Tag Archives | gizartea

Eskola bereziak ahalmen handiko ikasleentzat?

By on 2014(e)ko urtarrilak 5 in arazoak, gizartea
Wikimedia Commons

Wikimedia Commons

Talentu aparteko umeen %40k, adimen mailari dagokionez, ez du Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza (DBH) amaitzea lortzen. Zergatik? Bada, ez direlako nahikoa akuilatuak sentitzen gaur egungo heziketa-sisteman. Hori baieztatzen du MENSAk, adimen-koziente altua duten pertsonei zuzendua dagoen erakundeak.

Antolakunde honen presidenteak, Javier Achiricak, ahalmen handiko kolektiboaren arazo handienetako bat sistema-hezitzaileak ez diela nahikoa arreta eskaintzen azaltzen du. Beraz, ume asko klasean aspertu egiten dira eta ez dute atentzioa jartzen;  ondorioz, zailtasunak dituzten ikasleak bezala kontsideratzen dira.

Zer egin beharko genuke orduan adimen handiko ikasleekin? Eskola berezitan ikasi beharko lukete beste umeekin harremanik eduki gabe ala beste ikasle arruntekin batera? Hori da hainbatetan eztabaida sortzen duen gaia.

Argi daukagu talentu aparteko haur guztiek ez dituztela ezaugarri edo berezitasun berak. David Wechsler psikologoaren eskalaren arabera, 130 edo 130 baino gehiagoko adimen-kozientea edukiz gero, haur edo ume hori ahalmen handikoa kontsideratzen da. Hala ere, oso garrantzitsua da haur bakoitza banan-banan aztertzea; izan ere, ez baita nahikoa datu hori haur guztiak sailkatzeko. Batzuek sormen izugarria izango dute; beste hainbatek, aldiz, matematiketarako egundoko abilezia; beste batzuek, ordea, idazmenerako grina, fisikarako erraztasuna… Beraz, haur bakoitza arlo batean (edo bat baino gehiagotan) nabarmenduko da. Hortaz, haur horiek dituzten talentuak ondo ikertu eta gero, horretatik ahal den onura gehien lortzen saiatu behar da.

Esango nuke ikasle hauei eskola berezitan ikasteak ez liekeela abantaila handirik ekarriko adimenarekin zerikusia ez duten beste alderdi batzuk garatzeko orduan. Alde batetik, ez lukete izango beste ikasleekin harremanik izateko aukerarik. Horrela bada, ez zuketen ikasiko zer den laguntasuna, aniztasuna, ezberdinen arteko elkarbizitza… Arazo asko izan ditzakete etorkizunean.

Bestetik, ez ditugu ahaztu behar haur hauen dohainak. Oso garrantzitsua eta baliagarria da ume hauen bertuteei ahalik eta etekin gehien ateratzea. Izan ere, gogoratu dezagun, motibazioa, erronka ezberdinak, buruketa konplexuak… behar dituztela beraien irudimenari eta gaitasunari ahal adina zuku ateratzeko.  Horrek, gainera, aurrerapausoak ekar ditzake edozein alorretan.

Beraz, behar-beharrezkoa ikusten dut eskola guztietan laguntza-gela dagoen bezala, talentu apartekoentzat ere gela berezi bat egotea, betiere, egokitutako irakasleekin. Horrela, beraien trebeziak ahalik eta gehien garatzeko aukera izango dute, beste ikasleekin harremanak mantenduz, gauza berriak ikasteko motibazioa galdu gabe eta klasean aspertzeko denborarik izan gabe.

Comments { 0 }

Isiltzea: gazte askok “babestzat” hartzen duten akats larria

By on 2014(e)ko urtarrilak 2 in arazoak, gizartea

Azken urteetan egin den hainbat ikerketaren ondoren, Espainian bullying maila igo dela baieztatu da; izan ere,  gazteen %22 bullying-a jasango duela uste da.

jazarpena (FlickrCC, Chesi - Fotos CC)

jazarpena (FlickrCC, Chesi – Fotos CC)

Gaur egun, bullying edo eskola jazarpena jasaten duten gazte askoren bideoak aurki ditzakegu youtuben, non paper zatietan beraien historia kontatzen duten. Horietako gazte askori ez zaie aurpegia ikusten, beldur izango direlako seguruenik beraien nortasuna azaltzeko. Baina garrantzitsuagoa al da beraien nortasuna ezkutatzea erruduna salatzea baino?

Bideoetan azaltzen diren gazte askok diote herriz, ikastolaz… aldatuz joan direla beraien egoera aldatzeko esperantzaz. Batzuek lortu dute euren egoera jasangaitza atzean uztea. Beste batzuek, ordea, eskola aldatu badute ere, aurretik jasandako guztiaren ondorioz,  beraien buruaz beste egitera iritsi dira.

Duela urtebete berrietan agertu zen Amanda Todden kasua. 15 urte baino ez zituen neskak bere buruaz beste egin zuen, 2012ko azaroaren 10ean. Amanda neska alaia bazen ere, egunez eta gauez sufrimendua besterik ez zuen pairatzen lotsagabe batzuen erruz.

Internet bidez mutil bat ezagutu zuen, bera orduan 12 urteko neskatxo bat izanik, ez zen arriskuez jabetu. Mutil bihozgabe horrek Amandari bere titien argazki bat bidaltzeko eskatu zion, eta Amandak horrela egin zuen. Argazkia bidali ondoren, kameratik erakustaldi bat egiten ez bazion bere titien argazkia sare sozialen bidez  zabalduko zuela mehatxatu zion. Orduan hasi zen Amandak merezi ez zuen sufrimendua. Gabonetan, goizeko lauretan, poliziak Amandaren etxeko atea jo zuen. Hor zetorren Amandaren bizia aldatuko zuen gertaera: argazkia interneten zabaldu zen. Argazki horrekin, bere lagun eta ingurukoen errespetua galdu zuen.

Could you be someone? (DevianArtCC, johnnemo)

Could you be someone? (DevianArtCC, johnnemo)

Amandak bere ahizpari idatzitako gutunean azaltzen du ama alkoholaren munduan murgildurik zegoela eta aita, berriz, drogenean.  Geroago, egunero zuen sufrimendu eta tratu txarrengatik, bera ere bi mundu horietan murgilduko zen.

Kontuak kontu, betiko zegoen neskatoaren titien argazkia interneten. Hala eta guztiz ere, ez zen izan gertaera hori bakarrik  bere buruaz beste egitera bultzatu zuena. Herriz aldatu zen aldietako batean, bere herri zaharreko mutil batekin hizketan hasi zen. Mutil honek bere neska-laguna zuen, baina Amandari bera zuela gustuko esaten zion. Neskatoak, etorkizunari begira eduki ahal zituen arazoez ohartu gabe, sexu harremanak izan zituen gazte horrekin. Haren neska-laguna ohartu bezain laster, Amandaren institutura joan zen bere lagunekin -gezurretan ibili zitzaion mutila ere haiekin joan zen-, eta kanpora irteteko esan zion. Jipoitu egin zuen. Jendeak mugikorren bidez grabatu zuen, eta ez zion inork lagundu, lurrean botata bazegoen ere.

Egoera horren aurrean Amandak lixiba edan zuen, hil egingo zelako ustearekin, berak youtubeko bideoan azaltzen duen bezala. Medikuek, zorionez edo zoritxarrez, Amandaren bizitza aurrera ateratzea lortu zuten. Jendeak Facebook sare sozialaren bidez, lixibaren argazkiak partekatu zituen eta horietan “ea hurrengoan hobeto egin eta benetan hiltzen den” bezalako iruzkinak idatzi zituen. Azkenean, sufrimenduaren ondorioz, ez zuen beste irtenbiderik aurkitu berriz ere bere buruaz beste egiten saiatzea baino, oraingoan helburua lortuz. Hori al da inguruko pertsonak, entretenimendu hutsagatik, gaizki tratatzen dituen pertsonaren helburua? Egoera hauek beraiek pairatuko balituzte, ohartuko lirateke zein mingarria den horrelako egoera jasangaitz batean murgildurik egotea.

Neskatoak, heriotzerako bidean zihoala, bere ahizpa betiko agurtu nahi izan zuen eta gutun bat idatzi zion. Bertan, Kelsey bere ahizpa bazen ere, bere lagun mina zela azpimarratzen zuen. Gainera, gurasoei droga eta alkohola uzteko eskatzen zien. Gutun osoa gogorra bada ere, erdialdean bere ahizpari anbulantzia etorri arte ea eskutik eutsiko dion eskatzen dio. Irakur ezazue gutuna:

Kelsey maitea,

Hau aurkitzen duzunerako jada hilda egongo naiz.

Nire buruaz beste egin dut bullynga jasaten nuelako eta, gainera, ama alkoholaren munduan eta aita drogarenean sartuta daudelako.

Inork ez nau zuk bezala zaindu. Fabore bat egingo al didazu eta txertatuko al duzu idatzi hau Tumblren, nire azken desio gisa? Nahi nuke denek jakitea gizarteak hil nauela, nahiz eta seguruenik ez den inor arduratuko.

Eutsiko al didazueskua anbulantzia etorri arte? Jakin ezazu ez zarela izan nire ahizpa zaharrena soilik, nire lagun mina ere izan zarela. Mesedez, esan amari eta aitari alkohola eta drogak uzteko. “Mr. Bear” hartza zuk har dezazun nahi dut, nitaz gogora zaitezen. Maite zaitut, Kel, eta beti maiteko zaitut.

8 urte nituenean oparitu zenidan koilarea daramat soinean. Espero dut zuk ere beste bihotz erdia duena eramatea.

Agur,

Amanda

Amaitu dadila behingoz! Ea jabetzen garen gero eta gazte gehiago direla mundu honetan lekurik ez dutela pentsatzen dutenak, irtenbide bakarra nork bere burua hiltzea dela pentsatzen dutenak.

Comments { 2 }

Emakumeak, Palestinako bigarren mailako herritarrak

By on 2013(e)ko abenduak 16 in arazoak, gizartea

A small feather falls in front of her feet in the garden inside the shelter.
She picks me up, brings it closer to her lips, kisses it and says:
Don’t be afraid little bird, you will fly again someday.
She throws it into the air and shouts:
Fly little bird fly…

Palestinako emakumeak (Wikimedia Commons)

Palestinako emakumeak (Wikimedia Commons)

XXI. mendean egon arren, Palestinako emakume gehienak oraindik esklabu bizi dira. Nahiz eta bertako gizarteak eta erakundeek ez aitortu, diskriminazio, indarkeria eta pobrezia maila handia dago, baita garatzeko aukera gutxi ere. Gerrateak eta diskriminazioak direla medio, oztopo ugari daude emakumeen eskubideak garatzeko eta erabiltzeko.

Bertako kultura eta erlijioa oso diskriminatzaileak dira, gehienbat familien arteko arauetan. Beti gizonezkoen (senarra, aita…) menpe egon behar dira, bai ekonomikoki eta baita sozialki ere, haiek esaten duten guztiari men eginez. Euren autonomia eta erabakiak hartzeko eskubidea erabat mugatuak dituzte. Sexu eta ugalketa eskubideak ere erabat mugatuak egon ohi dira: normalean emakume gehienek ezin dute erabaki noiz izan sexu harremanak, zenbat ume izan….

Checkpoint

checkpoint (Wikimedia Commons)

Emakume asko iheslari eremuetan bizi dira, adibidez, Al Arroubeko iheslari eremuan, Zisjordanian. Sarreran, check point bat, Israelgo militarrek herritarrei okupazioa ez dela amaitu gogorarazteko. Kontrol militar bat sarrera batean, eta beste bat eremuaren beste aldean. Horiek iheslarien mugimenduak mugatzeko daude hor, egunero egiten dutena oztopatzeko. Okupatzaileek ez dituzte egiten azken bolada honetan orain urte batzuk bezain maiz sarraldiak eta erasoak, baina ez dituzte erabat alboratu nahi. Hilero bizpahiru aldiz sartzen dira soldaduak. Egoera horretan bizi diren emakumeak, gizarte patriarkal batean bizitzeak eragiten dien sufrimendua ere jasan behar izanez.

Nire iritziz, emakumeok, gizonezkoak bezala, pertsonak gara, eta eskubide berberak izan beharko genituzke. Bertako emakumeei, beste emakumeoi legez, errespetu minimo bat zor zaie. Gizonezkoak “bigarren mailako herritarrei” esker bizi dira, hauek ematen baitie bizitza, baita etxeko gozotasuna ere. Arazo honi aurre egiteko, gizartea nolabait aldatzeko eta emakumeen eskubideak aurrera eramateko, legeak zuzenagoak eta berdintsuagoak izan beharko lirateke.

Comments { 0 }
-->