Tag Archives | arazoak

Umeak salgai?

By on 2008(e)ko urriak 8 in orokorra

umea eta ama uretanAzkenaldian bolo-bolo dabilen solasgaia da sabela akuratzen duten emakumeena. Askotariko aburu eta argudioak etortzen zaizkigu burura hizpidea entzun bezain laster; izan ere, guztiok jartzen gaitu sentibera umeak tartean dauden edozein gaik. Faktore asko dira kontuan hartu beharrekoak; hala nola, sabela alokatu nahi duen bikotea, “ordezko” ama, haurra bera, legedia, dirua…

Ezeri ekin baino lehen, aipatzekoa da gure lurraldean jardunbide hau legez kontrakoa dela. Haatik, beste lurralde batzuetan legeak bere baitan hartzen du. Garbi dago legeztatzeak edo gaur egun arte bezala jarraitzeak batzuentzat onuragarriak eta besteentzat kaltegarriak liratekeen ondorioak ekarriko lituzkeela. Oraingoz, badirudi gugan eragin zuzena izango duen legerik ez dela sortuko. Arrazoi hori dela medio, bikote askok atzerrira jotzen du legearen babespean umontzi bat alogerean hartzeko asmoz.

Alde batetik, lege horien bermea duten lurraldeetan, mundu osoari ateak zabaltzen dizkien enpresak aurkitzen dira. Estatu Batuetan kokatzen den horietako batek bai sabelak alokatzeko aukera eta baita obuluak ematekoa ere eskaintzen ditu. Enpresa honek bikoteari hainbat alderdi koordinatzen laguntzen diola dio: legala, finantzena, emozionala…

Beste alde batetik, sarean denon eskura dauden foroetan topa ditzakegun eskaintzak anitzak dira. Hauetan, euren sabela eskaintzen duten emakumeen iragarkiak ediren ditzakegu eta baita emasabel baten bila dabiltzan bikoteenak ere. Kasu anitzen aurrean aurki dezakegu geure burua. Umetokia bikoteen eskura jartzen duten emakumeen artean, gehiengoa diru beharrean aurkitzen den etorkina da, nahiz eta euren egoera baino gehiago azpimarratu ohi duten euren laguntzeko borondatea.

Oro har, egoera fisiko nahiz psikologiko egokian dauden emakumeen bila jarduten dute bikoteek. Osasun bikainaz gain, lehenago umeak erditu izanak aukeratuak izateko hautabide gehiago ematen dizkie “ordezko” amei. Euren zerbitzuak eskaintzen dituzten enpresek emakumeen katalogo bat izaten dute bikoteentzat eskuragarri. Katalogo hori zergatik existitzen da, ordea? Bidezkoa al da noren umea zurea izatea nahi duzun aukeratzea? Bada, nire uste apalean, ez; maitemintzen gaituen bikotea ere katalogo batean aukeratzen ez dugun moduan.

“Ordezko” amaren hariari jarraituz, ezin dira aipamen egin gabe utzi berak jasango dituen aldaketa fisiko gehi psikologikoak eta horiek sorraraziko dizkioten ondorioak, kontuan izan behar baita arazoak jazo daitezkeela. Gainera, ume bat bederatzi hilabetez zeure sabelean izan ondoren bikote ezezagun bati eskura ematera behartzen zaituen errealitateak biziki gogorra behar du izan. Errealitate krudel horretan diruaren paperak zerikusi zuzena du, tamalez.

emakumeak haurdunIldo beretik, egiazkotasun horrek agerian uzten du pobrezia eta aberasgoaren arteko amildegia. Zoritxarrez, bat baino gehiago dira amildegi horretaz baliatuz poltsikoak bete nahi dituztenak. Horretarako, akuran dauden sabelekin ere mafia eta negozioa sortuz.

Arestian esan bezala, denon eskura daude eskaintza ugari azaltzen diren foroak. Bikote asko dira eskaintza horien artean “ordezko” ama baten xerka ibiltzen direnak. Orduak eta orduak igaro ditzakete pantaila aurrean deliberamendu bat hartu aurretik. Horietako batzuek ez dute adopzioa irtenbide gisa ikusten prozesu luzea eta korapilatsua iruditzen zaielako. Beste batzuek, aldiz, umea bikoteko bietako baten “odolekoa” izatea amesten dute.

Nire ikuspuntutik, umea adoptatuta edo sabel bat alokatuta lortu badute ere, berdin maiteko dute hainbeste irrikatutako haurra. Azken funtsean, maitatzeko haur bat bilatzen dute eta zer gurasorik eta haien maitasunik jasotzeko betarik izan ez duen ume bat maitatzea baino hobe?

Gai honen inguruan jarduterakoan, pertsona askoren lekuan ipini beharrean aurkitzen gara hausnartu bitartean. Hori horrela izanik, ez da batere samurra suertatzen guk egingo ez genituzkeela iruditzen zaizkigun ekintzak onartzea. Pertsonalki, ume bat sabelean izatean sentitzen dena salgai ez dagoela iruditzen zait eta, ondikotz, emakume batzuek sentimendu hori hauteman ezingo dutela. Niri gertatuko balitzait, burua galduko nukeela uste dut; baina ez nintzateke beste emakume bati, umea nirea izateko xedearekin, haurdun geratzera behartzeko gai izango. Modu berean, ez nintzateke gauza izango bederatzi hilabetez beste ezer baino gehiago maitaturiko haurra beste norbaiten esku uzteko.

Comments { 12 }

Gizakiak arrazoia galtzen duenekoa

By on 2008(e)ko urriak 7 in orokorra

Askok gogoan izango duzue irailaren 25ean Finlandiako Kauhajoki herriko lanbide heziketako zentroan gertatutako sarraskia. Matti Juhani Saari, 22 urteko gaztea, ikasten ari zen zentrora sartu, aurrean harrapatu zuen guztiari tiro egin, inguruari su eman eta bere buruaz beste egin zuen. Emaitza bederatzi ikasle eta irakasle baten heriotza izan zen.

Aurreko egunean, poliziak deklaratzera deitu zuen Matti youtuben zintzilikatu zituen bideo batzuengatik. Bideo horietako batean gazteak tiro egiten dio kamerari ” Hurrengo hildakoa zeu izango zara” esanez. Baina galdekatu zuen poliziari, sarraskiaren ondoren aitortu zuenez, ez zitzaion arriskutsua iruditu eta etxera joaten utzi zion.

Ekintza hori burutzeko zituen arrazoiak hauexek ziren: bizi zen mundua gorroto zuen eta mundu berri bati hasiera emateko bidea gizateriarekin amaitzea zen.

Kontua da, Finlandian aurrez ere gertaturiko kasua dela Mattirena. Hortxe dugu, adibide gisa, Pekka-Eric Auvinen, 18 urteko gaztea, zortzi pertsona hil ostean bere buruaz beste egin zuena. Eta ez Finlandian bakarrik, munduko hainbat tokitan errepikatu den kontuaz hitz egiten ari gara. Zalantzarik gabe Estatu Batuak dugu adibiderik garbiena, eta ez kasualitatez, gainera; izan ere, biztanle bakoitzeko arma kopuruen indize altuena baitu, ehun pertsonako 30 arma. Hala ere, Finlandia ez da atzera geratzen, Yemenen ondoren, hirugarren postuan aurkitzen baita.

Noski, herrialde horietaz hitz egitean, aipatu beharrekoa da edozein armaren jabetza edukitzea legearen barruan sartzen dela. Finlandian, esaterako, ustekabearen ondoren legea aldatzea proposatu badute ere, 15 urterekin lor daiteke edozein armaren lizentzia.

pekka-eric-auvinenGaiaren mamira joanez, hauxe da nire galdera: nola irits daiteke pertsona bat horrelako zentzugabekeria bat egitera? Erantzuna begien bistan daukagu. Egunero horrenbeste ordu telebista aurrean pasatzen duen gazteriak biolentziaren mezuak etengabe jasotzen ari da. Adibide moduan, hortxe ditugu horren modan dauden polizia telesailak. Biolentzia oinarritzat duten bideojokoak ere ez ditugu ahaztu behar.

Aurrez aipatutako horien guztien mezua hauxe da: etsaien batek enbarazu egiten badizu, egiozu tiro; horrela, lasaiago biziko zara. Baina gazte horiek garrantzitsuenaz ahazten dira, ekintza horiek ondorio batzuk dituztela, alegia. Noski, komunikabideek eta bideojokoek aipatzen ez duten faktorea dugu aurrekoa.

Dena dela, ez dugu ahaztu behar kasu batzuetan hiltzaileak buruko arazoren bat izan dezakeela. Honelakoetan, bizi deneko gizarteak dauka errua arma bat horrelako erraztasunaz eskura jartzeagatik. Azken finean, denok dakigu zein ondorio izan dezakeen tximu bati bi pistola eman eta jendez betetako kale batean utzita.

Horretaz guztiaz gain, horren aurka zerbait egitea erabaki duenak ezer gutxi lortu du. Estatu Batuetan, esate baterako, armen aldeko instituzioek berebiziko indarra dute politikan. NRAk (National Rifle Association), esaterako, iazko urtean 14 milioi dolar bideratu zituen kanpaina politikoetara eta beste 22 milioi publizitatera. Armen Indarkeria Saihesteko Bradyren Kanpainak, berriz, hiru milioi dolar bideratu zituen kanpaina politikoetara. Atera kontuak.

Penagarria da, zinez, gizakiak egin dituen aurrerakuntzen ondoren, hori guztia aurrez aipaturiko sarraski baten ondorioz haizea hartzera joatea. Zenbaitetan aurrera pauso bakoitzeko bi atzera egiten ditugula iruditzen zait. Eta zuek zer iritzi duzue honen guztiaren inguruan?

Informazio gehigarria:

Comments { 9 }

Pirateria, lapurreta ala negozioa?

By on 2008(e)ko irailak 14 in denetarik, musika

pirateriaUrterik urtera gizakiak aurrerapauso itzelak ematen ditu arlo askotan. Gure aiton-amonen garaian, esaterako, nork imajina zezakeen telefono mugikor bat edukitzea, messenger bidez beste norbaitekin txateatu ahal izatea edota mp3 txiki batean musika guztia alde batetik bestera eramatea posible izango zenik? Inork ez, egia esan. Eta guk, ordea, ezin dugu irudikatu ere egin teknologiarik gabeko gizarte batean bizitzea. Arlo honek gaur egun horrenbeste egin du aurrera, non berari lotuta bizi baikara. Hain da handia dugun menpekotasuna, ezen dagoeneko musika, liburuak, jokoak… ordenagailu baten bitartez lor ditzakegun. Honi lotuta pirateria deritzoguna dator, noski.

Egun, pirateria arazo izatera iritsi da; izan ere, gero eta film, musika, liburu… gutxiago erosten dira, hauek guztiak erraz internetetik jaisteko aukera baitugu. Honek artistei, autoreei eta diskoetxeei ekonomikoki bete-betean erasotzen die. Baina gu ez gara tuntunak. Zergatik erosi asko balio duen zerbait, gutxigatik lortzeko aukera edukita? Adibidez, merkatuan dagoen edozein disko askoz ere gutxiago ordainduta  eskuratzea dugu Top Manta delakoan. Hori gutxi balitz, eMule, Ares edo bestelako programak erabilita, dohainik lor dezakegu nahi dugun musika guztia saguarekin klik pare bat eginez.

Hariarekin jarraituz, pirateriak diskografiei izugarrizko kaltea suposatzen diela esan dugu. Baina, egia esan, baliteke hau pixka bat bidezkoa izatea, kontuan izan behar baita kaltetuenak ur handiko arrainak direla, hots, guri dirua ateratzen saiatzen diren diskoetxe interesatu horiek. Beste alde batetik, artistak edo idazleak ere kalteturik ateratzen direla esan beharra dago eta ideia hori gutxiago gustatzen zait.

DVD pirateriaEdonola ere, nire ustez, pirateria arrazoi sinple bategatik ematen da: gizarte kontsumista batean bizi gara eta horrexek gauzak erostera bultzatzen gaitu. Ez gara konformatzen disko bat edo bi edukitzearekin. Ez horixe! Gustatzen zaizkigun disko guztiak nahi ditugu, baina ezin dugunez hori guztia ordaindu, bide errazagoa bilatzen ahalegintzen gara eta, teknologia berriez baliatuz, pirateriara jotzen dugu. Horrela, nahi duguna lortzen dugu, berekoiak bihurtzen gara eta ez dugu kontuan hartzen artistei egiten diegun kaltea. Gauzak horrela, hauei hainbeste kostatu zaizkien lanak dohainik eskuratzen ditugu, lapurretaren itzala beste edozein aitzakiaren pean estaliz.

Egia esan, ez dakit arazo honen konponbidea zein izango litzatekeen, ezta zer izango litzatekeen onena ere. Baina diskoetxeek prezioak jaitsiko balituzte, agian, arazo honi konponbidea emateko bidean jarriko ginateke. Zer diozue zuek?

Comments { 1 }
-->