adj. Abegi ona egiten duena. Ik. abegitsu. Jendea abegikorra da Txilen. Irribarre abegikorra eskaini zion neskari. Egiazko giro abegikor eta harmoniatsua.(Hiztegi Batua)
Sinonimoak: iz.
[abegikor] : abegitsu
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):
Dagoeneko itzuliko ez den normaltasuna aldarrikatu beharrean, beharbada errealitate abegikorragoak eraikitzen/pentsatzen eman beharko genuke gure denbora; eta agian ez genuke hain atxikirik sentitu beharko utzi dugunarekin. [Normaltasuna, Goizalde Landabaso (berria.eus, 2020-09-22)]
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):
es (1) da ad. (batez ere Ipar.) comer, pastar (2) du ad. (batez ere Ipar.) hacer pastar/apacentar el ganado (3) zaio ad. (Ipar.) remorder, apenar
fr (1) da ad. (batez ere Ipar.) paître, brouter, pâturer (2) du ad. (batez ere Ipar.) mener au pâturage (3) zaio ad. (Ipar.) causer des remords, ronger en da/du ad. to graze
port (1) da ad. (batez ere Ipar.) comer, pastar (2) du ad. (batez ere Ipar.) hacer pastar/apacentar el ganado (3) zaio ad. (Ipar.) remorder, apenar
iz. Atsekabearen edo ondikoaren adierazpena. Entzun, Jauna, ene hitzen auhena. Auhen eta deitore darigula. Jeremiasen auhenak. Ene bihotzeko hasperenak lehen dira orroak ezen ez auhenak. Auhenez dagoela bere semearen gainean. Bere hutsak negar-auhenetan deitoratzen zituela.(Hiztegi Batua)
1. (Aq 1198), albañatu, albiñotu (V, G ap. A ; Lar, Añ, Lcq 44, Zam Voc), albiñutu (Añ, s.v. hebra ). Enhebrar. “Enhebrado, albainutu ” Aq 1198. Mataza nastu ta biurritu baño len, aria ondo arildu ta albañatzea dagokio edeslari ikasiari. Beraz, artu ari-muturra ta, ekin dezaiogun arilkaiari. TAg Uzt 16.
2. albaindu (V, G ap. A ), albandu (V-gip ap. A ) “Hilvanar“, “dar puntadas largas” A. v. ilbandu. Cf. 2 algaindu. Gixonezkuak samaragiñoko gorantzak erabiltten ei zittubezen orduban, eta joskiñak, Bertoldineri be olako bat egin gurarik, miesa ebagi, albainddu, ta soñian aztertu edo estu-zabalian neurrijak artu guraz […]. Otx 124.
1du ad. Ihes egin dezakeena gatibu edo preso hartu; piztiez, arrainez eta kidekoez mintzatuz, harrapatu. Atzeman dute lapurra. Arrainak amuz atzeman. Hemen nabil ehizan, animalien ondoan, ez dut antsia zer atzeman, otsoa edo orkatza.
2du ad. Irud.Hala zaudela heriotzak atzematen bazaitu. Gauak bidean atzeman zuen.
3du ad. Norbaitek beste norbait, honek nahi ez duen egoera batean, ikusi. Ik. harrapatu 4. Gezurretan atzeman zaitu.
4du ad. Adimenaren bidez sumatu, hauteman. Hitz eta esaldien mami ezkutua atzematea. Josefek nagusi berri horren gogoa laster atzeman zuen. Zentzumenek atzematen dutena.
5du ad. Aurkitu. Galdu zitzaigun papera berriz atzematen dugunean. Laster egiten du hilerrira, irekitzen du hobia eta bere alaba bizi eta azkar atzematen.
6 (Partizipio burutua izenondo gisa). Hilak, zaurituak eta atzemanak.
(Hiztegi Batua)
Sinonimoak: ad. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)
[atzitu]: Ipar. atxilo eraman, atxilotu, atzitu, bahitu, eskua ezarri, gatibatu, harrapatu, preso altxatu, preso hartu, arrastatu Ipar., atrapatu Bizk.
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):
es (1) du ad. apresar, capturar; pillar, coger; alcanzar, atrapar (2) du ad. descubrir, sorprender (3) du ad. captar, percibir; comprender fr (1) du ad. saisir, attraper, capturer, prendre ; cueillir, récolter ; atteindre (2) du ad. trouver, rencontrer, découvrir, étonner (3) du ad. surprendre (4) du ad. deviner, percevoir, capter en (1) du ad. to capture, to catch, to net; to seize (2) du ad. to take by surprise; to catch; to discover port (1) du ad. apresar, capturar; pegar; alcançar (2) du ad. descobrir (3) du ad. captar, perceber; entender
Testuinguruan
618 kasu atzeman dituzte Hego Euskal Herrian (berria.eus, 2020-08-14)]
2. “(V-ger, B), zona (erupción de la piel producida por el calor). Se usa en plural. Arregosi ikaragarriak daukaz gure ume errukarriak (V)” A.
Sinonimoak: iz.
[berogar] : sargori
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):
es (1) iz. (B) tiempo bochornoso (2) iz. (B) (pl.) erupciones en la piel producidas por el calor fr (1) iz. (B) temps étouffant (2) iz. (B) (pl.) éruptions cutanées causées par la chaleur en (1) iz. (B) sultry weather (2) iz. (B) (pl.) skin rashes caused by heat port (1) iz. (B) clima abafado (2) iz. (B) (pl.) erupções cutâneas causadas pelo calor
1 iz. Ulertzen duen pertsona. Erabateko iritzia emana dago; aditzaile onak ez du besteren beharrik. Aditzaile onari, hitz gutxi (esr. zah.). 2 iz. Entzulea. Aditzaile anitz joaten baitziren beren irratira. 400 bat aditzaile baginen, apaiz eta apaizgai. (Hiztegi Batua)
Sinonimoak:(UZEIren Sinonimoen Hiztegia)
iz. [aditzen duena]: ulertzaile
iz. [entzulea]: entzule
Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):
es (1) iz. entendedor, -a (2) iz. oyente, espectador, -a friz. auditeur, entendeur eniz. listener, someone who understands port (1) iz. entendedor(a) (2) ouvinte, espectador(a)
Reply