lekaro

iz.g.er. Basamortua. (Hiztegi Batua)

Orotariko Euskal Hiztegian

lekaro (Bera). Neol. creado por AG en 1897, de leku ‘lugar’ y -ero o ero ‘vacío’ (AG 1408).

Desierto. Cf. Eleiz JEL 1907, 148 (ap. NeolAG): “En Lekaro (desierto: entra en el nombre local Lekarotz, desierto frío) el cual aro es posible que indique idea de rodeo o circulación. […] Y finalmente lekaro, si como hay motivos de vehemente sospecha, la raíz la es el nombre indígena de la arena, significará un ‘lugar rodeado de arena’, […] ‘arenal’ o ‘desierto'”. Según NeolAG “en la prensa nacionalista de la primera época los ejs. son escasos (vid. por citar alguno, Euzkadi 1907, 238; Eleiz Euzkadi 1908, 155; etc.)”. [Umia] lekaroetan egon zan bere buruba Israel-eri erakutsi eutson artian. AG 1529. Erensugeakin lekaroan bizi be obe da. Eguzk LorIl 212 (ap. DRA). Jesukristo egon zan lekaro edo basamortura. Izur JerOs 81. Asaba deunak lekaroan egin zuten bizkera estu ta gorria! Ol Imit I 18, 2 (SP, Mst, Ip desertu, Echve eremu, Pi basamortu). Lekaruan (basamortuban) bixi da. Altuna 22. Lorea bezela / lekaro (desierto) onetan ilko naiz bestela. Jaukol Biozk 67. Lekaro zabal lurraren gerri, / ondardi kixkal eriogarri. Ldi BB 138. Lekaro gorri. Ldi IL 21. Kendu basoa… Lekaroa, basamortua dator. Munita 136. Lagatu erria, lekaroan (desertuan) jarri bere bizitokia. Etxde JJ 11n. Lekaroko baso [mardula]. Or Aitork 196. Gizon / or akuskat lekaro beroan zutik. EG 1959 (1-2), 6.

Sinonimoak: iz. g.e.

[basamortua]: basabazter, basaleku, basamortu, desertu, mortu g.e., otalur g.e., eremu zah. (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

es iz. desierto
fr iz. désert
en iz. desert
port iz. deserto

Inguru haietan ez zegoen, ordea, ez elizarik ez etxalderik, dena zen mortu eta lekaro. [Berria, 2004-07-29, «Jakin-mina», Anjel Lertxundi [Iritzia]] (Egungo Testuen Corpusa)

lekaro (Gaurko hitza, Domeinu Publikoa)