Tag Archives | arazoak

Emakumeak, Palestinako bigarren mailako herritarrak

A small feather falls in front of her feet in the garden inside the shelter.
She picks me up, brings it closer to her lips, kisses it and says:
Don’t be afraid little bird, you will fly again someday.
She throws it into the air and shouts:
Fly little bird fly…

Palestinako emakumeak (Wikimedia Commons)

Palestinako emakumeak (Wikimedia Commons)

XXI. mendean egon arren, Palestinako emakume gehienak oraindik esklabu bizi dira. Nahiz eta bertako gizarteak eta erakundeek ez aitortu, diskriminazio, indarkeria eta pobrezia maila handia dago, baita garatzeko aukera gutxi ere. Gerrateak eta diskriminazioak direla medio, oztopo ugari daude emakumeen eskubideak garatzeko eta erabiltzeko.

Bertako kultura eta erlijioa oso diskriminatzaileak dira, gehienbat familien arteko arauetan. Beti gizonezkoen (senarra, aita…) menpe egon behar dira, bai ekonomikoki eta baita sozialki ere, haiek esaten duten guztiari men eginez. Euren autonomia eta erabakiak hartzeko eskubidea erabat mugatuak dituzte. Sexu eta ugalketa eskubideak ere erabat mugatuak egon ohi dira: normalean emakume gehienek ezin dute erabaki noiz izan sexu harremanak, zenbat ume izan….

Checkpoint

checkpoint (Wikimedia Commons)

Emakume asko iheslari eremuetan bizi dira, adibidez, Al Arroubeko iheslari eremuan, Zisjordanian. Sarreran, check point bat, Israelgo militarrek herritarrei okupazioa ez dela amaitu gogorarazteko. Kontrol militar bat sarrera batean, eta beste bat eremuaren beste aldean. Horiek iheslarien mugimenduak mugatzeko daude hor, egunero egiten dutena oztopatzeko. Okupatzaileek ez dituzte egiten azken bolada honetan orain urte batzuk bezain maiz sarraldiak eta erasoak, baina ez dituzte erabat alboratu nahi. Hilero bizpahiru aldiz sartzen dira soldaduak. Egoera horretan bizi diren emakumeak, gizarte patriarkal batean bizitzeak eragiten dien sufrimendua ere jasan behar izanez.

Nire iritziz, emakumeok, gizonezkoak bezala, pertsonak gara, eta eskubide berberak izan beharko genituzke. Bertako emakumeei, beste emakumeoi legez, errespetu minimo bat zor zaie. Gizonezkoak “bigarren mailako herritarrei” esker bizi dira, hauek ematen baitie bizitza, baita etxeko gozotasuna ere. Arazo honi aurre egiteko, gizartea nolabait aldatzeko eta emakumeen eskubideak aurrera eramateko, legeak zuzenagoak eta berdintsuagoak izan beharko lirateke.

Comments { 0 }

Honetaz eta hartaz: matxismoaz abestien letretan eta euskal kulturaren kontsumoaz

Entzun bi abesti hauek:

Lehenengo abestia

Bigarren abestia

Asmatu al duzue zein diren? Lehena ziur denok asmatu duzuela, baina bigarrena? Lehengo batean, ikastolara bidean musikari buruz ari ginela, Freddie Mercuryz hitz egiten hasi nintzen. Aho bete hortz gelditu nintzen “Nor da hori?” behin baino gehiagotan entzun nuenean. Ez nizuen, baina, horri buruz hitz egin nahi, abestien letretan sumatzen den matxismoari buruz baizik. Gustuak gustu, ezin genezake uka gaur egun tabernetan entzuten den reggaetonak zabaltzen dituen ideiak oso matxistak direla. Esate baterako, Cali y el Dandeeren “La muda” abestiak honela dio:

Quiero una mujer bien bonita callada que no me diga na’, que cuando me vaya a la noche y vuelva en la mañana no diga na’, que aunque no le guste que tome se quede callada y no diga na’ … Ya no hables más y dame un beso, llegó la hora del beso, llevamos como diez horas hablando y tu que bla bla bla … Dame un beso, llegó la hora del beso, ya son más de las doce y tu me sigues con tu bla … Quiero que sepa bailar, que nunca salga sola …

Bizi garen gizarte matxista honetan egonik, tabernetan horrelako musika jarriz gero, gazteoi ideia matxista hauek bidaltzen dizkigute, emakume eta gizonen berdintasuna aldarrikatu ordez.

Beste alde batetik, matxismoa alde batera utziz, gaur egungo gazteok oso euskaldun garela uste dugu, euskaraz baino ez hitz egiteagatik. Hala eta guztiz ere, ez dezagun ahaztu euskal kulturaren funtsa ez dela soilik euskaraz aritzea, baita euskal musika, euskal antzerkia, euskal dantzak, euskal liburuak, eta abar sustatzea ere.

Amaitzeko, euskal musika erdal musikarekin alderatuta zein proportziotan entzuten dugun hausnartu beharko genuke. Uste dugun bezain euskaldun al gara?

Comments { 0 }

Ingelesa bai, baina nork?

XXI. mende honetan, hizkuntzen ezagutzak gero eta garrantzi gehiago duen garaian, argi geratzen ari da gure gizarteko goi kargu askok alor horretan duten gaitasun eza, gainerako biztanleok egoera ez oso samurrean utziz munduaren aurrean.

 Txikitatik esan izan digute, behin eta berriz, zeinen garrantzitsua den ingeles maila ona izatea, etorkizunean soldata ona duen lanpostu bat lortzeko ezinbestekoa izango dela eta asko saiatzeko gure maila hobetzen. Eguneroko erretolika hori irentsi dugu, sinestuz hizkuntza hori jakitearekin baino ez dugula izango eskura soldata altuko lan bat. Baina ondoren ohartzen zara, gaur egun, edozein tabernatan zerbitzari izateko edo arropa denda batean lan egiteko herrialde anglosaxoietako hizkuntza menderatzea eskatzen dutela. Egoera hori barneratzean, zure esperantzak pixka bat hondoratzen dira: zer behar dut etorkizun eroso bat izateko?

zerbitzaria

FlickrCC, Berts @idar

Gogor ahalegintzen zara, atzerrira joanez eta diru asko erabiliz, beste hizkuntza batean komunikatzeko dituzun ahalmenak hobetzen. Urteak pasatzen dituzu ikasten, azterketa pila eginez agiri ofizialak lortzeko… Ikasketak amaitzean, lan bila jartzen zara, baina lortzen duzun bakarra lan-egoera ezegonkor batean sartzea da. Etorkizuna beltz ikusten duzu daukazun prestakuntza guztiarekin, eta zer da ikusten duzuna telebista piztean? Estatuko goi mandatari bat aspaldian entzun duzun ingeles maila kaskarrenaz mintzatzen, edota itzultzaile batez ulertarazten, guri munduan hiztun gehien dituen mintzaira edozein lan egiteko eskatzen digutenean. Horrelakorik!

Honetan laburbiltzen da gaur egungo egoera: estatuko curriculum onena edukita, jatetxe batean zerbitzari lana besterik ez duzu lortzen. Halere, politikan sartu eta jendeak sinestuko dituen gezurrak esaten badakizu, erretorika dohain onak badituzu, estatuko buru izatera irits zaitezke. Beraz, zer espero behar dugu hori guztia ikusita? Ez zaigu aurrera jarraitzea besterik geratzen, gogor lan eginez, egoera konponduko den itxaropenaz, egungo gizartean oso jende gutxik lortzen baititu gauzak musu-truk.

Comments { 0 }
-->