Tag Archives | gizartea

Teknologia berrien aurrean, kontzientziarik bai?

FlickrCC, karindalziel

FlickrCC, karindalziel

Zer sentiarazi dizu izenburuko estekako bideoak? Eta hurrengo datuak: “Osasunaren Erakunde Mundialak kalkulatzen duenez, munduko biztanleriaren lautik batek teknologiaren gehiegizko erabilerarekin arazoak dauzka”. Ez al zaizu hotzikara ikaragarri handi bat barruraino sartzen? Teknologiarekiko menpekotasuna da bere izena, gure gizartearen izurritea.

Lehenik eta behin, azpimarratu beharra dago aurrerapen hauek guztiak aurrera pauso handia izan direla egungo gizartean. Internetek, beste elementu askoren artean, adibide modura, gauza ugari eskaintzen dizkigu: informazio iturri bikainak, mota guztietako hiztegiak, etxetik atera ezinik dagoen jendearentzat baliabideak, urruti dagoen norbaitekin kontaktuan jartzeko aukera, eta abar. Nolanahi ere, arlo honetan, denbora izanen da testigu. Baliabideak behar ez bezala erabiliz gero, denborarekin arazo larriak sortzen direla argi ikus dezakegu, hala nola, norbanakoaren kontrola galtzea, abstinentzia sindromea, bakoitzaren eginbeharrak alde batera uztea… beste askoren artean.

Arazo hau, nerabeen munduan ematen da batik bat. Gazteek lanak egiteko, lagunekin harremanetan jartzeko, musika entzuteko, sentimenduak adierazteko, argazkiak partekatzeko eta milaka gauza burutzeko erabiltzen dute ordenagailua, sakelako telefonoa, internet… Jokabide hauek, berez, ez dira kaltegarriak, pertsona guztiek behin eta berriz errepikatzen baitituzte; halere, hauetako baten esklabo bihurtzen zarenean, mendekotasun sozialaren besoetan erortzen ari zara. Zoritxarrez, Espainian egindako hainbat ikerketatan desestali den informazioaren arabera, patologia hau sendatzen dituzten zentroetan gero eta jende gehiago dago laguntza eske, internetaren eskupean daudela eta. Adibide modura, Bartzelonako Hospital Clinic eta Hospital San Joan de Déu-ko datuak dauzkagu. Bi ospitale hauetako argibideek diotenez, 2005etik online jokoen mende dagoen jendearen kontsultak asko igo dira. Gainera, 12 eta 25 urte bitartean kokatzen den Madrilgo biztanleriaren %15ek teknologia berriekin aferak dauzkala argitzen digute aipatutako ikerketa horiek.

FlickrCC, Visit Greenwich

FlickrCC, Visit Greenwich

Beraz, zera esan dezakegu: teknologia berriek, ondo erabiliz gero, era aberasgarri batean bete dezakete gure bizitza; gaizki erabiliz gero, ordea, menpekotasun psikologiko baten menpe erortzeko arriskuan egon gaitezke; gizartearentzat aurrerapausoa dena, gure munduarentzat atzerapauso bihurtuz.

Amaitzeko, hausnarketa modura, har ezazu zure teknologiarekiko harremana ebaluatzeko tarte bat. Jar ezazu abesti hau, egin ezazu teknologiarekiko menpekotasunaren testa eta, azkenik, ikus ezazu ondorengo bideoa. Saia gaitezen, bada, pixkanaka-pixkanaka teknologia berriak erreminta bezala era zuzenean erabiltzen, eta teknologiak dakarzkigun gaixotasun sozial, larri hauengandik aldentzen. Zoriontsuago izan eta bizitza guztiz gozatu nahi?

Comments { 0 }

Lehendakaritzarako hautagaiak izandakoak gertutik

mintegirekinDenok nahitaez dakigunez, duela gutxi izan dugu EAEn hauteskunde-kanpaina, eta horregatik alderdi guztiek beraien hautagaiak eta programak aurkeztu dituzte. Ez da pasatu minutu bat, zeinetan hauteskunde-publizitatea ez dugun jaso: kalean hautagaien kartel bat ikusi, egunkarian debate baten laburpena irakurri, irratian eslogan bat entzun… Etxean lasai-lasai irakurtzen egonda ere, megafonoz ondo horniturik dagoen kotxe bat pasatu da noiz edo noiz alderdiren baten abestia entzunaraziz!

Baina egoera horren aurrean, zera galdetzen diot neure buruari: bozkatu dugun, hots, hurrengo lau urteetan gure Lehendakari izatea nahi dugun hautagaiaren izaeraz eta pentsaeraz zer dakigu? Aurkezten diguten pertsona idealizatu -edo deabru bihurtua, publizitatea egin duenaren arabera- horrek zer du errealaz? Horrenbeste mirestu (edo gorroto) dugun gizaseme hori, nolakoa da?

Esan bezala, hauteskundeak igaro dira. Ikaskide talde batek hautagaien gazteekiko politika zein litekeen ikertzeari ekin genion, elkarrizketa ezberdinen bidez. Ondorioak eta egindako lan guztia euskaljakintzan argitaratu genituen: #u21, gazteon ikuspegia. Hasieran, itxaropen handirik gabe; denbora aurrera joan eta baiezkoak jasotzen genituela ikusita, aldiz, gogo eta motibazio handiagoz, elkarrizketak hitzartzen eta material guztia prestatzen joan ginen. Urduritasun handiz zenbait elkarrizketa burutu genituen; nahi genituen beste batzuk, berriz, ezin izan genituen egin.

urkullurekin2Baina nire (hobeto esan, gure) ustekabea bestelakoa izan zen. Hautagaiengana aurreiritzik gabe joatea proposatu arren, beti izango dugu denok ikuspegi konkretu bat, aurretik egina jasotako informazioa dela eta; alderdiek publizitatearen bidez eman digutena. Hala ere, aipatu bezala, nire ezustekoa bestelakoa izan zen: hautagaiak gertutik ezagutzean, pertsona arruntak direla konturatu nintzen, gure inguruko pertsonak bezalakoxeak. Aurreiritziz beterik joan nintzen, beraien izaera ezagutzen nuela pentsaturik, eta ikusi nuena guztiz txunditurik utzi ninduen. Aurrean nuen hori, nik konpartitzen nituen ideia politikoak ez izan arren, nire herriko ezagun bat izan zitekeen, nire irakasle izandako bat… herriko jende arrunta azken finean. Eta berdin beraien talde eta alderdikideekin. Norbaitek pentsatuko luke politikoki bere iritzietatik guztiz urrun dagoen beste norbait ezin dela pertsona ona izan, baina errealitatea guztiz kontrakoa da. Ezberdin pentsatu arren, ez dira (edo gara) horren ezberdinak.

Aipatu dudan bezala, harriturik utzi ninduen hautagaien gertutasunak, batik bat politikari moduan ezagutzen nituelako, eta politikaren munduan esandakoaren araberako iritzia egina nuelako. Elkarrizketa hauek burutu ondoren, baina, ondorio batera iritsi naiz: politikariak, politikari baino lehenago, pertsonak dira. Denok hori kontuan izango bagenu bozkatzeko orduan, hautagaien izaera eta portaera ezagutuko bagenu, agian, hobeto pentsatuko genuke nor bozkatu, eta, agian, hobeto joango litzaiguke.

aranarekinErrandako guztia labur-labur esanez, nahiko nuke azpimarratu politikarien -eta batik bat hautagaien- inguruan dugun ikuspegia okerra edo ez guztiz osatua izan daitekeela, politikariek ez baitute soilik alderdi publikora begira dagoen aurpegia; alderdi pribatura begira dagoen beste aurpegi bat dute, gertutasunean nabaritzen den beste aurpegi bat. Lehendakariak, edozein delarik, botere handia du, eta botere handia duen norbaitek ezin ditu egiten dituen ekintza guztietan aurpegi bi horiek banandurik mantendu. Horregatik da horren garrantzitsua hautagaiak gertutik ezagutzea, irabazteko kasuan, benetan nork agintzen duen jakin dezagun, ez soilik komunikabideetan ikusten duguna ezagutu.

Hala ere, hori guztia esan ondoren, galdera bat sortzen zait: gertutik ezagutu ditudan hautagai horien aurpegiak zer dira, beraien aurpegiak edo publikorantz begira dagoen beste aurpegi bat? Zer pentsatu ematen du honek ere…

Comments { 0 }

Murrizketekin denok motz?

murrizketen aurka (FlickrCC, ccoodegranada2)

murrizketen aurka (FlickrCC, ccoodegranada2)

Jakin badakigu krisian sartu ginetik hainbat aldaketa eman direla Espainian: BEZa igotzea, soldaten murrizketa, langabeziaren izugarrizko gorakada… Murrizketak arlo guztietan eman dira, baina gehien kezkatzen nautenak osasun eta hezkuntzan eman direnak dira. Ez al da, bada, oinarrizkoa denon hezkuntza eta osasun arloa ziurtatzea?

Ematen ari diren eta ematear dauden aldaketekin, duela 60 urteko egoerara itzultzen ari gara: dirudunek ikasketak egin ahal zituzten eta beste guztiek, aldiz, lanean hasi behar prestakuntza juxtua jaso ondoren. Tira, lanean hasi behar izatea, hitz egiteko era bat baino ez da; izan ere, ez baitugu ikasketak amaitu eta berehala lanean hasi den jende asko aurkituko, gaur egun.

Baina haritik joan gabe, Erasmus-a, bekak, ohorezko matrikula lortu dutenek dituzten hainbat abantaila… desagertzera doaz, eta unibertsitateetako kuotak igo egin dira, bai pribatu zein publikoetakoak. Hau dela eta, lehen ikastea garestia bazen -batzuentzat ia ordainezina-, orain are gehiago kostatuko zaie familia horiei seme-alaben ikasketak ordaintzea. Honekin, jende gutxiago izango da ikasketa unibertsitarioak dituena, eta, beraz, lan munduan daudenetariko asko ‘erreleborik gabe’ geratuko dira, lanpostu horretan nor jarri ez baita izango. Emaitza, jubilazio adina gero eta gehiago atzeratzea. Horrez gain, egoera zertxobait hobetuz gero helduenak lanean dauden bitartean, ikasketak amaitu berri dituen gaztea postu horretan sartu ezinean geratuko litzakete. Berriro ere langabezia tasa gora, dirurik ez ikasketak ordaintzeko, jubilazioa gora… Amaitzen ez den soka da.

Politika aurrerakoiak egingo dituztelakoan jartzen ditugu politikariak boterean; horrelako neurriekin, baina, gero eta herrialde atzeratuagoan gauden irudipena dut, hezkuntza sailean behintzat. Hartutako azken neurriak ez dut uste batere positiboak direnik, ez ekonomiarako -lan-mundua dezente geldiaraziko baitute- eta ezta mota askotako kanpo-harremanetarako ere; izan ere, ekonomikoki gaizki dagoen herrialde batekin harremanak izatea inork ez baitu gogoko. Zer diozue zuek?

Comments { 0 }
-->