Updates from uztaila, 2010 Toggle Comment Threads | Keyboard Shortcuts

  • Maite 10:08 am on 2010/07/17 Permalink | Reply
    Tags:   

    oroilore 

    iz. BOT. Boraginazeoen familiako eta Myosotis generoko landare belarkaren izen arrunta. Tamaina txiki edo ertaineko landareak dira eta kolore urdin, zuri edo arrosako lore txikiak dituzte. Zenbait espezie apaingarri modura landatzen dira. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Sinonimoak: Myosotis (Adorez Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegietan):

    es nomeolvides (Myosotis sp.)
    fr ne m’oubliez pas, myosotis
    en forget-me-not

    Gizon txikia zen, orinez josia zeukan buru soilduko azala eta begiak hits eta zurbil, oroilore zimelduen koloreko. [Hiltzaile baten aitormena, Joseph Roth / Matías Múgica (Igela, 2004)] (Ereduzko Prosa Gaur)

    oroilore (FlickrCC, martius)

     

  • Maite 8:44 am on 2010/07/16 Permalink | Reply
    Tags:   

    sapazto 

    izond. Ile luze nahasia, zaindu gabea duena. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Sinonimoak: tximatsu, sapatsu, tximajario, hartzi, xerlotsu (Adorez Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

    es desgreñado, -a
    fr échevelé(e)
    en shaggy

    Gazte sapazto bizkor odoltsua Ezkerkale, eta ameslaria. [Ipuin antzeko alegi mingotsak, M. Zarate (Labayru, 1997)] (Aixerrota BHI, hiztegi azterketa)

    sapazto (FlickrCC, psyberartist)

     

  • Maite 8:55 am on 2010/07/15 Permalink | Reply
    Tags:   

    ugertu 

    da/du ad. (B) 1. Herdoildu. 2. da/du ad. Uher bihurtu, uhertasuna eman edo hartu. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Sinonimoak: ad. Bizk.
    [herdoildu]     herdoilak jan, herdoilak jo, herdoildu, oxidatu, ugerrak hartu Bizk., ugerrak jan Bizk.
    [ugerrez bete, zikindu, lohitu]     baltsatu, lohitu, lokaztu, zikindu, istildu Ipar., lertzotu Ipar., likistu Ipar., lohiztatu Ipar., notatu Ipar., zetakatu Bizk., teiutu Zub., orakatu jas., satsutu jas., lupeztu g.e., tortikatu g.e., urdetu g.e., idoiztatu Ipar. g.e., basatu zah., makulatu Ipar. zah. (UZEIren  Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):

    es (1) enroñar(se), oxidar(se) (2) enmugrecer(se), coger mugre
    fr (1) (s’)oxyder, (se) rouiller (2) (s’)encrasser
    en (1) to rust (2) to get grimy/dirty/filthy

    Ekin deutsa gero, mutillaren laguntasunaz, burdiña ugertu eta ez ugertuak bananduten, eta luzera bardin samarrekoak alde baten ipinten lurrean. [Batetik bestera, Eusebio Erkiaga (Itxaropena, 1962)] (Klasikoen gordailua)

     

  • Maite 8:12 pm on 2010/07/14 Permalink | Reply
    Tags:   

    sastegi 

    iz. Simaurra biltzen den tokia. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Sinonimoak: iz. Bizk.
    [simaurtegia]     goroztegi, hondakindegi, ongarritegi, simaurtegi, zabortegi, zakartegi (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):

    es estercolero, estercolar
    fr tas de fumier
    en dunghill

    Eguan kerizpian urrengo ibarrian sastegi baten ezkutaurik Gaizto izan naiz makurturik. [Katua eta txorijak, Ipuinak, Juan Antonio Mogel (Klasikoen gordailua)

     

    • Arantzazu 4:01 pm on 2010/07/15 Permalink

      Kaixo,

      Guk Zerainen, edo behintzat gure etxean, sistegi deitzen diogu (xixtegi ahoskatua). Kontua da, simaurrari sitsa ere deitzen diogula, hortik dator “sitsatxurra” ere: simaurra pilatu edota zabaltzeko erabiltzen den sarde modukoa, hortz okerrak dituena.

    • Maite 9:53 am on 2010/07/22 Permalink

      Aupa, Arantzazu! Begiratzen egon naiz eta beste hiztegietan ez, baina Orotariko Euskal Hiztegian jasotzen da “sistegi” hitza. Hauxe dio:

      sistegi, sistei (V-gip ap. Iz ArOñ), ziztegi (V-gip ap. EEs 1930, 7).

      “Ikullu-ondoan, abereen azpikoak gordetzeko tokia” EEs 1930, 7. “Estercolero” Iz ArOñ.

      Mila esker horren berri emateagatik! 😉

  • Maite 7:41 am on 2010/07/13 Permalink | Reply
    Tags:   

    oies 

    izond. 1. Zakarra, ongi landu gabe egina dena, fintasunik ez duena.

    Sinonimoak: trakets, trauskil (Adorez Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):

    es basto, -a; brusco, -a; grosero, -a
    fr rustique, grossier, -ière
    en uncouth, vulgar, coarse, brusque

    Hiritartasun-kontzientzia oso handia zuen; hiriarekiko harremanetan elkarren arteko errespetuan bizi nahi zuen, eta min ematen zion berak baserritar oies deitzen zien horietakoek irain zezaten. [Dublindarrak, James Joyce / Irene Aldasoro (Alberdania, 1999)] (Ereduzko Prosa Gaur)

     

  • Maite 8:36 pm on 2010/07/12 Permalink | Reply
    Tags:   

    engoitik 

    adb. (Ipar.) 1. Hemendik aurrera. Horrelakorik engoitik gerta ez dadin. 2. Dagoeneko, jadanik. Kafetegi guztiak engoitik irekiak ziren.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

    Sinonimoak: (1) aurrerantzean, gaurgero, hemendik aitzina, hemendik aurrera, jagoiti, jagoitik, jagoitikoz (2) dagoeneko, honezkero, jada, jadanik (Adorez Sinonimoen Hiztegia)

    Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar Hiztegia):

    es (1) ya, en este momento; ya, para este/ese/aquel momento (2) de ahora en adelante; a partir de ahora; desde entonces; a partir de entonces
    fr (1) dorénavant (2) à partir de maintenant
    en (1) already (2) from now on, from now onwards

    Oraidano egon bahiz
    inprimitu bagerik,
    hi engoitik ebiliren
    mundu guzietarik.
    Euskara!
    [Kontrapas. Linguae Vasconum Primitiae. Bernat Etxepare (Bordel, 1545)] (Euskal Poesiaren Ataria)

    Bihar izanen da hori, sobera unaturik baitzarete eta engoitik gaua baita. [Elektrika, Xabier Montoia (Susa, 2004)] (Ereduzko Prosa Gaur)

     

  • Maite 1:03 pm on 2010/07/11 Permalink | Reply
    Tags:   

    lerde 

    iz. Ahotik jariatzen den listua, adurra. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

     

← Older posts

Newer posts →

c
Compose new post
j
Next post/Next comment
k
Previous post/Previous comment
r
Reply
e
Edit
o
Show/Hide comments
t
Go to top
l
Go to login
h
Show/Hide help
shift + esc
Cancel