Asko ibilitako bertsolariak. Orduan, nik esango nuke, gai guztietan defenditzen direla ondo. Bertso mota guztietan: bai ofizioetan, bai bakarka… Azkeneko txapelketetan, gainera, bai Ekaitz, bai Aitor oso fuerte dabiltza. Jokin ere bai… Alor guztietan moldatzen dira ondo nik uste. Eta nik nahiko nuke beraien pare ibili, badakit zaila izango dela baina… beraien artean ibili.

Elkarrizketari bukaera emateko, botako al zenuke bertsoa?

Asko ohitua ez nagon arren
elkarrizketak egiten
galdera batzuk erantzun eta
hara zer pentsatu deten:
beste ikasle bat fitxatu gabe
ez det nahi hemendik irten
beraz Irati zu ere hasi
bertsolaritza ikasten
bertsolaritza ikasten

Mila esker Bixente eta zorte on datozen txapelketetan, han izango gara.

Orain, elkarrizketa bukatu ondoren, pozten naiz lan hau egin behar izanaz. Berari esker Bixente ezagutu eta bertsolaritzara zertxobait hurbildu bainaiz. Bixenteri kasu eginez, bertsolaritza ikasten hasiko naiz ahal bezain pronto.

Comments { 6 }

Drakularen gaztelua

bram stoker.jpgAurtengo udako oporretatik bueltan, hegazkinean jartzen dituzten horietako aldizkari aspergarri bati begiradatxo bat ematea bururatu zitzaidan. Esan bezala, artikulu gehienak gogaikarriak ziren, baina bazen bat nire atentzioa deitu zuena. Artikulu honek Errumaniak antzinako familia erreal bateko oinordekoei Bran gaztelua itzuliko diela zioen, Bigarren Gerra Mundiala amaitzean gobernu komunistak gaztelua hauei konfiskatu eta gero.

vlad.jpgEraikina Errumania erdialdean kokaturik dago, eta atentzioa deitzen du inguratzen dion elezaharragatik: bertan Vlad “enpaladorea” bizi izan zen. Pertsonaia honetan oinarrituko zen Bram Stoker bere “Drakula” eleberria idazteko 1897an. Bertan azaltzen den Trantsilvaniako banpiroa sortzeko aitoren seme errumaniar batean oinarritu zen. Gizon honek zapaltzaile eta deabru ospea zuen eta bere ezizena El Empalador zen, dirudienez, pertsonak makila batez zeharkatzen baitzituen tortura moduan. Draculea -errumanieraz deabruaren semea- ere deitzen zioten.

Gaztelua.jpg Gaztelua Teutoniko-ordeneko zaldunek sortu zuten XIII. mende hasieran. 1412an, gaztelua Vladen aitonaren jabetza izatera pasatu zen eta Erdi Aroan Valaquia Trantsilvaniarekin lotzen zuen bide komertziala babesteko erabili zen. Vladek 1452-1462 hamarkadan Valaquia gobernatu zuen. Esaten dutenez, hamar urte horietan 50.000 pertsona hil zituen zurtoinean sartuta. Hauen artean gudan harrapatutako inbaditzaile turkoak, apaizak, bere gorte bereko beste aitoren seme batzuk eta pertsona garrantzitsuak zeuden. Printze honek hiru aldiz gobernatu zuen Trantsilvaniako eskualdean. 1476an otomandarrek hil egin zuten, hauen aurka izan zuen batailarik gogorrena.

1920 urte inguruan gaztelua Mariari, Fernando I erregearen emazteari, oparitu zitzaion Trantsilvania Errumaniaren zati bihur zedin laguntzeagatik. 1938an, Mariaren bosgarren alabarena, Ileanarena, izatera pasatu zen. Bigarren Gerra Mundiala eta komunismoa iritsi eta gero, gaztelua konfiskatua izan zen, eta 1990. urtera arte Ileanak ezin izan zuen itzuli. Orain, bere sei semetako hiruk gazteluaren jabetza edo gobernuak gazteluaren ordez eskainitako 25 milioi euro hartu ahal izango dituzte, nahiz eta hurrengo hiru urteetan legez museo bat izaten jarraitu beharko duen.
Hona hemen gazteluaren argazki batzuk ikusteko jarri dudan bideoa:

[kml_flashembed movie="http://www.youtube.com/v/6v-9oEIkW_A" width="425" height="350" wmode="transparent" /]  

Comments { 0 }
-->