Archive | irakurlearen txokoa

RSS feed for this section

Bilbao-New York-Bilbao, Kirmen Uribe

By on 2010(e)ko irailak 12 in irakurlearen txokoa, literatura

Liburu bat behar nuen. Liburu-dendara joan aurretik ez nekien zein erosi eta, bertan nengoela, nire eskuetatik liburu anitz pasatu ondoren, 2009ko Espainiako Narratiba Saria irabazi zuenarekin geratu nintzen: Kirmen Uriberen Bilbao- New York- Bilbao (2008). Liburuaren atzealdea irakurri eta gustuko izango nuelakoan, hura hartu nuen.

Kirmen Uribe Ondarroan jaio zen 1970ean arrantzale familia batean. Euskal Filologia ikasi zuen Gasteizen eta Literatura Konparatua Trenton (Italia). Irratiko eta prentsa idatziko kolaboratzailea da eta hainbat egitasmo jarri ditu abian musikari, pintore eta zinemagileekin. Literaturan, Bitartean heldu eskutik poema-liburua izan zen bere estreinako liburua, oihartzun handia eragin izan duena euskal letretan eta baita kanpoan ere: frantsesez, gaztelaniaz eta ingelesez argitaratu da, eta ingeles edizioa AEBetako PEN elkarteak saritu zuen 2008ko liburu onenen artean. Besteak beste, Carver , Sylvia Plath , Anne Sexton , Mahmud Darwish eta Wislawa Szymborska -en poemak itzuli ditu. Maiz Europa, Asia eta Ameriketako nazioarteko literatura jaialdietan parte hartzen du eta aldizkari entzutetsuetan argitaratu du, hala nola, The New Yorker garrantzitsuan.

Haur eta gazte literaturako hainbat lan kaleratu ondoren (Garmendia eta zaldun beltza , Ez naiz ilehoria, eta zer? , Garmendia errege , Guti , Garmendia eta Fannyren sekretua ) hauxe du bere lehenengo nobela eta ez nolanahiko nobela; izan ere, esan bezala, 2009ko Espainiako Narratiba Saria lortu du.

Bilbao- New York- Bilbao

ARRAINEK eta zuhaitzek elkarren antza dute. Antza dute uztaiengatik. Zuhaitzek enborrean dituzte. Enborrari zehar ebakia egin eta hantxe ageriko dira uztaiak. Uztai bakoitzeko urtebete, horrelaxe jakiten da zuhaitzaren adina zein den. Arrainek ere uztaiak dituzte, baina ezkatetan. Eta zuhaitzekin bezalaxe, uztai horiengatik dakigu zein den animaliaren adina.

Honela ematen dio hasiera Uribek hogeita hiru kapituluz banatuta dagoen nobelari. Bilbao- New York- Bilbao nobelak  Loiun (Bilbo ) abiatu eta JFK (New York ) aireportura iristen den hegazkin bidaia bat kontatzen du, Frankfurteko eskala tarteko. Bidaiarekin batera, Kirmenek hiru belaunaldiko kontakizunak aipatzen ditu: gerraurrekoa, aitona-amonei dagokiena, gurasoen frankismo garaia eta berea garaia. Horrela, XIX. mendean hasi eta XXI. menderaino doa bidaia.

Kirmenek bidaia honetan hainbat istorio, oroitzapen, gogoeta, gutun, email, eguneroko, poema… erabiliko ditu nobelan zehar, baita Wikipedia entziklopediatik jasotako informazioa ere, hala nola, Rockall irlari buruz. Nagusiki bere istorio, gogoeta, oroitzapenak… arrantzaren ingurukoak izango dira, bera arrantzale familiakoa baita. Nobela honetan, esandakoaz at, bere aitonak jasandako bizipenak, Ondarruan gertatutako kontakizunak, Arteta eta Ricardo Bastida arkitektoaren arteko adiskidetasuna… azaltzen ditu. Beraz, esan bezala, Kirmenek hausnartzeari ekin dio nobelan. Bi gogoeta mota dira nagusi. Batetik, bere familiako istorioak; eta, bestetik, idatzi nahi duen nobelaren inguruko kontuak, nobelaren sortze prozesua hemen txertatuz.

Liburuaren azalean ikus dezakegun barkua, “Dos Amigos” izenekoa, aitonaren arrantzarako txalupa txiki bat da. Honek ere emango dio zer esana; izan ere, izen horren jatorria jakin nahian ibiltzen baita Kirmen: zergatik jarri ote zion izen bitxi hori aitonak? Izen horren bilaketak espero ez duen bideetara eramaten du egilea, eta ezusteko ugarirekin egiten du topo. Azkenean, ontziaren inguruan ikertu ondoren, aitona Liboriok “ Dos Amigos” izen harekin zerikusirik ikusi ez duela ondorioztatzen du; izan ere, Liborio Uribek hogei urteko “Dos Amigos” zaharra erosi baitzion beste arrantzale bati, 500 pezeta ordainduta.

Nobela aitona eta ama Aurelio Artetaren koadro bat ikustera joatean hasiko da. Egun horretan aitonari bizitzeko hilabete eskas batzuk geratzen zaizkiola esango dio sendagileak, eta aitonak ama Bilboko Arte Eder museora eramango du Aurelio Artetaren obra ikustera, zehazki bere maitearen erretratua ikustera, honek guztiak ekarriko dituen gorabeherekin.

Liburuko pertsonaia nagusienei dagokienez:

  • Liborio Uribe (aitona): bere bizitza osoa itsasoan pasatu du eta “Dos Amigos” izeneko txalupa txiki baten jabe da.
  • Jose Uribe (aita): arrantzalea, “Tokia Argia” ontziko patroia.
  • Kirmen Uribe: protagonista nagusia. Bere familiaren inguruan ikertzen du. Bere aurrekoak ez bezala, ez da arrantzalea.
  • Aurelio Arteta pintorea: aitona eta ama Bilboko Arte Eder museora bere obra ikustera joatean hasten da nobela.
  • Ricardo Bastida arkitektoa: Aurelio Artetaren adiskide handia.

Pertsonaia hauetaz at, hainbeste pisu ez duten beste batzuk ere ageri dira: Nerea neskalaguna, Unai semea, ama, osaba-izebak, Carmen Bastida, Txomin Agirre , Resurreccion Maria Azkue , Indalecio Prieto , Obama , Picasso…  Hauetako batzuk aipatu besterik ez dira egiten; beste batzuk, aldiz, garrantzi handiagoa dute.

Liburua arrain eta arbolen arteko konparazioa eginez hasten da. Amaitu, aldiz, bere emaztearen semea den Unairi poema bat eskainiz. Berarentzat 13 urterekin jaio zen semea da. Honekin emango dio nobelari amaiera:

Liburuari buruzko hausnarketa egiten jarrita, gustukoa izan dudan liburua izan dela esango nuke. Berezia da. Argumentu sakonik ez duenez, milaka istorio baizik, ez nekien nondik nora joango zen; halere, berezia, baina gustukoa izan dut. Liburua, berez ez da oso zirraragarria argumentuari edo beste ezaugarri batzuei erreparatuta (dena tonu leun batean emana dator, batetik bestera egiten du jauzi, eta momentu batzuetan edozein orritan irakurtzen hasita inpresio antzekoa har dezakezu hainbeste izen eta oroitzapenen artean); edozein modutara, ildo nagusia ildorik ez izatea da eta nola dagoen idatzita da erakargarria.

Informazio gehiago:

Kirmen Uriberen denbora-lerroa:

Kirmen Uribe on Dipity.

Comments { 0 }

Sara izeneko gizona, Bernardo Atxaga

By on 2010(e)ko ekainak 19 in irakurlearen txokoa, literatura

Bernardo Atxaga, 1951ko uztailaren 27an jaio zen Asteasun, eta bere benetako izena Joseba Irazu Garmendia da. Lehen ikasketak bere jaioterrian eta Andoainen egin zituen; batxilergoa, berriz, Donostian. Garai horietan irabazi zituen bere lehen sariak, hain zuzen ere, eskola-umeentzat sorturiko literatur lehiaketetan. Ekonomia Zientzietan lizentziatu zen Bilboko Unibertsitatean eta, bertan, zenbait euskal idazle ezagutu zituen, hala nola, Gabriel Aresti, haren lehen lanak argitara ematen lagundu ziona. Hainbat lanetan aritu zen: euskarako irakasle, irratiko gidoilari, liburu-saltzaile, ekonomialari… Azkenean, laurogeiko hamarkadan, buru-belarri murgildu zen literaturaren arloan.

Hasiera batetik izan da langile saiatu eta zorrotza Atxaga. Horren erakusle dira, gaztaroan, 1972an, kaleratutako bere lehen euskal poemak, 1976an argitaratutako bere lehen eleberria, 1978an plazaratutako Etiopia poema-liburua… Eta ez da harritzekoa; izan ere, idazle euskaldun honek bikain erabiltzen du barne-mundua eta euskarak duen adierazkortasun eta sondotasuna plasmatzen ditu bere obra bakoitzean. Ondorioz, 1977an, banku batean zeukan lana utzi, eta idaztetik bizitzeko erabakia hartu zuen. Garai honetan, Pott bandako partaide izan zen, izen bereko aldizkarian lanak argitaratuz, Joseba Sarrionandia eta Ruper Ordorikarekin elkarlanean.

Bernardo Atxagaren bereizgarri nagusienetako bat da, lehen esan bezala, hizkuntzaren erabilera eta 1989az geroztik bere lanek errekonozimendua besterik ez dute jaso: Obabakoak-ek, adibidez, Espainia osoaren mirespena lortu du, Espainiako Literatura Sari Nazionala, Euskadi Saria, Kritikaren Saria eta Prix Millepages Saria jasoz eta lana 20 hizkuntza baino gehiagora itzuliz. Hori dela eta, artista honen errespetua berretsi egin da obra berri bat kaleratu izan duen bakoitzean. Gainera, aipatu beharra dago,2007. urtetik euskaltzain osoa dela, bere literaturaren merezimenduarengatik eta euskara lau haizeetara hedatu izanagatik. Beste gertaera arrakastatsu bat Obabakoak eta Zeru horiek zinera egokituak izan direla da. Orokorrean, oso kritika onak izan dituzte bi film “euskaldun” hauek, eta, gehienbat, Obabakoak-ek.

Ildo beretik, garrantzitsua da aipatzea bere bizitzan zehar ukitu dituen genero guztiak: olerkigintzatik hasi, poesiarekin jarraitu eta narratibara arte. Bere idazlanen artean hauek aurki ditzakegu: Sugeak txoriari begiratzen dionean (1997), Bi letter jaso nituen oso denbora gutxian (1984), Behi euskaldun baten memoriak (1991), Bi anai (1985), Gizona bere bakardadean, Zeru Horiek (1995), Obabakoak (1998), Soinujolearen semea (2003) eta Zazpi etxe Frantzian (2009) dira esanguratsuenak. Irakurle mota guztientzako obrak egin ditu autore honek.

Baina badago lehen aipatu ez dudan eta Atxagak 1996an kaleratutako liburu bat: Sara izeneko gizona. Narrazio hau Lehenengo Gerra Karlistan kokatzen du eta kontakizuneko protagonista nagusia Martin Saldias da. Hainbat urteko iraupena izan zuen karlisten eta liberalen arteko gerrate honetan, Sara karlisten aldeko espioia da. Gizona izan arren, emakumezko izena erabiltzen du, liberalek etsaitzat har ez dezaten. Bilbotik atera eta Irungo karlisten topagunera joatea izango da bere lehen egitekoa, bidean aurkituko dituen kontrol liberalak ahal dituen moduan saihestuz. Bere helburua liberalek dituzten planen inguruan Tomas Zumalakarregiri informatzea da. Baina han hainbat izango ditu; izan ere, hirira sartu bezain laster, Aranburu tenientearen troparekin liskarra izaten du eta zalantzan jartzen hasten da ea liberalen aldeko traidorerik kanpamenduan ba ote dagoen, Aranburu begiz jota duela. Gainera, liberalen aurkako borroka batean, Martin zauritzen dute eta Aranburu izan delako susmoa hartzen du. Carrasco eta Merino tenientea eta Barrez generala ere izan daitezkeela pentsatzen du. Ikerketa sakon bati ematen dio hasiera orduan, eta pistaz pista traidoreekin topo egin arte ez du atsedenik hartuko. Hainbat gertakizunen ondoren (Aranbururen fusilamendua, Etxarri Aranazko erasoaren huts egitea, Valdivieso tenientearen hilketa…), Barrezek tiro nork egin dion esaten dio eta zelatari liberalak nortzuk diren jakiten dute azkenean. Hau guztia dela eta, bere gogoz gerrara joandako Martin Saldias bilbotarrak, Barrezekin batera, gerratea uztea erabakitzen du eta bere jaioterrira itzultzeari ekiten dio, atzean inoiz ahaztuko ez dituen egun zirraragarri eta, aldi berean, beldurgarriak utziz.

Jarraitu aurretik, liburu hau irakurtzearen zergatia argitu nahi nuke. Arrazoi garbiena hauxe da: akziozko narrazioak oso gustuko ditut. Akziodun nobelak irakurtzea oso interesgarri suertatzen zait; izan ere, mugimendu asko egotea eta ekintza ugari gertatzea gogoko baitut. Gainera, liburu honen hainbat lagunen kritika positiboak entzunda, birritan pentsatu gabe hasi nintzen irakurtzen. Eta lagunek esan bezala, segituan erakarri ninduten Martin Saldiasen abentura historiko eta susmoez betetako gogoetek.

Nire uste apalean, Bernardo Atxagak gure eskura utzi duen historia eta abenturaz betetako liburu hau nahiko erraz irakurtzen da. Badaude hainbat hitz espezifiko, adibidez, gerrateko lanabes eta militarren graduei buruzkoak, baina horiek ez dute eragozten irakurlearen ulermena testuan zehar. Niri, behintzat, ulertu gabeko hitzek ez didate arazorik sortu gertaerak irakurtzean. Bestalde, hasiera zertxobait pisutsua egin zaidala onartu beharra daukat, nahiz eta gerora gehiago erakarri nauen liburuak. Idazleak Martin Saldiasek Irunera iristeko behar duen denbora era luzeegian kontatzen duela iruditzen zait eta, ondorioz, nobelaren haria galtzen ari nintzela pentsatzera ere iritsi naiz. Hala eta guztiz ere, ondorengo gatazka, zurrumurru eta susmoek, bete-betean sarrarazi didate berriz narrazioan. Honenbestez, beste behin, Atxagak bere irakurleei huts egin ez diela argi baino argiago dago, irakurri izan ditudan beste liburuen adinako maila baitu liburu honek ere.

Narrazio literal eta historiko honen egokitasunez aparte, hiru xehetasun izan dira aipagarrien iruditu zaizkidanak. Alde batetik, idazle euskaldunak bere beste obra askotan azaltzen duen barne ahotsa ere agertzen du liburu honetan. Kasu honetan, Arenal Kafeko ugazaba-andrea da bere buru barruan hitz egiten duena, protagonistaren kontzientzia islatzen duena. Beste aldetik, nahiz eta historiako pasarte batean oinarritutako liburua izan, asteasuarrak bilatu du poemak non sartzeko bidea eta kasu honetan, Barrez frantsesaren poesia liburuak betetzen du funtzio hau. Azkenik, ezin da aipatu gabe utzi kapitulu bakoitzaren amaieran epilogo antzeko bat gehitu duela Atxagak. Atal bakoitzaren amaieran, bertan pisu gehien izan duen pertsonaiaren pentsamenduak agertzen ditu euskal idazleak, hala nola, Valdivieso tenienteak pentsatzen duena, Aranbururen gogoetak… Eta, egia esan, narradoreak asmatu du epilogo hauek jartzearekin; izan ere, pertsonaiei buruzko zalantzak argitzeko oso baliagarriak baitira.

Hau guztia dela eta, Bernardo Atxagak 1996an idatzitako narrazio hau, Sara izeneko gizona, irakurtzea gomendatzen diot 16 urtez gorako edonori. Gazteagoei, agian ez, Lehen Gerra Karlistaren ideia orokor bat edukitzea ezinbestekoa delako testuaren nondik norakoa ulertu ahal izateko. Beraz, euskal historia eta akzioa uztartzen dituen narrazio bat bilatzen duen irakurlearentzat, punta-puntako liburua dela pentsatzen dut eta ziur nago gustuko izango duela. Egia esan, ez dago zure gustukoa den liburu bat irakurtzea baina gauza atseginagorik!

Lexikoa lantzeko ariketa

Bernardo Atxagaren denbora-lerroa (Beñat eta Irune)

Bernardo Atxaga on Dipity.

Comments { 1 }

Piano gainean gosaltzen, Harkaitz Cano

By on 2010(e)ko maiatzak 29 in irakurlearen txokoa, literatura

http://www.euskonews.com/0328zbk/argazkiak/elkar02.jpgEzin dut zehazki esan zein den liburu hau hautatu izanaren arrazoia; izan ere, herriko liburutegira joan eta bertan aurkitu nuen lehenengoetariko bat da, konbentzitzen ninduenik aurkitu ezinda, zertxobait itsuan hautaturikoa. Piano gainean gosaltzen irakurri nuen liburuaren azalean. Etxeorratz (edo ortzenbor) multzo bat plater baten barruan, Askatasunaren Estatua kikara baten barnean eta beste hainbat elementu. Zubirik ez. Hori da piano baten gainean, izenburuaren gaineko marrazkian agertzen dena Harkaitz Canoren liburu honetan. Atzeko aldean datorren liburuko testu zatia irakurri nuen, eta neure buruan liburuarekin zerikusirik ez duen ideia bat egin nuela aitortu beharra daukat. Irakurtzera nindoala, ordea, Harkaitz Canok berak New Yorken igarotako aldian idatzitako kroniketan oinarritutako istorio bat zela ohartu nintzen; eta New Yorkek beti deitu izan didanez arreta, gustura hasi nintzen irakurketarekin. Nire aukeraz damutuko ez nintzela jakin nuen une hartan.

Harkaitz Cano Lasarte-Orian jaio zen, Gipuzkoan, 1975ean. Zuzenbide ikasketak gauzatu zituen Donostiako EHU n. Idaztea du, baina, ofizio lasartearrak. Beste zenbait idazle gazterekin Lubaki Banda sortzearekin batera hasi zen bere ibilbide literarioa 1993an. 1994an bere lehen poesia liburua argitaratu zuen: Kea behelainopean bezala. Narrazioa eta nobelaren arteko liburu bat idatzi zuen urte berean: Paulov-en txakurrak. Hurrengo urteetan Radiobiografiak (1995), Beluna jazz (1996), Telefono kaiolatua(1997), Bizkarrean tatuaturiko mapak (1998), Pasaia blues (1999), Piano gainean gosaltzen (2000), Itsasoa etxe barruan (2001),Norbait dabil sute-eskaileran (2001), Dardaren interpretazioa (2003), Belarraren ahoa (2004), Neguko zirkua (2005), Omar dendaria(2005) eta Lasterren logika (2005) iritsi ziren. Sari ugari jaso ditu dagoeneko liburu hauei esker. Gaur egun, Harkaitz euskal literatura berriko balore finkoetako bat kontsideratzen da, eta bere obra guztiek onespen handia lortu dute irakurleen artean. Euskal Herriko zenbait egunkaritan kolaboratzen du eta telebista eta irratian gidoilari lanetan aritzen da. Hala ere, nahiz eta egunkarietarako, irratirako, telebistarako eta zinerako gidoi eta artikuluak idatzi izan dituen; onenak ipuin, poesia eta nobelei eskaini dizkie. Aipatzekoa da New Yorken igaro zuen boladak idazle honengan izan zuen eragina; hiri hau bere liburuetan sarritan agertu izana da froga nabaria.

Harkaitz Cano New Yorkera joan zen bizitzera hilabete batzuetarako eta Martxelo Otamendik enkargu bat egin zion joan aurretik: Egunkariarako kronikak idaztea astero. Hortaz, liburua kronika horietan oinarrituta dago. Liburuko zenbait atal 1999an Egunkarian agertu ziren argitaratuta. Kronika hauek errealitatean dute oinarri, baina fikzioarekin ere nahasten dira, askotan bien artean ezberdindu ezin dela.

Istorioa 1998ko urriaren 20an hasten da, protagonistak, Harkaitz Kanok berak, New Yorkerako hegazkin bat hartzen duenean. Euskal Herria denboraldi batez uzteko gogoa du, baina era berean, printzipio deklarazioan dioen bezala, inorentzat ez dela garrantzitsua sentitzearen beldur da, atzerrian dagoen bitartean existituko ez ote den beldur. Horrela, beldurrez josita baina askatasun eta liberazio pixka bat izateko gogoz, abiatzen da denok ezagutzen dugun hirira, bai telebistan eta bai filmetan ikusitako topikoz betetako hirira. Liburuan bera da pertsonaia nagusia eta narratzailea, 1. pertsonan idatziz kontakizunari zinezkotasuna emanez. 1. pertsonaren erabilera hau bisitari harrituaren ikuspegia emateko ere erabiltzen du. Anekdota bitxiak kontatzeaz gain, kritikak eta deskribapenak tartekatzen ditu, eta hemen, idazlearekin areago egiten du topo irakurleak, uneren batean narratzailea irakurleari zuzentzen zaiolarik, testu zati honetan bezala:

Mimi artista da. Bere senarra, berriz, idazlea enpresa farmazeutiko batean. Ez jarri aurpegi hori, irakurle, hau New York da eta hemen idazle batek idazle bezala lan egin dezake enpresa farmazeutiko batean.

38 kapituluk edo kronikak osatzen dute Canoren liburua: liburu atsegina, erakargarria, deskriptiboa, kritikoa, ironikoa, eta argumentu zehatzik ez duena. Atal laburretan kontatzen ditu gertatutako zenbait gertakari bitxi, detailez betetako definizioz beteak, irakurlearen interesa pizten dutenak. Idazkera gardenean idazten du. Hiri hartan denboraldi bat pasatzeak eman zion idazleari bertako gizartearen deskripzioa egiteko aukera. Gauza arruntak kontatzen ditu, eguneroko bizimoduan gertatutakoak, baina hausnarketa sakonak ere ageri dira. Tirabira anitzak bizi ditu taxistekin, etxebizitza lortzeko arazoak ere baditu, hango gizartea astintzen duten kontuak azaltzen dizkigu, bizitza soziala ere agerian uzten du (etengabeko parranda dela ematen duena… Honelako gauzez beterik dago liburua eta, horregatik, badu bere xarma, bitxikeriak ezagutzearen morboagatik edo. Dibertigarrienak edo barregarrienak gogoratzen saiatu da Harkaitz Cano kronika hauek idazteko orduan. Horrekin batera, New York hiriaren deskribapen zehatz samarra ere egiten digu. Esango nuke hiri handi hartan bizirauteko gida bezala erabil daitekeela liburua. Bada atal bat non idazlea hirian dauden komunitate hispanoez mintzatzen den. Esaten duenez, ingeles eta gaztelania arteko nahasketa bat egina dute, Spanglisha, eta liburuko umore puntuetako bat ikus dezakegu bertan, idazten dituen hizkuntza berri honen esaldietako batzuen bidez:

El rufo está liqueando, The roof is leaking (Teilatuak itoginak ditu)

Istorioan zehar pertsonaia ugari ageri dira, joan-etorrikoak. Atmosfera ezberdinetan kokatuta pertsonaia bitxi ezberdin guztiekin bizitako pasarteak kontatzen ditu idazleak. Surrealismo ukitu bat ere agertzen da liburuan, egoera komikoak sortzen direla. Bere bizitzako epe labur honetan ezagutzen dituen pertsonaiek arnasa ematen diote Harkaitzi eta Euskal Herrira bueltatu beharrean aurkitzen denean, haietaz agurtu beharrak pena handia ematen dio. Prusiarra, berekin bizi den laguna, New Yorkeko egonaldi osoan zehar dago protagonistaren ondoan, Eguberrietan Euskal Herrira familia bisitatzera joaten den tartea kenduta. Bertan zenbait lagunekin atera ohi dira parrandara, Francis eta Hector bikote gay-a, esaterako. Lagunez gain, badituzte aingeru guardako antzeko batzuk, Jota Jauna eta Charley Papa, azken hau emakume lasaia benetan, Ainhoa Artetaren txakurrarekin gertatutako intzidentearen aurrean ere patxadaz jokatzen duena. Txuspo Poyo artista ere aipatzekoa da. Bi lagunei fabrika abandonatuan (“La cueva del Poyo”) loft-a alokatzen dien pertsonaia bitxia da, azkenerako haien lagun kontsidera dezakeguna.

Musika eta literatura erreferentziak dira aipagarriak lanean zehar. Bakardadeari buruzko ohar ederrak ditu. Aipatu bezala, gertakizunez beterik dago liburua, eguneroko gertakizunez, baina burutazioak eta beste hainbat egileren testuak ere aurki daitezke; baita Harkaitzek berak egindako poema batzuk ere. Idazlearen obsesioak agerira ateratzen dira liburuan, X-ena edo zubiena bezalakoak. Idazleak egiten dituen hausnarketak interesgarriak iruditu zaizkit, adibidez, jendeak antisoziala dela esaten dionean pentsatzen duena:

Isilik egotea, harbera izatea, ez dago ondo ikusia. Izan ere, txorakeriak esateko hobe da isilik egon.

Baina honezkero ez al duzue pentsatu zer dela eta deitzen den liburua Piano gainean gosaltzen? Pianoa ezinbesteko elementua da liburu honetan; izan ere, Canok bere eleberria eta kronikak idatziko dituen lekua da, fabrika zaharreko loftean aurkitu eta mahai moduan erabiltzen duena. Txoko atsegina. Harkaitz beraren hitzetan irakur dezakegu liburuan pianoaren garrantzia:

Isats-pianoa gure gelako zentro neuralgiko garrantzitsuena da. Batetik leiho ondoan dagoelako eta argitasunaz gain, eguzkiak ere bertan jotzen duelako, leku epel eta atsegina da. Tabureteetan eserita pianoak nahikoa altuera du mahai funtzioa betetzeko eta hantxe gosaltzen dugu goizero.

Azkenik, irakurterraza dela esan beharra daukat, anekdotak eta bitxikeriak irakurtzea gustuko duen edonorentzat. New Yorkenganako interes berezi bat nuen liburua irakurri aurretik, baina orain inoiz baino gogo baiziagoa daukat hiri harrigarri hori ezagutzeko, hari buruz zertxobait gehiago dakidan sentsazioarekin geratu naiz. Idazle honek gaitasun ikaragarria du eguneroko gauza arruntak deskribatuz, irakurlearen arreta bereganatzeko. Beraz, merezi du liburua irakurtzea. Ni ez naiz literaturan aditua; beraz, ez dakit Harkaitzek liburuan aipatzen duen idazkera perfektua lortu ote duen, hitzik soberan edo faltan ez duena, baina ni, behintzat, bere idazteko erak (itxuraz erraza) eta liburuak liluratu egin naute.

Lexikoa lantzeko ariketa

lexikoa lantzeko ariketa

Harkaitz Canoren denbora-lerroa

Harkaitz Cano on Dipity.

Bibliografia

http://zubitegia.armiarma.com/egileak/00025.htm
http://www.ikeder.es/agencia_literaria/bio-hc-es.html
http://www.seix-barral.es/fichaautor.asp?autor=389

Comments { 0 }
-->