Archive | orokorra

Herriz herri bidaiatzen dabilen MILURTEKO BUSA Beasainera iritsi da asteburu honetan eta astelehen goizera arte ikusgai egongo da Gipuzkoa plazan.

Autobus honen jomuga nagusiak 2000. urtean Nazio Batuko 189 estatuk hartu zituzten Milurteko Helburuak betetzea eta osasunerako eskubide unibertsala aldarrikatzea dira. Horrela autobus honek helburu horiek betetzeko bidaia bat proposatzen du.

Erakusketa hiru zatitan banatzen da. Lehenengo karpak autobus geltoki bat irudikatzen du eta bertan Milurteko Helburuak ezagutzera ematen dira. Ondoren, autobusean herrialde desberdinetako jendearekin (Peru, Bolivia eta Camerun) hitz egiteko aukera ematen da kamera eta mikrofono bidez. Bukatzeko, bigarren karpan proposamenak egiten dira pobrezia gutxitzeko eta hauen kide egiteko aukera eskaintzen da.

Medicus Mundik bultzatutako autobus hau Espainia osoan zehar ibili da eta orain Euskal Herria zeharkatzen ari da. Aldakuntzarako eta errealitate justuagoa lortzeko eman daitezkeen pausoak ezagutzeko abagune aparta dela iruditzen zait; aprobetxatu beharrekoa, beraz !

Denok dakigu gaur egun zein egoeratan aurkitzen diren hirugarren munduko familiak, eta badakigu hirugarren munduko biztanleak Asian eta Afrikan bizi direla normalean. Bertako jende asko goseak eta egarriak jota hiltzen da, edo bestela edozein motatako gaixotasun batengatik, sendatzeko botikarik ez daukatelako.

Hori gutxi balitz, herrialde hauetako ume asko eta asko, bizi ahal izateko, txiki-txikitatik hasten dira lanean. Gainera, beraiek erabiltzen dituzten lan tresnak, guk erabiltzen ditugunekin alderatuz, izugarri atzeratuak dira. Esaterako, egurra eta pisuzko gauzak astoz garraiatzen dituzte alde batetik bestera edo, bestela, bizkar gainean.

Herrialde txiro hauetako jendeak egun askotan ez dauka zer jan, eta egiten duten lan guztiaren truke miseria bat besterik ez dute jasotzen. Hainbat kasutan ez dute oinetakorik erabiltzen eta, erabiltzekotan, beraiek plastikozko botilekin eta bi zapirekin egindakoak izaten dira. Arropa kontuan, ez dute arropa askorik erabiltzen, ez baitaukate zer jantzi eta, hotza egiten duenean, horietako asko gaixotuta hiltzen dira.

Hori guztia jakinda, oraindik ere gu kexu eta kexu gara. Behar ez ditugun gauza asko eskatzen ditugu, eta ez dugu bakerik ematen hura lortu arte. Etxebizitzei begira, adibidez, gureak eta beraienak alderatuz, alde handia dagoela ikusiko dugu. Izan ere, gure etxeak gutxi gorabehera handiak, beroak, politak, erosoak eta tresna berriz beteak dira. Beraienak, ordea, oso xinpleak dira, lau egurrez eta lastoz egindakoak, hotzak, logela eta sukalderik gabekoak…

Kontuan izan beharreko beste alderdi garrantzitsu bat eskolatzearena da. Guk protesta besterik ez dugu egiten ez dugulako ikastolara joan nahi edo ez dugulako ikasi nahi edo ez zaigulako ikastea gustatzen. Edonola ere, 3. munduko haurrek ez daukate hori aukeratzerik; izan ere, beraiek ikasi nahi bai, baina ez daukate horretarako aukera askorik. Askok ez dakite ez idazten ezta irakurtzen ere! Gu eskolaz ahaztu nahian eta beraiek, berriz, ikasteko aukera baten bila.

Benetan tamalgarria da duguna apreziatzen ez jakitea. Ez zaizue horrela iruditzen? 🙁 Esan beharra dago, dena den, nahiz eta nahikoa ez izan, gaur egun GKE ugari dagoela pertsona horiei laguntzeko prest. Gero eta jende gehiagok, gainera, adoptatu edo besoetan hartzen ditu horrelako umeak azkenaldian maiz burutzen diren kanpaina ezberdinen ondorioz. Hori dela eta, gero eta lan handiagoa egiten ari gara denon artean.

Amaitzeko, zera esan nahi nuke: laguntza beharrean dagoenari laguntza eman behar zaio. Ea poliki-poliki beharrizan gorrian dagoen jendea egoera tamalgarri horretatik ateratzea lortzen dugun!

Neurri handi batean herrietako historia eta historiak ekintzek egiten dute. Istorio eta gertakizunek beti, edo askotan behintzat, errealitate eta fantasia kutsua izan ohi dute. Hainbat aldiz ere tradizioa edo ohiturek izaten dute berebiziko oihartzuna eta haien izenean osatzen dira hainbat pasadizo. Horren lekuko garbi dira gure antzinako kondairak, pertsonaia mitologikoak, aurrekoek utzitako dokumentu grafiko zein ahoz jasotako hainbat zuzeneko bizipen.

Historia. Gure historia. Zure historia. Nire historia. Hona iristean, geldiune bat egin beharrean nago. Ni ere protagonista naiz historia honetan guztian. Historia, letra maiuskulaz idatzitako horretan, agian ez, baina bai nire belaunaldiari dagokion historiako zatian, une horretan parte naizen heinean. Historiako partaide izanik, leku eta denbora jakin bateko protagonista naiz. Euskal Herriko euskalduna naiz eta nire historia, partikularra eta neurea, dut. Igarotako denborari, gaztea izanik, gutxi bada ere, kontuan hartzekoa dela deritzot.

Bi atal nagusi nabarmendu beharren nago. Familiako esparrua eta jakintza esparrukoa, bata besteaz osatzen baita, sehaskatik jasotako oroitzapen eta gogoetak eta haien kanpoko janzkera hezurmamitu duten oinarrizko jokabideak.

Gizarte alorra aipatu behar derrigorrez. Familia eta ni. Haurtzaroko garai hura, hainbatetan gogoan dudana, nire lehen urratsa da nire kontaketa partikularrean, nire historiakoa da. Gozotasuna, begirada, kasketa, haserrea, atsedena, patxada, nekea, negarra, inozokeria, errealitate mugatua, jolasa eta jostailua… Inori ez zaiola axola pentsa dezaket, baina nola ez, bada, niri axola zait eta! Hauek oroitzapenak! Gogoko ditut benetan! Baita askotan aipatu ere!

Harremanak osatzearren, laguntxoak egiten ditut. Eskola garaian ari naiz, noski. Ez dira nire bizilagunak, ezta ezagunak ere, baina herrikoak dira. Batzuk, gutxi batzuk, ni eta gu baino handiagoak dira, helduagoak. Irakasleak dira. Eskola da. Jakintzaren alorraz arduratzen dira. Arrazoiaren eta logikaren mundua lantzen laguntzen didaten pertsonak dira. Hotza badirudi ere, nire haurtzarotik honako denbora gehiena okupatu duen eremu sozial nagusia izan da.

Jakintza eta pertsona izaera uztartzen joan dira niregan. Gorabehera, haserreak, erantzukizuna, betebeharrak, eskubideak, konpromisoa, kontrola… etxea eta kanpoa, lagunak eta eskola, gaztetxoak eta helduak, ikasleak eta irakasleak… nire historia, gure historia, taldeko historia… herriko historia akaso, historiaren historia…

Haurtzaroa, gaztaroa… hemendik aurrera, helduen historia hasiko dut. Helduena diot, bai. Noizbait heldua izango dena, osotasunean, bete-betean. Denbora horren testigu izango da eta zuek ikus dezazuela!

NIREAN, GUREAN
NIREKIN, GUREKIN
GAREN GUZTIAK…
IZAN GAITEZEN !!