Gaurko hitza

nekoso (V-gip, G-azp, AN-gip-larr-ulz, B; H (V, G)), nekos (L, B, BN, S; VocB), nekosu. Ref.: A (nekos); EI 100; Lh (nekhos); Iz LinOñ 182; Asp Leiz2; Elexp Berg; Izeta BHizt2; Gte Erd 205.

1. Fatigoso, costoso; pesado, aburrido; difícil, complicado. “Eulatzaia, lanbide nekosua” Iz LinOñ 182. Tr. Documentado en autores meridionales de los ss. XIX y XX. Al Norte se encuentra en Lafitte, en sendos ejs. de Prop y Almanaka Berria y en unos versos de Valcarlos del s. XX. La forma general es nekoso; hay nekhos en Prop y Lafitte, y nekos en los versos citados. Lau eguneko bide luze nekosoa bazegoan ere aren errira. Gco I 458. Askotan zerori zure burubarentzat nekosoa izango zera. Echve Imit 153. Zulo onen ataka da medarra eta sarrera nekosokoa. Izt C 73. Orazio luze nekosoetan. Arr Orac 28. Ilhabete hau osoki tzarra. Nabegazionera nekhoso. Almanaka Berria 1885, 11 (ap. DRA). Fraide trapensearen bizitza latz eta nekosua. Ezale 1899, 1a. Lan apostoliko nekhosari lothu zirenetik, hekien nekhe-izerdia Jainkoak nasaiki saristatu zuen. Prop 1906, 57. Fededunen arthatzea nekhos delarik, nekhosago da fedearen galdez daudezenen argitzea. Ib. 71. Aurrerapen nekosuak, baiña alere etengabekoak. Vill Jaink 179. Ez laiteke ikastia / Batere nekosa. LuzKant 122. Ain nekosua eztute izan / Amasarako bidia. Lasarte in Uzt Noiz 121. Nekhos eta bortxa-kara zaiku. Lf ELit 277. Ura lan nekosoa ta urria! BAyerbe 24. Areintzako etzan an / malda nekosurik. FEtxeb 182. Nekosoa egiten genduan etxerako etorrera. AZink 26.

v. tbn. BOEans 413 (B, 1782). Izt C 100. Aran-Bago ManMed 270. MSIgn 346.

2. (Ref. a personas, uso pred.). Que se esfuerza, que se cansa. Lanian eziyak, / nekoso biziyak. AzpPr 32. Zalla izango nula / banekin aurretik / nekoso jardun arren / amaitu orratik. AZink 9. Aruntzean nekoso joan nintzalako, onuntzerako artu nuan beste bidea. Ib. 159.

    [neketsua]: gaitz, gaizto, neketsu, nekez, zail, neke Ipar.  (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)