About amujika

Author Archive | amujika

Mikel Urdangarinen “Zubia” kalean da. Nik erosi dut!

Zain egon gara, itxaro; iritsi da, baina. Mikel Urdangarinek Jon Intsausti eta biok urte hasieran egin genion elkarrizketan jakinarazi zigun bezala, argitara atera du bere azken obra: Zubia. Desberdina da. Desberdina, baina goxoa eta beretik egindakoa. Ezberdina da, baina bera da ilusioa. Irailaren 30ean izan zen aurkezpena Arriagan, eta oker ez banabil egun hartan bertan erosi nuen Donostian Mikelen lana. Irrabarretsu irten nintzen musika, literatura eta batek daki zenbat ondareren mundutik, Fnac-etik. Bere pisua apenas igartzen zen poltsa fuerte heldu eta han joan nintzen aurrera, ilusioz, noiz etxera helduko.
Treneko eserleku huts bakarrean eseri, eta ingurukoek buruan zer zuten pentsatu ere egin gabe pasa zitzaizkidan gutxi gorabeherako 45 minutuak, Baga-biga produkzioak grabatutako Zubia diskoaren letrak irakurriz.

Jada auskalo zenbat bider entzun ote dudan; eta, ez, ez naiz aspertu! Hau da nire propaganda. Duintasunik galdu gabe, doan daukat salgai altxor berri honen gaineko iritzia. Askori esan diet “nik erosi dut!”… eta erosi egin dute. Hau guri eskainitako obra bat gehiago da, eta gure esku dago gure kapritxoen presentzia. Musikariek eta guk osatzen dugu beste zubi bat. Nik erosi dut!

Zuk nahi baduzu… gozatu! Azaroaren 30ean izango da Arriagan, zuzen-zuzenean, Zubia lan berriarekin.

Comments { 1 }

Azkenak izan daitezkeen hitzak…

Azkenak izan daitezkeen hitzak
Doinua: Mendian gora haritza
1. Amak inoiz ez modura
begietan du tristura
eskutik heldu gabe ibiltzeko
garaia heldu da.
Negar zotinka barrura
gu ere ez hain gustura
inozentziak dena barkatzen
ei duen mundura.
2. Aulkitxoan eserita
Tom ta Jerryren tirita
jolas antsiak urratutako
zaurian jarrita
bi zangoak zintzilika
txikiak gara apika
nahiz paperean marrazten jakin
ama eta aita.
3. Masailetako malkoen
bustia kendu ondoren
barkatu esan eta musu bat
emanez lehenbailehen
konturatu naiz bederen
jada zein loturik gauden
zapatilako kordelak lotzen
ikasi baino lehen.
4. Zenbakiak, abd-a
grisa, gorria, berdea
jada “alpino” erabiltzeko
dugu ohorea.
Gurea da boterea,
jakintzaren ondarea
nahiz oraindik ez errespetatu
marraren legea.
5. Ipuinak bukatu dira
denbora bere harira
ume gorriei forma berria
ematen ari da
jada eskola handira
heldu gara, baina tira
oraindik ere jarraitzen dugu
gorantza begira
6. Nola hala alabaina
batuketak alajaina!
abakoari esker ukitu
dugu ia gaina.
Oso ongia, bikaina
jakintsuak gara baina
behatzik ezta zenbat dakigun
kontatzeko haina.
7. Hiru bider lau: dozena,
bat zati hiru: herena
ez dakit zer den ilusioa,
broma edo pena.
Ustez osoa nintzena
dago zatitan etena
konturatzean zerbait, baina ez
dakigula dena.
8. Ia behin jauna hartuta
gizalegea ahaztuta
umeak gazte bihurtu arte
prozesua dauka
inbidiaren disputa
mutil zabarren burruka
eta neskatxak finak bai, baina
iletik helduta.
9. Haurrak ez garenekoa:
“top”-a eta hilekoa,
baina oraindik armarioan:
“top isilpekoa”.
Jarriko nuke lepoa
beti dela antzekoa:
taldean lider bat dago beti
ta zu menpekoa.
10. Oilanden dema gerrate
talde txikiak estalpe
hitz egin ordez alde egitea
ahulenen ate
denok ez ginenez parte
ibiltzen gara aparte
lagunak ere etsai direla
sinisten den arte.
11. Nahiz ez bilatu modurik
ez genion eman urik
zimeltzen utziz gure bihotzak
gupidaz husturik,
baina hala uste dut nik:
hobe ez izan damurik
agian orain ez ginelako
egongo baturik.
12. Onartu daiteke jada
berriz bildu gara hara!
Elkarren falta sumatu dugu
denok beharbada
trailari eta trailara
ia denok joaten gara
larunbatero aitzakipean
mahaiaren bueltara.
13. Gure azken pasartea
bukatu eta bakea
bihar adio esango dizut
ai lagun maitea!
hau da errealitatea
probestu nahi dut tartea
zaila den arren bertso batean
dena esatea.
14. Hau esango nizueke:
ametsak ez daude merke
baina lortzeko egin zirenez
ahal direnak bete!
dena dago egiteke
mila esker eta suerte!
Dena ez baina ni naizenaren
zerbait bazarete!
 

Azkenak izan daitezkeen hitzak… from Maite Goñi on Vimeo.

 

 

Comments { 12 }

Denontzat izan dadila!

trafikoaZalditik gurdira, txirrindutik motorrera eta azken honetatik autora egin dugu salto. Autoa gure egunerokotasuneko ezinbesteko protagonista bilakatu da, lehen aberatsenek baino ez bazuten ere halako tramankulua herriko bideetako eskaparatean erakusteko aukera. XXI. mendea dugun honetan, guai eta arraroen arteko galbahe bihurtu da ibilgailuaren jabetza.

Berrian aurkitu dudan artikulu baten esanetan, oraindik ere EAEko joan-etorri gehienak oinez egiten diren arren, joera hau %4 jaitsi da; autoz egiten direnak, aldiz, areagotu. 2003an, 2,75 lekualdatze egiten bazituen pertsona bakoitzak egunean, orain 2,98 egiten ditu batez beste, guztien artean 6 milioi joan-etorri egiten direla. Gehiegikeria honek errepideetako istripuak heriotzarako bigarren arrazoi izatea ekarri du. Ez hori bakarrik, gaur egun jasaten ari garen kutsaduraren errua ere, neurri handi batean, automobilaren erabilera masiboari lepora geniezaioke.

Hori horrela, begi bistakoa da irtenbideren baten beharrean gaudela, eta hori garraio publikoa da. Herri txikietan bizi diren gaztetxo eta ez hain gaztetxoek eskolara nahiz lagunartera gurasoen dependentziarik gabe joan ahal izateko, adinean aurrera doazen baserritar pentsionistak asteko erosketak egitera kalera jaisteko, halabeharrez suertatu zaien egoera ekonomikoa dela eta gustura hartuko luketen -baina urrutiegi geratzen zaien lan eskaintzari uko egin behar izan dioten- etorkinentzako eta ,besterik gabe, goizeko seietan jaiki eta fabrikara joan beharra duen bizilagunarentzako pagotxa litzateke.

Jakina baditugula lineako autobusak, trena eta baita taxia ere. Halere, aurrez esan bezala, autoa erabiltzeak gora egin badu, denon eskura ditugun garraiobide horiek denon premiak asetzen ez dituelako izango da. Lurraldebusek, esate baterako, Gipuzkoa osoan sare zabal bat du eta bertako bezeroentzat moduko beherapenak eskaintzen dituen txartelak banatzen ditu. Aitzitik, esperientzia lekuko dudalarik, ordutegiari dagokionez atzerapenak izateaz gain, herri txikietatik pare bat aldiz baino ez dira pasatzen autobusak. Honela bada, errentagarria al da fabrikara orduan heldu behar duen langilearentzat?, komenigarria al da orduan eskolara sartu behar duen nerabearentzat?, autobusamotibagarria al da herri txiki batean bizitzea tokatu zaion eta etxera itzultzeko aukera bakar horren menpe egon behar duen gaztearentzat? Ez, ez eta ez.

Renfek ere ardatz garrantzitsu bat du Gipuzkoan eta, ohikoa ez den arazorik ez bada behintzat, ordutegia fin errespetatzen du. Alabaina, esperientzia lekuko dudala, onartezinak dira denontzako egindako garraiobide batek denontzako posible ez diren prezioak ezartzea. Demagun autobusa galdu eta trena hartzea besterik ez zaizula geratzen ondoko herrira joateko: 1,25 euro ordainduko duzu, ondoren geltokitik helmugara oinez joateko. Jo dezagun lagunekin larunbat arratsaldea pasatzera Donostiara joatea erabaki duzun 13 urteko nerabe bat zarela. Bost euro pasatxo ordainduko duzu, ondoren zinera joan eta beste hainbeste gastatzeko bi astetan aurreztu behar izan duzun pagarekin.

Ezinbestean, hau da gure errealitatea: normala deritzogu lauko familia batean hiru auto izateari. Are gehiago, hemezortziak bete bezain pronto, gidabaimena ateratzeko aukera egiten du gehiengoak. Gauzak horrela, garraio publikoa erabiltzea gure bizimoduko ohitura bat gehiago izan beharrean, bakar batzuen borondate izatera heldu gara.

Argi dago gizartearen pasotismo hutsa dela, eta gerora datozenentzat aldaketak egin beharko liratekeela. Dena den, gure pribilegioei uko ez egiteagatik mundua suntsitzen ari garela iragarri duten estatuburuko profetek ere ez dute autobuseko eserlekua halabeharrez partekatzen, eta are gutxiago euren patrikak majo beteko dituzten prezio puztuak jaisten. Bakoitzak bere astoari egiten dio arre!

Comments { 0 }
-->