Gaurko hitza

Updates from Maite Toggle Comment Threads | Keyboard Shortcuts

• 

  Maite 11:22 pm on 2016/02/07 Permalink | Reply
  Tags: I ( 288 )   

  ikusezin 

  izond. Ezin ikus daitekeena. Begi hutsez ikusezinak diren gauzak. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  ikusezin (Lar, H (G)), ikusiezin (Añ).

  1. Invisible. Ikus eziña zara ezkongai neskutsa! Laux BBa 44. Jaungoikoaren beatz ikuseziñetik zilintzaka. TAg Uzt 98. Ortzi-eme ikusi-ezin orri eta zuri. Zait Sof 150. Mundu ikus-eziñ oiekin dugun artu-emana. Or QA 59. Zenbait aldiz ikusiezina da ekaia mediumetik ateratzean. Mde Pr 331. Lur au ikus-eziña ta antolagabea zan. Or Aitork 340. Orduan ikusi nitun […] Zure ikus-eziñak. “Invisibilia tua”. Ib. 176. Edozeiñek daki su ikusezin orren barri. Erkiag Arran 94. Beren ezten ikus eziñak. Ibiñ Virgil 112. Lokarri ikus ezinaz inguratu. Lasa Poem 98. Honen gai ikusezina nabarmentzea. MEIG IX 135 (en colab. con NEtx). Begi utsez ikuseziña. Zink Crit 19.

  2. (Lar, H (G)). Invisibilidad. Ikusezinak mendean daukan irudimenaren alde egon ezinetan. MEIG IX 132 (en colab. con NEtx).

  3. Penalidad, sufrimiento. Lurrean ikusi eziñak ederki ikusteko. Inza Azalp 114.

  Sinonimoak: iz.

      [ikusezintasuna]: ikusezintasun (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es izond. invisible; que no se puede ver
  fr izond. invisible
  en izond. invisible
  port izond. invisível

  ZER NAIZEN

  Nire gorputzak
  ukitzen nauten pertsonen antza hartzen du
  paseatzen ditudan kaleena
  eskapatzen zaizkidan gezurrena.
  Apurka-apurka definituz doa
  ibai bati edo erritmo jakin bati jarraituz.
  Beti dago zerbaiten bezperan
  aldaketaren begian.
  Guztiz autonomoa dirudi
  masturbatzen naizenean
  atzazalak ebakitzen dizkiodanean
  ispiluan jartzen dudanean.

  Tatuaje ikustezinetan gordetzen ditu
  jadanik ahaztutako uneak.

  [Amemometroa, Igor Estankona (Susa poesia, 1998)]
  

   

  Reply

  Required fields are marked *

  Izena *

  E-posta *

  Webgunea

  Gorde nire izena, emaila eta webgunea bilatzaile honetan komentatzen dudan hurrengorako.

  Δ

• 

  Maite 10:20 pm on 2016/02/06 Permalink | Reply
  Tags: B ( 476 )   

  barraban 

  izond. (B) Barrabasa, bihurria. Gure mutil barraban hau, eskolari utzi dionetik hona, ezin dugu gauetan goiz etxeratu. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: izond. Bizk.

      [oso bihurria]: arnes, barrabas, frikun Ipar., kokin Ipar./Naf.  (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es izond. (B) barrabás, travieso, -a, malvado, -a, bribón, -ona
  fr izond. démon, espiègle
  en izond. naughty, mischievous
  port diabinho, cão

  -Hi eta hire lagun hori, Hernando dela dioena, baina ez dena Hernando, ze nik ezagutu nian Hernando bat, sorterrikoa, eta ez duk barraban hori! – nekez eusten zion Mateok -. [Sukar ustelaren urtea, Edorta Jimenez (Txalaparta, 2004)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  barraban (Pixabay, CC0 Public Domain)

   
• 

  Maite 3:05 pm on 2016/02/05 Permalink | Reply
  Tags: A ( 569 )   

  atoiontzi 

  iz.  Itsasontzi mota bat, txiki samarra eta indartsua, zeina prestatua baita edozein ontzi herrestan eramateko, itsasten zaion lokarri baten bidez. (Joxe Aranzabal)

  Sinonimoak: iz.
  [etxearen gainaldea] : terraza (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es iz. (barco) remolcador
  fr iz. remorqueur
  en iz. tug, tugboat
  port iz. (embarcação) rebocador

  Entzun:

  Arratsaldeko 17:00etatik dago Bilboko portuan Modern Express zamaontzia. Otsailaren 1ean Centaurus ontziak lotzea lortu zuen, eta gaur atoiontzien laguntzarekin sartu dute. [Sartu da Bilboko portuan ‘Modern Express’ zamaontzia, Ibai Maruri Bilbao (Berria.eus, 2016-02-03 )]
  

  

  atoiontzi [Argazkia: Loic Bernardin (Efe), Berria.eus-en bidez]

   
• 

  Maite 6:10 pm on 2016/02/04 Permalink | Reply
  Tags: F ( 50 )   

  fatxatu 

  izond.  Ostentazioa egiten duena (Anjel Lertxundi)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  (Adj.). Ostentoso, vano. Halako jaun gazte fatxatu bat, segurki uste baitut Ebanjelioa baino hobeki bertze libururik irakurtzen duela. Arb Erlis 181.

  Sinonimoak: izond.
  [fatxatu] : arranditsu

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es adj ostentoso, vano
  fr adj somptueux(euse)
  en adj ostentatious
  port adj ostentoso(a), pomposo(a)

  Atzokoan fatxatu hitza erabili nuen, eta ezagun batek, ez dakit kontu-eske edo trufaz: «Gaur ere sartu diguk hik asmatutako hitz baten ziria!». Pozik erantzungo nion baietz, nik asmatua dela, baina Orotarikoan dago. Ostentazioa egiten duena da fatxatu bat. Fatxada hutsa.  [Fatxatuak, Anjel Lertxundi (Hitz Beste, 2016-02-03/04)] (Berria.eus)

  

  fatxatu (Gaurko hitza, CC)

   
• 

  Maite 8:47 am on 2016/02/03 Permalink | Reply
  Tags: S ( 160 )   

  sufragista 

  HIST. 1. iz. eta izond. XIX. me.an eta XX. m.aren hasieran, Britainia Handian batez ere, emakumeari botoa emateko eskubidea aitortzea eskatzen zuten emakumeei ezarritako izena. 2. izond. Hauei dagokiena. Mugimendu sufragista. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es sufragista
  fr adj partisan(e) du droit de vote pour la femme; mƒ partisan m, -e ƒ du droit de vote pour la femme
  en (defensor del voto femenino en siglo XX) suffragist adj; (der: partidario del voto femenino) suffragist
  port sufragist

  Entzun:

  Emakume Susan BY Anthony (1820-1906) amerikar feminista eta sufragista aipatzen da hemen. [Deabruaren hiztegia, Ambroise Bierce / Xabier Olarra (Ibaizabal, 2001)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  sufragista (Argazkia: Joxe Aranzabalen Twitterretik hartua)

   
• 

  Maite 12:36 pm on 2016/02/02 Permalink | Reply
  Tags: I ( 288 )   

  irusako 

  iz. Gezurra, iruzurra. Irusako egin.  (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Orotariko Euskal Hiztegian

  irusako (AN-gip ap. A), irusaku (V-ger-ple-arr-oroz-m-gip ap. A). “Engaño, dolo, fraude” A (que cita tbn. a Oihenart, pero no lo encontramos en este autor). v. iruzur. Zeuk berari iztxo bat esatea naikoa da Begiren amarrua ta irusakua (tranpa) ezereztuteko. A Latsibi 254.

  Sinonimoak: iz. g.e.

      [iruzurra]: engainu, iruzur, iruzurkeria, marro, amarrukeria Ipar., engainamendu Ipar., enganio Ipar., zimarkunkeria Ipar., trankart Bizk., trikimailu Bizk., tranpa beh., atzipe g.e., baira g.e., fraude g.e., ziliboka g.e., artifizio zah., tronperia Ipar. beh., martingala Heg. beh., zimarku Ipar. g.e.  (UZEIren Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es trampa, engaño, fraude
  fr escroquerie, tromperie ; piège
  en [engainua] deceit, deception; swindle; trick
  port armadilha, engano, fraude

  Ez naiz, izatez, hormetan itsatsitako paperetan deitzen diren hitzaldietara joateko zalea, asko eta asko irusako hutsa baitira, edozer saltzeko atxakia, alegia. Halan da ere, emateko ziren hitzaldietako baten izenburuak txito erakarri ninduen: neuk ere titulurako hartu dudan berberak. [“Semen retentum venenum est” , Sor Teresa la Perversa. Txistu y Tamboliñ… y cría cuervos y tendrás muchos. (1993)] (Literatur Aldizkarien Gordailua)

  

  irusako (Gaurko hitza, CC)

   
• 

  Maite 10:33 pm on 2016/02/01 Permalink | Reply
  Tags: B ( 476 )   

  berantetsi 

  du ad. Berandu dela uste izan; bereziki, zain egoteaz aspertu edo kezkatu. Ez dugu berantetsi behar eskatzen duguna nahi bezain agudo ez bazaigu ematen. (Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa)

  Sinonimoak: iz.
  [berantetsi] : berandutzat jo, luze iritzi, luzetsi, berantetsarazi (Adorez  Sinonimoen Hiztegia)

  Beste hizkuntza batzuetan (Elhuyar eta Word Reference hiztegiak):

  es du ad. creer que es tarde; impacientarse por la tardanza
  fr du ad. s’impatienter, se faire attendre
  en du ad. to think that it’s late; to grow/become impatient because of the delay
  port acreditar que seja tarde

  Entzun:

  Egunkarian berantetsi behar izanen ninduten jadanik. [Rock’n’roll, Aingeru Epaltza (Elkar, 2000)] (Ereduzko Prosa Gaur)

  

  berantetsi (Gaurko hitza, CC)