Gaur egun, Made in China hitza milioika artikulutan irakur daiteke: arropa, telebista, automobila eta abarretan. Azken hogeita hamar urte hauetan, estatu txinatarra nekazari gizartea izatetik munduko laugarren indar ekonomikoa izatera pasatu da, Estatu Batuak, Europa eta Japoniaren atzetik. Izan ere, aro honetan, ekonomiari dagokionez, % 9ko igoera izan baitu.

Garbi dago, Txinaren arrakasta neurri handi batean bere biztanlerian dagoela. Bertan, 1306 milioi pertsona inguru bizi dira, Europaren hirukoitza eta Estatu Batuaren laukoitza, alegia . Txinako ekonomiaren gorakada ulertezina litzateke aipatu gabe bertako biztanleria xumeak soldata oso kaskar baten truke egunero hamalau orduz lan egiten duela .

Igoera honen beste eragile bat atzerriko ezarpena izan da. Konpainia multinazional askok kokatu dituzte beraien lantegiak bertan, besteak beste, Siemens etaVolkswagen. 2008ko Pekingo joko olinpikoek ere, izugarrizko bultzada izan dute bertako ekonomian, Adidasek, esate baterako, 667 milioi euro gastatu ditu olinpiadetako babesa lortzeko eta Rebook ek, 48 milioi. Honen guztiaren ondorioz, industriako produktuen %25a atzerriko firmen esku geratu da, nahiz eta gobernuaren nahia hau murriztea den.

Adituek iragarri dutenez, Txina hemendik gutxira munduko potentzia handiena izango da . Sor daitekeen arazoa, dena den, herritarren ezberdintasuna izango da, alegia, aberatsak gero eta aberatsagoak izango dira eta behartsuek gero eta diru gutxiago izango dute. Jim O’ Neil analistaren hitzetan, txinatar gazte batek bere gurasoek eta aitona-amonek baino diru gehiago irabaziko du, baina mendebaldeko pertsona bat baino txiroagoa izango da.

Azkenik, jakin-min bezala aipatu, guretzat hain ezagunak diren Zara, H&M eta beste hainbat arropa dendatako produktuak Hempel izeneko instalazio batzuetan egiten direla. Bertako langileek, denak emakumezkoak, 12 ordu inguruz lan egiten dute europarrontzat arropa egiten.

Txinari buruzko informazio gehiago jakin nahi baduzu, hementxe klikatu.

Spencer Tunick argazkilari estatubatuarra oso famatua egin da azken urte hauetan milaka pertsona, gizonezko zein emakume, biluzik erretratatu dituelako.

Tunick 1994an hasi zen lan hau burutzen, horretarako New York hartu zuen bere lana burutzeko gune gisa. 30 pertsona inguru elkartu zituen ONU egoitzaren aurrean, honek izugarrizko eskandalua sortuz herritarren aurrean.

Hamalau urte hauetan, munduko hainbat lekutatik pasatu da: San Paulo, Santiago de Chile, London, Montreal eta Erromatik, besteak beste. Sarritan kartzelaratua izanda argazki eztabaidatu hauen ondorio.

Spencer Tunickek 1500-2000 pertsona inguru elkartzen ditu bere argazki saioetan. 2003ko ekainean marka hau hautsi zuen Bartzelonan 7000 pertsona inguru elkartu zituenean, argazkia ateratzeko marko gisa D’art de Catalunya museo nazionala (MNAC), Maria Kristina etorbidea eta, azkenik, dorre Veneziarra erabiliz.

Orain, Donostiari dagokio. Eguna 2006ko apirilaren 22a izango da eta lekua ziurtaturik ez badago ere, adituen iritziz, “La Concha� hondartza, Kursaala edo “Sagrado Corazon� izan daiteke. 2000-2500 pertsona inguru elkartzea du helburu, adin guztietako pertsonek parte har dezakete eta partaide bakoitzari, oroigarri gisa, argazki bar emango zaio. Argi dagoen gauza bakarra Donostia hiria munduan zehar ezagutzera emateko bidea izateaz gain, ikusmin handiko jende ugari hurbilduko dela bertara.

Parte hartzeko web orrialdean sartu eta bertan izena eman behar da. Ahaztu baino lehen, garrantzitsua da esatea ez dela inolako diru saririk emango. Animatzen zarete???

Handitan zer izan nahi genuen galdetzen zigutenean, askok astronauta erantzuten zuten. Astronauta izateak badu nolabaiteko erakarmena, baina gero bat konturatzen da oso zaila izango dela astronauta izatera iristea. Eta ez hori bakarrik, lurrean oso arruntak diren eguneroko ekintza batzuk asko zailtzen dira espazio-ontzian. Ez du, ez, erraza izan behar… grabitate ezak arazo asko sortzen ditu egunerokotasunean. Askok galdetzen diote euren buruei ea astronautek nola joaten diren komunera, zer jaten duten edo nola garbitzen diren… Izan ere, egunero egiten ditugun gauza sinpleenak ere, hor goian, espazio-ontziaren barruan, desberdinak izan behar dutela sumatzen dugu. Eta hala da.

Komunera joatea, esate baterako, ez da lurrean bezain erraza. Ezta gutxiagorik ere! Lurrean, hondakin solidoak zein likidoak lurrera joaten dira grabitate-indarrari esker. Espazioko mikrograbitatean, ordea, hondakinek flotatu egiten dute, gainerako gauzek bezalaxe. Arazo hori konpontzeko, hainbat saio egin dute ingeniariek, eta, bidean badira ere, oraindik ez dute guztiz gainditu. Hori bai, aurrerapauso handiak eman dituzte. Astronautek pixoihal antzeko batzuk eraman ohi zituzten bertan pixa egiteko, honek eboluzionatu egin zuen eta ipurmasailean itsasten zen poltsa bihurtu zen. Hala ere, kontu handia eduki behar zen itxi baino lehen sabelusteak ihes egin ez zezan. Inoiz edo behin gertatu izan da halakorik zuzenean, baita programazio arduradunek konexioak eten ere izan dituzte ikusle estatubatuarrak ez mintzeko!

Orain, berriz, lurrean ditugun komunen antzekoak dituzte espazio-ontzietan. Aireaz baliatzen dira eginkariak eramateko, eta bereziki prestatuta daude mikrograbitatean erabiltzeko. NASAren Waste Collection System-a, hau da, WCS hondakinak biltzeko sistema da adibidea. WSCa ez da hondakinak biltzera mugatzen, emakumezkoentzat zein gizonezkoentzat dago diseinatuta. Komunean eserita gelditzeko, barra bat du izterrak inguratzeko, horretaz gain, astronauta lau belkroz itsasten da komunera, eta oinak ere lotuta gelditzen zaizkio. Astronautek komuneko lanak bukatu dituztenean, balbula bat irekitzen dute hondakinak espazio hutsean jartzeko. Berehala, hondakin solidoak izoztuta, deshidratatuta eta usaina kenduta gelditzen dira.

ESAk beste aurrerapauso bat eman nahi du, eta hondakinak ur, oxigeno eta janari bihurtu nahi ditu. Bidaia luzeetan sortzen diren hornidura-arazoei aurre egitea du helburu. Pentsa zenbat ur, janari eta oxigeno beharko luketen sei astronautek Martera joateko. Kontuan hartu behar da, gutxienez, hiru bat urte behar direla planeta gorrira joan-etorria egiteko. Horretan, 33 tona materia garraiatu beharko lituzke espazio-ontziak, eta onena hondakinetatik elementu baliagarriak sortzea litzateke. Miniaturazko ekosistema batez hitz egiten ari garenez, hondakinak eta karbono dioxidoa biomasa jangarri bihurtzen dira. Frogaturik dago hondakinen %70a baino gehiago birziklatu eta berrerabil daitekeela.

Komunera joatea bezain ezinbestekoa da egunerokoa eta oinarrizkoa jatea. Astronauten janaria prestatuta dago ahal den toki gutxien hartzeko, gutxi pisatzeko eta luze irauteko. Janari batzuek ez dute tratamendurik behar, eta bere horretan eraman daitezke espazio-ontzira (fruitu lehorrak…). Beste zenbait, aldiz, deshidratatu egin behar da, hala nola, makarroiak… horiei astronautek ura bota behar diete jan aurretik. Frutak, jogurtak eta haragi batzuk beroaren bidez tratatzen dira bakteriak hiltzeko eta, neurri batean, deshidratatu ere egiten dira. Hala ere, ezin da edozein janari eraman. Bereziki arriskutsuak dira papurrak uzten dituzten janariak, flotatu egiten dutenez, makinarian sartu eta sistema honda dezakete. Hori gutxi balitz, astronautek hauek arnastuta gaixotzeko arriskua dute.

Azkenik, esan beharra dago zailtasun handiak dituztela euren gorputza garbitzerakoan, nahiz eta gaur egun produktu bereziak erabiltzen dituzten garbiketarako, bereziki, burua garbitzeko. Gakoa urik ez gastatzea da. Horregatik erabiltzen dituzte ospitaleetan ibiltzen diren xanpu batzuk, urberritzea eskatzen ez dutenak. Gainera, kontu handiz ibili behar dute osagaiekin, ezin dute alkoholik ez propilen glikolik eduki, birziklatzeko arazoak ematen dituztelako, beraz, xanpuak landare-jatorriko osagaiak izan ohi dituzte.

Eta hau guztia irakurri ondoren, nor animatzen da astronauta izatera???

Dena den, jakin-mina piztu bazaizue, klikatu hementxe.