Aurreko batean, Callejeros Viajeros telebistako programa ikusten ari nintzela, Estatu Batuetan eta Kanadan Amish izeneko komunitate berezietan duela lau mendetako bizitza daramatela jakin nuen. Kristau anabaptista taldeak dira, bakezaleak eta teknologiaren inongo eraginik jaso ez dutenak. Antzina alemanen eragina jaso zuten, eta, ondorioz, dialekto aleman bat hitz egiten dute. Gaur egun, 230.000 amish bizi dira.
“Ordnung” izeneko araudi bat dute, komunitateko bizitza arautzen dieten legeez betea. Oso zorrotzak dira, zorrotzegiak nire ustetan. Horren zehatzak dira, non daramatzaten txapelek zenbat tolestura izan behar dituzten ere agintzen duten. Janzkerarekin jarraituz, bibotea eramatea (militarren ezaugarria kontsideratzen dutelako), eskularruak edota kirolerako zapatilak janztea guztiz debekatua dute. Gizonezkoek jantzi ilunak eta lastozko edo txapela beltzak janzten dituzte. Emakumezkoek, berriz, kolore bakarreko soineko sinple batzuk mantalarekin, eta buruan, motots bat buruko zuri batez estalita.
Ez hori bakarrik; izan ere, XXI. mendean bizi garen arren, teknologiarik erabili gabe bizi dira, guztiz isolatuta. Aurrerapen guztiak baztertzen eta gutxiesten dituzte. Gauzak horrela, ez dute ez telebista, elektrizitate, eta ezta mugikorrik ere. Etxea argitzeko eta hozkailua martxan edukitzeko gasa erabiltzen dute. Kontuan izan behar dugu amish komunitateko gizon gehienen ogibidea zurgintza dela, eta eurek eginiko altzariak Estatu Batuetako beste hiri batzuetara esportatzen dituztenez gero, euren produktuak sailean ekoizten dituzte. Ezingo litzateke hori posible izan XVIII. mendeko lan-tresnekin. Hortaz, 12V-ko bateriak erabiltzen dituzte soldatzeko eta zulatzeko. Garraiobideari dagokionez, ez dira motordun ibilgailuetan ibiltzen, zaldi-gurdietan baizik.
Ordnungak diktatzen dituzzten zenbait lege ez zaizkit batere egokiak iruditzen. Izan ere, ikaragarrizko kaltea eragiten die horretan sinesten duten amish biztanleei. 16 urtera arte ez dute aukerarik bizimodu hori uzteko. Behin adin hori iritsita, amish izaten jarraitu nahi duten ala ez aukera dezakete. Euren sinesmenetan itxita bizi dira, eta nekez dute euren komunitateaz kanpoko munduaren berri. The Shunning filmak, haien bizitza eta arauak irakasteaz gain, neskatxa batek bere familiak amish komunitatetik botatzen duenean bizitzen duena ere erakusten digu.
Esan bezala, kaltetuak eurak dira. Amish taldea ez du jende ugarik osatzen, eta asko eta asko odol bereko jendearekin ezkontzen dira. Horrek herentziazko gaitz genetikoak ekar diezazkieke. Hori gutxi balitz, gaixotasun horiek izatea Jainkoaren nahia dela esanez justifikatzen dute. Gainera, ez dute medikamendurik hartzen. Antza denez, sendatzeko fedean sinesten dute.
Hitz gutxitan esanda, benetan onuragarria al da inguratzen dituen errealitatetik kanpo bizitzea? Nire uste apalean, gizartean ematen diren aldaketekin batera bizi beharko lukete, beste kulturekin gehiago sozializatuz. Zein da zure iritzia?
Iruzkin berriak