Tag Archives | albinismoa

Albinoak Afrikan, hutsaren hurrengo?

albinosAlbinismo hitza entzutean, gure gizarteak ez du sineskeria, talisman edo negozio kontuekin erlazionatzen. Halere, gure kontinentea zeharkatzean, gauzak aldatu egiten dira; hala nola, Afrikan. Nahiz eta kopuru aldetik bertan ugariagoak izan (Europa eta Amerikan 20.000 biztanleko albino bakarra dago; Afrikan, ordea, 4.000-5.000 biztanleko bat), hauen egoera ez dago batere normalizaturik; izan ere, begietan, ilean, azalean… melanina falta duten pertsonen bizitza benetako amesgaizto bihurtzen baita.

Hasteko, sozialki baztertuta daude. Afrikan seme edo alaba albino bat izatea izugarrizko zorigaitza da. Aitak sarritan ama etxetik bidaltzen du semearekin, honen kolorea desleialtasun kontuarekin erlazionatzen duelako. Beste batzuek, aldiz, Jainkoaren zigortzat hartu eta umea saldu edo hiltzera irits daitezke.

Bestetik, azaleko minbizia pairatu behar izaten dute. Kontinente honetako klimagatik, albinoen %60k gaixotasun hau garatzen du. Gainera, eguzkiak sortutako gaixotasun kroniko ugariak sufritzen dituzte. Honen konponbidea, ordea, ez da erraza, bertan eguzki krema moduko produktuak luxuzkoak baitira.

Azkenik, zoritxar hauetatik aske gelditzen diren albinoen egoera tamalgarria azalduko dugu. Albinoek bizitzan zehar izugarrizko jazarpena nozitzeaz gain, heriotza-zigorra ere jasan behar izaten dute. Uneoro egon behar dute adi; izan ere, kaleetan nahiz euren etxebizitzetan erasotuak izan baitaitezke. Berezitasun hau duten gazteen azal, hatz, mingain, genital… preziatu hauek milaka eurotan saltzen dira legez kontrako merkataritzan, horiek edukitzeak zortea dakarrelako ustea oso hedatua baitago (albinoaren odola edateagatik, esate baterako, diru kontuetan zortea aurreikusten da).

Azken datu ofizialak txundigarriak dira: azken urte honetan hil diren albinoen kopurua Tantzanian 44ra igo da; Burundin, ordea, 12ra. Dena den, zenbait erakunde pribatuk azaltzen duen kopurua oraindik ere handiagoa da. Ondorioz, entzun berri dugun albistearen garrantzia uler dezakegu: Kanariar Uharteetara iritsitako 22 urteko gazte albinoak errefuxiatu egoera lortu du Espainian, Afrikan bere bizitzak duen arriskua dela eta.

Dena den, hau ez da nahikoa gertatzen diren hileta guztiak gelditzeko. Gobernuek neurriak hartu dituzte. Burundin, esate baterako, pertsona albinoen aldeko eskubideen kanpaina bat ipini dute abian, eta epaitegira eraman dituzte 11 pertsona hainbat albinoren heriotza egotzita. Zenbait erakunde ere bertan ari da lanean: ALBA, UNICEF . Halere, ez da nahikoa. Hilketa hauen guztien atzetik sineskera orokortu bat dago; eta hori aldatu ezean, ez dago zer eginik. Hori dela eta, hezkuntzan erabaki batzuk hartzea eta aldaketa ugari egitea eskatzen da. Egia da, ordea, hau ez dela, zoritxarrez, bidegabekeria bakarra. Munduan zehar ugariak dira jasatzen diren injustiziak (harrikatzen dituzten emakumeak, Indiako kasta ezberdintasunek eragindako egoera tamalgarriak…), baina ez dugu ahaztu behar albinoek pairatzen duten egoera latza gure arazoa ere badela.

Comments { 3 }

Azala, hiltzeko arrazoi

Afrikako albinoakAlbino hitzak latinezko albus hitzan du jatorria eta zuria du esanahi. “Beltz-zuri” gisa ezagun badira ere, afrikar albinoek gurago dute albinismoa dutela onartu. Euren “bekatu” bakarra azalean aurkitzen da: melanina eza. Azalean, begietan eta ilean; ez, ordea, bihotzean. Gene errezesibo biren kontua baino ez da, begi berdeak edo ile leuna edukitzearekin gertatzen den gauza bera. Edonola ere, aurreiritziak desberdina den edonor zapaltzeko erabili ohi dira, eta albinoak ez daude zigor horrengandik salbu.

Gezurra badirudi ere, eguzkiak sorturiko arazoak nahikoa ez, eta jazarpen zikoitz baten biktima ere badira. Esetsi hori pairatzen duten 270.000 albino daude 39 milioi biztanle dituen Tanzanian. Iaz, esaterako, martxoaren amaieratik apirilaren erdialdera, 15 pertsona (umeak barne) erail eta mutilatu zituzten lurralde horretan. Joan den urtean ere, Burundin, azaroan ero zuten irailaz geroztiko seigarren hildakoa: gurasoak lotu ostean, buruan tiroa emanez akabatu zuten 6 urte zituen neskatxa. Aipaturiko bi Haur albino baten ama laguntza eskeafrikar herrialde horietaz gain, beste hainbat aipa genitzake; izan ere, 3.000 pertsonatik batek albinismoa du kontinenteko leku anitzetan. Datu horrek ez du inondik inora adierazten gure planetako gainontzeko txokoetan gaixotasunaren eramale den beste inor ez dagoenik, baina. Estatu Batuetan, kasu, 17.000 biztanletik bat albinoa da.

Aurretik aipatu moduan, eguzkia eta aurreiritziak edo zurrumurruak dira albinoen etsai gaindigaitzak. Lehenak gaixotasun kronikoak sorrarazten dizkie. Albinismoa dutenen seirenak azaleko minbizia nozitzen du eta, arazo hori dela medio, gehienek ez dituzte 30 urte betetzen. Hori gutxi balitz, babes gabeziak begi-arazo larriak eragiten dizkie. Gainera, Afrikako zenbait lurraldetan eguzkitarako kremak luxuzko gaitzat hartzen dira edo ez daude salmentan ere.

Beste alde batetik, zurrumurruek albinoen hilketak bultzatzen dituzte. Tanzania da horren adibide esanguratsu bat. Bertan, hiltzaileek hildakoen gorpu zatiak (behatzak, sexu-organoak, mihiak eta ilea) saltzen dizkiete meatzari txikiei. Esames batzuen arabera, urrea aurkitu eta meatzeetan ez hiltzeko balio ei dute eta. Halaber, komunitateko buruek behi bat edo bi, edo 100 dolar ematen dizkie hiltzaileei “egindako lan onagatik”. Poliziaren esanetan, nekazaritzako zonaldeetan sinesten dira superstizioak errazen, eta mediku sorginak izan ohi dira zurrumurruen erantzule. Azken horiek albinoen azala, hezurrak eta ilea saltzen dituzte zorte ona izateko edabeak prestatzeko bikainak direla esanez. Esamesak etorri eta joan egiten dira. Horregatik, Tanzanian gutxitzen ari den azal merkataritza zitalak mugak igaro eta Zambia, Malawi edo Kongoko lurraldeetan bota du hazia dagoeneko.

Istorio ugari daude albinoen pertsekuzioen afrikar albinoainguruan, norberak istorio propioa baitu. Hala ere, askok eta askok badituzte ezaugarri komunak. Horietako bat aitaren jarrera da. Haur albinoen aitek ez dituzte hauek euren seme-alaba gisa onartzen gehienetan. Sarritan gertatzen da umetan gainontzekoen irainak jasan behar izatea. Gertaera biak jazo zitzaizkion egun pop abeslari ezaguna den Maliko Salif Keita “Afrikako urrezko ahotsari”.

Ezin esan daiteke egoera kezkagarria ez denik; alderantziz, zurrumurruak sakabanatzen diren heinean, hilketa gehiago suertatzeko arriskua hazten doa. Horren aurka, bai polizia eta baita erakunde ugari ere, albinoen segurtasuna bermatzen ahalegintzen ari dira. Polizia albinoen zerrenda bat osatzen saiatzen ari da, bizkartzain modukoak izan ditzaten behar izanez gero. Erakundeak, euren aldetik, bizitza arriskuan duten horientzat ezinbesteko bilakatuz doaz bien bitartean.

 

Comments { 0 }
-->